به نقل از «ایسنا»

روزی که جنگ پایان یافت

تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۴۸۷۸۱

تجاوز ناجوانمردانه رژیم بعثی عراق و تحمیل جنگ وخسارات جبران ناپذیربه نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، اگرچه درصورت تصمیمات عادلانه و منطقی شورای امنیت سازمان ملل، خیلی زود می‌توانست پایان پذیرد و با وجودی که برخی گروه‌ها یا رسانه‌ها، سعی دارند، خاتمه جنگ ایران و عراق را بدون طرف پیروز معرفی کرده یا پیروزی ایران را انکار یا حداقل کمرنگ کنند، با پیروزی کامل ایران خاتمه یافت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا،‌ سرتیپ دوم اردشیر فائضی - از دانش آموختگان دانشگاه عالی دفاع ملی - با ارائه این مقدمه که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اگرچه در ابتدا با نویدهای ناپایدار پیروزی برای صدام جنایتکار همراه بود ولی این روند از سال ۱۳۶۱ مسیر معکوسی طی کرد و بدان جا رسید که در عملیات‌های فتح‌المبین و بیت المقدس (آزاد سازی خرمشهر)، همه امیدهای واهی و خیالی رژیم بعثی عراق به یأس و نومیدی تبدیل شد؛ پیرامون قطعنامه ۵۹۸ توضیح می‌دهد:

شورای امنیت در طول هشت سال جنگ عراق علیه جمهوری اسلامی ایران آزمون ناموفقی را پشت سر گذاشته و به اعتقاد اغلب کارشناسان مسائل سیاسی و حقوقی جهان، عامل اصلی تداوم جنگ عراق علیه ایران برخورد غیرمسؤولانه شورای امنیت بوده است. اگر شورای امنیت قاطعانه در آغاز تجاوز عراق، اعلام منازعه می‌کرد و تدابیر اجرایی لازم را بکار می‌بست، تحقیقاً جنگ به درازا نمی‌کشید.

دلیل عمده ناکارآمدی شورای امنیت نیز نفوذ قدرت‌های بزرگ در تصمیم‌گیری‌های شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل بوده است. قطعنامه۵۹۸ ، هشتمین قطعنامه‌ای بود که شورای امنیت سازمان ملل از ابتدای تجاوز علنی رژیم بعثی عراق به جمهوری اسلامی ایران، صادر کرده بود. همه قطعنامه‌های قبلی به علت جهت گیری ناعادلانه آنها از سوی ایران رد شده بود اما در ابتدای صدور قطعنامه ۵۹۸ به علت نکات مثبتی که در این قطعنامه گنجانده شده بود از سوی جمهوری اسلامی اعلام شد که ایران جای بحث و مذاکره در این قطعنامه می‌بیند و آن را نه رد کرد و نه قبول؛ ولی سرانجام در تاریخ ۲۷ تیر ۱۳۶۷ این قطعنامه مورد قبول جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت .

قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت یکی از قطعنامه‌های این شورا است که در ۲۷ تیر ۱۳۶۶، برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق صادر شد. این قطعنامه از نظر کمی و تعداد واژه‌های به کار گرفته شده مفصل‌ترین و از نظر محتوا اساسی‌ترین و از نظر ضمانت اجرا قوی‌ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بوده است. این قطعنامه بلافاصله از سوی عراق پذیرفته شد، ولی بعد از گذشت یک‌سال و هفت روز در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ از سوی ایران مورد پذیرش قرار گرفت. پذیرش این قطعنامه هرچند به معنای پذیرش آتش‌بس از سوی ایران بود، ولی عراق به حملات خود ادامه داد و مجدداً داخل خاک ایران شد تا نقاط مهمی از جمله خرمشهر را به دست بیاورد تا با وضع بهتری در مذاکرات حضور داشته باشد، اما موفقیتی بدست نیاورد و نهایتاً جنگ در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ پایان یافت.

عوامل صدور قطعنامه۵۹۸

۱- پیروزی‌های بزرگ و راهبردی ایران در جبهه های جنگ بویژه در دو عملیات والفجر ۸ و کربلای ۵.
۲- به توافق رسیدن آمریکا و شوروی در مورد حل چند منازعه منطقه ای از جمله جنگ ایران و عراق.

 

متن قطعنامه

مفاد قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت که در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۱۹۸۷ صادر شد به شرح زیر است: شورای امنیت، با تأیید مجدد قطعنامه (۱۹۸۶ میلادی) ۵۸۲ خود، با ابراز نگرانی عمیق از این که علی رغم در خواست‌هایش برای آتش بس، منازعه بین ایران و عراق به شدت سابق با تلفات شدید انسانی و تخریب مادی ادامه دارد، با ابراز تأسف از آغاز و ادامه منازعه، همچنین با ابراز تأسف از بمباران مراکز صرفاً مسکونی غیرنظامی، حملات به کشتیرانی بی طرف یا هواپیماهای کشوری، نقض قوانین بین المللی انسان دوستانه و دیگر قوانین ناظر بر درگیری مسلحانه، بویژه کاربرد سلاحهای شیمیایی برخلاف الزامات پروتکل ۱۹۲۵ ژنو، با ابراز نگرانی عمیق نسبت به احتمال تشدید و گسترش بیشتر منازعه، مصمم شد به تمامی اقدامات نظامی بین ایران و عراق خاتمه بخشد، معتقد شد که می باید یک راه حل جامع، عادلانه، شرافتمندانه و پایدار بین ایران و عراق به دست آید. با یادآوری مفاد منشور ملل متحد، به ویژه تعهد همه دُوَل عضو به حل اختلافات بین المللی خود از راه های مسالمت آمیز به نحوی که صلح و امنیت بین المللی و عدالت به مخاطره نیفتد، با حکم به این که در منازعه ما بین ایران و عراق زمینه صلح حاصل شده است، با اقدام براساس مواد ۳۹ و ۴۰ منشور ملل متحد:

 ۱ـ خواستار آن است که به عنوان یک قدم اولیه جهت حل و فصل(مناقشه) از راه مذاکره، ایران و عراق یک آتش بس فوری را رعایت وبه تمامی عملیات نظامی در زمین، دریا و هوا خاتمه داده و تمامی نیروهای خود را بدون درنگ به مرزهای شناخته شده بین المللی بازگردانند.
 ۲ـ از دبیرکل درخواست می کند که یک تیم ناظر ملل متحد را برای بررسی، تأیید و نظارت بر آتش بس و عقب نشینی نیروها اعزام نماید و همچنین از دبیرکل درخواست می نماید با مشورت طرفین درگیر، تدابیر لازم را اتخاذ نموده، گزارش آن را به شورای امنیت ارائه نماید.
 ۳ـ مصرانه می‌خواهد اسرای جنگی آزاد شده و پس از قطع مخاصمات فعال کنونی، براساس کنوانسیون سوم ژنو ۱۲ اوت ۱۹۴۹، بدون تأخیر به کشور خود بازگردانده شوند.
 ۴ـ از ایران و عراق می خواهد با دبیرکل در اجرای این قطعنامه و در تلاشهای میانجیگرانه برای حصول یک راه حل جامع، عادلانه و شرافتمندانه مورد قبول دو طرف در خصوص تمام موضوعات موجود، منطبق با اصول مندرج در منشور ملل متحد، همکاری نمایند.
 ۵ـ از تمامی کشورهای دیگر می خواهد که حداکثر خویشتنداری را مبذول دارند و از هرگونه اقدامی که می تواند منجر به تشدید و گسترش بیشتر منازعه گردد احتراز کنند و بدین ترتیب اجرای قطعنامه حاضر را تسهیل نمایند.
 ۶ـ از دبیرکل درخواست می نماید که با مشورت با ایران و عراق، مسأله تفویض اختیار به یک هیأت بی طرف برای تحقیق راجع به مسئولیت منازعه را بررسی نموده و در اسرع وقت به شورای امنیت گزارش دهد.
 ۷ـ ابعاد خسارات وارده درخلال منازعه و نیاز به تلاشهای بازسازی با کمکهای مناسب بین المللی پس از خاتمه درگیری تصدیق می گرددو دراین خصوص از دبیرکل درخواست می کند که هیأت کارشناسان را برای مطالعه موضوع بازسازی وگزارش به شورای امنیت تعیین نمایند
۸ـ همچنین از دبیرکل درخواست می کند که با مشورت با ایران و عراق و دیگر کشورهای منطقه، راههای افزایش امنیت و ثبات منطقه را مورد مدافه قرار دهد.
 ۹ـ از دبیرکل درخواست می کند که شورای امنیت را در مورد اجرای این قطعنامه مطلع نماید.
 ۱۰ـ مصمم است برای بررسی اقدامات بیشتر جهت رعایت و اجرای این قطعنامه در صورت ضرورت جلسات دیگری مجدداً تشکیل دهد

بعد از تصویب قطعنامه ۵۹۸، در جهت اجرای بند ۶ قطعنامه، یک هیأت بلژیکی انتخاب و مسئول شد که متجاوز جنگ را شناسایی و به دبیرکل سازمان ملل متحد معرفی کند. ایران اصرار داشت زمان شروع به کار این هیأت قبل از پذیرش قطعنامه از جانب ایران باشد که در نهایت این گونه عمل نشد.

این هیأت در نهایت در ۱۸ آذر ۱۳۷۰ مصادف با ۹ دسامبر۱۹۹۱ میلادی، طی گزارشی به دبیرکل وقت سازمان ملل متحد عراق را به عنوان متجاوز جنگ معرفی کرد. دبیر کل وقت سازمان ملل متحد نیز این گزارش را طی یک جلسه رسمی به شورای امنیت تقدیم کرد.

غرامت جنگ تحمیلی

بر اساس بند ۷ قطعنامه ۵۹۸ قرار شد پس از آنکه کمیته‌ای در سازمان ملل متحد تشکیل شده و کشور متجاوز اعلام شد، میزان خسارات تعیین شود و در راستای آن صندوق بین‌المللی پول ویژه‌ای برای کمک به خسارت دیدگان جنگ ایران و عراق ایجاد گردد که تاکنون این صندوق ایجاد نشده‌است. بر اساس گزارش خبرگزاری مهر در سال ۱۳۸۸، مسئولان ایران پس از ۱۸ سال از اعلام متجاوز بودن عراق در جنگ ایران و عراق، هیچ پاسخ شفافی در قبال سرانجام دریافت غرامت و اجرای مفاد قطعنامه ۵۹۸ ندادند. این خبرگزاری با یادآوری دریافت غرامت کویت از عراق با حمایت آمریکا، اعلام کرد که برخی از کارشناسان، توفیق نداشتن ایران در گرفتن غرامت از صدام را کارشکنی و مخالفت آمریکا عنوان می‌کنند. کمال خرازی از دیپلمات‌های ارشد ایران نیز تصریح کرد با متن به تصویب رسیده در قطعنامه ۵۹۸، امکان گرفتن غرامت از عراق وجود ندارد و برای اخذ غرامت می‌بایست قطعنامه دیگری به تصویب می‌رسید که این‌کار هیچگاه عملی نشد.

مبلغ برآورد شده توسط کارشناسان جمهوری اسلامی ایران که به صندوق بین‌المللی پول عرضه کرده‌اند، ۹۷ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار تنها بابت هزینه‌های غیرنظامی است. براساس سخنان معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح ایران، بنابر قوانین بین‌المللی، دو نهاد معتبر بین‌المللی می‌توانند پشتوانه تشکیل کمیته تامین خسارت ایران قرارگیرند. او افزوده  است که:
۱- دیوان بین‌المللی دادگستری که پرونده‌ای را در خصوص سکوهای نفتی بررسی کرده و اعلام کرده آغازگر جنگ عراق بوده‌ است.
۲- کمیسیون سازمان ملل: کمیسیونی به ریاست بلژیک است که در این کمیسیون اعلام شد صدام آغازگر جنگ بوده‌ است.

از طرفی اظهارات خاویر پرز دکوئیار، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، که به صورت سند سازمان ملل متحد درآمده‌است و اظهارات حال حاضر مقامات بلندپایه عراق، همگی به متجاوز بودن عراق دلالت و اشاره دارد .

نتیجه

تجاوز ناجوانمردانه رژیم بعثی عراق و تحمیل جنگ وخسارات جبران ناپذیربه نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، اگرچه درصورت تصمیمات عادلانه ومنطقی شورای امنیت، خیلی زود می‌توانست پایان پذیرد و با وجودی که برخی گروه‌ها یا رسانه‌ها ، سعی دارند، خاتمه جنگ ایران و عراق را بدون طرف پیروز معرفی کرده یا پیروزی ایران را انکار یا حداقل کمرنگ کنند. با پیروزی کامل ایران خاتمه یافت.

زیرا آغاز گر جنگ و متجاوز نه تنها به هیچ یک از خواسته‌های نامشروع خود دست نیافت و در دستیابی به حتی یک سانتیمتر ازخاک میهن عزیزمان ناکام ماند، بلکه با شکست سنگینی که به ارتش بعثی وارد شد، لکه ننگی بر تارک حاکمان ستمگر و جنایتکاران جهان باقی گذارد و حکومت چند دهه ای حزب بعث بر کشور عراق را نیز نابود کرد و با فضاحت و رسوایی بوسیله همان قدرت‌های شیطانی که تحریک وتجهیز شده بود، با خواری و ذلت تمام به درک واصل و خود و رژیم منحوسش برای همیشه در دل تاریخ منفور و مدفون شد، تا درس عبرتی برای ظالمان و دیکتاتورهای زمانه شود.

ازسوی دیگر تمامی پیش بینی‌های رهبر فقید و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره)  محقق شد و ایران با تجارب گرانبار و بسیارسنگینی که در اثر جنگ تحمیلی کسب کرده امروز در بلندای تاریخ و در اوج اقتدار ایستاده و جمهوری اسلامی نقطه امید مظلومان و مستضعفان، بویژه مسلمانان جهان شده است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: قطعنامه 598 شهدا جنگ تحميلي دفاع مقدس شورای امنیت سازمان ملل متحد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۴۸۷۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات توافق مهم امنیتی ایران و عراق

به گزارش تابناک، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و مشاور امنیت ملی عراق در دیدارشان در روسیه بر سر روند اجرای توافقنامه امنیتی دو کشور توافق کردند.
 
علی‌اکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی که برای شرکت در اجلاس امنیتی سن‌پترزبورگ در این شهر روسیه حضور دارد، عصر دیروز (سه‌شنبه) چهارم اردیبهشت ماه با قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی عراق دیدار و گفت‌وگو کرد.
 
در این دیدار احمدیان و الاعرجی ضمن مرور روند اجرای توافق امنیتی ایران و عراق توافق کردند کمیته‌های فرعی و عالی‌ هر چه‌ زودتر تشکیل جلسه دهد.
 
الاعرجی با راهبردی خواندن روابط عراق با جمهوری اسلامی ایران، بر اجرای مصوبه‌ پارلمان عراق درباره اخراج نیروهای نظامی ائتلاف تأکید کرد.
 
مشاور امنیت ملی عراق، در این ملاقات از نقش جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت منطقه و ایجاد صلح و ثبات در منطقه قدردانی کرد.
 
احمدیان در رأس هیأتی برای شرکت در دوازدهمین نشست بین‌المللی مقامات عالیرتبه مسئول در امور امنیتی و نشست دبیران شورای امنیت ملی کشورهای عضو بریکس در سن‌پترزبورگ حضور دارد و در حاشیه این نشست‌ها نیز با تعدادی از همتایان خود دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات جاری در منطقه به رایزنی خواهد پرداخت.