کولکی؛ آیینی برای اعلام وفاداری به آرمان‌های نهضت عاشورا
تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۴۹۴۴۳
آیین‌های محرم در بهبهان از گذشته‌های دور تا كنون همواره پرشور و حال برگزار می‌شود. مذهبی بودن شهر و وجود علما و مراجع بزرگ و از همه مهمتر امامزاده‌های عظيم الشأن در بهبهان موجب می‌شد كه مردم اين شهر كهن در برگزاری مراسم عزاداری سید الشهدا(ع) و يارانش نهايت ارادت خود را ابراز کنند.
یکی از آیین‌های عزاداری مردم این شهرستان، به آیین «کولکی» شناخته شده است که شیوه خاصی از سینه‌زنی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خیرالله محمدیان پژوهشگر و نویسنده کتاب «آیینها و سوگواریهای مذهبی بهبهان» در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان، اظهار کرد: در بهبهان نیز مانند دیگر شهرهای آداب و رسوم خاصی برای اجرام مراسم عزاداری در ماه محرم وجود دارد که برخی از آن‌ها مانند «سه سنگ و کولکی و مشعلگردانی» منحصر به فرد است و به ثبت ملّی نیز رسیده است.
وی در باره آیین «کولکی» اظهار کرد: کولکی، دومین نماد خاص عزاداری بهبهان و مخصوص موقعیّتها، مکان‌ها و زمان‌های خاص است و معمولاً هنگام ورود به صحن امامزادگان اجرا می‌شود. گاهی نیز وقتی هیئت عزاداری وارد هیئت دیگری از عزاداران می‌شود، این شیوه به اجرا درمی‌آید. همچنین زمانی که یک هیئت از امامزادهای خارج شده و می‌خواهد به امام زاده دیگری برود، در بین راه معمولاً جوانان پرشور از این روش برای لحظه‌های کوتاه و خواندن تکیه‌های کوتاه استفاده می‌کنند تا هیئت سینه زن از شور نیفتد.
این پژوهشگر ادامه داد: در آيين عزاداری بهبهان، كولكی اصطلاحاً به شكل خاصّی از سينه زنـی گفته می‌شود كه عـزاداران به طور منسجم و صف‌های چهار نفره كه به گويش محلی «چـار به چـار» گفته می‌شود، در ردیف‌های منظّم، طولانی و پشت سرهم به گونهای قرار می‌گیرند در حالی كه يك دست خود (معمولاً دست چپ) را روی شانه‌های يار كناريشان قراردادهاند و شانه‌های آن‌ها به يكديگر متّصل شده است، با دست ديگر سينه می‌زنند. البتّه گاهی كمربند يكديگر را هم می‌گیرند. حركت دسته جمعی و هروله مانند و پريدن و صدايی آرام و شبيه به آه آه آه آه از حنجره برآوردن و سه بار پياپی به سينه زدن و پيش رفتن سبب ايجاد هيجان خاصّی شده و صحنه‌های بديعی را به تصوير می‌کشاند.
محمدیان گفت: علمداران در جلو صف‌ها، علم‌های بلندی نيز به اهتزاز در می‌آورند و به اين واسطه شور و هيجان آن را بيشتر می‌کنند. اگر هر محلّه چند دسته بزرگ باشد، جلو هر دسته نيز پرچمی را حركت می‌دهند. البتّه در محلاتی كه از به هم پيوستن چند محل يا مسجد تشكيل شده در شب‌هایی كه محلات کوچک‌تر به محل اصلی و مركز تجمع هيئت عزاداری می‌آیند، از مسجد يا محل خود به شیوه چهار به چهار كولكی می‌گیرند و سينهزنان و پرشور و حال مسير را پيموده و وارد ميدان و محل عزاداری می‌شوند و بعد از چند بار دورزدن با بقيه افراد يكی شده و همه با هم به عزاداری می‌پردازند.
نویسنده کتاب «آیینها و سوگواریهای مذهبی بهبهان» با بیان اینکه كولكی گرفتن و چار به چار شدن كه با شكوه و نظم خاصی در بهبهان اجرا می‌شود به گذشته‌های دور برمی‌گردد، افزود: امروزه تمامی محلاّت و هیئت‌های عزاداری در بهبهان (به جز هیئت‌های زنجير زنی) به همين شيوه وارد صحن و سرای امامزادگان می‌شوند، امّا شكـوه، هيبت و جلوه زيباتر آن در محلاّت قديمی بهبهان به علّت كثرت جمعيّت، انسجام، هماهنگی و اجرای بهتر چشمگيرتر است. از جمله محلاّت باسابقه در زمینه اجرای این آیین محل پر، كاروانسرا(گچ پزان)، پهلوانان، گود چهك، ملاّيان، بازارنو، عقلایی‌ها، خراسانی‌ها و...
محمدیان، درباره فلسفه كولكی و بعضی از دلايل و عوامل انتخاب اين شیوه خاص برای ورود به صحن و سرای امام زادگان اظهار کرد: ايجـاد نظم و ترتيب و انسجام بيشتر برای هيئت عزادار، رعايت احترام به پيشكسوتان و بزرگ‌ترها، ايجـاد شور و حال بيشتر، القای پيام و اعلام آمادگی دفاع از ارزش‌ها و آرمان‌های نهضت عاشورا، به رخ كشيدن كثـرت جمعيت هيئت عزادار، تمييز محلات از يكديگر و جلوگيری از ورود افراد متفرّقه از عوامل انتخاب این شیوه خاص است.
وی گفت: از آنجا كه هر نوع عزاداری در شرايط مكانی و زمانی خاص نوحه مخصوصی را می‌طلبد، ابياتـی كه هنگام اجرای كولكی خوانده می‌شوند نيز با اشعـار ديگر تفاوت دارند و نوحه پردازان و مرثيه سرايان خوش قريحه ابيات و مصراع‌هایی را برای کولکی ساخته و پرداخته‌اند كه بسيار متناسب با اين روش خاص است. ویژگی‌های اين ابيات ایجاز، شـورانگيزی، پيام رسانی، شعـارگونگی، اثرگذاری، حماسی و سه ضربی بودن آن‌ها است.
کامله بوعذار؛ خبرنگار ایکنا خوزستان
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا خوزستان اجتماعی محرم در خوزستان قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۴۹۴۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهبهان خط پایان محموله‌های قاچاق
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، سردار سیدمحمود میرفیضی گفت: باهدف مبارزه جدی و همه جانبه با پدیده شوم قاچاق کالا و ارز، ماموران پلیس آگاهی شهرستان بهبهان با کار اطلاعاتی یک انبار محل دپوی کالای قاچاق را شناسایی کردند و با هماهنگی مرجع قضایی به محل اعزام شدند. وی افزود: ماموران پلیس در بازرسی از انبار موصوف تعداد زیادی لوازم خودرو، لوازم پزشکی، لوازم برقی و الکتریکی قاچاق که در حال بارگیری داخل یک‌دستگاه خودروی کامیون بودند را کشف کردند. سردار میرفیضی ادامه داد: در عملیات دیگر ماموران پلیس آگاهی شهرستان بهبهان یک دستگاه موتورسیکلت سنگین ۱۳۰۰ سی سی قاچاق را شناسایی و آن را متوقف کردند. فرمانده انتظامی استان خوزستان ارزش ریالی ۲ محموله کالای قاچاق کشف شده را ۱۰۵ میلیارد ریال عنوان و اضافه کرد: در این ارتباط ۲ متهم پس از تشکیل پرونده برای سیر مراحل قانونی به اداره تعزیرات حکومتی شهرستان بهبهان معرفی شدند.
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد