خداحافظی با نسخه‌های ناخوانای پزشکان
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۰۸۹۲۲
به گزارش جهان نيوز به نقل از خبرگزاری دانشجو، رشد، گسترش و افزايش سرعت فناوری اطلاعات و فراگيري شبکه‌های اطلاعاتی در سطح وسيع در سال‌هاي اخير موجب وقوع انقلاب عظیمی در زندگي بشر شده است. تأثير اين فناوري بر علوم، فنون و كسب‌وكار، ظهور حيطه‌هاي جديدي مانند دولت الكترونيك، آموزش الكترونيك و سلامت الكترونيك را به دنبال داشته که در بین آنها در کشور ما سلامت الکترونیک کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مزایای استفاده از پرونده های الکترونیک سلامت
بسیاری از کشورها به دلیل محدودیتهای نسخه‌های کاغذی به سمت جایگزینی آنها با نسخه‌های الکترونیک پیش رفتهاند. پروندهای که منبعی واحد و منسجم از اطلاعات سلامت بیمار است و در طول زندگی شخص توسط ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی ثبت می‌شود. ثبت و ذخیره سازی اطلاعات مربوط به سوابق پزشکی و درمانی، تشخیص‌ها، داروها، تاریخ مراجعه به پزشک، حساسیت‌ها و آلرژی‌ها، تصاویر رادیولوژی و آزمایشگاهی، نتایج آزمایش های پزشکی و ... از قابلیت‌های این پروندههاست. از آنجایی که این سند بین مراکز درمانی و بهداشتی قابلیت اشتراک دارد، هر کدام می توانند اطلاعات فرد را وارد و آن را تکمیل کنند.
شهروندمداری، حفظ امنیت و محرمانگی اطلاعات سلامت، دسترسی شهروندان به پرونده الکترونیک سلامت خود و هم چنین شفافیت عملکرد ارائه دهنگان خدمات و نظارت پذیری آنها توسط بیمه های درمانی و نهادهای سیاستگذار و ناظر از جمله رویکردهای کلان طرح پرونده الکترونیک سلامت است. با این حال این طرح که از اواخر دهه ۸۰ مطرح شده، تاکنون به نتیجه نرسیده است. از جمله موانع اصلی در توسعه سلامت الکترونیک، مقاومت پزشکان و ارائه دهندگان خدمات درمانی است.
بررسی سطح رضایتمندی پزشکان
بهره گیری از تجربه سایر کشورها در اجرای پرونده الکترونیک می‌تواند کمک شایانی به حل مسائل پیش روی اجرای این طرح در کشور داشته باشد. طبق نظر سنجی موسسه امریکایی افکارسنجی هریس (Harris Poll) در سال 2018 دو سوم از پزشکان عمومی از EHR های فعلی راضی بودند و آن را در بهبود سلامت بیماران و افزایش سطح سلامت موثر میدانستند اما برخی پزشکان ایراداتی به آن وارد دانستند و اعلام کردند رضایت کافی از آن ندارند. مدت زمانی که صرف ورود اطلاعات می‌شود، کاهش ارتباط چشمی با بیماران، پیداکردن اطلاعات مورد نیاز در بین جزییات مختلف و زیاد و در نتیجه افزایش زمان ویزیت بیماران از جمله شکایاتی است که این دسته عنوان کرده اند.[1] موسسه هریس نمودار زیر را در رابطه با میزان رضایتمندی پزشکان از پیاده سازی طرح پرونده های الکترونیک منتشر کرده است.[2]
راهکارها و حذف موانع
برای پاسخ به این دغدغه می‌توان از طریق ایجاد انگیزههاي مستقیم یا غیرمستقیم، موجب بهبود مقبولیت پرونده الکترونیک گردید.
آموزش و آشنایی پزشکان هم در جهت طرز کار با نرمافزارها و هم توضیح درباره تاثیر استفاده از پرونده‌های الکترونیک در بهبود عملکردها و خدمات در این زمینه لازم است. برخی از پزشکان تصور می کنند که وارد کردن اطلاعات بیمار در سیستم آنها را از جایگاه یک پزشک به یک کارور انسانی تنزل می‌دهد که فرهنگ سازی در این زمینه می‌تواند موثر واقع شود. پیادهسازي تدریجی و اختیاري بودن استفاده از EHR در ابتدای طرح از نکات دیگری است که به مرور می‌تواند پزشکان را با خود همراه کند. امکان استفاده از سیستم قبلی در کنار EHR و به موازات آن آموزشهای گام به گام و آشنایی بیشتر کادر درمانی می‌تواند به جایگزینی تدریجی پرونده‌های کاغذی با پرونده‌های الکترونیک کمک کند.
مشکل کار با برنامه‌ها مساله‌ای است که بیشتر پزشکان به آن اذعان دارند. به بهبود طراحی رابط کاربری در این زمینه باید توجه شود. یک رابط کاربری گرافیکی کاربرپسند می‌تواند از اجزای مختلفی نظیر نوار ابزار، منوها، کلیدهای میانبر و… برای فراهم نمودن یک تجربه‌ی کاربری آسان و قابل فهم استفاده نماید به طوری که یک کاربر معمولی رایانه بتواند با اندکی گردش در محیط نرم افزار و مطالعه راهنما، بخش اصلی نحوه‌ی کار با آن را متوجه شود. رعایت بیشتر اصول طراحی پایگاه داده‌ها شامل پاسخ به نیازها با کمک یک رابطکاربری ساده و از بین بردن پیچیدگیها، استفاده از اصطلاحات ساده و واضح، تأکید بر عناصر کلیدی و استفاده از رنگ به طور ویژه برای جلب کاربران موثر است.
استفاده از هوش مصنوعی نیز می‌تواند به کاهش زمان مصرفی برای ورود اطلاعات و درنتیجه افزایش سطح اقبال کادر درمانی بیانجامد. تکنولوژی ضبط صدا و تبدیل گفتار به نوشتار مساله‌ای است که پزشکان به آن علاقه‌مندند. اگر این سیستم بهدرستی پیاده شود، پزشکان میتوانند با گفتار به برنامه دستور دهند و مجموعه‌ای از موارد از پیش تعریف شده روی صفحه به نمایش درآید. به عنوان مثال ارتوپد با گفتن جمله «درمان های غیرجراحی پارگی منیسک زانو درج شود» ، متن زیر نمایش داده شود:
1- استراحت و کاهش فعالیت ها 2- استفاده از یخ به طور دوره ای و متناوب روی منطقه آسیب دیده 3- انجام ورزش های مربوط به فیزیوتراپی * هشدار: در صورت افزایش تورم یا درد، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.[3]
نتیجه اینکه با آموزش پزشکان و طراحی دقیق تر برنامه های مرتبط با پرونده های الکترونیک با توجه به نیازسنجی کادر پزشکی، می‌توان با در نظر گرفتن نکات مثبت طرح به استقبال آن رفت.
[1] https://www.commonwealthfund.org/blog/2018/electronic-health-record-problem
[2] https://med.stanford.edu/content/dam/sm/ehr/documents/EHR-Poll-Presentation.pdf
[3] https://www.carecloud.com/continuum/how-an-ehr-with-voice-recognition-can-save-time-money/ کپی متن خبر
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۰۸۹۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صندلی های خالی دستیاری پزشکی تهدیدی جدی برای نظام سلامت
ایرج فاضل (وزیر بهداشت در فاصله شهریور ۱۳۶۸ تا دی ۱۳۶۹) با هشدار نسبت به کاهش تمایل جوانان برای تحصیل در رشته پزشکی گفت: «تمایلی به منفی صحبت کردن ندارم ولی من اصلا از وضع موجود و به خصوص برای آینده خوش‌بین نیستم. متاسفانه شرایطی به وجود آمده که مشوق‌ها برای گرایش به رشته‌های پزشکی به تدریج رنگ باخته درحالی که رشته پزشکی از رشته‌های برتر مورد انتخاب در کنکور بود.
متاسفانه الان برعکس این موضوع رخ داده و با کمال تاسف باید نگران دو دهه آینده پزشکی مملکت بود و نگران آنچه بر سر پزشکی مملکت خواهد آمد. اگر برای جلوگیری از این رخداد ناگوار فکر و اقدامی نکنیم، متاسفانه در آینده نزدیک مثل اوایل انقلاب شاید مجبور به استخدام پزشک از کشورهای دیگر باشیم.
الان در برخی رشته‌های مهم و حیاتی مثل جراحی عروق و جراحی کودکان، حتی یک داوطلب برای تحصیل نداریم. انگیزه‌ای نیز برای ورود به رشته‌های پرزحمت و طولانی‌مدت وجود ندارد ولی برعکس در رشته‌هایی مانند جراحی پلاستیک و امثال آن داوطلبان فراوانی وجود دارد؛ این شرایط را ما به وجود آوردیم و متاسفانه گرفتار عواقب آن خواهیم شد.»
رییس جامعه جراحان ایران در ادامه صحبت‌هایش، در توضیح دلیل این وضعیت نگران‌کننده گفت: «باید شرایط تشویق‌کننده باشد تا انگیزه کافی با امکانات تشویقی برای ورود پزشکان به رشته‌های تخصصی پرزحمت و طولانی‌مدت برقرار شود. باید برای افرادی که بخش عمده‌ای از عمر خود را صرف تحصیل یک دوره تخصصی دشوار و طولانی می‌کنند، انگیزه‌های قوی ایجاد کرد.
وقتی وضعیت معیشتی و زندگی نسل فعلی پزشکان مطلوب باشد، این یک انگیزه خوب و اثرگذار برای جذب و ماندگاری پزشکان جوان خواهد بود. باید سیاستگذاری‌ها طوری برنامه‌ریزی شود تا جامعه از این بابت صدمه نبیند.ناامنی شغلی و اقتصادی، سم مهلک برای پزشکی کشور است و اگر شرایط مساعد و مطلوب باشد، جایگاه پزشکی کشور مجدد اوج خواهد گرفت.»
فاضل درحالی این نگرانی را مطرح کرد که اخیرا بخشی از گفت‌وگوی تصویری علیرضا مرندی (وزیر بهداشت در سال‌های ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۸ و ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ در دولت‌های سوم، چهارم و ششم) در فضای مجازی بازنشر شده که این وزیر سابق بهداشت هم در توضیح تبعات تصمیمات شتابزده درباره افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی که از سال ۱۴۰۱ و به دنبال مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به اجرا درآمد، گفته بود: «ماه‌هاست که دانشجویان پزشکی معترضند که نه معلم داریم و نه کلاس داریم و نه آزمایشگاه داریم. الان خود وزیر (بهداشت) که متاسفانه اشتباه کرد و موافقت کرد با افزایش دانشجو، ناراحت است. تازه وزیر شده بود و نمی‌دانست که نباید قبول کند.»
طی دو سال اخیر، رییس کل نظام پزشکی کشور هم علاوه بر ابراز نگرانی بابت تاثیرات مخرب افزایش بی‌ضابطه ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی و بی‌توجهی به تامین زیرساخت‌های موردنیاز برای تحصیل جمعیتی که هر سال به تعداد جمعیت دانشجوی پزشکی اضافه می‌شود، این هشدار را بارها تکرار کرده که این تصمیمات غلط که توسط افراد غیرمسوول و ناآگاه به آموزش پزشکی اتخاذ شده، حتما کیفیت آموزش پزشکی کشور را به گونه‌ای تحت تاثیر قرار می‌دهد که مردم بیشترین خسارات را متحمل خواهند شد.
محمد رییس‌زاده طی این هشدارها خطاب به دولت و مجلس، کاهش رغبت به ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی را هم به عنوان مهم‌ترین نتیجه بی‌توجهی به ضرورت‌های نگهداشت پزشکان و دستیاران پزشکی مورد اشاره قرار داده و گفته است: «درحالی که باید تعداد فارغ‌التحصیلان دستیاری بیهوشی در کشور به حدود ۱۶۰۰ نفر رسیده باشد، امروز تعداد این دستیاران متخصص کمتر از ۳۸۰ نفر است و البته وضعیت در رشته‌های اطفال، طب اورژانس و جراحی قلب اطفال هم همین است....باوجود بیش از ۹۰ هزار پزشک عمومی در کشور، درصد پرشدن ظرفیت دستیاری برخی رشته‌های تخصصی در مرز بحران است.
افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی، ساده‌ترین و کم‌اثرترین روش چاره‌جویی در حوزه کمیت و کیفیت مسائل جامعه پزشکی است و همه مسوولان بدانند چاره مشکلات جامعه پزشکی فقط در افزایش ظرفیت‌ها نیست .... در عرصه زیرساخت‌های ارایه خدمات سلامت و بهداشت و اقتصاد دچار نقص هستیم، چون در موقعیت‌های مختلف، دولت و مجلس قوانین و اسناد را به درستی اجرا نکردند.... سیاست‌های نادرست، جوانان جامعه پزشکی را ناامید کرده و منجر به خیل مهاجرت و انصراف از پزشکی خواهد شد، چنان‌که پزشکان ما رغبتی برای تحصیل در دوره‌های تخصص و فوق تخصص ندارند و نتیجه این اتفاق این است که در سال‌های آینده پزشک نخواهیم داشت همان‌طور که امروز در بسیاری از رشته‌های ضروری، جراح و پزشک متخصص نداریم و اگر به همین روال پیش برود، مجبور خواهیم شد بیماران را برای مداوا به خارج از کشور بفرستیم یا عقبگرد داشته باشیم و پزشکان خارجی به کشور بیاوریم و به همین سبب عقبگرد ۴۰ ساله را با آمار و ارقام هشدار می‌دهیم.
گرایش به رشته جراحی قلب کاهش چشمگیری داشته و متقاضی ندارد و در سال ۱۴۰۱ رشته جراحی اطفال فقط دو نفر فارغ‌التحصیل داشته است....افزایش ظرفیت افسارگسیخته و دستوری، متخصص بدون مهارت پرورش می‌دهد .... هر جایی که ظرفیت اجازه می‌دهد با شرط حفظ کیفیت، باید اضافه شود و در غیر این صورت، ظرفیت دانشکده‌ای را بالا خواهیم برد درحالی که دانشجو، صندلی برای نشستن ندارد یا اینکه ۵۰ دانشجو با یک استاد بالای سر یک مریض می‌روند، اما به همین تعداد باید در راهرو بمانند .... افزایش ظرفیت افسارگسیخته، فله‌ای و دستوری بدون رعایت زیرساخت‌ها کار را به اینجا می‌رساند که فرد تخصص می‌گیرد، اما مهارتی ندارد.»
درحالی که خالی ماندن صندلی بسیاری رشته‌های تخصصی در آزمون دستیاری طی دو سال اخیر مصداق روشنی از کاهش رغبت دانشجویان پزشکی به ادامه تحصیل در این رشته است، متخصصان حوزه سلامت طی دو سال اخیر بارها این نکته را به دولت گوشزد کرده‌اند که راه جبران کمبود پزشک در مناطق محروم و دستیابی به عدالت در سلامت، افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو نیست، بلکه تمهیداتی است که همین تعداد پزشکان در حال تحصیل در رشته‌های تخصصی یا پزشکانی که در مناطق محروم مشغول گذراندن طرح نیروی انسانی هستند را به ماندگاری در مناطق کم‌برخوردار تشویق کرده و باعث جذب آنها به نظام سلامت شود، اما با این حال رفتار و عملکرد دولت طی دو سال اخیر نشان داده که نه تنها به هشدارها و توصیه‌های متخصصان سلامت توجه نمی‌کند، انتقاد و اعتراض را هم برنمی‌تابد.
آبان ۱۴۰۰ و بعد از آغاز فعالیت دولت سیزدهم و زمانی که تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی برای افزایش ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی جدی‌تر از قبل شده بود، حسینعلی شهریاری؛ رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در نامه‌ای خطاب به رهبری بابت برخی تصمیم‌های غیرکارشناسانه در حوزه سلامت و تاثیر مخرب این تصمیمات بر کیفیت آموزش و ارایه خدمات پزشکی که به کاهش تعداد متخصصان پزشکی منجر شده، ابراز نگرانی کرد.
در بخشی از نامه شهریاری به رهبری آمده بود: «پدیده‌ای است که در چند سال اخیر به‌طور نگران‌کننده‌ای نظام سلامت کشور را مورد تهدید جدی قرار داده و آن تهدید، روند کاهشی تعداد نیروهای کادر تخصصی درمان در ساختار سلامت کشور است. متاسفانه در سال‌های اخیر، تمایل به ادامه تحصیل در مقطع دستیاری تخصصی و فوق‌تخصصی در رشته‌های مختلف پزشکی با کاهش قابل‌توجه روبه‌رو شده و این کاهش اقبال پزشکان عمومی برای تصاحب صندلی‌های رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی به شدت بر کمیت، کیفیت، سرعت و دقت خدمات بهداشتی درمانی و تداوم و توسعه آن تاثیر سوئی گذاشته و خواهد گذاشت، به‌طوری که از سال ۱۳۹۶ زنگ خطر این حادثه با خالی ماندن صندلی‌های تخصص در برخی رشته‌های مادر همچون بیهوشی، طب اورژانس، جراحی عمومی، داخلی، اطفال، عفونی، جراحی قلب، جراحی اطفال، فوق تخصص کلیه، خون و سرطان با سرعت بسیار نگران‌کننده‌ای به صدا درآمده است.
موضوع نگران‌کننده دیگری که بر تسریع این روند می‌افزاید، خروج پزشکان از کسوت عضویت هیات علمی به شرایط غیرهیات علمی است درحالی که متاسفانه با افزایش درخواست مهاجرت به خارج از کشور نیز مواجه هستیم.تمامی این موارد، سبب می‌شود تا حفظ همه دستاوردهای خارق‌العاده بخش سلامت که زبانزد عام و خاص است، دچار مخاطره شده و به جهت اقبال ضعیف پزشکان عمومی به ادامه تحصیل در رشته‌های تخصصی، موضوع اعزام بیماران به خارج از کشور، جذب و به کارگیری پزشکان خارجی که به یمن سیاست‌های اصولی و مساعی خادمان سلامت، منتفی شده بود، با استمرار روند کنونی، خدای ناکرده احیا و موجب اخلال در دسترسی مردم عزیزمان به خدمات تخصصی موردنیاز سلامت، در اقصی نقاط کشور گردد و نظام سلامت را با چالش‌های مخاطره‌آمیزی مواجه نماید.»
رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در ادامه نامه خود نوشته بود: «بدون شک بروز این عارضه عواقب جبران‌ناپذیری را در پی دارد که اهم آنها عبارتند از: خالی شدن مراکز بهداشتی درمانی و بیمارستان‌های مناطق محروم از پزشکان متخصص، بروز مشکلات عدیده برای پزشکان در تامین مخارج زندگی عادی، ایجاد زمینه مهاجرت از داخل به خارج کشور یا از مناطق محروم به مناطق برخوردار کشور یا از بخش دولتی به بخش خصوصی یا از بخش سلامت به سایر بخش‌های اقتصادی، خالی ماندن ظرفیت‌های بالقوه دانشگاه‌ها برای تربیت پزشک متخصص، کاهش خدمات در بخش دولتی و ارجاع بیماران به بخش خصوصی، از دست رفتن دستاوردهای بزرگ خدمات بهداشتی و درمانی و به‌مخاطره افتادن جایگاه و منزلت نظام سلامت کشور در سطح بین‌الملل.»
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت