به نقل از «ایرنا»

آیین ۵۰۰ ساله نخل گردانی مزینان برگزار شد

تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۶۸۵۵۶

به گزارش ایرنا، ساکنان روستای مزینان شهرستان داورزن در استان خراسان رضوی همچون نقاط مختلف کشور در ماه محرم آداب و رسوم خاص دارند که از جمله آن آئین کهن نخل گردانی روز عاشوراست.

نخل گردانی مزینان که بیش از پنج قرن قدمت دارد نمادی از تشییع پیکر شهدای کربلاست که حاملان نخل با فریاد "یا حسین" نخل را از محل مقبره امامزاده های سید حسن و سید اسماعیل تا محله پایین ده حمل می کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یک پژوهشگر و کارشناس تاریخ در باره این مراسم به خبرنگار ایرنا گفت: نخل مزینان با وزن تقریبی حدود ۴۰۰ کیلو گرم و ارتفاع پنج متر به شکل محرابی است که با پارچه های سیاه و سبز رنگ با نقش لوزی شکل و نوشته هایی با مضامین واقعه کربلا تزئین شده است.

محمد عبدالله زاده ثانی افزود: حاملان نخل با قرار گرفتن در دو طرف آن همگی یک صدا با فریاد "یا حسین" نخل را از زمین بلند می کنند و بر شانه های خود قرار می دهند و پس از پیمودن فاصله ۲ هزار و ۵۰۰ متری از محل مقبره امامزاده های سید حسن و سید اسماعیل تا محله پایین ده آن را در میدان تعزیه قرار می دهند. 

وی اظهار داشت: پیشاپیش این نخل افرادی هستند که چوبی به طول حدود سه متر که بر آن ۶ زنگوله بزرگ بسته شده حمل می کنند و صدای جرس آن به شکلی شروع نخل گردانی یا آغاز حرکت قافله را می رساند.

وی گفت: در این مراسم در بین راه، سپاه اشقیا که مسلح هستند و لباس های قرمز رنگ به تن دارند با زره و کلاه خود سوار بر اسب و شلاق زدن بر آن شیهه اسب را در می آورند و با فریاد طلب هماورد می کنند.

این پژوهشگر و کارشناس ادامه داد: سپاه صالحین که سوار بر شتر کجاوه دار هستند و لباس های سیاه رنگ بر تن دارند نقش خود را با نرمی و لطافت اجرا می کنند و به رجز خوانی می پردازند و شبیه خوانی به صورت متحرک صورت می گیرد و عزاداران نیز در اطراف نخل حرکت می کنند.

وی افزود: حدود ۲۰ هیات با علم های محلات، نخل را همراهی می کنند که این علم ها چهار متر ارتفاع و ۲۰ سانتی متر قطر و ۲۰ کیلو گرم وزن دارند .

وی اظهار داشت: یکی از علم های بزرگ روستا به وسیله یک فرد به گردش در می آید و در مواردی با خم شدن علم گردان به سوی عزاداران تعظیم می کنند که نشان خشوع و خضوع است.

عبدالله زاده ثانی گفت: در کنار نخل گردانی، مراسم سنگ زنی و سینه زنی نیز اجرا می شود و در طول مسیر حرکت نخل، طبال ها نیز بر طبل می کوبند و ۲ نفر هم سنج می زنند. 

وی افزود: پس از پیمودن مسیر، نخل در میدان تعزیه قرار می گیرد و گروه های اشقیا و صلحا به اجرای نقش های خود پرداخته و شبیه گردانی می کنند و سپس هیات های عزاداری در حسینیه ها گرداگرد علم ها به سینه زنی می پردازند. 

وی اظهار داشت: پس از بیست و هشتم ماه صفر نیز علم ها واچینی می شوند و نخل در محله پایین ده در مکان موسوم به "یخدان دوره قاجاریه" در مجاورت چاپارخانه مزینان نگهداری می شود.

شهرستان داورزن در ۳۱۰ کیلومتری غرب مشهد قرار دارد.

۸۱۴۵/۷۴۹۵/۶۰۵۳

منبع: ایرنا

کلیدواژه: محرم ۹۸ خراسان رضوی داورزن نخل گردانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۶۸۵۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیین سنتی پخت شیربرنج در روستای توندر کوهسرخ خراسان رضوی برگزار می‌شود

به گزارش قدس خراسان، رضا ربیعی با اشاره به اینکه طی چند روز آینده آیین سنتی پخت شیر برنج در روستای توندر این شهرستان برگزار می‌شود، اظهار کرد: هرچند آیین سنتی شیربرنج همه ساله در روستای توندر برگزار می‌شده اما به جز اهالی خود روستا کس دیگری از آن در شهرستان اطلاعی نداشته است.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ اذعان کرد: این آیین سنتی همه ساله هفته دوم اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شده اما به صورت استثنا امسال به دلیل تعطیلی که پیش رو داریم زودتر و در جمعه ۷ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۹ تا ۱۴ برگزار خواهد شد.

وی در خصوص نحوه برگزاری این آیین گفت: بر اساس این آیین دامداران و اهالی روستا بعد از اذان صبح تمام دام‌های روستا را جمع کرده و به منطقه‌ای به نام دامگاه برده و اقدام به جدا کردن بره‌ها و بزغاله‌ها از گله گوسفندان می‌کنند.

جمع‌آوری بیش از دو تن شیر

ربیعی با بیان اینکه بعد از دوشیدن تمامی گوسفندان و کیله کردن هم شیری انجام می‌دهند و تمامی شیرها را با هم تجمیع می‌کنند، اظهار کرد: در مجموع این روز بیش از دو تن شیر جمع‌آوری می‌شود.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ خاطرنشان کرد: آیین سنتی پخت شیر برنج در این روز همراه با برنامه «شیردوشی» و «خلمه»، بازارچه فروش محصولات محلی و صنایع‌دستی است که با همت اهالی روستا و شورای اسلامی و دهیاری و مشارکت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برگزار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه دامداران و اهالی منطقه پس از جمع‌آوری تمامی شیرها آنها را به گلزار شهدای روستا می‌برند، افزود: شیرها را پس از رد کردن از صافی به همراه برنج آنها را برای جوشیدن در دیگ دان‌هایی که از قبل آماده کرده‌اند می‌ریزند.

ربیعی با بیان اینکه خرید تمامی اقلام شیربرنج و دوشیدن شیر و جمع‌آوری آنها توسط اهالی خود روستا انجام می‌شود، تصریح کرد: شیربرنج پس از اینکه آماده شد بعد از اقامه نماز ظهر به همراه فتیر محلی به نام کماج بین اهالی توزیع می‌شود.

۳۰۰۰ پرس شیربرنج پخته شده از شیر گوسفند

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ با اشاره به اینکه شیربرنج به همراه شکر یا شیره انگور مصرف می‌شود، اذعان کرد: در این آیین بیش از ۳۰۰۰ پرس شیر برنج پخته شده از شیر گوسفند توزیع و مصرف می‌شود.

وی ادامه داد: این آیین به نیت امام زمان(عج) و بارش رحمت الهی برگزار می‌شود، حدود هفت دهه که این آیین برگزار می‌شود و در بیشتر سال‌ها از جمله سال گذشته شاهد بارش باران همزمان با اجرای این آیین باشکوه بوده‌ایم.

ربیعی همچنین در خصوص «خلمه» گفت: خلمه زمانی‌ است که بعد از دوشیدن و «کیله کردن» و «هم شیری»، چوپان گله بره‌ها را با نوای «های های»، صدا میزند، چوپان دوم که همراه گله بره‌های شیرخوار(گله خلمه‌ها) است، از پشت تپه به سمت گله حرکت می‌کند، به محض اینکه دو گله همدیگر را می‌بینند، به سوی هم می‌دوند و بره‌ها به دنبال مادر خود می‌گردند تا او را پیدا کنند و از شیر باقی مانده می‌خورند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ ادامه داد: چون امسال به دلیل بارندگی و سرد شدن هوا برنامه ریواس چینی چند روزی به تعویق افتاد این برنامه از چند روز قبل شروع شده و در روز جمعه این محصول بسیار با کیفیت به همراه محصولات لبنی و دیگر محصولات روستا در بازارچه محلی که پیش‌بینی شده عرضه می‌شود.

توندر به لحاظ بافت روستا و طبیعتش منحصر به فرد است

وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود بیش از ۲ تا ۳ هزار نفر در شهرهای مختلف در این آیین شرکت کنند، گفت: توندر به لحاظ بافت روستا و طبیعتی که دارد جزو روستاهای منحصر به فرد بوده و گردشگر پذیر است.

ربیعی در خصوص وضعیت ثبت آیین‌های این شهرستان گفت: هرچند برخی آیین‌ها از جمله تعزیه‌خوانی در گذشته به ثبت رسیده‌اند اما چون آن زمان کوهسرخ بخشی از کاشمر بود به همین دلیل به نام کاشمر به ثبت رسیده است.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ افزود: امسال پرونده چند آیین ناملموس تکمیل و برای به ثبت رسیدن ارسال می‌شود، همچنین اکنون پرونده مراسم آیینی از جمله حیدر علی، شیربرنج و برخی دیگر در دست تکمیل شدن است.

وی یادآور شد: برداشت گیاهان کوهی، فرآوری آنغوزه و ... در بخش میراث طبیعی هستند که پرونده را تکمیل می‌کنیم، اکنون در شهرستان کوهسرخ ۶ اثر ثبتی داریم که بنا و محوطه هستند.

ربیعی گفت: روستای زیبای توندر در دامنه کوه در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال غرب شهر ریوش مرکز شهرستان کوهسرخ استان خراسان رضوی قرار دارد.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کوهسرخ اذعان کرد: َتوَنْدَر روستایی از توابع بخش بررود شهرستان کوهسرخ در استان خراسان رضوی است و این روستا در دهستان تکاب قرار دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۸۴۶ نفر است.

وی اظهار کرد: محصولات باغی و دامی، گندم دیم و آبی، نان محلی، دوغ و شیر و ماست محلی، روغن زرد گوسفندی، کشک و قروت، گردو، بادام، آلود، جوزقند، قیسی، کشته زردآلو، سنجد، پسته و بنه‌کوهی می‌تواند سوغات این منطقه برای گردشگران و مسافرینی که به این دیار سفر می‌کنند، قرار گیرد.

ربیعی گفت: کوهسرخ شهرستانی است که در کنار روستاهای تاریخی فراوانش یکی از سرسبزترین، خوش آب و هواترین و ییلاقی‌ترین و زیباترین شهر با داشتن آبشارها و رودخانه‌ها در خراسان رضوی است؛ بهار و تابستان بهترین فصول برای سفر به این منطقه و روستاهای آن و گذراندن شبی در اقامتگاه‌های بوم گردی، کوهستانی و خانه‌های بومی و محلی است.

منبع: خبرگزاری ایسنا