شهریار یکی از بزرگترین شاعران همه‌ی دورانهای تاریخ ایران است
تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۴۷۹۳۲
خبرگزاری میزان- شهریار یکی از بزرگترین شاعران همه‌ی دورانهای تاریخ ایران است. و آن به لحاظ «حیدر بابایه سلام» است. «حیدر بابایه سلام» یک شعر استثنایی است. همه‌ی خصوصیات شعری مثبت شهریار در این شعر هست. تاریخ انتشار: 06:00 - 27 شهريور 1398 - کد خبر: ۵۵۰۲۹۵
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری میزان، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در تاریخ ۱۱ آذر ۱۳۷۱، در دیدار اعضای کنگره بزرگداشت استاد شهریار، بیاناتی را ایراد فرمودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بیانات مقام معظم رهبری در این دیدار به نقل از KHAMENEI.IR، به شرح زیر است:
بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم
اولاً به برادران عزیزی که از آن سوی مرز تشریف آورده‌اند، خوشامد میگوییم. باید به آنها عرض کنیم که در حقیقت به خانه‌ی خودشان و وطن خودشان آمده‌اند. ما آنها را هم جزو خودمان و از خودمان میشماریم. ما اینجا را خانه‌ی خود شما به حساب میآوریم. ما مرز جغرافیایی را فاصل نمیشماریم. همچنین، از همه‌ی برادران و خواهران عزیزی که در کنگره شرکت کردند - چه برادران اینجا و چه برادران آن‌جا - به جهت ایجاد این کنگره، تشکر میکنیم. ان‌شاءاللَّه که در مجموع، برای این شاعر عزیزمان، یادبود مناسبی بوده باشد.
درباره‌ی استاد شهریار، گفتنی زیاد است. یک مقوله، مقوله‌ی شاعری اوست. درباره‌ی شاعری شهریار، دو حرف میشود زد: یک حرف این است که شهریار، یکی از بزرگترین شعرای معاصر ماست؛ هم در شعر فارسی و هم در شعر ترکی. البته شعر فارسی او خیلی بیشتر از شعر ترکی است و به نظر میرسد که اولین و معروفترین شعرهای او به زبان فارسی است. البته منظومه‌ی «حیدر بابایه سلام» را بایستی استثناء کرد؛ چون «حیدر بابایه سلام»، داستان جداگانه‌ای دارد که آن را در بخش دوم راجع به شاعری شهریار، باید عرض کنیم. لکن اگر «حیدر بابایه سلام» را کنار بگذاریم، در مجموع، شعر فارسی شهریار اوج بیشتری از شعر ترکیاش دارد.
در شعر فارسی شهریار، خصوصیت عمده‌ای که برای برادران ترک وجود دارد، این است که شعر به معنای حقیقی کلمه است. شعر به معنای حقیقی کلمه، معنای حقیقی شعر است. یعنی نظم کلمات فقط نیست؛ لب احساس و خیال است. این را که عرض میکنم، ترکهای فارسیدان - مثل آقای تجلیل(۱) - خودشان خوب میدانند. گاهی این زبان اوج میگیرد. یعنی ما غزلهایی در شعر فارسی شهریار داریم که در ردیف غزلهای درجه‌ی یک فارسی است. البته اینها زیاد نیست؛ اما هست. گاهی هم البته زبان تنزل میکند. ما توقعی هم از شاعری که در یک منطقه‌ی غیرفارس زبان متولد شده، نداریم. ولی آنچه که از شهریار در شعر فارسی میبینیم، او را در ردیف یکی از بزرگترین شعرای زمان ما قرار میدهد. مطلب دومی که در مورد شاعری شهریار باید گفت، یک چیز بالاتر از این است؛ و آن این است که میشود گفت: شهریار یکی از بزرگترین شاعران همه‌ی دورانهای تاریخ ایران است. و آن به لحاظ «حیدر بابایه سلام» است. «حیدر بابایه سلام» یک شعر استثنایی است. همه‌ی خصوصیات شعری مثبت شهریار در این شعر هست. یعنی روانی، صفا، ذوق و دیگر خصایصی که مربوط به شعر است، همه در «حیدر بابایه سلام» جمع شده است. لکن علاوه بر اینها، ویژگی دیگری هم در «حیدر بابایه سلام» هست و آن این است که در این شعر که تصویری از سابقه‌ی ذهنی خود شاعر است، مطالب بسیار حکمت‌آمیز وجود دارد. با این حساب، میتوان شهریار را یک حکیم به حساب آورد. پایه‌ی شعر «حیدر بابایه سلام» به نظر ما خیلی بالاست. فکر میکنیم که آمیزه‌ی بسیار هنرمندانه‌ای است از شعر و حکمت و زبان زیبا و قدرت فوق‌العاده‌ی تصویر. شهریار این منظومه را در هنگامی گفته که بسیار جوان بوده است. ایشان خودش در آن نسخه‌ای که برای من فرستاده، بالای صفحه‌ی اول نوشته است: «گمان میکنم این را در سال ۱۳۲۴ شمسی سرودم.» و در این سال، شهریار بسیار جوان بوده است. من حالا برای اینکه آقای شاهرخی(۲) و آقای ستوده(۳) و سایر برادران شاعر اینجا نشسته‌اند، چیزی به‌عنوان شیرینی مجلس عرض میکنم. این غزل شهریار در ذهن من هست که میگوید:
در وصل هم ز شوق تو ای گل در آتشم
عاشق نمیشوی که ببینی چه میکشم
ببینید، این بیت واقعاً در ردیف بالاترین شعرهای فارسی است:
با عقل، آب عشق به یک جو نمیرود
بیچاره من که ساخته از آب و آتشم
البته در همین غزل، شهریار یک بیت بسیار پایین دارد، که قافیه‌اش «پیراهن کشم» است، که این هم از خصوصیات شهریار است. همین‌طور یک خط زیگزاگی در این شعر طی میشود: میرود بالا و می‌آید پایین! یعنی اگر امکان داشت به همان روال مطلع، همه‌ی شعر را بگوید، سروده‌ی فوق‌العاده‌ای میشد.
از «حیدر بابایه سلام» هم یک بندش را بخوانیم:
حیدر بابا دنیا یالان دنیادی
سلیمان‌دان، نوح‌دان قالان دنیادی
هر کیمسیه هر نه وریب آلیبدیر
افلاطوننان بیرقوری آدقالیب دیر
لکن یک نکته‌ی اساسی هم درباره‌ی شهریار هست که اگر رویش تکیه کنیم، به نظر من شایسته است. آن نکته این است که شهریار در دوران مهمی از زندگیاش - در حدود شاید سیسال آخر زندگیاش - دوران عرفانی و معنوی بسیار زیبایی را گذراند و به انس با قرآن و انس با معنویات و خودسازی پرداخت. یعنی به خودش رسید و سعی کرد باطن و معنویت خودش را صفایی ببخشد.
خود او در اشعار بیست، سی سال اخیر، این معنا را به روشنی بیان کرده است. حتی آن‌طور که شنیدم - شاید از خودش شنیدم؛ الان درست یادم نیست - ایشان یک قرآن هم به خط خودش نوشت. شاید هم تمام نکرده ... به‌هرحال، این در ذهنم هست که مشغول نوشتن قرآنی بوده است. وقتی انقلاب پیروز شد، او با همان روحیه‌ی دینی و ذهنیت صاف و روشن خودش، از انقلاب استقبال بسیار خوبی کرد. شاید در آن یکی دو سال اول انقلاب، کسی از ما به یاد شهریار نبود. یعنی گرفتاریها آن‌قدر زیاد بود که مجالی برای این یادها پیش نمیآمد. یک وقت دیدیم صدای شهریار، در ستایش انقلاب، از تبریز بلند شد. دیدیم همه‌ی جزئیات انقلاب را او تعقیب میکند.
در همه‌ی مواقع حساس انقلاب، او نقش مؤثری ایفا کرد. یک جنگ هشت ساله بر ما تحمیل شد که یکی از سخت‌ترین تجربه‌های ما بعد از انقلاب بود. تعداد شعرهایی که شهریار برای جنگ گفته؛ حضوری که او در مراکز مربوط به جنگ، مثل کنگره‌های مربوط به جنگ و شعر جنگ پیدا کرده و مدحی که او از بسیج عمومی مردم یا از سپاه یا ارتش کرده، به قدری زیاد است که اگر انسان نمیدید و نمیشنید و خودش لمس نمیکرد، به دشواری میتوانست آن را باور کند. مردی در حدود هشتاد سال سن - بلکه بیش از هشتاد سال - در مجامع شعری حضور پیدا کند و برای هر مراسمی، شعر یا شعرهایی بگوید! این در حالی بود که از مثل او، چنین توقعی هم نبود. این، نشان‌دهنده‌ی نهایت اخلاص و صفا و بزرگواری آن مرد بود.
به‌هرحال، شهریار یک شاعر اسلامی و انقلابی بود. من خبر داشتم در همان اوقاتی که شهریار برای انقلاب میسرود، یک عده از روشنفکران وابسته به رژیم گذشته که با او سابقه‌ی دوستی داشتند، مرتب فشار میآوردند، نامه برایش مینوشتند و شعر در هجوش میگفتند. حتی اطلاع داشتم که رفته بودند و او را ملامت کرده بودند که «تو چرا برای انقلاب اسلامی، این‌طور دل میسوزانی!؟» و او مثل کوه ایستاده بود.
من حقیقتاً تعجب میکردم. من بعضی از کسانی را که به ایشان فشار میآوردند، از نزدیک میشناختم و شعر و سابقه‌ی ذهنیشان را میدانستم. بعضی از آنها وابسته به رژیم سابق بودند. مستقیماً مربوط به آن جناح بودند، و جزو دربار پهلوی و آن دستگاه محسوب میشدند. بعضی دیگر هم توده‌ای و کسانی بودند که جیره‌خور شوروی سابق به حساب میآمدند. همه‌ی اینها، با اینکه به لحاظ مبنا و منطق، به ظاهر بینشان فاصله‌ای وجود داشت، در وارد آوردن فشار روی شهریار شریک بودند، و شهریار، محکم و قرص ایستاده بود.
به‌هرحال، شهریار شاعر متواضعی بود. دنبال نام و نشان نبود و برای خدا و وظیفه کار میکرد، و حالا خدای متعال، پاداش او را میدهد. امروز شهریار در داخل کشور ما یک چهره‌ی بسیار نورانی است. چند شب پیش، سیما مراسمی را به مناسبت هفته‌ی بسیج نشان میداد، که شهریار در آن مراسم بود. این چند روزه، هفته‌ی بسیج بود و در یکی از مراسم بسیج، شهریار شعر میخواند و در سیما او را نشان میدادند. من مطمئنم که آن بخش از برنامه را همه‌ی مردم؛ یعنی هرکس که توانست تماشا کرد. من خودم میخواستم بخوابم، دیدم در اتاق بچه‌ها تلویزیون روشن است و صدای شهریار می‌آید. رفتم تماشا کنم، دیدم بچه‌ها همه‌شان ایستاده‌اند و تماشا میکنند. این، محبوبیت عجیبی است که شهریار پیدا کرده. این، به خاطر خدمات و کار برای خدا بود، که او انجام داد. شهریار قطعاً ماندنی است. از آن شعرایی است که مثل سعدی و حافظ و از این قبیل، در دورانهای بعد از دوران خودش، معروفتر و بزرگتر خواهد شد. لذا، هرچه آقایان درباره‌ی او انجام دهند، از نظر ما زیاد نیست. حضور شهریار در هر کشوری و در میان هر ملتی، حضور مبارک و مفیدی است.
برادران ما در جمهوری آذربایجان، اگر چه از شعر فارسی او قاعدتاً استفاده‌ای نمیکنند، اما از همان شعر ترکی او هم که استفاده میکنند، خیلی مغتنم است. کاش میتوانستند خط حروف فارسی و عربی را بخوانند، تا دستخط خود شهریار را هم میدیدند و میفهمیدند که شهریار از آن افراد بسیار خوش خط بود و تا سالهای آخر عمرش هم مشق خط میکرد. اگر آن را هم میتوانستند بخوانند، برای معرفت به او، پله‌ی بلندتری بود. ما از آقای دکتر لاریجانی صمیمانه تشکر میکنیم؛ همچنین از همه برادران و خواهرانی که این کنگره را به راه انداختند. از آقایان و خانمهایی هم که زحمت کشیدند و از جمهوری آذربایجان تشریف آوردند، تشکر میکنیم. ان‌شاءاللَّه که در تهران به شما خوش بگذرد و خاطرات خوبی داشته باشید. از برادران شاعر و ادیب و نویسنده و محقق خودمان هم که اینجا تشریف دارند، خیلی متشکریم. خدا شما را برای ما نگه دارد و ان‌شاءاللَّه که همه‌ی شما مایه‌ی خیر و برکت برای این کشور و این ملت و تاریخ ما باشید.
والسّلام علیکم و رحمه اللَّه و برکاته
۱) مقصود معظم له «دکتر جلیل تجلیل» استاد دانشگاه و ادیب و محقّق است.
۲) محمد شاهرخی (جذبه)
۳) سید ابراهیم ستوده
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای شعر فارسی شهریار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۴۷۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وعده صادق اخلاقی‌ترین عملیات تاریخ نظامی جهان بود
مدیر حوزه های علمیه کشور، علمیات «وعده صادق» را علمیاتی بی نظیر و اخلاقی ترین اقدام نظامی تمام دوران تاریخ نظامی جهان توصیف کرد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، آیت الله علیرضا اعرافی، مدیرحوزه های علمیه در سومین همایش خاطره گویی کارمندان ایثارگر مرکز مدیریت حوزه های علمیه که در مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد، ضمن گرامیداشت حرکت شجاعانه و مدبرانه سپاهیان اسلام در علمیات «وعده صادق» این اقدام را علمیاتی بی نظیر و اخلاقی ترین اقدام نظام تمام دوران تاریخ نظامی جهان توصیف کرد.
مدیر حوزه های علمیه با بیان اینکه من کوچکترین و کمترین سرباز این نظام و انقلاب در قبل از انقلاب و حتی دوران جنگ تحمیلی هستم و بر حسب وظیفه خدمتتان حضور پیدا کرده‌ام، به سیر تاریخی انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: انقلاب اسلامی پدیده ای بی نظیر است که امام راحل بنیانگذار آن شد و در مسیر با شجاعت ایستادگی و رهبری کرد.
وی با بیان اینکه از سال 42 تا به امروز این درخت تناور انقلاب اسلامی مراحل و تطوری را طی کرده است، ابراز کرد: این تقسیمات رسالت حوزه و شما حوزویان را سنگین تر می کند. لذا در همین راستا باید بگویم، ریشه های انقلاب در صدر اسلام و عاشورا و عصر امام صادقین و عصر غیبت صغری و عصر علما است اما طلوع خورشید امام در قم یک مرحله نو و بی نظیر در تاریخ اسلام و حوزه های اسلام به شمار می‌آید هرچند تاریخ های بی نظیری همچون حرکت خواجه نصیرالدین در عصر مغول را شاهد هستیم اما تاریخ انقلاب اسلامی کاملا متمایز از تواریخ نهضت های اسلامی است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه امام راحل تطور عظیم تاریخی به شمار می آید، ادامه داد: شوری که امام(ه) در میان مردم افکند و شاگردانی که در مسیر ایشان تربیت شدند و ادبیات و گفتمان دو سال اول در سال 42 و 43 یک دوره آغازین نهضت است و در آن دوره افرادی که وارد میدان شدند بسیار ارزشمند هستند چرا که سینه تاریکی ها را شکافتند و پایه گذار نهضت اسلامی شدند و پس از آن چهادره سال دوران تبیعد امام است که با زندان های طولانی و فشارهای غیرقابل وصف همراه شده است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: اولین روزی که سال 1350 وارد فیضیه شدم شاهد برخورد نیروهای ساواک و پهلوی با حجره نشینان فیضیه بودم، طلاب جمع می شدند و شعار می دادند و هرهفته در فیضیه برخورد ساواک با طلاب جوان وجود داشت. سال 54 سال بسیار مهمی بود که حرکت بزرگی در فیضیه رخ داد و به خیابان ها کشیده شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه فیضیه به عنوان کانون و محور اعتراضات علیه شاه دو سال کامل تعطیل شد، تصریح کرد: در شب عید فطر سال 54 دستگیر ابتدا به اداره ساواک در خیابان ایستگاه فعلی بردند و سپس به شهربانی قم واقع در خیابان باجک بردند و مورد شکنجه و بازجویی قرار دادند که پس از چند روز با وساطت آیت الله حائری مرا آزاد کردند.
آیت الله اعرافی گفت: هر روز احتمال دستگیری و شکنجه بود ولی همه نسل جوان آن روز حوزه عشق به امام(ره) داشتند و عشق توصیف ناچیزی در مقابل عشق و جانفشانی نسبت به امام بود و عشق به آقا سید روح الله حاکم بر قلب ها بود و جانشان را برای آرمان های امام در کف دست گرفته بودند.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود به جزوه جهاد اکبر امام خمینی(ره) اشاره کرد و افزود: جزوه جهاد اکبر امام(ره) برای دستگاه شاهنشاهی سنگین بود، عزاداری‌های عاشورای قم در این مقطع بسیار فوق العاده، شورانگیز و اثرگذار بود و زمام کار از دست ساواک و شهربانی آن وقت خارج می شد و نوحه ها و عزاداری ها فوق العاده حماسی و جذاب بود و ای کاش از آن دوران فیلم هایی به یادگار مانده بود.
مدیر حوزه های علمیه با اشاره به جریان تبلیغ حوزه در عصر انقلاب تاکید کرد: جمع زیادی از طلاب در فرصت های تبلیغی اندیشه و افکار امام(ره) را در سراسر نقاط کشور انتشار می دادند و زمینه انقلاب و آگاهی و بصیرت را فراهم می کردند. در همین زمینه سخنرانی چهلم آقا مصطفی را بارها بشنوید جرقه انقلاب را در این سخنرانی ها می دانم که انسان ساز و اخلاقی است، همچنین سخنرانی امام(ه) در فیضیه که دنیا را تکان داد و همه چیز را زیر و رو کرد.
مدیر حوزه ه های علمیه با بیان اینکه امام خمینی (ره) انقلاب را مردمی می دانستند، گفت: کسی فکر نمی کرد انقلاب به ثمر برسد اما امام(ره) با پشتوانه مردمی و توکل برخدا دستگاه ظلم را فرو ریخت.
انتهای پیام/
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟