رسانه‌های گیلان؛ پرشمار و ناشناخته / ضرورت توسعه کیفی رسانه‌های استانی
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۶۸۰۰۰۴
به گزارش خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از رشت، استان گیلان با بیش از یک قرن سابقه روزنامه نگاری، پیشینه فرهنگی و تاریخی غنی دارد.
روزنامه "خیرالکلام" به عنوان نخستین روزنامه گیلان، اول مرداد ۱۲۸۶ هجری شمسی به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی میرزا ابوالقاسم خان افصح المتکلمین در رشت منتشر شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بیش از یک قرن تجربه روزنامه نگاری گیلان، پشتوانه مهمی است که توقع جامعه را از رسانه‌های این استان برای فرهنگ سازی و حرفه‌ای بودن فعالان این عرصه بالا می‌برد.
به رغم روند رو به رشد تعداد رسانه‌های استانی، به نظر می‌رسد اغلب آنها برای مردم و حتی اصحاب رسانه، ناشناخته و گمنام هستند و از لحاظ استاندارد‌های اطلاع رسانی نیز چندان موفق نیستند.
این استان شمالی در حال حاضر نیز با دارا بودن بیش از ۴۴۰ مرکز رسانه‌ای از قبیل نشریات محلی، پایگاه‌های خبری، دفاتر خبرگزاری و سرپرستی نشریات سراسری از رتبه‌های برتر کشور به شمار می‌رود.
در آستانه ۱۷ مرداد و گرامیداشت روز خبرنگار، ضرورت توسعه کیفی رسانه‌های گیلان را در گفت و گو با چند تن از خبرنگاران و روزنامه نگاران، مسئولان فرهنگی و مطبوعاتی استان و کارشناسان علوم ارتباطات بررسی کردیم.
مطبوعات محلی خواننده چندانی ندارددر عصر سرعت و رقابت رسانه‌های مختلف که حق انتخاب با مخاطب است، توجه به ذائقه و خواست مخاطب از مهمترین عوامل موفقیت و پیشرفت وسایل ارتباط جمعی است؛ بنابراین هر جا که خلاقیت و تفاوتی مثبت در برنامه‌ها و محصولات رسانه‌ای ایجاد شود، به همان اندازه نگاه و توجه مخاطب نیز به آن بیشتر خواهد شد.
زهرا حسینی، یکی از کارشناسان علوم ارتباطات اجتماعی با بیان اینکه در دنیای رقابت رسانه ای، رضایتمندی مخاطبان از یک اثر، آرزوی صاحبان رسانه‌ها است، گفت: هر چه رسانه‌ها با مخاطب ارتباط بیشتری برقرار کنند، موفق‌تر خواهند بود.
او با بیان اینکه با در نظر گرفتن نقش محوری رسانه در دنیای امروز، برقراری و تداوم ارتباط رسانه‌ها با مردم اهمیت و اعتبار ویژه‌ای می‌یابد، افزود: در زمان کنونی مطبوعات محلی ما خواننده چندانی ندارد و نخواسته یا نتوانسته است مخاطبانش را بشناسد و خود را با نیازهای آنها منطبق کند.
این دانش آموخته رشته روزنامه نگاری اظهار داشت: در حالی که گویا مسئولان فرهنگی و مطبوعاتی همچنان به افزایش تعداد رسانه‌های استانی دل بسته اند، برخی اصحاب رسانه و روزنامه نگاران گیلان هم ادعای بزرگنمایی نشریات و رسانه‌های گمنام خود را دارند.
حسینی با اشاره به اینکه تعداد انگشت شماری از نشریات محلی و پایگاه‌های خبری استان قابل مقایسه با روزنامه‌های سراسری و رسانه‌های کشور هستند و فقط کمبود و کاستی‌های مالی از جذابیت‌های آنها می‌کاهد، گفت: با این حال نمی‌توان منکر نشریات بی حال، لاغر و ناشناخته‌ای شد که تنها هنرشان روشن نگاه داشتن چراغشان است.
او با بیان اینکه بسیاری از این رسانه‌ها صفحات و سایت‌های خود را با اخبار و تیترهای تکراری و مطالب دست دوم و سوم اینترنت پر می‌کنند، تصریح کرد: یکی از راه‌های رهایی از این وضعیت، توجه به معیار‌های روزنامه نگاری حرفه‌ای است.
این کارشناس علوم ارتباطات اجتماعی همچنین صداقت، تعهد، وجدان کاری، همت و هدفمندی در کار خبر، کسب دانش و تخصص‌های حرفه‌ای و مخاطب شناسی را از جمله شاخصه‌های مهم و قابل توجه این عرصه اعلام کرد.
بابک محب پور، از روزنامه نگاران گیلانی با ۲۰ سال سابقه خبری با اشاره به صدور بی رویه مجوز پایگاه‌های خبری در سال‌های اخیر گفت: بسیاری از این افراد بدون تجربه و دانش خبری وارد این عرصه می‌شوند، طبیعی است که در عمل، آثار با کیفیتی ارائه نکنند.
او به رشد فزاینده پایگاه‌های خبری به دلیل گسترش فضای مجازی اشاره کرد و افزود: نبود نظارت بر نحوه عملکرد این رسانه‌ها و کمبود نیروی انسانی قوی و ماهر سبب می‌شود این مراکز خبری به مرور دچار روزمرگی شوند.
سردبیر روزنامه استانی "نسیم" شیوه نادرست خبرنویسی در استان را نیز یکی دیگر از دلایل توسعه نیافتگی رسانه‌ها از نظر کیفیت اعلام و بیان کرد: متکی و منتظر خبر ادارات شدن، انتشار خبر‌های دریافتی، حضور نداشتن خبرنگاران در صحنه‌های خبری، کپی کردن بدون ذکر منبع از آفات و اشکالات رسانه‌های گیلان علی رغم کثرت تعداد آنها بوده است.
سرپرست روزنامه منطقه‌ای "خبر شمال" در گیلان، همچنین مشکلات اقتصادی را در بی انگیزه شدن اصحاب رسانه‌های استانی موثر دانست و گفت: بسیاری از افراد با قدرت و انگیزه وارد کار خبر می‌شوند اما به خاطر هزینه‌های بالا از کیفیت کار آنها کاسته می‌شود.
سرپرست روزنامه‌های سراسری "شروع" و "جمله" در گیلان تصریح کرد: برگزاری دوره‌های آموزشی پیشرفته و حرفه‌ای مطابق با نیاز روز جامعه برای خبرنگاران و اهالی رسانه استان می‌تواند کمک خوبی در رفع مشکلات تولید محتوای آنها باشد.
حسن جعفری، سردبیر روزنامه استانی "آوای شمال" با بیان اینکه هیچ انتظاری نباید راجع به کیفی بودن روزنامه در شهرستان‌ها داشت، گفت: تا وقتی ظرفیت شنیدن و خواندن مطالب انتقادی در مسئولان نیست من به عنوان سردبیر یا باید دست به عصا راه بروم یا قید نوشتن مطالب تحلیلی، پژوهشی و انتقادی را بزنم که به ناچار دومی را انتخاب می‌کنم.
او با اشاره به انتقادناپذیری مسئولان افزود: امروز بعد از ۴۶ سال فعالیت مطبوعاتی در بسیاری مواقع، مطالبی را که نمی‌توانم به چاپ برسانم، در نهایت به خود مدیران می‌گویم.
این روزنامه نگار پیشکسوت گیلانی مسائل اقتصادی را از دیگر موانع توسعه کیفی مطبوعات استانی برشمرد و اظهار داشت: مشکلات مالی امکان و انگیزه روزنامه نگاری حرفه‌ای را از رسانه‌ها گرفته است برای همین اغلب آنها باری به هر جهت روزگار می‌گذرانند.
جعفری با بیان اینکه آوای شمال با سابقه‌ای ۲۵ ساله از سال ۱۳۸۰ تاکنون به صورت روزنامه منتشر می‌شود، تصریح کرد: بار‌ها و بار‌ها پیش آمد که تیتر اشتباه زدم، متوجه شدم هیچ کس هیچ اشکالی نمی‌گیرد، چون کسی روزنامه نمی‌خواند.
رسانه، عرصه آزمون و خطا نیستکریم خورسندی، مدیرعامل خانه مطبوعات گیلان تعداد بالای رسانه‌ها در این استان را فرصتی طلایی خواند و گفت: رسانه‌ها اعم از مکتوب و مجازی، خبرگزاری ها، سایت‌ها و پایگاه‌های خبری هر چقدر تعدادشان بیشتر شود، در صورت جذب افراد نخبه و توانمند رسانه‌ای به کیفیت مورد نظر دست خواهند یافت.
او با ۲۶ سال سابقه فعالیت در حوزه رسانه‌ای استان، عمده اشکال کیفی نبودن مطالب مطبوعات محلی و رسانه‌های استانی را ضعف درآمد مالی دانست و افزود: از سال ۹۷ در شرایط بحرانی رسانه‌های کشور، مشکلات اقتصادی مطبوعات و نشریات محلی هم بیشتر شد به نحوی که رسانه‌ها مجبورند به جای حفظ و افزایش کیفیت فقط به دوام و بقای خود فکر کنند.
مدیرمسئول روزنامه استانی "سوال جواب" به ظهور و گسترش روزافزون رسانه‌های مجازی و اطلاع رسانی لحظه‌ای در دنیای امروز اشاره کرد و اظهار داشت: امروزه روزنامه‌ها و هفته نامه‌ها باید بپذیریم که هر خبری در نشریات ما چاپ شود، سوخته و تاریخ گذشته است و برای مخاطب ارزش و جذابیتی ندارد مگر اینکه به چرایی و چگونگی آن اخبار و تحلیل و تفسیر آنها پرداخته شود.
خورسندی با بیان اینکه کسانی که برای درآمدزایی و صرفا گرفتن امتیاز به حوزه رسانه روی آوردند، راه را اشتباه آمدند، گفت: از جمله اینها عبارتند از: صاحبان نشریات بی کیفیت با تیراژ پایین و صفحات کم که به صورت رپرتاژ نامه برای مخاطبان خاص منتشر می‌شوند.
او افزود: مدیران پایگاه‌های خبری که تولید محتوا ندارند و با کپی اخبار و مطالب دیگران نام خود را فعال رسانه‌ای گذاشته اند و خبرنگارانی که فقط در روز و هفته گرامیداشت خبرنگار، آفتابی می‌شوند نیز در این گروه قرار دارند.
مدیرمسئول پایگاه خبری "باز باران" با اشاره به اینکه رسانه‌ها با تولید محتوا است که جایگاه پیدا می‌کنند، کاری که الان آن طور که باید انجام نمی‌شود، بیان کرد: اداره کل ارشاد اسلامی یا معاونت مطبوعاتی باید نظارت بیشتری در این بخش داشته باشند، حال آنکه مماشات می‌کنند.
او که بیش از ۱۵ سال است مدیرمسئولی روزنامه استانی "گلچین امروز" را هم بر عهده دارد، اظهار داشت: عرصه رسانه جایی برای آزمون و خطا نیست، آسیبی که به رسانه‌های استانی وارد می‌شود، در واقع به فرهنگ و تاریخ این مردم ضربه می‌زند.
مدیرعامل خانه مطبوعات گیلان با بیان اینکه این وضعیت نشان می‌دهد که ما بی تفاوت شده ایم، پیشنهاد کرد: دست اندرکاران، مدیران مسئول، خبرنگاران با تجربه رسانه‌های استان با حضور مسئولان اداره کل ارشاد و کارشناسان رسانه، نشست‌ها و کارگاه‌هایی برای دستیابی به توسعه کیفی رسانه‌های استان برگزار کنند.
خورسندی از خانه مطبوعات به عنوان یک نهاد صنفی و قانونی حامی رسانه‌های استان نام برد و تصریح کرد: خانه مطبوعات گیلان هم اکنون حدود ٢٣٠ نفر عضو ثبت‌نامی در سامانه دارد که برخی نیز ثبت‌نام اولیه را انجام داده و منتظر تأیید نهایی مدیران مسئول خود هستند.
رشد کیفی رسانه ها، مستلزم عزم و همت بیشتربر اساس آمار اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان، در حال حاضر ۱۴ دفتر خبرگزاری، ۱۵۸ پایگاه خبری، ۲۱۳ نشریه محلی و ۵۹ دفتر نشریات سراسری در این استان فعالیت می‌کنند.
حسین ابراهیمیان، معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با بیان اینکه این استان از نظر تعداد رسانه‌ها جایگاه مطلوبی در کشور دارد، گفت: طبق آخرین آمار ارائه شده، استان گیلان از نظر تعداد پایگاه‌های خبری رتبه سوم و از نظر نشریات چاپی رتبه هفتم کشور را دارد.
او با تاکید بر اینکه اگرچه رشد کمی این رسانه‌ها قابل قبول است، اما رشد کیفی مستلزم عزم و همت بیشتری است، افزود: توسعه کمی رسانه‌ها با ایجاد فرصت رقابت، می‌تواند به بهبود کیفی آنها منجر شود.
معاون ارشاد گیلان از نظارت بر رسانه‌ها بعد از مجوز نیز خبر داد و اظهار داشت: سیستمی در بخش اعلام وصول داریم که نشریه پس از چاپ و رویت انتشار کاغذی بارگذاری شده، برای ارائه حمایت‌های بعدی به وزارتخانه ارسال می‌شود.
ابراهیمیان با اشاره به اینکه نشریه اگر چاپ نشود از مزایای وزارت ارشاد بهره مند نمی‌شود، گفت: فقط با توجه به مشکلات کاغذ از سال ۹۷ تاکنون اندکی سهل گیری در بخش لغو مجوز‌ها صورت گرفت، ولی به این نشریات یارانه‌ای تعلق نمی‌گیرد.
او با بیان اینکه انتقاد اگر با شیوه‌های درست و واژگان صحیح همراه باشد؛ قابل پذیرش است، افزود: انتقاد ناپذیری مسئولان دلیل اصلی توسعه نیافتگی رسانه‌ها نیست چرا که خبرنگار اگر اطلاعات کافی و قلم شیوا داشته باشد؛ می‌تواند نقدی بنویسد که هم حق مطلب ادا شود، هم کمترین واکنش منفی را به دنبال داشته باشد.
معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای ارشاد گیلان برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی را در این مقوله موثر دانست و بیان کرد: این دوره‌های آموزشی برای خبرنگاران و فعالان عرصه رسانه تقریبا هر سال برگزار می‌شود.
ابراهیمیان با اشاره به اینکه آخرین دوره آموزشی استانی زمستان گذشته برپا شد، از برگزاری آزمون این دوره تا ۲ هفته دیگر خبر داد و گفت: کار جدیدی که امسال در این زمینه انجام شد، پیش بینی دوره‌های آموزشی برای شهرستان‌های فعال در عرصه مطبوعات و رسانه بود که این دوره‌ها تاکنون در فومن و آستارا برپا شده است.
او با بیان اینکه رسانه‌ها نباید منتظر برگزاری کلاس و دوره آموزشی از سوی ارشاد باشند، به آنها توصیه کرد: در این زمینه پیش قدم شوند تا وضعیت موجود هر چه زودتر بهبود یابد.
معاون ارشاد گیلان اظهار داشت: حضور و استقبال اهالی رسانه از دوره‌های آموزشی به تداوم برگزاری این کلاس‌ها خواهد انجامید و در نهایت بهبود کیفی تولیدات رسانه‌ای استان را هم به همراه خواهد داشت.
ابراهیمیان با گرامیداشت یاد و خاطره شهید محمود صارمی، خبرنگار شهید در مزار شریف افغانستان تصریح کرد: همایش استانی روز خبرنگار ساعت ۱۰ صبح امروز (چهارشنبه ۱۶ مرداد ماه) در مجتمع فرهنگی خاتم‌الانبیاء رشت برگزار و از حدود ٥٠٠ خبرنگار رسانه‌های مجازی و مکتوب گیلان تجلیل می‌شود.
سابقه ۱۱۲ ساله روزنامه نگاری گیلان و شاخص‌های کمی توسعه مطبوعات، پشتوانه‌ای مهم برای رسیدن به رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این استان محسوب می‌شود.
با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد: رسانه‌های استان گیلان علی رغم رتبه‌های برتر کشوری از نظر تعداد پایگاه‌های خبری و نشریات چاپی، در حال حاضر به لحاظ یکسان بودن اخبار، کمبود نقد و مقاله، تحلیل و گزارش درباره موضوعات خبری روز برای مخاطبان خود ناشناخته و گمنام هستند که این امر ضرورت توسعه کیفی آنها را می‌طلبد.
نداشتن دانش خبری، نبود برنامه و هدف مشخص صاحبان رسانه ها، کمبود نیروی متخصص، انتقادناپذیری مسئولان و مشکلات اقتصادی را نیز می‌توان از جمله عوامل توسعه نیافتگی کیفی رسانه‌های استان گیلان برشمرد.
گزارش از: سکینه عاشوری پاشاکی
انتهای پیام/ع
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: مطبوعات وزارت ارشاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۶۸۰۰۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درآمد پیش‌کش؛ کارت خبرنگاری بدهید!
خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: تمام مشاغل دنیا سختی کار خودشان را دارند؛ آنها که پا به عرصه رسانه گذاشته‌اند هم با مشکلات خاص شغل خودشان دست و پنجه نرم می‌کنند با این تفاوت که خبرنگاران و روزنامه‌نگاران به مثال «کوزه‌گرانی که از کوزه شکسته آب می‌خورند» نتوانسته‌اند پیگیری خلأها و مشکلات صنفی خود را به جایی برسانند.
گروه «مجله مهر» که پیش از این در چند مطلب به دردسرهای خبرنگاری پرداخته بود این بار سراغ یکی از خبرنگاران استانی رفته است. چرا که به نظر می‌رسد فعالان رسانه‌ای دور از مرکز، در سطح جدی‌تری با سختی‌های این شغل میلاد حسین‌پور» مدیر سابق بخش استان‌های خبرگزاری فارس - خبرنگار فعلی خبرگزاری مهر در خراسان شمالی و عضو هیأت مدیره خانه مطبوعات استان خراسان شمالی گفت‌و گو کرده‌ایم.
دست‌مان به مسؤولان نمی‌رسد
گرچه یکی از عمده مشکلات مشاغل رسانه‌ای به ویژه در استانها، موضوع بیمه و حقوق ناکافی است؛ اما اولین دغدغه‌ای که این خبرنگار درباره آن گلایه می‌کند ناقص ماندن کار رسانه‌ای در مناطق دور از مرکز است: «یکی از مشکلاتی که بیشتر خبرنگاران استانی با آن رو به رو هستند این است که در پیگیری سوژه‌ها و پرونده‌ها، دسترسی کمتری به مسئولان عالی‌رتبه دارند؛ برای همین هم معمولاً بخشی از کارشان ابتر می‌ماند. خبرنگار استانی در مرحله‌ای که باید چالشی با مسؤول کشوری داشته باشد، از خبرنگاران مرکز عقب می‌مانند، ولو اینکه این مسئول کشوری یک مدیر کل در یک وزارتخانه باشد؛ نه خود وزیر یا حتی معاون وزیر! این دسترسی کم شهرستان‌ها یا استان‌های محروم باعث ناقص و نیمه‌تمام ماندن پرونده‌های خبرنگاران شده است.»
به گفته حسین‌پور، در استانها پس از گذشت مدتی، سوژه‌ها تکراری می‌شوند؛ سوژه‌های تکراری که از یک نقطه مشخصی شروع می‌شوند و در نقطه مشخص دیگری به پایان می‌رسند: «همین محدود شدن سوژه‌ها و تکراری شدن آنها در کنار دسترسی نداشتن به مسؤولان مربوطه باعث می‌شود، خبرنگاران هم رغبت خاصی به پیگیری سوژه ندارند و تمایل خود را از دست می‌دهند. اینطور بگویم که حتی خبرنگاران پیشکسوت و با تجربه شهرستان‌ها و استانها نسبت به بعضی موضوعات، هرچند مهم باشند، بی‌حس می‌شوند؛ سوژه را دنبال نمی‌کنند و تلاشی برای تغییر شرایط نمی‌کنند. صرفاً به واسطه پیشه خبرنگاری گذران ایام می‌کنند و منتظر می‌مانند تا ببینند چه اتفاقی می‌افتد؛ یعنی هر چه پیش آید خوش آید!»
او امکان دسترسی به تجهیزات را کمی بهبود یافته می‌داند و می‌گوید: «از لحاظ دسترسی به امکانات و تجهیزات، در چند سال گذشته کمی اختلافات کمتر شده است. در گذشته امکانات فقط در تهران و کلان‌شهرها متمرکز بود اما این روزها به واسطه گسترش فروشگاه‌های اینترنتی، دسترسی به تجهیزات در شهرستان‌ها بهتر شده است.» البته یادآوری می‌کند که هنوز هم تفاوت فاحش درآمد خبرنگاران استانی با خبرنگاران مرکز، توان آنها برای تهیه تجهیزات و امکانات را محدود می‌کند.
کسی به خبرنگاری استانی به عنوان شغل نگاه نمی‌کند
تقریباً غیرممکن است یک خبرنگار استانی رد بازگو کردن مشکلات خود، اسم بیمه را بر زبان نیاورد. حسین‌پور می‌گوید که تعداد خبرنگاران بیمه شده در استانها بسیار محدود است و خودش هم از سمت رسانه بیمه نشده است: «موضوع بیمه بسیار جدی است. ببینید؛ در استان خراسان شمالی خبرنگار بیمه شده وجود ندارد. می‌توان گفت کسانی که در استان مشغول به کار رسانه هستند و بیمه شده‌اند از تهران بیمه شده‌اند؛ اینجا در استان ما تا جایی که می‌دانم فقط یک نفر که مدیر یکی از خبرگزاری‌ها است از تهران بیمه شده. همین. دو یا سه نفر دیگر هم هستند که خودشان شخصاً خود را بیمه کرده‌اند.» او می‌گوید که این مشکل به تمام خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مکتوب و غیر مکتوب استانی برمی‌گردد و دلیل اصلی آن گردش مالی پایین در استانها است.
شنیده شده درآمد خبرنگاران استانی به طرز غیرقابل تصوری پایین است. حسین‌پور در این باره می‌گوید شرایط کار خبرنگاری استانی به جایی رسیده که تقریباً فقط افرادی را در این حوزه می‌بینیم که از اینجا مانده و از آنجا رانده شده باشند؛ یعنی انتخاب دیگری برای شغل خود ندارند که سراغ خبر می‌آیند! او می‌گوید: «خبرنگاران استانی به دلیل دریافتی ناچیزی که دارند به این فعالیت به عنوان یک شغل نگاه نمی‌کنند. افراد یا در سنین پایین هستند که هنوز زندگی مستقل ندارند؛ یا کسانی که متأهل هستند و همسرشان شغل دیگری دارد، کار خبری انجام می‌دهند.»
او می‌گوید این روزها اغلب خبرنگاری را از سر ناچاری انتخاب می‌کنند؛ در حالی که خبرنگار باید حرفه خود را دوست داشته باشد تا به چهارچوب‌های اخلاقی و حرفه‌ای آن پایبند بماند. حسین‌پور در ادامه به یکی از این آسیب‌ها تحت عنوان استفاده ابزاری از رسانه، اشاره می‌کند: «بعضی به واسطه کار خبری مسیرهای دیگری را طی می‌کنند تا بتوانند به درآمد برسند؛ وگرنه می‌توانم بگویم کسی را در استان نداریم که به عنوان شغل کار رسانه‌ای انجام دهد. دریافتی آنها به قدری پایین است که نمی‌تواند خرج زندگی را بدهد؛ حتی زندگی با حداقلیات! حتی خبرنگار بخواهد قلمش را به کارت هدیه‌ها هم بفروشد باز هم خرج زندگی از این شغل در نمی‌آید.»
به خبرنگار استانی اعتماد کنید
یکی دیگر از آسیب‌هایی که درآمد ناچیز خبرنگاری استانی در پی دارد، این است که خبرنگاران، در چند رسانه به صورت همزمان فعالیت می‌کنند. حسین‌پور چند رسانه‌ای بودن را برای خبرنگاران مضر و خطرناک می‌داند و آن را اینطور توصیف می‌کند: «مثل این است که یک نفر چند دین یا تابعیت چند کشور داشته باشد. هر رسانه سیاست‌ها و منافع مختلفی دارد و یک خبرنگار نمی‌تواند همزمان منافع و سیاست‌های چند رسانه را به صورت همزمان تأمین کند. خبر ویژگی‌هایی در ذات خودش دارد، مثل تازه بودن و سریع بودن. یک خبرنگار که برای دو یا چند رسانه کار می‌کند چطور می‌تواند خبر را برای رسانه‌های خود به موقع و سریع منتشر کند. ممکن است رسانه‌ای نسبت به یک سوژه نگاه حمایتی داشته باشد و رسانه دیگری، نگاه انتقادی؛ بنابراین چند رسانه‌ای بودن افراد باعث خلل در فعالیت آنها می‌شود.»
حسین‌پور ادامه می‌دهد: «در آن طرف موضوع هم چنین شرایطی برای جامعه هدف نیز پسندیده نیست و باعث شکستن وجه رسانه می‌شود. یعنی یک مدیر یا مسؤول وقتی با شخصی مواجه می‌شود که همزمان در دو یا چند رسانه کار می‌کند، او را فاقد هویت مشخص می‌داند و ممکن است او را به رسمیت نشناسد یا پاسخ درستی به او ندهد. بنابراین چندرسانه‌ای بودن هویت خبرنگار را او می‌گیرد و او را به ابتدایی‌ترین فعالیت‌ها مثل پوشش دادن نشست خبر محدود می‌کند؛ یعنی او ذات رسانه یعنی پیگیری سوژه دور می‌کند. البته هرکسی از هویت مستقل داشتن لذت می‌برد و علت این شرایط همان موضوع درآمدهای ناچیز است. خبرنگار استانی ناچار می‌شود برای امرار معاش برای چند رسانه کار کند تا کمی کاستی‌های درآمد خود را جبران کند البته دریافتی‌ها به قدری ناچیز است که باز هم کفاف خرج زندگی را نمی‌دهد.»
او همچنین اعتماد رسانه‌ها به خبرنگاران استانی را یکی از دغدغه‌های فعالان رسانه در مناطق دور از مرکز می‌داند و کی‌گوید: «برای خبرنگار استانی مهم آن است که در اتفاق‌های مهم نقش‌آفرین باشد و همین موضوع یک هویت رسانه‌ای را برای او می‌سازد. گاهی اوقات رسانه از مرکز به استان مورد نظر خبرنگار اعزام می‌کند؛ فرستادن خبرنگار از مرکز همیشه کار درستی نیست؛ شاید خبرنگاری که از مرکز می‌آید به موضوع اشراف داشته باشد اما احتمالاً با جغرافیا و جزئیات آشنا نیست. از طرف دیگر این موضوع باعث تضعیف خبرنگار استانی و همچنین القای حس بی‌اعتمادی به او در نگاه دیگران می‌شود.»
حسین‌پور معتقد است هدایت و حمایت خبرنگاران استانی توسط رسانه‌ها مؤثر است: «اگر سوژه مهمی وجود دارد که بخشی از آن در استان و بخش دیگری در مرکز یا تهران است؛ باید وجه استانی را خبرنگار استانی پیگیری کند و وجه ملی را خبرنگار مرکزی؛ در نتیجه خروجی بهتری هم منتشر خواهد شد.»
درآمد پیش‌کش؛ کارت خبرنگاری بدهید!
او یادآوری می‌کند که در استانها خبرنگاران، حوزه تخصصی مشخصی ندارند که فقط در آن حوزه کار را پیش ببرند: «اگر خبرنگاری استانی در حوزه‌ای به صورت تخصصی کار کند؛ کار را با شتاب بیشتری پیش می‌رود. ما در استان خراسان شمالی یک خبرنگار تخصصی حوزه ورزش داریم که اتفاقاً در خبرگزاری مهر هم فعال هستند؛ ایشان مسائل ورزشی را به طور جزئی و موشکافانه پیگیری می‌کند و این برای مخاطب عام کاملاً مشخص و روشن است. کار در حوزه تخصصی خصوصاً در شهرهای کوچک بسیار مؤثر است باعث می‌شود شخصی که تخصصی در یک حوزه فعالیت می‌کند؛ هم مورد وثوق و مورد اعتماد و مورد مشورت افراد دیگر قرار بگیرد و این برای همه روشن می‌شود که کار با نگاه کارشناسانه پیش می‌رود.»
این خبرنگار در پاسخ به این سوال که رسانه‌ها چگونه باید از خبرنگاران استانی حمایت کند، گلایه می‌کند: «رسانه به خبرنگار استانی هویتی در حد کارت خبرنگاری هم نمی‌دهد. این سطح دغدغه خبرنگاران استانی است! چنین افرادی به چه پشتوانه‌ای ترغیب به کار رسانه شوند؟ بعضی مسائل بسیار حداقلی است! اگر این هویت ایجاد شود و رسانه امرار معاش خبرنگار خود را تأمین کند، حتماً نتیجه کار رسانه‌ای در استانها تغییر خواهد کرد و در پیگیری سوژه‌ها و حل موضوعات تأثیر خواهد گذاشت. در حال حاضر خبرنگار تخصصی استانی در حقیقت فی سبیل‌الله کار می‌کند. اکثر خبرنگاران استانی دو شغلی یا چند شغلی هستند و خرج زندگی خود را از شغل دیگری تأمین می‌کنند. اما خواسته اصلی آنان داشتن یک هویت مستقل است و آن همان کارت خبرنگاری است. همان خبرنگار درجه یک ورزشی که گفتم، کارمند یک سازمان دیگر است و از نظر درآمدی انتظاری از رسانه ندارد، تنها خواسته‌اش کارت خبرنگاری است تا بتواند در حوزه فعالیت خود سوژه‌هایش را پیگیری کند که همان را هم ندارد!»
حسین‌پور که عضو هیأت مدیره خانه مطبوعات استان خراسان شمالی است درباره فعالیت «خانه مطبوعات» و حمایت آن از خبرنگاران می‌گوید: «خانه مطبوعات یک نگاه صنفی به کار رسانه دارد و کسانی که در آن وارد شده‌اند حداقل در استان خراسان شمالی نگاه‌های قدیمی دارند و دغدغه‌های آنها در نهایت به یک جشن روز خبرنگار یا کارت رفاهی برای خبرنگاران و این موضوعات ختم خواهد شد. پیگیری‌های زیادی کردیم تا کلاس‌های فنی تخصصی خبرنگاری و کارگاه‌هایی را برگزار کنیم حتی از چهره‌های رسانه‌ای دعوت کردیم اما همانطور که پیش‌تر متذکر شد خانه مطبوعات بیشتر نگاه صنفی و خدماتی به موضوع رسانه دارد تا ارتقا سطح کیفی خبرنگاران.»
کد خبر 6086254
تشریح پرونده‌های قاچاق دختران و خانه‌های فساد/ دستگیری ۹۶نفر