آمار خانواده‌های «تک والد» ایرانی چقدر است؟
تاریخ انتشار: ۴ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۸۹۸۰۵۳
شهلا کاظمی‌پور، جمعیت شناس و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ایران در سال ۵۵، ۳۳ میلیون نفر جمعیت داشت اما این رقم در سال ۶۵ به ۴۹ میلیون نفر و در سال ۹۵ به ۸۳ میلیون نفر رسید، گفت: افرادی که زیر یک سقف زندگی می‌کنند و هم خرج هستند «خانوار» نامیده می‌شوند حال اگر تشکیل یک خانوار به موجب ازدواج شکل گیرد، آن خانوار، «خانواده» تلقی می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بنابر اظهارات این جمعیت‌شناس، میانگین تعداد اعضای خانوارها در سال ۹۵ حدود ۳.۳ نفر است، یعنی در هر خانوار به طور متوسط حدود سه نفر زندگی می‌کنند.
هفت درصد خانواده‌های ایرانی «تک‌والد» هستند
وی براساس جدیدترین دسته‌بندی انواع خانواده که توسط مرکز آمار ایران انجام شده است، تصریح کرد: از میان ۲۴ میلیون خانوار، حدود ۶۱ درصد را خانواده هسته‌ای ( خانواده‌ای که در آن والدین با فرزندان خود زندگی می‌کنند)، حدود ۴ درصد را خانواده گسترده (خانواده‌ای که در آن والدین با فرزندان ازدواج کرده و نوه‌ها زندگی می‌کنند)، حدود هفت درصد را خانواده تک‌والد (خانواده‌ای که یکی از زوجین به دلیل فوت، طلاق یا مهاجرت حضور ندارند)، حدود ۲۵ صدم درصد را خانواده فرزند سرپرست، حدود هفت درصد را خانواده تک‌نفره، حدود ۱۵ درصد خانواده زوجی و حدود ۶.۵ درصد را سایر موارد شامل می‌شود که البته خانوارهای دسته‌جمعی که شامل ساکنان آسایشگاه‌ها، زندان‌ها و ... هستند در آمارگیری خانوارها دسته‌بندی نمی‌شوند.
۸۷ درصد خانوارهای ایران، در قالب «خانواده» زندگی می‌کنند
این جمعیت‌شناس با اشاره به انواع خانواده گفت: خانواده زن و شوهری بدون فرزند، زن و شوهر با فرزندان و زن و شوهر با فرزندان ازدواج کرده «خانواده» هستند که می‌توان گفت فارغ از خانوارهای تک‌نفره و سایر، بقیه خانوارها، خانواده تلقی می‌شوند؛ به عبارتی دیگر ۸۷ درصد از خانوارهایی که در ایران زندگی می‌کنند، خانواده هستند.
این جامعه‌شناس در پاسخ به این سوال که چه عواملی در تغییرات ساختار خانواده موثر است؟ افزود: زمانی که نیاز به همکاری‌های اقتصادی در خانواده‌ها احساس نشود تعداد خانواده‌های هسته‌ای بیشتر خواهد بود. باتوجه به اینکه در گذشته‌های دور سبک زندگی خانواده‌ها روستایی و عشایری بود، این سبک ایجاد می‌کرد خانواده‌ها به صورت گسترده یعنی همه اعضای خانواده در یک خانه زندگی کنند، اما با گذشت زمان که روستانشینی رواج یافت به تدریجی از تعداد خانواده‌های گسترده کاسته شد و به مرور زمان زندگی‌های شهری موجب شد افراد جدا از یکدیگر زندگی کنند حتی مطالعات انجام شده بیانگر آن است که در سال ۴۵، ۱۲ درصد خانواده‌ها گسترده بودند اما این نرخ در سال ۹۵، به ۴ درصد رسید.
کاظمی‌پور یکی دیگر از تغییرات عمده‌ای بر ساختار خانواده رخ داده را ناشی از تغییر سبک زندگی خانواده‌ها دانست و گفت: زمانی که وضع فعالیت خانواده‌ها از بخش کشاورزی به سمت صنعت و خدمات متمایل شود به تبع نوع خانواده نیز از سمت خانواده گسترده به سمت هسته‌ای متمایل می‌شود.
وی یکی از عوامل کاهش بعد خانوار را کاهش تعداد فرزندان دانست و ادامه داد: شاهدیم که در سال‌های ۴۵ میانگین بعد خانوار پنج نفر بود یعنی به طور میانگین در یک خانواده والدین با سه فرزندشان زندگی می‌کردند اما در حال حاضر میانگین تعداد فرزندان کاهش یافته است به طوریکه طبق آمارها، ساختار خانواده از زن و شوهر و فرزندان تشکیل شده است؛ گرچه بسیاری از افراد خانواده‌های چندین نفره مانند یک خانواده‌ای که از والدین و هفت فرزند تشکیل شده را گسترده می‌دانند اما از دیدگاه جامعه شناسی این خانواده «هسته‌ای» نام دارد. در سال ۴۵ خانواده گسترده در ایران قالب نبوده و آنچه تغییر یافته آن است که فقط خانواده هسته‌ای با بعد وسیع خود کوچکتر شده است.
بنابر اظهارات کاظمی‌پور، مهاجرت‌های روستایی و شهری یکی دیگر از عواملی موثر در کاهش بعد خانوار است؛ به طور مثال زمانی که یکی از اعضای خانواده از روستا به شهر مهاجرت میکند به تبع تعداد اعضای خانواده کوچک می‌شود و فرد مهاجر نیز خانواده دیگری برای خود تشکیل می‌دهد که در این امر مهاجرت دانشجویان از روستاها به شهرها بی‌تاثیر نیست.
مرگ‌ومیر و طلاق؛ عوامل موثر در افزایش خانواده‌های «تک والد»
این جامعه‌شناس در ادامه در پاسخ به این سوال که امروزه نهاد خانواده با چه معضلات و مشکلاتی مواجه است؟ نیز اینطور توضیح داد: از دیدگاه آماری افزایش مرگ‌ومیر و طلاق باعث شده تعداد خانواده‌های تک والد افزایش یابد، این روند روزبه روز در حال افزایش است و اگر حمایت‌های اجتماعی در این زمینه مد نظر قرار نگیرد خانواده‌های تک والد از نظر مالی در زیر خط فقر قرار گیرند.
کاظمی‌پور تغییرات روانی-اجتماعی- فرهنگی را از دیگر تغییرات مهم خانواده دانست و گفت: شاهدیم که طی ۳۰ سال اخیر با کاهش تعداد اعضای خانوار و ورود وسایل ارتباط جمعی کانون گرم خانواده کمرنگ شده است، اگرچه امروزه اعضای خانواده‌ها به صورت فیزیکی در کنار یکدیگر حضور دارند اما آنها با یکدیگر تعامل کمتری دارند، در اصل کمرنگ شدن کانون خانواده‌ها در حال پررنگ شدن است.
وی با تاکید بر اینکه خانواده‌ها باید با یکدیگر در تعامل باشند، یادآور شد: زمانی که تکنولوژی جدیدی وارد هر جامعه‌ای می‌شود نوعی ولع برای استفاده از آن وجود دارد. به طور مثال زمانی که تلفن همراه در دهه ۷۰ وارد ایران شد همه علاقه‌مند بودند که آن را تهیه و از آن استفاده کنند اما در حال حاضر این وسیله برای افراد رنگ باخته است. حال در دهه ۹۰ می‌بینیم که استفاده از شبکه‌های اجتماعی نیز برای خانواده‌ها بسیار پررنگ شده است که البته طی سال‌های آینده این شبکه‌ها هم همانند تلفن‌های همراه رنگ می‌بازند اما آسیب آن تا سالها بر پیکره خانواده‌ها ماندگار است.
تمایل فرزندان به زندگی‌ای جدای از والدین
این جمعیت‌شناس در ادامه درباره به شکاف فرهنگی و اجتماعی بین نسلی اشاره کرد و گفت: در گذشته فرزندان با والدینشان در ارتباط بودند و برای تجارب آنها احترام قائل بودند اما اکنون به قدری تکنولوژی و آموزش‌ها تغییر یافته که معمولا توانمندی علمی و فنی فرزندان از والدینشان بیشتر شده است و همین موضوع موجب بروز شکاف فرهنگی اجتماعی شده است؛ همین امر سبب می‌شود فرزندان از حضور در خانواده و نظارت‌های والدین گریزان باشند، پس به سمت زندگی‌های مجردی متمایل و به محض اینکه به مرحله کسب درآمد می‌رسند یا از تمکن مالی برخوردار می‌شوند به تشکیل خانواده تک نفره متمایل می‌شوند چراکه خانواده‌های کنونی تنها از نظر فیزیکی به خانواده شبیه هستند.
۲۳۴۷۲۳۲
کد خبر 1293339منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: خانواده محمدجواد ظریف دونالد ترامپ باشگاه استقلال ایالات متحده آمریکا باشگاه پرسپولیس بازیگران سینما و تلویزیون ایران فرانسه داریوش اسدزاده استان البرز سینمای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۹۸۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دست کوتاه ۳۰ هزار کودک معلول از تحصیل / کمبود مدرسه و دشواری رفت‌وآمد
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، آمار بالای بازماندگان از تحصیل یکی از مشکلات امروز آموزش و پرورش است. براساس گزارش‌های منتشر شده هم بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی گذشته نسبت به سال قبل از آن، حدود ۲ درصد افزایش داشته است.
بیشتر بخوانید آمار بالای بازماندگی از تحصیل در نوجوانان / ۷۰ درصد در دهک یک تا پنج قرار دارنددلایل متعددی برای بازماندگی از تحصیل کودکان و نوجوانان مطرح می‌شود و یکی از این دلایل معلولیت است. معصومه نجفی پازوکی معاون سابق آموزش ابتدایی سال گذشته در گفت‌وگویی آمار کودکان دارای معلولیت جامانده را اعلام کرد و گفت: سازمان بهزیستی آماری حدودا ۳۰ هزار نفری از بازماندگان تحصیل دارای معلولیت به ما اعلام کرد که امکان رفتن به مدرسه را ندارند. البته پازوکی در ادامه عنوان میکند که آمار کاهش یافته اما در حال حاضر تنها آمار قابل استناد ۳۰ هزار کودک معلول جامانده از تحصیل است.
سرشماری سال ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که بازماندگی از تحصیل در روستا بیش از شهر است و ممکن است یکی از دلایل بازماندگی از تحصیل کودکان معلول در روستاها ناشی از مشکلات تردد باشد چراکه در برخی روستاها مدرسه برای همه مقاطع تحصیلی وجود ندارد و گاهی دانش‌آموزان مجبور می‌شوند که به روستاهای اطراف و یا شهر بروند.
۸۰ درصد کودکان مبتلا به دیستروفی به دلیل نامناسب بودن مدارس، ترک تحصیل کردهاندرامک حیدری مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی معتقد است که نه تنها در روستا بلکه در شهر هم یکی از دلایل ترک تحصیل کودکان دارای معلولیت مشکل در رفت‌وآمد است. وی در این باره به ایسکانیوز گفت: ۸۰ درصد کودکان مبتلا به دیستروفی به دلیل نامناسب بودن مدارس، ترک تحصیل کرده‌اند. این کودکان در سنین هفت یا هشت ساله که توان راه رفتن داشتند، تحصیل کرده‌اند و بعد با پیشرفت بیماری و لزوم استفاده از ولیچر از تحصیل بازمانده‌اند.
مدیران مدارس با دانش‌آموز همکاری نمیکنندوی افزود: در بسیاری از موارد مدیران مدارس با دانش‌آموز همکاری نمی‌کنند که کلاس درس را حداقل به طبقات همکف منتقل کنند و خانواده هم ترجیح می‌دهند که کودک ترک تحصیل کند. ترک تحصیل عواقب متعددی دارد و منجر به انزوا و افسردگی کودک می‌شود. از جهتی با خانه‌نشین شدن کودک یکی از والدین هم مجبور به ماندن در خانه خواهد شد و این حتی ممکن است، اقتصاد خانواده را تحت تاثیر قرار دهد.
مدیرعامل انجمن دیستروفی با اشاره به اینکه یکی از ضعف‌های موجود در حوزه معلولان نبود آمار دقیق است، توضیح داد: ما از مرکز آمار خواستیم که در آخرین سرشماری خوداظهاری برای مشخص شدن تعداد معلولان در کشور اختصاص دهند که این کار انجام نشد و در تصمیم‌گیری‌ها و اختصاص بودجه تنها به آمار محدود بهزیستی اکتفا می‌شود.
مدیر مدرسه می‌گوید که خانواده باید با هزینه خود بالابر بگیردوی اضافه کرد: کودکان دارای معلولیت اجازه تحصیل در مدارس عادی را دارند اما مدیر مدرسه می‌گوید که خانواده باید با هزینه خود بالابر و امکانات لازم را برای مدرسه تهیه کنند. بسیاری از خانواده‌ها توان پرداخت این هزینه‌ها را ندارند.
نبود مدرسه مناسب در همه شهرها و روستاها هم به عاملی برای بازماندن از تحصیل کودکان دارای معلولیت تبدیل شده است. حبیب مهدوی دبیرکل شبکه ملی سازمان‌های مردم نهاد ناشنوایان ایران در باره کمبود امکانات آموزشی به ایسکانیوز گفت: حتی درپایتخت امکانات آموزشی ناشنوایان بسیار دور از حد استاندارد است. نبودن دبیران مسلط و آشنا به زبان و فرهنگ ناشنوا و استفاده از محتوای آموزشی مناسب‌سازی نشده و شیوه‌های کهنه و غیرکارشناسی در این عرصه مشکلات زیادی برای ناشنوایان ایجاد کرده است.
وی بیان کرد: در کنار همه این‌ها تشویق الزام گونه خانواده‌ها برای فرستادن فرزندشان به مدارس افراد شنوا (با هدف کاهش تعداد دانش آموزان در مدارس استثنایی و تعطیلی و تغییر کاربری این مراکز) آسیب‌های سنگینی به سیستم آموزش ناشنوایان وارد شده است. در سایر شهرها که اوضاع بدتر است و گاهی حتی در شهرهای بزرگ امکانات آموزشی برای ورود ناشنوایان به آموزش عالی مهیا نیست.
خادم فعال حوزه ناشنوایان هم در گفت‌وگو با ایسکانیوز به کمبود مدرسه مناسب اشاره کرد و گفت: امروز زبان اشاره در مدارس استثنایی استفاده می‌شود اما با حد مطلوب فاصله دارد. در برخی شهرها هم تعداد ناشنوایان کم و تعداد معلم‌های متخصص حوزه ناشنوایان هم اندک است و به اجبارها کودکان اوتیسم، ناشنوا، سندروم داون و غیره در کنار یک دیگر تحصیل می‌کنند درحالی که باید شیوه آموزش هر کدام متفاوت باشد. همین موضوع کیفیت آموزشی را پایین می‌آورد.
نبود مدرسه استثنایی در همه شهرهاوی ادامه داد: برای آموزش فرد ناشنوا باید معلم و دانش‌آموز ارتباط چشمی برقرار کرده و بتواند لب‌خوانی کند. در برخی شهرها هم اصلا مدرسه استثنایی وجود ندارد. از جهتی برخی معلم‌ها هم مهارت کافی ندارند و در مواردی که کودکان ناشنوا در مدارس عادی تحصیل می‌کنند، معلم آموزش ندیده که چطور با این کودک برخورد کند. اگر امکان تحصیل آنلاین برای این کودکان فراهم شود، اتفاق خوبی است.
به گزارش ایسکانیوز، دشواری راه، نبود امکانات کافی حمل و نقل، محرومیت و فقر خانواده و کمبود مدرسه استثنایی برخی عواملی هستند که می‌توانند در جاماندن کودکان معلول از تحصیل تاثیرگذار باشند. از طرفی نمی‌توان مشکلات فرهنگی را نادیده گرفت چراکه ممکن است نگاه سنگین برخی، تمسخرها و نادیده گرفتن‌ها هم باعث شود که یک کودک یا نوجوان دارای معلولیت دیگر انگیزه‌ای برای ادامه تحصیل نداشته باشد و انزوا و خانه‌نشینی را انتخاب کند. ترک تحصیل هر کودک معلول یعنی حذف یک استعداد از جامعه و هدایت این فرد به سمت آسیب‌های اجتماعی که دود این اتفاق در نهایت به چشم جامعه می‌رود.
مهدی اسماعیلی عضو کمیسیون آموزش مجلس معتقد است که اجرای درست قانون حمایت از معلولان بخش زیادی از مشکلات این گروه را حل خواهد کرد.
سال گذشته ردیف بودجه این قانون از بودجه مصوب حذف شد اما اخباری که در روزهای اخیر منتشر شده از بازگشت این ردیف بودجه به بودجه مصوب حکایت دارد و امید است که عاملی برای حل مشکلات افراد دارای معلولیت شود.
انتهای پیام /
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد