با سه واژه پرکاربرد در نقشهبرداری آشنا شوید
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۹۶۰۱۵
Spatial، geospatial و geographic سه واژهای هستند که در حوزه نقشهبرداری و علوم ژئوماتیک بسیار بهکار میروند، اما وجوه تمایز یا شباهتهای این واژهها چیست؟ در سطح جهان، از سه صفت spatial، geospatial و geographic در حوزه نقشه و اطلاعات مکانی برای توصیف «منتسب بودن به موقعیت و مکان» استفاده میشود.
بهکارگیری هر کدام از این واژهها ریشه در زمینههای فرهنگی مناطق مختلف جهان داشته و مردم آن مناطق استنباط خاص خود را از آن دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در اروپا و آمریکا، واژه geographic زمانی رایجتر بود و مردم از آن همان مفهوم مکان را برداشت میکردند، در حالی که ترجمه تحتالفظی این واژه به زبانهای دیگر ممکن است مفهوم خود را از دست بدهد. مانند GIS، که در فارسی اشتباهاً « سامانه اطلاعات جغرافیائی» ترجمه میشد، در حالی که ترجمه صحیح آن «سامانه اطلاعات مکانی» است، زیرا که وجه متمایز کننده این سامانه با سایر سامانههای اطلاعاتی در تحلیلهای مکانی آن است.
در نهایت، واژهgeospatial برای رفع این ابهامات بوجود آمد، اما یکپارچگی در بکارگیری آن در سطح جهان هنوز وجود ندارد، به طوری که بعضاً دیده شده که در یک کشور از هر سه واژه، بسته به وضعیت، استفاده میشود. به عنوان مثال، بکارگیری عبارت geospatial technologies در آمریکا جا افتاده است، اما ( National Spatial Data Infrastructure (NSDI که واژه ابداعی خودشان از دهه ۱۹۹۰ بوده همواره جایگاه خود را دارد. این در حالی است که در بعضی از متون در جاهای دیگر دنیا، مخفف National Geospatial Data Infrastructure (NGDI) نیز مشاهده شده است. با ایجاد اتحادیه اروپا و مطرح شدن طرح ( Infrastructure for Spatial Information in Europe (INSPIRE، واژه spatial در آنجا نیز گسترش بیشتری یافت.
سازمان ملل متحد از واژه geospatial استفاده میکند و نام کمیته تخصصی ذیربط ( Committee of Experts on Global Geospatial Information Management (UN-GGIM است، اما واژه بکار گرفته شده در SDI همان spatial است.
به هر حال، مفهوم محوری و عمومی مورد نظر این سه صفت، «منتسب بودن به موقعیت و مکان» است و برای جلوگیری از ابهام در مقدمه بعضی از متون ذکر میکنند که این سه واژه مترادف گرفته شدهاند تا از ابهام جلوگیری شود.
در ایران نیز، فرهنگستان زبان و ادب فارسی سه واژه مورد نظر را مترادف هم فرض کرده و همه را معادل واژه «مکانی» تصویب کرده است. بنابراین، شاهد به کارگیری واژههایی چون، زیرساخت داده مکانی، سامانه اطلاعات مکانی، فناوریهای مکانی (یا مکان محور)، پایگاه داده مکانی و غیره هستیم.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سازمان نقشه برداری کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۹۶۰۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«قشون» از چه زمانی «ارتش» شد؟
واژهٔ «ارتش» از مصوبات انجمن واژهگزینی ارتش است که در سال ۱۳۰۳ پایهگذاری شد.
به گزارش ایسنا، گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بهمناسبت روز ارتش بخشی از کتاب «واژگان نظامی مصوب فرهنگستان ایران» (۱۳۱۴–۱۳۲۰)» از محسن روستایی را به اشتراک گذاشته است. در این متن آمده است: «گروهبان، سرهنگ، ستوان، ...» بخشی از این درجات نظامی که اکنون در زبان فارسی رایج هستند، ساختهٔ انجمن واژهگزینی ارتش است که پیش از تأسیس فرهنگستان ایران (فرهنگستان اول) بنیان گذاشته شد.
پس از کودتای سوم اسفند و با تشکیل «ارکان حرب کل قشون»، ساخت واژههای فارسی برای مفاهیم جدید، نیاز مهم ساختار نظامی کشور شد. بنابراین، در سال ۱۳۰۳ خورشیدی، انجمنی با حضور نمایندگان وزارت معارف و وزارت جنگ تشکیل شد و برای تعدادی از واژههای بیگانه نظامی معادلیابی کردند یا اصطلاحات جدیدی را بهجای واژههای قدیمی برگزیدند. واژهگزینی برای درجات نظامی و استانداردسازی آنها جزو فعالیتهای این انجمن بود.
برخی از این درجات عبارت است از: گروهبانیکم (بهجای وکیل اول)، گروهباندوم (بهجای وکیل راست)، گروهبانسوم (به جای وکیل چپ)، ستوان یکم و دوم و سوم (بهجای نایب)، ستوانیار (بهجای معیننایب)، سرگرد (بهجای یاور)، سروان (بهجای سلطان).
انتخاب واژهٔ «ارتش» بهجای «قشون» نیز از مصوبات این انجمن است.