به نقل از «ایلنا»

غرب نیازمند گفت‌وگو با فرهنگ‌های دیگر است/ درس‌های زیادی از تمدن‌های دیگر برای یادگیری در غرب وجود دارد/ همه فرهنگ‌ها برای بقا باید گفت‌وگو کنند

تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۱۸۵۶۷

به گزارش خبرنگار ایلنا، بیش از پنج سده از آغاز و بسط استعمار و استثمار غرب در سراسر جهان می‌گذرد و کمتر از یک سده از پایان عصر استعمار و پیدایش موج انقلاب‌های ضدغربی. با این حال زمان چندانی از توجه غرب به داشته‌های فرهنگی دیگر سرزمین‌های غیراروپایی نمی‌گذرد و در بسیاری از مراکز پژوهشی مطالعات فرهنگی و مردم‌شناسی در غرب به این نتیجه رسیده‌اند که باید در نتایج و دستاوردها و البته پیشینه فرهنگی سرزمین‌های شرقی و کشورهای کمتر توسعه‌یافته که موسوم به کشورهای «جنوب» هستند، تاملات و تحقیقات گسترده‌تری را روا بدارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زمانی نسبتا طولانی گذشت تا غربی‌ها به این نکته التفات کنند که در سرزمین‌های آسیایی، از بین‌النهرین تا سینای غربی و از آناتولی تا مرزهای ایرانشهر، از شبه قاره هند تا حوزه فرهنگی و تمدنی چین، گنجینه‌های عظیمی از تمدن و فرهنگ وجود دارد که سرشار از منابع حکمی و فلسفی برای آموختن هستند؛ فرهنگ‌های توتمیک آفریقایی و فرهنگ‌های تابومحور آمریکای لاتین که آمیختگی‌های گسترده‌ای نیز با فرهنگ لاتینیک دارد، درس‌های قابل توجهی برای فرهنگ غربی دارد که باید از موضع روبرو و نه با نگاهی از بالا به پایین، به مطالعه آن‌ها بپردازد.

پروفسور «بویکه ربوین»، استاد رشته مطالعات اجتماعی دانشگاه هومبولت برلین (که سابقه دو مرتبه سفر به ایران را نیز دارد) در رابطه با نتایج دستاوردهای مطالعاتی خود در این زمینه، با ایلنا گفتگو کرده است.

چه نتیجه‌ و دستاوردی از گفتگوی میان فرهنگ‌های مختلف حاصل می‌شود؟ انتقال مفاهیم درون‌فرهنگی از مسیر گفتگو یا ترجمه، به فرهنگ‌های متفاوت میسر است؟

هر فرهنگ و تمدنی در مسیر تاریخی خود که به امروز رسیده است، پیرامون نسبت و ارتباط خود با محیطش، تاملاتی داشته و در دستاوردهای مادی و معنوی انباشته شده تاریخی‌اش نیز، خودش را نشان می‌دهد. با توجه به اینکه اقلیم‌های گوناگونی در جهان وجود دارد و در نتیجه، نگاه‌های مردم درون آن فرهنگ‌ها، متناسب با جغرافیای تاریخی‌شان شکل گرفته است، پس نمی‌شود انتظار داشته باشیم که تمام دستاوردهای مهم فرهنگی و مادی جهان، متعلق به یک یا چند تمدن و حوزه تمدنی خاص باشد. باید در کنار یکدیگر، دانشگاهیان و نخبگان ملت‌های مختلفی که به جنبه‌های متفاوت یک فرهنگ آشنایی یا تسلط دارند، به گفتگو بپردازند و دستاوردهایشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این سیاره خاکی متعلق به تمامی ساکنان آن است و همه باید در بهبود وضعیت جهان سهیم باشند و در عین حال می‌توانند به داشته‌ها و دستاوردهای فرهنگی و تاریخی خودشان هم افتخار کنند. به نظرم می‌شود از طریق گفتگو، راه‌های مختلفی برای انتقال و مبادله دستاوردهای فرهنگی میان ملل داشته باشیم. این دستاوردها می‌توانند یکسری از داستان‌های فولکلوریک آغاز شود و به پیشرفت‌های فلسفی یک ملت بازگردد.

 مرکزگرایی فرهنگی و هژمونیک غربی، با محوریت فرهنگ آنگلوساکسون و نظام حقوقی رومی ـ ژرمن در پیشتازی فرهنگ غرب در گذشته، چه تاثیری بر جلب اعتماد کشورهای دیگر برای قرار گرفتن در مسیر گفتگوهای میان‌فرهنگی دارد؟

غرب در دوران استعمار، حداکثر افراط و زیاده‌روی را در قبال کشورهای مختلف مستعمره و اشغال شده به کار گرفت و این باعث شد که بسیاری از دستاوردهای انباشته شده تاریخی، تمدنی و فرهنگی و حتی دینی این کشورها از بین برود و یا دچار تخریب و آسیب‌دیدگی شدیدی بشود. این کشورها، چه در سطوح سیاستمداران و چه در سطوح دانشگاهیان، بدبینی سرسختانه‌ای نسبت به فرآیند گفتگو با مراکز مطالعات میان‌فرهنگی دارند و شما می‌توانید نمودهای آن را در دولت ـ ملت‌های آمریکای لاتین، شاخ آفریقا و برخی از کشورهای تاریخی آسیایی ببینید.

من از نظر تاریخی و حتی سیاسی و تجاری، کاملا با این ملت‌ها همدلی می‌کنم و بابت آنچه که در گذشته اتفاق افتاده ابراز تاسف می‌کنم اما گفتگو در هر حالتی یک ابزار پیش‌برنده است. به همین دلیل به تمام دانشگاهیان و نخبگان این کشورها می‌گویم که برای شناساندن کشورهایشان از فرصت گفتگو استفاده کنند. گفتگو باعث می‌شود که سوژه‌های سینمایی و نمایشی و موسیقایی، به وجود بیاید و کشورها از این فرصت استفاده کنند، در گالری‌های مهم دنیا حضور داشته باشند و اشیای تاریخی و آثار هنری‌شان را در گالری‌ها و موزه‌های بزرگ مثل متروپلتین، مادام تسو و موزه لوور نمایش بدهند! سرعت تحولات فرهنگی در جهان اینترنتی ما، بسیار زیاد است و کسی منتظر بازخوانی توانایی هویت و دستاوردهای تمدنی ملت‌های «جنوب» نمی‌ماند. این باعث می‌شود که این کشورها بیشتر از گذشته با دشواری برای حفظ فرهنگ‌هایشان مواجه شوند.

 چه مزیت‌هایی برای دنیای مرکزگرا و توسعه‌یافته، در گفتگوهای میان فرهنگی با آن سرزمین‌هایی‌ست که شما به آن‌ها «جنوب فرهنگی» می‌گویید؟

فرهنگ در جهان، دیگر مرکزیت خود از محورهای قدرت پیشین را از دست داده است و ملت‌های مختلف، با عطش بسیار بیشتری به سمت حفظ داشته‌های فرهنگی خودشان تلاش می‌کنند. به همین دلیل نمی‌شود با ادبیات فرهنگی مرکزگرا در رابطه با این کشورها، آن‌ها را به گفتگو فراخواند. دنیا در شرایط کنونی به گفتگوهای هرچه بیشتر نیاز دارد و این امکان برای این کشورها بیش از پیش فراهم شده است.

تعبیر جنوب فرهنگی را من در مقابل «اتوپیای شرقی» ادوارد سعید به‌کار بردم. می‌دانید که از اواخر دهه شصت قرن گذشته میلادی، کشورها را با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی (و نه وابستگی‌های سسیاسی و ایدئولوژیکی‌شان)، در دو دوسته کشورهای شمال و جنوب قرار دادند و کشورهای جنوب، بیشتر به کشورهای توسعه نیافته اطلاق می‌شد. با توجه به اینکه نگاه غالب در جهان، هنوز با توجه به مناسبات اقتصادی تعریف می‌شود، نگاه مبتنی بر جنوب فرهنگی، شاید ادبیاتی نزدیک به ادبیات اقتصادی داشته باشد با این حال، نوعی دعوت به کمک برای همکاری و گفتگو با این کشورها را در درون خود دارد.

کشورهای مرکزی یا شمال، بعد از حدود چند قرن، متوجه شدند که می‌توانند در بکارگیری منابع اقتصادی مختلف کشورهای جنوب، از مسیر تعامل وارد شوند و نیازهای خود را با شکلی غیراستعماری و متمدنانه، از این کشورها تامین کنند؛ در شرایط حاضر نیز، کشورهای غربی می‌توانند بخش‌های اساسی و جدی از نیازها و خلاءهای فرهنگی خود را در گفتگو با کشورهای جنوب فرهنگی تامین کنند و دست از تحقیر و یا نادیده گرفتن این کشورها بردارند. این برای همه جهانیان مفید خواهد بود و باعث کاهش تنش‌های مختلف جهانی خواهد شد.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: برلین استعمار مطالعات میان فرهنگی جنوب فرهنگی انتقال فرهنگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۱۸۵۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بررسی علل وقوع سیل های اخیر در جنوب ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس

نبود سند جامع برنامه که بتواند با شناخت علل و عوامل موثر بر بروز حوادث طبیعی و پیامدهای منتج از آن تاثیر بگذارد در کنار توجه نکردن به تعامل و ارتباط طبیعی در کشورهای مختلف و تغییر کاربری بستر و حریم منابع مهم آبی سبب شده، چرخه حوادث غیر مترقبه طبیعی چون سیل همواره در کشورهای مختلف از جمله ایران تکرار شود.

با تغیر اقلیم ماهیت بارش‌ها هم تغییر کرده است

علی ملاشاهی، رئیس اداره پیش بینی و مدیریت بحران اداره کل هواشناسی استان سیستان و بلوچستان در مورد عوامل وقوع سیلاب به تحریریه جوان قدس گفت: در این چند سال ماهیت بارش‌ها تغیر کرده با این تغییر اقلیمی که به وجود آمده و در مدت زمان کوتاه بارش‌های سنگینی رخ می‌دهد که نمونه آن را ما در حوزه دریای خلیج فارس مخصوصا در این چند روز اخیر شاهد هستیم و در جنوب کشور هم رتبط کم فشاری که روی دریای خلیج فارس و دریای عمان بود رتبط قابل توجهی را تزریق کرد به بخش‌های جنوبی کشور و در لایه‌های میانی جو هم عبور ناوه را داشتیم که باعث بارش‌های فوق سنگین در مدت زمان کوتاه را داشتیم و این بارش‌ها در منطقه ذرآباد تا 270 می‌لیمتر هم ثبت شد که سیلاب را در استان مخصوصا در بخش‌های جنوبی استان داشته باشیم.

مسیل‌ها باید بر اساس اقلیم همان منطقه ساخته شود

ملاشاهی در مورد جلوگیری از آسیب‌های ناشی از سیلاب افزود: باید زیر ساخت‌ها تقویت شود، پل‌ها و آبروها باید بر اساس اقلیم همان منطقه ساخته شود، ما از اینگونه سیل‌ها در سال‌های گذشته هم داشتیم و امسال هم شاهد آن هستیم. یکی دیگر از راه‌های دیگر می‌توان بیان کرد این است که سدها به گونه منظم مورد رصد قرار بگیرد و قبل از اینکه بارش سنگینی داشته باشیم باید سد خالی شود تا مشکلاتی به وجود نیاید که در بارش‌ها اخیر کنترل خوبی صورت گرفت که ما از چند روز قبل هشدار سطح زرد را صادر کرده بودیم که بحث مدیریت سدها انجام شود که تا حدودی هم انجام شد.

وی گفت: در استان ما شاهد این هستیم که دولت و استانداری با وجو مشکلاتی که هست زیرساخت‌های مناسبی را درست کنند ولی تنها ایران نیست که با این معضل روبرو هست در این روزها می‌بینیم که کشور دبی با امکانات خوبی که دارند نتوانستند سیل را به درستی مهار کنند و باعث آب گرفتگی در داخل شهرها شد.

وی گفت: بارش‌های اخیر اصلا ربطی به باروری ابرها ندارد و مدل‌ها چنین بارشی را پیش بینی کرده بود، باوری ابرها یک طرح آزمایش‌گاهی است که در اگر در منطقه‌ای هم اجرا شود نهایتا 10درصد شناس بارش را بیشتر می‌کند.

هشدار بارش باران و سیلاب در ماه‌های پیش رو در استان سیستان و بلوچستان

 ملاشاهی تصریح کرد: مناطق جنوبی استان مخصوصا بلوچستان در فصل تابستان بارش‌های موسمی معروف به بارش مانسون را داریم که از جنوب شرق اقیانوس هند شروع می‌شود باگذر از روی پاکستان به استان سیستان و بلوچستان می‌رسد که ورد آن هم با بارش‌های سیلآسا هست که پیش بینی هم شده که برای تابستان امسال براش‌های تابستانه فراتر از حد نورمال بلند مدت باشد.

وی در پایان بیان داشت: بارش‌های که ما در این دو سامانه داشتیم در نیم قرن اخیر بی سابقه بود.

آنچه که در جریان سیلاب‌ها نقش دارد

تغییر کاربری بستر و حریم منابع مهم آبی: تغییر کاربری بستر و حریم منابع مهم آبی موجب شکنندگی بافت خاک و ناپایداری بافت خاک شده و هم موجب کاهش قدرت و توان پذیری مازاد آب‌های ناشی از بارش به دلیل وجود موانع فیزیکی و مستحدثات سر راهی شده است از جمله مصادیق این امر است.

تغییر ریخت شناسی و شرایط پوشش گیاهی: تغییر ریخت شاسی و شرایط پوشش گیاهی با افزایش غیر منطقی پهنه‌های تخصیصی به کشاورزی و دامداری متمرکز و به ویژه در مناطق اداری خاک‌های سبک ناپایدار و در شیب‌های زیاد، که علاوه بر کاهش ظرفیت خاک‌ها در جذب، به دام اندازی و نفوذ طبیعی آب به سفره‌های آب زیر زمینی، از یک سو موجب کاهش زمان آب دوی ( حرکت آب در سطح زمین) و در نتیجه کاهش زمان مورد نیاز برای تجمیع آب‌ها در پایین دست و خط القعرها شده است. از مصادیق این امر چرای بی رویه دام و کنترل نکردن بهره برداری از مراتع و اجرا نکردن طرح‌های تجمیع عشایر است که آسیب شدید به پوشش گیاهی مناطق جنگلی حوضه زاگرس و جلگه‌ای وارد کرده است.

انجام ندادن عملیات آبخیزداری در حوضه‌های بالا دست: انجام ندادن عملیات آبخیزداری در حوضه‌های بالادست مهمترین سدهای کشور، به رغم تاکید تمام مطالعات فنی و مهندسی و منابع طبیعی بر آبخیز داری گسترده و حفاظت منابع آب و خاک در بالادست سدها، عدم توفیق در انجام آبخیزداری در حوضه‌های بالادست موجب افزایش رسوب گذاری مسیرهای آب گذری شده و علاوه بر کاهش ظرفیت مفید سدهای مهم کشور با انباشت رسوبات در مخازن سدها و نیز کاهش عمق مفید مسیرهای آب گذری، ظرفیت منابع و سازه‌های آبی برای انتقال مازاد آب‌های ناشی از روان آب‌ها و در نتیجه افزایش شدت سیلاب‌ها شده است.

خدابخش حکیمی-خبرنگار تحریریه جوان قدس