حکمرانی ناعادلانه آب؛ گاوخونی خشک و بی‌نصیب از زاینده‌رود
تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۰۵۱۶۹
سال آبی پر بارش ۹۷-۹۸ درحالی به پایان می رسد که گاوخونی مانند سالهای خشکسالی با بحران خشکیدگی دست و پنجه نرم می‌کند و پرندگان مهاجر و زیستمندانش همچنان چشم به‌راهند و با وجود تامین سه مرحله آب برای کشاورزان، همچنان در تصمیم‌گیری‌ها حقی برای این تالاب در نظرگرفته نمی‌شود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سال آبی ۹۷-۹۸ در حالی آغاز شد که ذخیره سد زاینده رود به کمترین میزان در ۵۰ سال گذشته رسیده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
روزهای نخست مهرماه سال ۹۷ مخزن یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعبی سد زاینده رود تنها ۱۷۰ میلیون مترمکعب آب داشت که این میزان هم به همراه رسوبات بود. سدی که منبع اصلی تامین آب شرب پنج میلیون جمعیت استان اصفهان و یزد به شمار می رود.
کشاورزان اصفهان که از بهار سال ۹۶ به علت بحرانی بودن وضعیت بارش‌ها و از بین رفتن منابع آب، ۱۸ ماه کشت و کاری نداشتند از همان ابتدای سال آبی برای دریافت حقابه کشت پاییزه دست به تجمعاتی زدند و این اعتراضات ادامه داشت تا اینکه در تجمع ۱۹ دی ماه به آنها اعلام شد زاینده رود نیمه اول بهمن ماه به مدت محدود برای کشت زمستانه غرب و شرق اصفهان بازگشایی می شود.
رهاسازی آب در زاینده رود اصفهان طبق وعده و پس از ۲۰ ماه، به مدت ۲۰ روز انجام شد اما به دلیل کمبود ذخیره سد تا روزهای پایانی سال ۹۷ زمان بازگشایی مجدد زاینده رود برای کشت بهاره مشخص نبود.
بهبود وضعیت بارندگی‌ها در سرشاخه‌های زاینده رود و پیش‌بینی پشتوانه بارشی موجب شد تا نوروز امسال به دستور رئیس جمهور با هدف رونق گردشگری اصفهان در این ایام، زاینده رود بار دیگر بازگشایی شود. پس از آن نیز آب تا خردادماه در رودخانه جریان داشت تا کشت بهاره کشاورزان انجام شد.
روزهای پایانی خردادماه امسال وزیر نیرو سفری سه روزه به اصفهان داشت. یک هفته پس از این سفر جلسه شورای هماهنگی حوضه آبریز زاینده رود در وزارت نیرو تشکیل و تخصیص آب برای کشت تابستانه کشاورزان غرب و شرق اصفهان تصویب شد.
براساس این تصمیم گیری ۳۶۰ میلیون مترمکعب آب با رعایت خط قرمز شرب اصفهان، برای کشت صیفی جات تخصیص یافت مشروط بر اینکه در پایان شهریورماه ذخیره سد زاینده رود از ۴۵۰ میلیون مترمکعب کمتر نباشد.
طبق برنامه ریزی ها نحوه توزیع آب برای کشت تابستانه سه دوره ۲۰روزه برای کشاورزان شرق و سه دوره ۱۵ روزه برای کشاورزان غرب اصفهان از نیمه سوم تیرماه تا نیمه دوم شهریورماه بود. با وجود این کشاورزان غرب تجمع کردند و خواستار جریان پیوسته آب در رودخانه شدند.
این درحالی است که گفته می شود کشاورزان شرق و سازمان جهادکشاورزی به علت کشت دیرهنگام در این منطقه خواستار جریان آب تا ۱۰ مهرماه هستند.
شنبه گذشته یعنی ۲۳ شهریورماه نیز عده ای از کشاورزان غرب اصفهان در اعتراض به کاهش خروجی سد برای کشت این منطقه که براساس برنامه ریزی انجام شده بود، در محل شرکت آب منطقه ای تجمع کردند.
پس از آن حجت الله غلامی معاون عمرانی استاندار اصفهان از تصمیم برای تدوام جریان زاینده رود تا ۱۲ مهرماه خبرداد.
سال آبی ۹۷- ۹۸ درحالی به پایان می رسد که در اثر بارندگی های مطلوب و ثبت دو هزار و ۱۴۴ میلی متر بارش در کوهرنگ سرشاخه اصلی رودخانه زاینده رود؛ یک میلیارد و ۸۴۲ میلیون مترمکعب آب به سد زاینده رود وارد شده و هم اکنون ذخیره این سد حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب است.
بنا بر اظهارات اسفندیار امینی دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزان استان اصفهان، "امسال ۸۳۱ میلیون مترمکعب آب برای کشاورزان این استان رهاسازی شده است."
با آغاز سال آبی جدید، وزارت نیرو باید برای تامین حقابه کشت پاییزه کشاورزان اصفهان تصمیم گیری کند. این در حالی است که همچنان تصمیم گیری برای تامین حداقل نیاز آبی تالاب بین المللی گاوخونی پس از سال ها با چالش روبه رو است.
تالاب گاوخونی در سال آبی ۹۷-۹۸ نه تنها از حقابه خود نصیبی نداشت بلکه به لطف برداشت انهار سنتی و زمین های کشاورزی پایین دست، سیلاب فروردین ماه نیز از این تالاب دریغ شد.
با وجود این مسعود میرمحمدصادقی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان اصفهان اردیبهشت ماه امسال اعلام کرد که ۶۰ میلیون مترمکعب حقابه تالاب گاوخونی تامین شده است.
این درحالی است که مسئولان محیط زیست می گویند وزارت نیرو باید حقابه گاوخونی را در ورودی تالاب به محیط زیست تحویل دهد. زیرا آبی که به نام محیط زیست و گاوخونی رهاسازی می شود به تالاب نمی رسد. هم اکنون بیش از ۹۷ درصد این تالاب ۴۷ هزار هکتاری خشک است.
تامین حقابه گاوخونی در سال های اخیر موضوع چالش برانگیز وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست بوده است. نرسیدن سیلاب فروردین ماه امسال به گاوخونی گواهی بود بر بی مهری برخی سودجویان که نشان داد تنها عامل اصلی خشکی ۲۰ ساله این تالاب بین المللی، نبود آب نیست.
وزارت نیرو به جای صدور مجوز کشت پاییزه، حقابه گاوخونی را تامین کند
مسعود باقرزاده کریمی مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای کشور در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: وزارت نیرو بنابر دلایلی که مطرح می کند از جمله برداشت های بی رویه و چاههای غیرمجاز توان تامین حقابه گاوخونی را ندارد. وزارت نیرو می گوید آب مورد نیاز کشاورزی را همراه با محیط زیست رها سازی می کند اما به تالاب نمی رسد. این پاسخ وزارت نیرو به سازمان حفاظت محیط زیست در سالهای گذشته است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا امسال وزارت نیرو با وجود بارش های مطلوب و ورود یک میلیارد و ۸۴۲ میلیون مترمکعب آب به سد زاینده رود، حقابه ۱۷۶ میلیون مترمکعبی تالاب گاوخونی را تامین نکرد؟ می گوید: این سوال خیلی مهم ما نیز از وزارت نیرو است زیرا اگر قرار باشد با وجود باش های سیل آسای امسال آبی به تالاب نرسد پس هیچ زمانی آبی به تالاب نخواهد رسید.
باقرزاده کریمی تصریح می کند: توصیه ما به وزارت نیرو این است که کشت پاییزه را مجوز ندهد و نیاز آبی تالاب را تامین کند.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای کشور می افزاید: در شرح وظایف ما نیست که برای تخصیص آب، اولویت های وزارت نیرو را تعیین کنیم اما آنچه که ما اعتقاد داریم و قانون می گوید باید نیاز آبی تالابها در شرایط مختلف تعیین و وزارت نیرو مکلف است در هر شرایطی حقابه را تامین کند.
تامین حقابه تالاب گاوخونی خواسته همه مردم اصفهان است
در همین ارتباط حسن ساسانی معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان نیز در حاشیه بازدید از خبرگزاری ایمنا درخصوص تازه ترین تصمیم ها برای تامین حقابه تالاب گاوخونی به خبرنگار ایمنا می گوید: تالاب یکی از دغدغه های ما ( آب منطقه ای) است، ما نیز به عنوان یک شهروند در این شهر زندگی می کنیم. بدیهی است که اگر گاوخونی احیا نشود پیامدهای مصیبت باری برای استان اصفهان به دنبال دارد.
ساسانی می گوید: وزارت نیرو هرسال در برنامه منابع و مصارف حجم آبی برای محیط زیست در نظر می گیرد که حدود ۵۰ میلیون مترمکعب است؛ اما نگاه ما، وزارت نیرو با نگاه محیط زیستی ها به این موضوع متفاوت است. ما می گوییم کل مسیر رودخانه جزء حقابه ی محیط زیست است اما دوستان محیط زیست به ما می گویند باید آب به تالاب برسد.
وی با بیان این مطلب ادامه می دهد: ۵۰ میلیون مترمکعب را تفکیک ماهیانه شده تا هرماه به مقدار مشخص از سد زاینده رود خالی شود. با وجود این آبی که از سد زاینده رود صرفا برای محیط زیست رهاسازی می شود خیلی خوشبینانه تا سد چم آسمان می رسد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با بیان اینکه ۱۷۶ میلیون مترمکعب حقابه تالاب در شرایط نرمال است، می گوید: آب باید از سد زاینده رود رهاسازی شود؛ این که در طول مسیر چقدر نفوذ می کند و چه میزان برداشت غیرمجاز وجود دارد باید از این میزان آب رهاسازی شده کم کنیم تا مشخص شود چه حجم آبی به تالاب خواهد رسید.
حقابه گاوخونی بهمن ماه تامین می شود
ساسانی اظهار می کند: امسال با توجه به بارش ها وزارت نیرو در ابتدا اعتقاد داشت که حجمی از آب را ذخیره نگه دارد تا بتواند حداقل طی دو یا سه سال آبی پایدار و با اطمینان بیشتر برای توزیع آب کشاورزی داشته باشد و شرب نیز تامین شود. با وجود این بنابر درخواست صنف کشاورزان برای تخصیص آب کشت تابستانه این تصمیم تحقق نیافت.
وی می گوید: دوست داشتیم در کنار همه این مسائل و با توجه به اینکه کشاورزان ذی نفع هستند این اجازه را داشته باشیم در مهرماه بخشی از این آب را که کشاورزان نیاز ندارند برای تالاب رهاسازی کنیم؛ این اجازه را داشته باشیم که به عنوان یک پیشنهاد این موضوع را به تهران منعکس کنیم و اگر در شورای هماهنگی حوضه آبریز زاینده رود مطرح و مصوب شد آبی برای گاوخونی رهاسازی شود زیرا تامین حقابه تالاب خواسته همه مردم اصفهان است و ما نیز عضوی از این مردم هستیم.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان در پاسخ به این سوال که آیا می توان برای تامین بخشی از حقابه تالاب گاوخونی در مهرماه امیدوار بود؟ تصریح می کند: در حال حاضر یک درخواست است اما اینکه مصوب شود یا خیر نمی توان پیش بینی کرد. فرض کنید وزارت نیرو موافق است و ما نیز موافقیم در حالی که کشاورزان اصرار می کنند آبان ماه برای کشت پاییزه آب می خواهند. وقتی آبان ماه برای کشت پاییزه آب رهاسازی شود، تامین آب برای آبیاری در بهمن و اسفندماه الزامی است. پس از آن نیز با آغاز فصل بهار، فروردین ماه باید برای کشت بهاره آب تامین شود.
وی با اشاره به مصوبه شورای هماهنگی حوضه ابریز زاینده رود در تیرماه امسال مبنی بر تامین آب برای کشت تابستانه با رعایت خطوط قرمز شرب و باقی ماندن ۴۵۰ میلیون مترمکعب آب در سد زاینده رود در پایان تابستان، می افزاید: این ۴۵۰ میلیون مترمکعب ذخیره نیز کاهش خواهد یافت زیرا باید حداقل ۲۰۰ میلیون مترمکعب برای کشت پاییزه در نظر گرفته شود؛ چه تضمینی وجود دارد که پاییز امسال بارندگی ها خوب باشد؟ پس نگرانی تامین آب شرب مردم اصفهان مطرح می شود. براین اساس تا پیش از بارش های موثر نمی توان برای تالاب تصمیم گیری کرد.
ساسانی می گوید: مهرماه امکان رصد و پایش میزان بارندگی های سال آبی جدید وجود ندارد براین اساس باید بارش ها را بین دو فصل پاییز و زمستان بررسی کرد، می توان بهمن ماه برای حقابه تالاب تصمیمی گیری کرد. اما مهرماه امکان پذیر نیست.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان اصفهان با اشاره به پیش بینی های کارشناسان هواشناسی، می افزاید: بارش های موثر از دهه سوم آبان و ابتدای آذر آغاز می شود. کارشناسان بارش های پاییز را نرمال و فراتر از نرمال پیش بینی کردند.
وی تصریح می کند: باوجود این هنوز برای اظهار نظر در خصوص بارش ها زود است. مدل های هواشناسی بسیار پیچیده است. بسیاری تحلیل می کنند که سال آبی خوبی از نظر بارش ها خواهیم داشت و شماری نیز تحلیل می کنند که ترسالی خواهد بود. امیدوارم سال خوبی باشد.
بین بازه نکوآباد تا سد چم آسمان به طور متوسط ۱۲ مترمکعب برثانیه آب نیست
ساسانی در ادامه به مشکلات این حوضه آبریز اشاره می کند و می گوید: وقتی آبی برای تالاب رهاسازی می شود از سد نکوآباد تا سد آبشار بالغ بر ۱۵ مترمکعب برثانیه آب بر بستر رودخانه نفوذ می کند یا توسط چاههای حریمی و شهرداری برداشت می شود. برای اینکه میزان حداقلی در شبکه های آبشار و رودشت وجود داشته باشد هر مقدار آبی که رهاسازی شود باید به علاوه ۱۵ مترمکعب برثانیه باشد.
وی تاکید می کند: کاستی هایی وجود دارد؛ حفاظت از رودخانه وظیفه ذاتی آب منطقه ای است با وجود این ۴۰۰ کیلومتر طول رودخانه زاینده رود را با شمار اندکی نیرو باید کنترل و حفاظت کرد. این در حالی است که با وجود کمبود آب، تخلفات بسیار گسترده ای در حاشیه رودخانه صورت می گیرد.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای استان خاطرنشان می کند: بین بازه سد نکوآباد تا سد چم آسمان به علت نفوذ یا برداشت انهار سنتی و صنایع به طور متوسط حدود ۱۲ مترمکعب بر ثانیه از آب نیست. میزان آبی که به سد رودشت می رسد حدود شش مترمکعب بر ثانیه است که از این میزان دو تا سه مترمکعب به شبکه های رودشت و مصارف کشاورزی اختصاص می یابد.
وی می افزاید: بنابراین هیچ آبی از سد رودشت خارج نمی شود از سوی دیگر بین سد رودشت تا تالاب گاوخونی ۱۰۰ کیلومتر فاصله است و در این مسیر مسئله پرت آب و نفوذ هم باید در نظر گرفت. بنابراین آبی که به میزان ۳۶۰ میلیون مترمکعب برای کشت تابستانه رها سازی شد به تالاب گاوخونی نمی رسد. براین اساس برای اینکه آبی به تالاب برسد باید مقدار قابل توجهی از سد زاینده رود رها سازی شود.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت اب منطقه ای استان اصفهان در پاسخ به این سوال که چرا امسال با آب رهاسازی شده برای کشت تابستانه در غرب اصفهان برنج و در شرق این استان هندوانه و خربزه کاشته شد در حالی که گاوخونی برای دریافت حقابه ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال، با چالش های بسیاری مواجه است، می گوید: تغییر الگوی کشت در شرح وظایف سازمان جهاد کشاورزی است که کشاورزان را راهنمایی و در این خصوص فرهنگسازی کند.
ساسانی می گوید: مردمان کویر ارزش آب را بیشتر می دانند زیرا کمبود آب را همواره احساس می کند. سالهای اخیر فکر می کردیم که نحوه آبیاری نسبت به گذشته بهتر شده است. اما هنوز نیاز به فرهنگسازی داریم؛ همه دستگاهها و مطبوعات باید برای فرهنگسازی در خصوص مصرف صحیح آب کمک کنند.
وی خاطرنشان می کند: دستگاههای دولتی باید برای فرهنگسازی با بسته های تشویقی یا بعضا با اجبار ورود کنند زیرا به سختی آب از سد زاینده رود رهاسازی می شود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، اردیبهشت ماه امسال عیسی کلانتری در سفری که به اصفهان داشت در جمع خبرنگاران اظهار امیدواری کرد: "در پی رایزنی و هماهنگی با وزارت نیرو حقابه ۱۷۶ میلیون مترمکعبی تالاب گاوخونی دستکم برای صد روز در سال و در مدت زمانی که کشاورزان برای کشت به آب نیاز ندارد، رهاسازی شود تا آب به تالاب برسد."
با وجود این امروز که پس از سالها زمزمه هایی برای تامین حداقل نیاز آبی گاوخونی بحران زده به گوش می رسد، کشاورزان به استمرار جریان زاینده رود تا ۱۰ مهرماه و تامین حقابه برای کشت پاییزه در آبانماه تاکید می کنند.
در این میان به نظر می رسد همچنان تصمیم برای تامین حقابه گاوخونی با چالش مواجه است. با توجه به اینکه به دلیل دست اندازی ها حتی سیلاب و پساب نیز از تالاب بحران زده گاوخونی دریغ می شود، چه تضمیمی وجود دارد که گاوخونی پس از سال ها به حقابه اش خواهد رسید و انهار سنتی و افراد سودجو آن را برداشت نخواهند کرد؟ آیا می توان امیدوار بود که وزارت نیرو و مسئولان استان به طور ویژه به وضعیت بحرانی گاوخونی رسیدگی خواهند کرد تا در صورت رهاسازی حقابه گاوخونی، تخلفات گذشته مانع ورود آب به تالاب نباشد؟
گزارش از ندا سپاهی- خبرنگار ایمنا
منبع: ایمنا
کلیدواژه: تالاب گاوخوني وزارت نیرو حقابه داران صنف کشاورزان رئيس سازمان حفاظت محيط زيست محيط زيست شرکت آب منطقه ای اصفهان سد زاینده رود کشت برنج شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۰۵۱۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طالبان حاضر است آب را هدر بدهد اما آب به ایران نرسد | ماجرای تلخ انحراف عمدی بخش عمده‌ای از آب‌های مشترک ایران و افغانستان به سمت شوره‌زارها!
همشهری آنلاین – مجید جباری: افغانستان سال‌هاست از آزادسازی حقابه رودخانه مرزی هیرمند سر باز می‌زند. با اینکه مقامات افغانستان، آزادسازی حقابه رودخانه هیرمند را به بارندگی های مناسب در این کشور مشروط کرده اند اما با وجود بارش‌های فرا نرمال در این کشور، نه تنها حقابه ایران از رودخانه هیرمند آزاد نشده، بلکه این کشور با استفاده از بندهای کوچک و متعدد انتقال و انحراف آب، مانع از جاری شدن رودخانه به پایین دست حوضه آبریز هیرمند در ایران می شود. با اینکه انتشار برخی تصاویر جاری شدن آب در پایین دست حوضه آبریز رودخانه هیرمند در سیستان و بلوچستان هراز گاهی در فضای مجازی دست به دست می شود و موجی از شادمانی را در بین مردم محلی سبب می شود اما پرداخت حقابه براساس معاهده سال ۱۳۵۱ تعریف مشخصی دارد و آزادسازی سیلاب سرشکن از سدهای بالادست که محدود به یکی دو نوبت در سال است، به معنای عمل افغانستان به تعهدات قانونی اش در زمینه پرداخت حقابه هیرمند نیست.
عدم پرداخت حقابه ایران از سوی افغانستان در حالی است که انتشار تصاویر ماهواره ای از انحراف بخش عمده ای از آب این رودخانه مرزی مشترک به سمت شوره زار گودزره در این کشور و در همسایگی با ایران، بار دیگر حاشیه ساز شده است. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که طالبان مانند سالهای گذشته سیلاب هیرمند را به بیابان گودزره انحراف داده است. آب منحرف شده مساحتی بالغ بر ۴۰۰ کیلیومتر مربع از گودزره را پوشانده و آب شیرین روزدخانه هیرمند را به تلخاب تبدیل کرده است. آبی که می تواند در صورت رسیدن به پایین دست، تالاب بین المللی هامون ایران به وسعت ۴۱۰ کیلومتر مربع (معادل وسعت گودزره) را احیا و از مرگ این اکوسیستم ارزشمند و تبدیل آن به کانون گرد و غبار جلوگیری کند.
در همین زمینه بخوانید یک استان بزرگ ایران در حال مدفون شدن است | ببینید بدعهدی کشور همسایه چه بلایی بر سر این استان آورد | شهری که ۷ سال پیاپی آلوده‌ترین شهر کشور شد سلاجقه: برای نرسیدن آب به تالاب هامون دست‌هایی در کار استمدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور درباره خلف وعده های افغانستان در عمل به آزاد سازی حقابه هامون از روزدخانه هیرمند گفت: «متاسفانه با وجود بارش های خوبی که در حوضه هیرمند و کل کشور افغانستان اتفاق افتاده است و رودخانه های ورودی تالاب هامون، وضعیت مناسب و سیلابی دارند، اما دستکاری هایی که در بالادست اتفاق افتاده و انحراف آبی که به وسیله بندهای انحرافی ایجاد شده، باعث شده است که آب از مسیر طبیعی خود منحرف شده و مسیر طبیعی را طی نکند.»
آرزو اشرفی زاده در گفت و گو با همشهری آنلاین اضافه کرد: «مسیر طبیعی آب در این حوضه آبریز به این صورت است که آب باید از رودخانه هیرمند وارد ایران شده و تالاب هامون را سیراب کند؛ در ادامه از طریق رودخانه شیرین به افغانستان بر گردد و وارد گودزره شود. اما متاسفانه دستکاری در مسیر طبیعی و عدم تامین حقابه پایین دست، این مسیرطبیعی را منحرف کرده است.»
اشرفی زاده تصریح کرد: «این اقدام افغانستان از نظر حقوق عرف بین الملل محکوم است و ما در این خصوص اعتراض خود را اعلام کرده ایم. پیگیری‌هایی هم از طریق مراجع ذیربط (وزارت امور خارجه) در حال انجام است که اکوسیستم ها به صورت یکپارچه و طبیعی آبگیری شوند.»
این مدیر ارشد محیط زیستی کشور در پاسخ به پرسش همشهری آنلاین درباره آخرین وضعیت تالاب بین المللی هامون گفت: «تالاب هامون از رودخانه فراه مقدار کمی مرطوب و مقداری آب نیز از طریق رودخانه هیرمند وارد تالاب شده است که حجم آن در مقایسه با حجم سیلاب و دبی بسیار بالای آبی که در رودخانه هیرمند جریان دارد، بسیار ناچیز است. درواقع مداخلات انسانی که در مسیر اتفاق افتاده منجر به این شده است که ورودی تالاب بین المللی هامون که همیشه وابسته به سیلاب‌ها بوده، دچار چالش شود و آب کمی وارد آن شود.»
دروغ طالبان به ایران درباره نبود آب کافی در پشت سدهای کجکی و کمالخان | این تصاویر ماهواره‌ای گویای واقعیت استمدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست کشور به انحراف آب هیرمند به گودزره اشاره کرد و افزود: «گودزره درواقع یک شوره زار است و از نظر اکولوژیکی هیچ ارزشی ندارد. از قدیم و از گذشته به دلیل واقع شدن در انتهای حوضه آبریز، مردم منطقه هیچ وابستگی معیشتی به آن ندارند. درمقابل اما تالاب بین المللی هامون به عنوان ذخیره زیست کره که در کنوانسیون رامسر ثبت شده است، ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی دارد. بر همین اساس، هم به لحاظ عرفی و هم از نظر قوانین بین الملل انحراف مسیر طبیعی هیرمند محکوم است.»
اشرفی زاده در پاسخ به دلیل دستکاری های کشور افغانستان در مسیر روردخانه مشترک مرزی هیرمند، گفت: «این سوال را باید از مسئولان افغانستان پرسید که با چه هدفی این کار را انجام می دهند. دو کشور مسلمان منطقه باید حسن همجواری و حقوق همدیگر را رعایت کنند. ضمن اینکه رعایت حقوق اکوسیستم‌های طبیعی مشترک که در دنیا هم وجود دارد باید توسط همه کشورهایی که آب های هم مرز دارند صورت بگیرد و افغانستان هم از این موضوع مستثنی نیست.»
اشرفی زاده به پیگیری های سازمان حفاظت محیط زیست برای تامین حقابه هامون از رودخانه هیرمند اشاره کرد و به همشهری آنلاین گفت: «مکاتبات زیادی در این زمینه داشته ایم و حتی مذاکرات متعددی از طریق وزارت امور خارجه صورت گرفته است. معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم شخصا پیگیر موضوع است و امیدواریم این پیگیری ها در نهایت به نتیجه برسد.»
بند کمالخان قابلیت ذخیره تنها ۵۰ میلیون مترمکعب آب دارد، اما در واقعیت بند انحرافی آن توانایی انحراف بیش از ۲ میلیارد مترمکعب آب از رودخانه هیرمند پیش از سرریز سد مخزنی را دارد. اقدامات چند سال اخیر در انحراف آب هیرمند و تحقق پیدا نکردن حق آبه ایران نشان می‌دهد که طالبان از بالادست بودن خود در رودخانه هیرمند سوء استفاده می‌کند و مانع جاری شدن آب در پایین دست می شود. چهار روز از سیلاب در افغانستان و هدررفت چند میلیارد مترمکعبی آب در این حوضه می‌گذرد اما به غیر از جاری شدن بخش اندکی از سیلاب افغانستان در جریکه سیستان و بلوچستان، آبی به پایین دست نرسیده است.
کد خبر 846748 برچسب‌ها كنوانسيون رامسر خبر ویژه مدیریت بحران محیط زیست ایران سيل محیط زیست دریایی آب بحران تالاب استان سیستان و بلوچستان آب و هوا - ایران باران افغانستان طالبان افغانستان گرد و خاک رود هيرمند گرد و غبار
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام