به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

اقتصاد روستایی در گرو حمایت از اقامت گاه‌های بوم گردی

تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۸۲۶۰۹۷

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد ،روستا...اینجا همان روستای زیبای خاطرات بچگی ام است. همان که بوی عطر نان درون تنور مادربزرگ مست و شادابم می‌کرد و خواب صبحگاهی را از سرم می‌پراند. یادش بخیر صبح که می‌شد، هیاهوی کار و تلاش در تمام اعضای خانواده موج می‌زد و پس از نشستن بر سر سفره ای خوش عطر از  پنیر و ماست و شیر محلی و خوردن صبحانه،به سمت کسب و کار خود می‌رفتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  از پدربزرگ که با آن چکمه‌های گلی و با آن دستان پینه بسته، بیل خود را به دست گرفته بود و به سمت باغ خود می‌رفت تا مادر بزرگ (خدا رحمتش کند) که جارو به دست تمامی خانه را جارو می‌کرد و با پاشیدن آب در حیاط خانه، چنان بوی عطر خاصی از خاک بلند می‌شد که هنوز هم نمی‌توان آن را با دنیایی از عطر‌های امروزی مقایسه کرد. 
از صمیمیت مردم روستا با هم که نگو، گرم و خونگرم، برعکس زندگی شهرنشینی که همسایه، همسایه را نمی‌شناسد چه برسد به اینکه حال او را جویا شود.
لباس‌های رنگین از جنس رنگین کمان که ارتباط می‌گرفت با آسمان صاف و شب‌های پر ستاره روستا و صدای جیرجیرک‌هایی که شبانه به آواز می‌آمدند و کنسرت سمفونیک خاصی را هدایت می‌کردند.   همه و همه آرامشی عجیب به همراه داشت؛ و این شد که هر از گاهی مسیر خود را به سمت روستای پدری ام کج کنم تا از هیاهوی زندگی شهری و آن همه آلودگی و شیون ماشین‌ها به دور باشم.

چندی پیش که برای خرید لباس به بازار رفته بودم، دکور خاص مغازه‌ی حاشیه خیابان نظرم را به خودش جلب کرد. مغازه دار از پوشش خاص سنتی روستایی استفاده کرده بود که هر چشمی را به سوی خودش می‌کشاند. در تفکر خود فرو رفتم که چرا شهرنشین‌ها از آن همه نعمت به دور باشند و زمانی که تاب تحمل زندگی ماشینی برای آن ها به تنگ آمده است، بر روح و جسمشان مسکنی باشد.   همین شد که تصمیم گرفتم در مورد اقامتگاه‌های بوم گردی روستایی بیشتر تحقیق کنم. آدرس چندین اقامتگاه را از اینترنت جستجو  و به سمت آن‌ها حرکت کردم تا از نزدیک با افرادی که در این حیطه فعالیت دارند آشنا شوم و در مورد کسب و کارشان و میزان تاثیر اقامتگاه ها بر اقتصاد روستا بیشتر بدانم.  
روستا‌های اطراف شهر مشهد گزینه مناسبی برای بدست آوردن اطلاعات در این زمینه بود که تصمیم گرفتم به یکی از آنها سفر کنم. روستایی به نام کنگ که در حدود ۴۸ کیلومتری مشهد قرار دارد و فضای ناب روستایی با آن همه توصیفات نقش بسته بر جسم و جان من که از کودکی خود به یادگار دارم را در آنجا لمس کردم.مسئول اقامتگاه فردی به نام محمد حسن بود که با آغوشی گرم پذیرایم شد و باب گفتگو را با او باز کردم. اقامت گاه‌های بوم گردی، نقطه عطف در توسعه پایدار روستا‌ها محمد حسن با صمیمیت تمام و خونگرمی زیاد من را به نوشیدن چای در فضایی کاملا روستایی دعوت کرد و در همان حین از او درباره استقبال مردم نسبت به فضا‌های روستایی سوال کردم که در پاسخ گفت: در گذشته بسته به نوع فصل، اکثرا افراد فضاهایی، چون دریا، جنگل و موارد این چنینی را برای تفریح انتخاب می‌کردند، اما در حال حاضر اقامتگاه‌های بوم گردی نقطه عطف در توسعه پایدار روستا‌ها هستند و توجه مردم به این مکان ها بیشتر شده است و افراد با هدف مراجعه به روستا و فضاهای سنتی روستایی،عازم سفر می‌شوند.
او در ادامه به مهاجرت معکوس اشاره کرد و گفت: در گذشته به دلیل عدم توجه به اقامتگاه‌های بوم گردی و مشکلات زیادی چون سختی فروش لبنیات روستایی در شهر‌ها و نبود اشتغال روستایی، خیلی از روستاییان به شهر مهاجرت می‌کردند و در حاشیه شهر‌ها با مشقت فراوان امرار معاش می کردند، اما در حال حاضر با استقبال مردم شهرنشین از اقامتگاه‌ها و رونق بیشتر کسب و کار روستایی،تمامی آن‌ها به روستای خود بازگشته اند و برای نمونه دیگر خبری از فروش با واسطه‌های مختلف لبنیات روستایی نیست و افراد از شهر به قصد خرید لبنیات به روستا مراجعه می‌کنند که سبب افزایش میل روستاییان برای امید به زندگی و کسب و کارشده است.
او که در فضایی کاملا صمیمانه و به همراه پذیرایی زیبای سنتی و فضای گرم روستایی با من سخن می‌گفت در ادامه به نمونه‌ای دیگر از اشتغال زایی روستایی اشاره کرد و گفت: با وجود اقامتگاه‌های بوم گردی، کسب و کار روستاییان رونق بسیار خوبی گرفته است.
صحبت‌های من و محمدحسن در حدود یک ساعت به طول انجامید و در انتها بر خلاف میلم مجبور بودم او و فضای آرامش بخش روستا را ترک کنم. خیلی دوست داشتم که برای تهیه گزارشم به روستای مزینان که تداعی کننده یاد استاد شریعتی بود بروم، اما به دلیل کمبود وقت به تماس تلفنی با خانم مزینانی بسنده کردم.  
افزایش رونق فروش صنایع دستی روستایی او که اقامتگاه بوم گردی خود را به یاد دخترش، نرگس نام نهاده بود در مورد ایجاد فضای کسب و کار روستایی این گونه گفت: با راه اندازی اقامتگاه نرگس در مزینان و استقبال مردم شهرنشین و حتی توریست‌های خارجی، توسعه روز افزون صنایع دستی، قالی بافی و گلیم بافی و حتی دارو‌های گیاهی را شاهد هستیم و هیاهویی عجیب در روستا به پا شده است و همگی خوشحال از رونق و توسعه کسب و کار در روستا هستند.
از او در مورد اینکه بیشتر چه اقشاری به اقامتگاه او سفر می‌کنند سوال کردم و در پاسخ گفت:میزبان کشور‌های مختلفی، چون آلمان، لهستان، فرانسه، چک، اسلواکی و ایتالیا بوده ایم و همین باعث ارز آوری به روستا و کشور می‌شود که این مورد باعث تشویق روستاییان شده است تا در کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی و فرانسه شرکت کنند.
وی در پایان به آموزش‌هایی در خصوص حفظ بافت سنتی در روستا اشاره کرد و گفت: آموزش‌هایی در قالب ساخت و سازی متناسب با بافت روستا و نیز حفظ فرهنگ سنتی و پوششی روستا، به روستاییان داده شده است تا به میراث گذشتگان در این روستا خدشه‌ای وارد نشود.

اهمیت موضوع بوم گردی روستایی چنان در من تاثیر گذاشت که تصمیم گرفتم در این مورد به سراغ سرپرست معاونت گردشگری خراسان رضوی بروم و نظرات و صحبت‌های او را جویا شوم.   افزایش تعداد اقامتگاه‌های بوم گردی خراسان رضوی یوسف بیدخوری سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی در گفتگو با گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد ، گفت: از حدود ۶ سال گذشته با رویکرد توجه بیشتر به اقامتگاه‌های بوم گردی گام‌های مثبتی برداشته شده است.
وی گفت: در سال‌های گذشته زمینه ای برای اقامت گردشگران از قبیل مکانی امن برای اسکان، سرویس بهداشتی، فضایی جذاب و دیدنی در کنار استفاده بهینه از غذا‌های سنتی با کیفیت، فراهم نبود و از حدود ۶ سال گذشته با سیاست فراهم سازی تمامی این موارد، به سمت اقامتگاه‌های بوم گردی گام برداشته ایم.
سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی تصریح کرد: تعداد اقامتگاه‌های دارای پروانه استان در حال حاضر ۵۸ اقامتگاه است و حدود ۱۱۷ اقامتگاه نیز در شرف بهره برداری است و در این مورد توجه اصلی ما به حفظ فضای سنتی مکان مورد اسکان می‌باشد.
بید خوری ادامه داد: سرمایه گذاری برای ایجاد اقامتگاه بوم گردی نیازمند سرمایه زیادی نیست و روستاییان می‌توانند منزل شخصی خود را با حفظ بافت سنتی روستایی، به عنوان یک اقامتگاه توریستی در نظر بگیرند و به عنوان منبع درآمد به روستای خود کمک کنند. هرچند که دولت نیز تسهیلات ویژه‌ای از قبیل وام‌هایی با بازپرداخت بلند مدت،کمک به ایجاد فضای مناسب برای ساخت اقامتگاه با کیفیت و بستر سازی مناسب راه‌ها و مسیر‌ها را در برنامه خود برای حمایت از اقامت گاه‌های بوم گردی دارد.
بیدخوری اظهار داشت:اگر به اقامتگاه‌های بوم گردی توجه بیشتری شود، کمک شایانی به راه اندازی کسب و کار روستایی خواهد شد و مواردی چون راه اندازی سیستم حمل و نقل، فروش صنایع دستی، فروش محصولات دامی و تهیه و فروش غذا‌های سنتی را در پی خواهد داشت.
بنا باید جزئی از تپه باشد نه بر آن  از چندین سال گذشته تلاش‌هایی به جهت بستر سازی و ایجاد اقامتگاه‌های بومی روستای به منظور کمک به صنعت گردشگر،اشتغال زایی روستایی و ایجاد فضا‌هایی به جهت آرامش شهر نشینان شده است،اما باید در نظر داشت که در مواردی ورود توریست به مکانی سنتی و روستایی به مرور زمان آثار سویی از قبیل تغییر در پوشش و حتی گویش محلی، ساختار بنایی خانه‌های روستایی و آسیب به زیست بوم روستایی بر جای می گذارد که این مهم نیازمند آموزش به توریست و روستاییان خواهد بود تا از چنین آثار مخربی جلوگیری به عمل آید.
به عبارتی فرهنگ زندگی شهری نباید به روستا منتقل شود در حالی که از روستا می‌توان به عنوان انتقال دهنده آرامش نهفته درون خود، به شهر استفاده کرد.
انتهای پیام//ر. س
گزارشگر: فراز سلیمانی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: میراث فرهنگی جاذبه های گردشگری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۲۶۰۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اصفهک، روستایی کویری که در مسیر جهانی شدن است

اینکه گردشگری روستا پیشران گردشگری در خراسان جنوبی است یک شعار نیست؛ اگر سری به روستاهایی، چون خراشاد که هنر توبافی آن ثبت جهانی شده است و یا خور با گنجینه بی بدیل سنگ‌های قیمتی و یا افین با باغ‌های جذاب زرشک در فصل پاییز بزنیم درخواهیم یافت که این روستا‌ها ذخایر بی بدیلی برای جذب گردشگر هستند.

این روز‌ها در حوزه گردشگری روستا یا همان روستاگردی در خراسان جنوبی نام روستای اصفهک بیشتر به گوش می‌رسد؛ روستایی که آنقدر پتانسیل‌های خود را برجسته کرده است که برای ثبت به عنوان دهکده جهانی انتخاب شده است.

اصفهک درست مثل یک ققنوس، از خاکستر ویرانه‌های یک زلزله سربلند کرده، جان گرفته و شده یک روستای گردشگری مثال زدنی؛ آن‌قدر که نامش در جهان مطرح شود و جایزه بهترین منظر گردشگری TO DO ۲۰۲۰ آلمان را به خود اختصاص بدهد.

توسعه اقتصادی روستا در خراسان جنوبی مبتنی بر توسعه گردشگری است

کاشانی مدیر انجمن گردشگری پایدار و میراث ماندگار خراسان جنوبی پیرامون گردشگری روستا در خراسان جنوبی و ظرفیت‌های استان با تأکید بر اینکه توسعه اقتصادی روستا در خراسان جنوبی مبتنی بر توسعه گردشگری است، گفت: گردشگری مزرعه در دنیا و برخی استان‌های ایران به صورت علمی مورد توجه قرار گرفته که از نظر اقتصادی برای کشاورز درآمد جانبی نیز محسوب می‌شود.

او افزود: یکی از موضوعات مهم وجود آثار تاریخی، مذهبی، طبیعی و صنایع دستی است که در جوار روستا‌ها و مزارع کشاورزی قرار دارند و در واقع وجود مجموع این جاذبه‌های گردشگری در کنار هم یک بسته کامل برای گردشگران است.

کاشانی با بیان اینکه روستاگردی گنج پنهان گردشگریِ خراسان جنوبی است، بیان کرد: روستا‌هایی مانند افین با مزارع زرشک، دهسلم با نخلستان‌های زیبا و اصفهک با بافت قدیمی ارزشمند فرصت‌هایی برای جذب گردشگر است.

اشاره‌ای به ویژگی‌های روستای اصفهک

عرب رئیس میراث فرهنگی طبس درباره ویژگی‌های روستای اصفهک گفت: بافت تاریخی روستای اصفهک که در بخش شرقی سکونت گاه امروزی قرار گرفته است، مجموعه‌ای از واحد‌های همسایگی است که با ساختاری فشرده و درون گرا در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

او افزود: وجود پتانسیل‌های سرزمینی اعم از خاک مرغوب و حاصل خیز و آب فراوان جهت توسعه کشاورزی و باغداری، مهمترین عوامل شکل گیری هسته اولیه روستای اصفهک است؛ قرارگیری روستا در دشتی هموار در پایین دست کوهی مرتفع با سفره‌های زیرزمینی غنی سبب شده است تا قنات‌های حیات بخش،  آب مورد نیاز ساکنان را در گذر زمان فراهم کنند.

عرب با بیان اینکه روستای اصفهک یکی از ۱۴ روستای هدف گردشگری خراسان جنوبی تعیین شده است، ادامه داد: کارگاه‌های صنایع دستی سبد بافی و حوله بافی در روستای اصفهک توسط زنان روستا تشکیل شده است که به صورت انفرادی و گروهی در روستا فعال است و سالانه تعداد زیادی گردشگر برای آموزش و خرید محصولات به این منطقه سفر می‌کنند.

توسعه گردشگری علمی در اصفهک

عرب گفت: توسعه گردشگری علمی از طریق راه اندازی مدرسه قدیم روستای اصفهک به عنوان پژوهشکده خاک یکی از راه‌های جذب گردشگر به این منطقه است.

بیشتر بخوانید

بازدید ۵۰۰ هزار گردشگر از روستا‌های هدف گردشگری استان جاذبه های بکر کویر را اینجا ببینید ۵ روستای خراسان جنوبی برای ثبت جهانی ارزیابی شد

او با بیان اینکه تنها روستای موجود در خراسان جنوبی که احیای آن به صورت مشارکت مردمی بوده و مرمت و بازسازی شده اصفک است، عنوان کرد: بافت تاریخی روستا دارای خانه‌های با ارزش، حمام قدیمی، حسینیه و مسجد قدیم، مدرسه قدیم و… اثر هستند که در پرونده بافت تاریخی روستای اصفهک ثبت شده‌اند.

ابراهیمی رئیس شورای روستای اصفهک گفت: در حال حاضر در روستای اصفهک هشت اقامتگاه بوم گردی، یک سالن غذا خوری، دو مرکز خدمات کافی شاپ یا شربتکده و یک رصد خانه داریم.

او با اشاره به اینکه یک حمام خزینه‌ای و مسجد تاریخی نیز در روستا وجود دارد، بیان کرد: حمام خزینه‌ای در حال حاضر با امکانات بهداشتی قابل استفاده است و می‌تواند یک تجربه متفاوتی را برای گردشگران رقم بزند.

رئیس شورای اصفهک عنوان کرد: یکی از ویژگی‌های بافت تاریخی روستای اصفهک مردمی بودن مرمت آن است که با کمک آحاد مردم روستا این اقدام صورت گرفت.

بهار فصل گردشگری در اصفهک

ابراهیمی گفت: بهترین فصل گردشگری در اصفهک مهرماه تا پایان اردیبهشت و نهایت پایان بهار است ولی از آنجایی که دمای هوا در اصفهک نسبت به طبس چند درجه‌ای خنک‌تر است گاه خود اهالی طبس برای فرار از گرمای هوا به اصفهک‌ می‌آیند.

شاهوردی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی نیز گفت: انتخاب بهترین دهکده گردشگری از سال ۲۰۲۱ توسط سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) دنبال می‌شود.

او با اشاره به اینکه هدف از این اقدام تبدیل گردشگری به محرک توسعه روستایی و رفاه روستاییان است، بیان کرد: سازمان جهانی گردشگری ۹ شاخصه از جمله دارا بودن منابع فرهنگی، ترویج و حفاظت از آن، پایداری اقتصادی، محیطی، اجتماعی، پتانسیل گردشگری و توسعه و یکپارچگی زنجیره ارزش، حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری و نیز امور بهداشت، ایمنی و امنیت را به عنوان معیار‌های انتخاب روستا‌های جهانی اعلام کرده است.

شاهوردی ادامه داد: قبل از سال ۱۴۰۳ با توجه به پیگیری‌های انجام شده در خراسان جنوبی هیأتی از وزارت خانه برای ارزیابی روستایی‌هایی که می‌توانند کاندیدای ثبت به عنوان دهکده جهانی شوند به استان آمدند.

روستا‌هایی که می‌توانند عنوان روستای گردشگری جهانی را داشته باشند

شاهوردی گفت: این هیأت سه روز در خراسان جنوبی بودند و همه این روستا‌ها را ارزیابی کردند و با توجه به ملاک‌های مد نظر بعد از مدتی بیان کردند که روستای اصفهک برای ثبت به عنوان دهکده جهانی پذیرفته شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی ادامه داد: البته نظر ما بر این است که در کنار اصفهک روستا‌های دیگر خراسان جنوبی، چون افین و خور با توجه به ظرفیت‌هایشان می‌توانند کاندیدا در این زمینه شوند.

او اظهار کرد: مهمترین فایده و ثمره ثبت یک روستا به عنوان دهکده جهانی این است که در سطح جهانی به عنوان ظرفیتی برای گردشگری مطرح می‌شود.

شاهوردی با بیان اینکه روستای اصفهک از نظر زیرساخت اقامتی چندین اقامتگاه بوم گردی دارد، عنوان کرد: البته باید در بافت قدیمی اصفهک جمعیت ثابتی اسکان داشته باشند تا در رقابت با سایر روستا‌های نام آشنای کشور به ایستگاه آخر برسد.

امید آنکه جاذبه‌های روستاگردی در خراسان جنوبی را بیش از قبل به علاقمندان حوزه گردشگری معرفی کنیم و بر این گنج پنهان استان افتخار کنیم.

منبع: مهر

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان جنوبی بیرجند