به نقل از «پارسینه»

آیین‌های عاشورایی که متعلق به زنان هستند

تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۸۶۴۶۴

 «صحرای کربلا عرصه ظهور زنانی از تاریخ است که حقیقت عاشورا را به جان دریافتند، درس آزادی گرفتند و درس آزادگی دادند و کردار و انتخاب‌شان چراغ راه زنان تاریخ شد. از همین رو زنان رهروی خط عاشورا خود به پا‌خاسته‌اند و در طول تاریخ مراسم و آیین‌هایی را شکل داده‌اند که به سوگ شهدای عاشورا بنشینند. مراسمی چون هوی‌هوی، چایینه‌خوانی، سوم امام، لال‌پله و چهل‌منبر فقط چند نمونه از آیین‌هایی هستند که زنان اجراگر آنها هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برخی از آیین‌ها را که زنان ایرانی در نقاط مختلف کشور برگزار می‌کنند، مرور می‌کنیم.

کهگیلویه و بویراحمد؛ هوی‌هوی

بانوان کهگیلویه و بویراحمد در منطقه زیلایی که حدود ۲۰۰ متر با یاسوج فاصله دارد، علاوه بر همراهی مردان در تهیه غذای نذری و عزاداری محرم، مراسم خاصی به نام «هوی‌هوی» برگزار می‌کنند. در این مراسم زنان لباس‌هایی به رنگ سبز و آبی می‌پوشند و در یک دایره حلقه می‌زنند. زن مسنی که «سرخوان» نام دارد در وسط دایره قرار می‌گیرد و نوحه‌های پرسوز و گدازی می‌خواند. زنان زیلایی همراه با سرخوان شیون سر می‌دهند و در حرکتی هماهنگ گوشه‌های چارقد سیاه خود را به روی شانه‌های‌شان فرود می‌آورند. بعد از اجرای مراسم «هوی‌هوی»، زنان روستا مشغول تهیه غذای نذری می‌شوند تا بعد از بازگشت عزاداران از گلزار شهدای روستا، از آنها با غذای نذری پذیرایی کنند.

ایلام؛ چایینه‌خوانی

«چایینه» رسم زنان ایلامی است که در روزهای مختلف ماه محرم برگزار می‌شود. از جمله این چایینه‌ها می‌توان به چایینه حضرت قاسم(ع) در روز هفتم محرم، چایینه حضرت عباس(ع) در روز هشتم، چایینه امام حسین (ع) روز دهم و چایینه روز اربعین حسینی اشاره کرد. یکی از حزن‌انگیز‌ترین چایینه‌هایی که زنان ایلامی برگزار می‌کنند، چایینه حضرت قاسم(ع) به عنوان نمادی از شهادت حضرت قاسم(ع) در روز عروسی‌اش است. در چایینه حضرت قاسم(ع) به دختر جوان و ازدواج نکرده به نشان عروس حضرت قاسم(ع) لباس عروسی به شکل تن پوشی سبزرنگ و سرپوشی سفیدرنگ می‌پوشانند و دو شمع روشن نیز به دست‌های عروس می‌دهند و یک سینی پر از نقل و نبات، حنا، عود و شمع در وسط میدان می‌گذارند. زنی که مداحی می‌کند، «ملایه» نام دارد. زنی در اجرای مراسم کفنی آغشته به خون را وسط میدان می‌برد که نشانه رسیدن خبر شهادت قاسم(ع) در روز برگزاری عروسی است. با ورود کفن، چایینه‌خوانان از حالت نمادین شادی و سرور خارج شده و خود را پریشان و شمع‌ها را خاموش می‌کنند و روی سر عروس چادر سیاه می‌کشند و نوحه‌خوانی شروع می‌شود. چایینه‌خوان‌ها دو زانو دور هم حلقه می‌زنند و با کف دو دست به پیشانی خود می‌زنند. در این مراسم زنان «هریسه» درست می‌کنند و نذر حلیم یا هریسه می‌دهند. هریسه نوعی غذا مانند حلیم است که آن را شب در اجاق‌هایی بزرگ بار می‌گذارند و روز عاشورا میان مردم پخش می‌کنند.

قزوین؛ سوم امام

زنان طایفه‌ بنی‌اسد کسانی بودند که گفته می‌شود پیکر مطهر کشته‌شدگان عاشورا را دفن کردند. این زنان خود بیل و کلنگ به دست گرفتند و پیش‌تر از مردان‌شان روانه کربلا شدند. بعد اقدام زنان طایفه بود که مردان تحت‌تاثیر قرار گرفتند و به یاری آنها شتافتند. زنان قزوینی هم به تبعیت از زنان طایفه بنی‌اسد روز ۱۲ محرم مراسمی به نام ‍«سوم امام» برگزار می‌کنند و به شکل نمادین شهدای عاشورا را برای خاکسپاری همراهی می‌کنند. در این مراسم عده‌ای از زنان بیل و کلنگ و عده‌ای پیکرهای پارچه‌ای بدون سر را به دست می‌گیرند و دور شهر می‌چرخند و بعد به مسجد برمی‌گردند. این مراسم زنانه را مردان با قرار گرفتن در حاشیه گذرها و خیابان‌ها و با گل‌اندود‌کردن سر و تن و عزاداری همراهی می‌کنند. این خاکسپاری زنانه در آستانه اشرفیه هم برگزار می‌شود. در این مراسم زنان ساقه‌های برنج را که به زبان محلی به آن «کلوش» می‌گویند به نشانه عزا بر سر می‌زنند.

گیلان؛ لال پله

«لال‌پله» رسمی است مخصوص زنان گیلانی که شب عاشورا برگزار می‌شود. شب عاشورا زنان گیلانی دیگ و قاشق چوبی برمی‌دارند، روی خود را کاملا می‌پوشانند تا شناخته نشوند و به در هفت خانه می‌روند و در می‌زنند، بدون اینکه با کسی صحبت کنند دیگ و کفگیر را به صاحبخانه می‌دهند تا کمی پلو بگیرند. در برخی مناطق زنان تا چهل خانه (چهل خانه‌ای که منبر و واعظ در طول سال داشته باشند) یا تا هفتادودو خانه (به نیت ۷۲ شهید کربلا) هم می‌روند و پلو می‌گیرند. بیشتر رسم است تا زنان سراغ خانه بزرگان و ریش‌سفیدان یا سیدان محل بروند و در خانه را با کفگیر یا قاشق بزنند. حاجتمند این پلو را که متبرک است و «نثار» نام دارد یا خود می‌خورد و اگر بیماری در خانه داشته باشد، کمی از پلو را به او می‌دهد و معتقدند بیمار با خوردن «لال پله» شفا پیدا می‌کند. «لال پله» همان ترکیب لال و پلو است، زیرا زنان هنگام گرفتن پلو از صاحب‌خانه‌ها هیچ صحبتی نمی‌کنند.

لرستان؛ چهل منبر

چهل‌منبر رسمی است که در شهرهای مختلف ایران اجرا می‌شود و زنان و مردان پا به پای هم در این مراسم حضور دارند اما چهل‌منبر در بروجرد یک رسم کاملا زنانه است. بعد از ظهر تاسوعا مردم مجمع‌های بزرگ فلزی را که در گویش بروجردی به آنها «مجموعه» می‌گویند پر از گِل می‌کنند و آن را در سقاخانه خانه‌های خود قرار می‌دهند. زنان بروجردی هم جامه عزا به تن می‌کنند و صورت خود را می‌پوشانند و از خانه خارج می‌شوند تا در این مراسم شرکت کنند. این زنان عزادار پابرهنه یا «پای پتی» به سوی چهل منبر حرکت می‌کنند و در طول راه با کسی صحبت نمی‌کنند. آنها چهل شمع را در این مراسم در چهل خانه‌ای که سقاخانه داشته باشد روشن می‌کنند. این آیین در گرگان، خرم‌آباد و لاهیجان نیز برگزار می‌شود اما اصل این آیین به نام شهر بروجرد شناخته شده است. در لاهیجان و روستاهای شرقی مازندران نیز عموما زنان برگزار‌کننده آیین «چهل منبر» هستند. زنان گیلانی و مازندرانی مانند زنان بروجردی این مراسم را در سکوت اجرا می‌کنند اما علاوه بر آن به هر منبری که می‌رسند، دانه‌ای خرما روی منبر می‌گذارند و مقداری برنج خام را که صاحبخانه در آنجا گذاشته، برمی‌دارند. آیین چهل منبر به عنوان یک اثر معنوی در فهرست آثار ملی کشور و چهل منبر بروجرد در فهرست آثار جهانی ثبت شده است. منبع: روزنامه اعتماد

منبع: پارسینه

کلیدواژه: آداب و رسوم گردشگری ماه محرم آیین های عزاداری لرستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۸۶۴۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعرض به زنان به بهانه شرکت در مراسم ترحیم

به گزارش خبرآنلاین، پلیس آگاهی پایتخت، در اجرای طرح مقابله با تبهکاران، مردی را دستگیر کرده که چندین شاکی زن دارد و همه آنها می‌گویند توسط این مرد مورد آزار و اذیت و اخاذی قرار گرفته‌اند.

روزنامه ایران در خبری نوشت: رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ در حاشیه اجرای طرح برخورد با سارقان زورگیر که در مقر پلیس آگاهی تهران بزرگ برگزار شد، گفت: همکاران من در پلیس آگاهی تهران بزرگ پس از چندین روز کار اطلاعاتی، موفق به شناسایی تعدادی از سارقان به عنف و قاپ‌زن شده و در نهایت طی ۴۸ ساعت گذشته با هماهنگی مقام قضایی، ۷۴ نفر از سارقان به عنف حرفه‌ای و قاپ‌زن را دستگیر کردند. این افراد در بازجویی‌های اولیه به سرقت بیش از ۵۰۰ دستگاه تلفن همراه اعتراف کردند. همچنین با دستگیری این افراد ۲۱ باند سرقت نیز منهدم شد.

سردار علی ولیپور گودرزی درباره اینکه آیا انتشار ویدیوهایی مانند زورگیری در بزرگراه صدر نشان‌دهنده افزایش جرایم خشن است یا خیر، گفت: چنین مواردی در گذشته هم وجود داشته اما در گذشته ضریب نفوذ اینترنت به اندازه امروز نبوده است. آمارهای ما نشان می‌دهد که اتفاقاً در چنین سرقت‌هایی با کاهش روبه‌رو هستیم، اما انتشار گسترده ویدیو سبب می‌شود که افراد بیشتری از وقوع یک مورد باخبر شوند.

اخاذی با تهیه فیلم سیاه

اطراف یکی از متهمان دستگیر شده که مردی است با موهای بور، چند زن ایستاده‌اند و داد و فریاد می‌کنند. آنها مدعی هستند متهم آنها را بیهوش و به آنها تعرض کرده است.

یکی از شاکی‌ها گفت: سال گذشته، بعد از فوت مادرم، حالم خیلی بد بود. یک روز در صفحه اینستاگرام به صورت اتفاقی با صفحه‌ای مواجه شدم که مطالب قشنگی در رابطه با مادر نوشته بود. ناخواسته با حس همدردی عکس‌ها را لایک کردم اما صاحب صفحه لحظاتی بعد به من پیام داد. مرد جوان مدعی بود که مادرش فوت کرده و برای آرامش او، هر هفته خیرات می‌دهد. مرد جوان از من خواست در مراسمی که برای آمرزش مادرش برگزار می‌کنند، شرکت کنم.

وی ادامه داد: با این نیت یک روز که مرد جوان می‌خواست به بهشت زهرا برود، با او راهی آنجا شدم. بین راه او به من آبمیوه داد و من بعد از خوردن آبمیوه بیهوش شدم و زمانی که به هوش آمدم، متوجه شدم که مرا مورد آزار و اذیت قرار داده و از من فیلم و عکس مستهجن تهیه کرده است. بعد از آن متهم با تهدید انتشار فیلم و عکس‌های مستهجن در فضای مجازی من را مجبور می‌کرد پول و طلاهایم را در اختیارش قرار دهم.

شاکی دیگری گفت: مرا تا یک‌قدمی مرگ برد. باورتان نمی‌شود طوری به سرم کوبید که بیهوش شدم. فقط از ترس اینکه عکس‌ها و فیلم‌هایم منتشر نشود، مبالغی را که برای اخاذی خواست، به او دادم.

شاکی دیگری گفت: متهم مرا برای شرکت در مراسم سوگواری و خیریه دعوت و با آبمیوه مسموم و سپس بیهوش کرد. بعد هم مثل سایر قربانیان از من فیلم و عکس مستهجن تهیه کرد. بعد از مدتی هم با من تماس گرفت و مدعی شد دو دستیارش که زن‌های رمالی بودند، پس از احضار روح و رمالی باخبر شده‌اند که داخل خانه‌ام شمش طلا دارم و از من خواست شمش را به او بدهم. شمشی در کار نبود اما از ترس اینکه تصاویر منتشر نشود برایش شمش خریدم و به او دادم.

اما متهم منکر این اظهارات شد و گفت: من یک صفحه اینستاگرامی به نام «مادرانه» به خاطر مادر مرحومم درست کرده بودم و پست‌هایی در رابطه با مادر می‌گذاشتم. سعی می‌کردم با انجام کارهای خداپسندانه روح مادرم در آمرزش قرار بگیرد و هیچ جرمی هم مرتکب نشده‌ام.

یعنی ۵ شاکی دروغ می‌گویند؟

چه بگویم؟! آنها می‌گویند که من فریب‌شان داده‌ام و با آبمیوه و چای مسموم آنها را بیهوش کرده‌ام و مورد آزار و اذیت قرار داده‌ام و برای اینکه بتوانم از آنها اخاذی کنم، فیلم هم از این صحنه‌ها گرفته‌ام. اما آنها مشتری مغازه الکتریکی‌ام هستند؛ نمی‌دانم چرا چنین ادعایی کرده‌اند.

می‌گویند آنها را به اطراف بهشت زهرا بردی و طلاهایشان را دزدیده‌ای؟

خودشان با پای خودشان بر سر مزار مادرم می‌آمدند، هیچ اخاذی نکرده‌ام. خودشان پول به حسابم واریز می‌کردند.

اما پلیس این فیلم و عکس‌ها را کشف کرده است؟

(سکوت متهم)

دستگیری با پابند الکترونیکی

هنگامی که پابند الکترونیکی داشته، در سرقتی شناسایی و دستگیر شده است؛ متهم ۲۴ ساله‌ای که با سن کم سوابق زیادی در پرونده‌اش دارد.

سرقت با پابند؟

راستش را بخواهید دوستانم در دورهمی که داشتیم، می‌گفتند این پابندها کار نمی‌کند و پلیس نمی‌تواند همه را رصد کند. من هم که به سرقت اعتیاد دارم، با حرف‌های آنها تشویق به سرقت شدم. با خودم گفتم اولین سرقت را امتحان می‌کنم. اما پابندها الکی نبود و حالا در لیست سارقانی قرار گرفته‌ام که با پابند سرقت می‌کنند و در این مورد رکورددار شده‌ام.

آخرین بار کی از زندان آزاد شدی؟

سوم عید نوروز بود و قبل از اینکه آزاد شوم، پابند به پاهایم بسته شد. من جزو سارقان گوشی‌قاپی بودم که ۴ سابقه کیفری داشتند و شامل قانون مجرمان پابنددار قرار می‌گرفتم.

کی بازداشت شدی؟

دقیقاً یک ماه بعد از آزادی، یعنی سومین روز اردیبهشت، به همراه دوستم برای گوشی‌قاپی وارد عمل شدم. اما همین که خواستم گوشی را سرقت کنم، پلیس رسید و در نهایت با شلیک گلوله، مأموران موفق شدند مرا دستگیر کنند.

۴۷۲۳۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899405