به نقل از «ایرنا»

جلایی پور: واکنش مردم در سیل اخیر بالاتر از متوسط جهانی بود

تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۲۳۲۴۶

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا، محمد رضا جلایی پور در چهارمین همایش کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران از سوی انجمن علمی جامعه شناسی برگزار شد گفت: وظیفه جامعه شناسی تحلیل مسائل پیچیده جامعه است که سعی می‌کنند این مسائل را با مفاهیمی سامان دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه یکی از این مفاهیم «فروپاشی اجتماعی» است، ادامه داد: باورمندان به این مفهوم معتقد هستند که جامعه ایران در معرض فروپاشی اجتماعی است که به نظر من نباید این واژه و مفهوم را در مورد ایران به کار ببریم. چرا که این مفهوم خیلی از مؤلفه‌های جامعه ایران را در بر نمی‌گیرد و تعبیر تندی است که بر سرجامعه ایران می‌زند.

جلایی پور با بیان اینکه به جای استفاده از فروپاشی اجتماعی باید از آشفتگی اجتماعی صحبت کنیم گفت: همه جوامع مدرن با آشفتگی اجتماعی مواجه هستند. جامعه ایران هم صد سال گذشته ۹۰ درصد جمعیت روستایی داشت، اما در سال ۵۷ این جمعیت به هفتاد درصد تبدیل شد و در حال حاضر هم ۸۵ درصد شده و تحول بزرگ اجتماعی رخ داده است. در این وضعیت رخ دادن آشفتگی طبیعی است.

وی تاکید کرد: مواجهه با این آشفتگی هم سخت است و یک نهاد به تنهایی کاری نمی‌تواند انجام دهد، اما نهادهای حاکمیتی ما این جهت گیری را ندارند و به دنبال تربیت شهروند حرفه‌ای آگاه برای عبور از این آشفتگی نیستند.

جلایی پور با بیان اینکه وقتی از فروپاشی اجتماعی سخن می‌گوییم توانایی‌های جامعه ایران را نادیده می‌گیریم گفت: جامعه ایران جامعه‌ای جنبشی و مطالباتی است؛ چطور این جامعه را می‌توان فروپاشیده نامید. جامعه فروپاشیده که دست به جنبش نمی‌زند.

وی ادامه داد: جامعه ایران در صد سال گذشته ۲۰ جریان اعتراضی و جنبشی داشته است. این جریانات متاثر از توانایی ها این جامعه هستند. همین دوسال گذشته که خیلی از مفهوم فروپاشی اجتماعی استفاده می شود جامعه ایران جنبش اعتراضی دی ماه و پویش مبتنی بر پیشروی آرام را در فضای آنلاین داشته است. در دو سال گذشته بیش از هزار اعتراض و مطالبه گری صنفی شکل گرفته است. اگر جامعه ایران فروپاشیده باشد کسی اعتراضی نمی کند. نماد جامعه فروپاشیده وضعیت ۲۰ سال گذشته جامعه سودان است.

جلایی پور افزود: عده ای که صحبت از مفهوم فروپاشی اجتماعی می کنند، باید دقت کنند که مشکل در جای دیگری است. چون نمی توانند آن را مطرح کنند صحبت از فروپاشی اجتماعی می کنند. به نظر من این مشکل، مشکل دولت در دولت و خطر بی ثباتی سیاسی است. تصور فروپاشی سیاسی را می توان داشت، اما فروپاشی اجتماعی بعید است.

وی تاکید کرد: به نظر من از بی ثباتی سیاسی باید صحبت کرد از دولت در دولت صحبت کرد و نگران فروپاشی سیاسی بود. وقتی فروپاشی اجتماعی را مطرح کنیم مسئولان حاکمیتی «می گویند خوب مشکل از جامعه است و به ما ربطی ندارد.»

جلایی پور با بیان این نکته که معتقدان به مفهوم فروپاشی دو دسته استناد دارند، افزود: یک بخشی از این افراد معتقد هستند که نهادهای اصلی جامعه خوب کار نمی‌کنند. نهادهایی مثل نهاد خانواده، نهاد اقتصاد، نهاد فرهنگی و مذهبی و نهاد دولت. بنابراین این جامعه، جامعه فروپاشیده است.

وی اظهار کرد: برخی هم با استناد دادن به پیمایش های دو دهه گذشته و در آخرین مورد به پیمایش سال گذشته مطرح می کنند که ارتباط بین افراد با هم و ارتباط افراد با نهادهای جامعه وضعیت خوبی ندارد. در آخرین ارزیابی پیمایشی سال گذشته گفته می‌شود که ۷۸ درصد مردم به نهادهای عمومی اعتماد ندارند و لذا امیدی هم ندارند و نشان می‌دهند جامعه وضعیت نگران کننده‌ای دارد.

جلایی پور با بیان اینکه وقتی ما یک مفهوم تحلیلی کلان را به کار می بریم این مفهوم باید از پس سوالات و واقعیت های جامعه بر بیاید، تاکید کرد: اگر آن مفهوم نتواند به سوالات پاسخ دهد نشان داده می شود که آن مفهوم کفایت لازم تحلیلی را ندارد و نباید از آن استفاده کنیم.

وی در ادامه سخنان خود به دلایلی پرداخت که نشان می‌دهند جامعه ایران فروپاشیده نیست و گفت: اولین نشانه این مسئله ریشه در شاخص هایی دارد که در آن شاخص ها بر اساس بیست مولفه ۱۸۰ کشور تقسیم بندی می شوند. با توجه به این شاخص ها ایران یک کشور متوسط است. به این معنا که بعضی شاخص‌ها در ایران به گونه‌ای است که ایران را جزو چهل کشور اول قرار می دهد؛ مثل شاخص های امنیت، آموزش، بهداشت، امید به زندگی، تولیدات سینمایی و… که ایران وضعیت خوبی دارد.

جلایی پور ادامه داد: اما در برخی شاخص ها هم جزو چهل کشور پایین آمار هستیم. شاخص های مثل فساد، عدم شفافیت، کارایی سیستم سیاسی و.. که وضعیت مناسبی ندارد. سرجمع این شاخص ها نشان می دهد که جامعه ایران یک جامعه متوسط است. بنابراین جامعه ای که متوسط است جامعه فروپاشیده ای نیست یعنی توانایی ها خود را توانسته نشان دهد.

وی دلیل دوم را همبستگی مردم در سیل اخیر دانست و گفت: سیل ۹۸ بزرگترین سیل در قرن حاضر در ایران بود که ۱۰ استان کشور را دربر گرفت، اما آمارها نشان می داد که ۶۳ درصد مردم ایران در شرایط رکود تورمی نسبت به این مصیبت جمعی واکنش نشان داده اند و معدل واکنش مردم، بالاتر از متوسط جهانی است. این نشان می‌دهد که جامعه پوکیده نیست.

استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران نشانه سوم عدم فروپاشیدگی جامعه ایران را روایت های خبرنگاران خارجی از جامعه ایران دانست و تاکید کرد: ۱۰ سال است که ایران در وضعیت رکود تورمی است و آمریکا به عنوان قدرتمندترین اقتصاد دنیا از برجام خارج شده و ایران را تحریم کرده است تا با فشار آوردن به ایران فروپاشی جامعه ایران را رقم بزند، اما دیدند که جامعه ایران فروپاشیده نیست.

وی افزود: در شش ماه گذشته خبرنگاران خارجی که به ایران آمده اند فصل مشترک صحبت های آنها این مسئله است که حرف هایی که مبنی بر فروپاشی مردم ایران زده می شود، درست نیست و خبری از فروپاشی نیست، بلکه مردم در مورد این مسئله به لطیفه سازی روی آورده اند.

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۲۳۲۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایشگاه کتاب نشاط اجتماعی تهران را بالاتر می‌برد/ در حال حاضر شهرآفتاب گزینه مناسبی برای نمایشگاه نیست

عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران موجب جبران کاستی‌های اجتماعی و فرهنگی کشور است و نمایشگاه بین‌المللی کتاب نشاط اجتماعی شهر تهران را بالاتر می‌برد.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، ناصر امانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: نمایشگاه کتاب به عنوان یکی از برنامه‌های مهم حوزه فرهنگ ایران سال‌های سال است که برگزار می‌شود و تأثیر بسیاری خوبی در رشد فرهنگ عمومی جامعه داشته است. نمایشگاه کتاب به طور کلی نقش مهمی در ارتقاء سطح فرهنگ و دانش عمومی مردم دارد.

وی در رابطه با تأثیر برگزاری نمایشگاه کتاب بر روی مسائل اجتماعی و زیست شهروندان، بیان کرد: نمایشگاه کتاب علاوه بر آنکه بهار اهل کتاب و موعد دیدار اهل قلم و کتاب دوستان است، موجب افزایش نشاط اجتماعی شهروندان و بازدیدکنندگان نیز می‌شود. به اعتقاد من مدیریت شهری تهران باید در محدوده اختیارات خود هر امکان و توانی را که دارد، در اختیار نمایشگاه کتاب بگذارد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، همکاری تنگاتنگ شهرداری تهران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در برپایی هر چه بهتر نمایشگاه بین‌المللی تهران ضروری خواند و ادامه داد: حضور مدیریت شهری در برگزاری این اتفاق مهم فرهنگی در کشور مسبوق به سابقه است و همکاری پررنگی از سوی شهرداری تهران همواره در جریان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران وجود داشته که البته هر دوره از برگزاری کاستی و نواقص دوره‌های قبل را شناسایی و برطرف کرده‌اند.

امانی نیاز جامعه امروز را توسعه و ترویج فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی برشمرد و گفت: نیاز مردم دسترسی به رویداد‌های مفید فرهنگی است و نمایشگاه کتاب می‌تواند ضمن تأمین نیاز فرهنگی شهروندان کاستی‌های فرهنگی و اجتماعی موجود را جبران کند.

وی با اعلام اینکه خودش به نوعی پای ثابت همه نمایشگاه‌های کتاب در طول دوران برگزاری بوده است، افزود: هر سال طبق زمینه علاقه شخصی‌ام کتاب‌هایی را که به تازگی به بازار نشر آمده‌اند، از نمایشگاه کتاب خریداری می‌کنم و زمان قابل توجهی را در آنجا سپری می‌کنم.

معاون اسبق برنامه‌ریزی، توسعه‌شهری و امور شورای شهرداری تهران، گفت: معتقدم با رفع اشکالات نمایشگاه بین‌المللی شهرآفتاب باید در سال‌های آینده نمایشگاه کتاب را به آنجا منتقل کرد. به نظرم در حال حاضر با توجه به کمبود‌هایی که در مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب داریم برای برگزاری نمایشگاه کتاب فضای مناسبی نیست؛ دو دوره‌ای هم که آنجا برگزار شد مشکلاتی ایجاد کرد. مدیریت شهری باید نمایشگاه شهرآفتاب را کامل کند و دسترسی و ظرفیت‌های آن را بهبود ببخشیم و اصلاح کنیم.

امانی در رابطه با حضور شهروندان در بازدید از نمایشگاه کتاب در مصلی امام خمینی (ره)، بیان کرد: اجرای طرح ترافیکی ویژه نمایشگاه کتاب در محدوده مصلی نیز می‌تواند به برگزاری مناسب‌تر نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در مصلی کمک کند. لازم است مردم تا حد امکان با انواع وسایل حمل و نقل عمومی نظیر مترو، اتوبوس و تاکسی به نمایشگاه بیایند و تعداد پارکینگ‌های مرتبط با مصلی برای مراجعان نمایشگاه کتاب به میزان کافی پیش‌بینی شود.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.