هفت رُمان درباره جنگ تحمیلی که حتما باید خواند
تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۵۸۵۵۲
مهدی درستی: ۳۹ سال پیش در چنین ایامی، جنگی ناجوانمردانه به ایران تحمیل شد، جنگی که با دلاوری‌ها و رشادت جوانان این مرز و بوم به حماسه‌ای بزرگ در تاریخ ایران زمین بدل شد و یک ذره از خاک میهن به دست رژیم بعث نیفتاد.
در این سال‌ها، علاوه بر خاطرات بسیاری از رزمندگان که در قالب داستان و رمان توسط راویان نگاشته و منتشر شده است، رمان‌های زیادی هم با قلم نویسندگان حرفه‌ای به بازار نشر آمده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وقتی سخن از رمان‌های دفاع مقدس به میان می‌آید، نامی جز «زمین سوخته»، اثر ماندگار احمد محمود، به عنوان اولین رمان جنگی ایرانی به ذهن خطور نمی‌کند. این اثر که یکی از پرفروش‌ترین آثار حوزه دفاع مقدس در دهه ۶۰ تا دهه ۷۰ به شمار می‌آید، داستانی درباره سه ماه نخست تجاوز رژیم بعث به خاک ایران و مقاومت جانانه مردم را روایت می‌کند.
این رمان حاصل تجربه زیسته احمد محمود از دوران جنگ است و او درباره چگونگی شکل‌گیری اثر گفته است: «وقتی خبر کشته شدن برادرم را در جنگ شنیدم، از تهران راه افتادم رفتم جنوب. رفتم سوسنگرد، رفتم هویزه. تمام این مناطق را رفتم. تقریباً نزدیک جبهه بودم. وقتی برگشتم، واقعاً دلم تلنبار شده بود. دیدم چه مصیبتی را تحمل می‌کنم. اما مردم چه آرام‌اند. چون تا تهران موشک نخورد، جنگ را حس نکرد. دلم می‌خواست لااقل مردم مناطق دیگر هم بفهمند که چه اتفاقی افتاده است. همین فکر وادارم کرد که «زمین سوخته» را بنویسم.»
«زمین سوخته» دارای داستانی ساده و خطی است که با ظرافت به رشته تحریر درآمده و با زاویه دید درونی و به شیوه راوی قهرمان پیش می‌رود.
این کتاب به دلیل آنکه توسط یک نویسنده متعلق به جریان روشنفکری به نگارش درآمده بود سال‌ها نادیده گرفته شد، تا اینکه بعدها نویسندگانی چون احمد دهقان، از آن یاد و جوایز ادبی خود را به این اثر تقدیم کردند.
«سفر به گرای ۲۷۰ درجه»؛اثری از مهم‌ترین نویسنده جنگاحمد دهقان را به واقع می‌توان مهم‌ترین نویسنده جنگ ایران و عراق دانست، نویسنده‌ای که آثار بسیاری در این حوزه به رشته تحریر درآورده است. گواهی این ادعا دو موضوع است، نخست اینکه او آثار بسیار خوبی را در این حوزه نوشته است و دوم اینکه دهقان به جز مقوله جنگ به موضوع دیگری نپرداخته است.
یکی از آثار ماندگار او در این حوزه، «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» است، رمانی که به سبکی خاص و با روایتی عمیق از جنگ توانست مورد توجه قرار بگیرد و جوایز متعددی را چون جایزه بیست سال داستان نویسی، جایزه چهارمین دوره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس و... از آن خود کرد.
ویژگی مهم این کتاب، روایت مستندگونه نویسنده از مشاهدات خود در زمان جنگ است و دهقان تمام تلاش خود را کرده تا داستانی پرکشش را بر اساس این مشاهدات خلق کند.
این رمان، داستان سفر یک نوجوان به نام ناصر به عمق جبهه‌های جنگ تحمیلی را روایت می‌کند.
«شطرنج با ماشین قیامت»؛ نگاهی فلسفی به دفاع مقدسنگارش اثری داستانی درباره هشت سال دفاع مقدس وقتی از جانب نویسنده‌ای صورت گیرد که خود عضوی از خانواده خون گرم شهرهای جنوبی است، رنگ و لعاب دیگری پیدا می‌کند و حبیب احمدزاده یکی از همین نمونه‌هاست.
احمدزاده که متولد آبادان است، درباره جنگ ایران و عراق دست به قلم برد و اثر ماندگاری چون «شطرنج با ماشین قیامت» را نوشت، رمانی که از منظری متفاوت به موضوع جنگ هشت ساله پرداخته است.
این رمان، حوادث سه روز از محاصره آبادان به دست نیروهای عراقی را بازگو و به وقایع و رخدادهای جنگ می‌پردازد. قهرمان این رمان، دیده‌بان نوجوان ۱۷ سالهای است که به ناچار به جای دوست مجروحش، راننده ماشین حمل غذا می‌شود. او از این شغل ابا دارد و سعی می‌کند افراد کمتری از آن باخبر شوند.
روایت متفاوت و نگاه فلسفی نویسنده به مقوله جنگ ایران و عراق و دلاوری رزمندگان، ویژگی بارز این رمان به شمار می‌آید.
«پل معلق»؛ کشمکش درونی یک سربازدر ادبیات دفاع مقدس، نام چند نویسنده همواره می‌درخشد که از آن جمله می‌توان به محمدرضا بایرامی اشاره کرد؛ نویسنده‌ای که آثار متعددی را در قالب‌های متفاوت درباره دفاع مقدس به نگارش درآورده که یکی از شاخص‌ترین‌شان «پل معلق» است.
بایرامی در «پل معلق» بخشی از داستان زندگی سربازی به نام نادر صدیق را که عضو پدافند نیروی هوایی است، روایت می‌کند؛ سربازی که در نیمه خدمت، پدر، مادر و خواهرش را از دست می‌دهد و به دلیل آنکه خود را در مرگ آن ها مقصر می‌داند، به دنبال فرار از گذشته است و این‌چنین با داستانش با جنگ گره می‌خورد.
کشمکش درونی انسان و جدال با افکار درونی از ویژگی‌های بارز «پل معلق» است که نویسنده به خوبی توانسته از پس نگارش آن بربیاید و مخاطب را درگیر این جدال کند.
بایرامی در این اثر، نگاهی بیرونی به شخصیت اصلی و ماجرایش دارد و با استفاده از عنصر غافلگیری توانسته جذابیت قابل قبولی را برای مخاطب ایجاد کند.
«دل و دلدادگی»؛ عشق در بستر جنگ«دل و دلدادگی»، نوشته شهریار مندنی‌پور، دیگر رمان شاخصی است که درباره دفاع مقدس منتشر شده، این رمان دو جلدی به سه مقطع تاریخ ایران یعنی حوادث انقلاب، سالهای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و زلزله رودبار می‌پردازد.
نویسنده در این رمان، از پس شخصیت‌پردازی‌ها به خوبی برآمده است و این موضوع یکی از نقاط قوت «دل و دلدادگی» محسوب می‌شود. کشمش‌های درونی و بیرونی و همچنین پیچیدگی خرده روایت‌ها از دیگر عناصری است که به این رمان جذابیت بخشیده.
این رمان، داستان دختری به نام روجاست که از میان سه عاشق سینه چاک خود، کاکایی، زال و داود، داود را انتخاب می‌کند. اما بعد از مدتی داود به رذالت کشیده می‌شود و در این میان زال وارد زندگی آن‌ها می‌شود و داود را برای ساختن خانه‌اش یاری می‌دهد. داود از عشق زال به روجا با خبر می‌شود. از طرف دیگر کاکایی که پیش‌تر به امید پیوند با روجا به خدمت سربازی رفته، بعد از شنیدن خبر بی وفایی دختر مورد علاقه‌اش به جبهه بر می‌گردد و پس از پایان دوره سربازی به بسیج می‌پیوندد و تا درجه فرماندهی گردان پیش می‌رود و به شهادت می‌رسد.
«آواز نیمه شب»؛ روایتی عینی از بمباران تهرانداوود غفارزادگان از نویسندگان صاحب نام ادبیات نوجوان پس از انقلاب اسلامی است، ویژگی مهم این نویسنده، روایتی درست و ناب از زمان خود و رویدادهای آن در داستان‌هایی است که می‌نویسد. آثاری که در کنار تمامی المان‌های روایی دارای جنبه های مهمی از جامعه زمان خود هستند. «آواز نیمه‌شب» نمونه‌ای از همین دست است که داستانی در بستر جنگ ایران و عراق را روایت می‌کند.
«آواز نیمه شب»، داستان نوجوانی است که سودای نویسندگی در سر دارد و در کش و قوس شب‌های حمله هوایی به تهران و در پناهگاه سعی دارد با توصیف آنچه در پیرامون او در حال رخ دادن است، خود را در قامت یک نویسنده معرفی کند.
بهره بردن نویسنده از توصیف‌ها و شخصیت پردازی‌هایی که برای مخاطب ملموس و عینی است از ویژگی‌های بارز این کتاب است که باید تعلیق و جذابیت را هم به آن اضافه کرد.
«در شعله‌های آب»؛ نگاه ریزبینانه به جنگ«در شعله‌های آب»، نوشته مرتضی مردیها هم یکی از آثاری است که پیرامون دفاع مقدس نوشته شده اما به مانند «سرزمین سوخته» در زمان انتشار چندان مورد توجه قرار نگرفته است. البته وجه شباهت این رمان به اثر احمد محمود به محتوا هم کشیده شده است و در بخش‌هایی از رمان مخاطب به یاد «سرزمین سوخته» می‌افتد.
از ویژگی‌های مهم این رمان، توجه و ریزبینی نویسنده در روایت یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران است.
در خلاصه داستان «در شعله‌های آب» آمده است: «هاشم به عشایر عرب که زن و مرد و کوچک و بزرگ کنار جاده به خرید و فروش و رفت و آمد مشغولند نگاه می‌کند. عبود پشت فرمان بود. چشم‌های من هم توی دشت می‌چرد...»
۲۵۲۴۳
کد خبر 1304270منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: رمان دفاع مقدس جنگ تحمیلی ادبیات ایران ادبیات داستانی نویسنده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۵۸۵۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای خطر یک کلاهبرداری بزرگ از قربانیان جنگ تحمیلی
فرارو- اخیرا متن یک قرارداد در برخی شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار است که مدعی دریافت غرامت جنگی برای آسیب دیدگان جنگ ۸ ساله و تحمیلی ایران و عراق اعم از خانواده‌های شهدا، جانبازان و ایثارگران است؛ قراردادی که نه بین مردم و نهاد‌های رسمی کشور، بلکه بین مردم و یک شرکت منعقد می‌شود.
به گزارش فرارو، در بند‌های این قرارداد اشاره شده که افراد خواهان پیگیری غرامت جنگی، باید مدارک هویتی مهم خود از جمله، کارت ملی، کارت جانبازی، شناسنامه و... را ضمیمه کرده و البته مبلغ ۱۵۰ هزار تومان نیز پرداخت کنند. چنین قراردادی پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند از جمله این که پیگیری مطالبه غرامت جنگی از طریق یک شرکت قابل انجام است و آیا اخذ وجه نقد از افراد قانونی است؟ حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم در این خصوص با فرارو گفتگو کرده و پاسخ این پرسش‌ها را داده است:
حشمت الله فلاحت پیشه به فرارو گفت: «موضوع گرفتن غرامت جنگی از عراق یک خواسته عمومی است. به طور ویژه، خواسته آسیب دیدگان از جنگ، دریافت غرامت است؛ خواه شهر‌ها و خواه افرادی که از وقوع جنگ آسیب دیده اند. اما اخیرا اقداماتی در این زمینه صورت گرفته که به اعتقاد من مشکوک است و باید مورد توجه قرار گیرد. به ویژه با توجه به این که خانواده‌های شهدا، جانبازان و ازادگان و جنگ زدگان در این موضوع آسیب پذیر هستند. من متن قراردادی را دیدم که برخی قربانیان جنگ برایم ارسال کرده بودند. در این متن تاکید شده بود که قربانیان جنگ که تعداد آن‌ها می‌تواند به صد‌ها هزارنفر برسد، هر یک مبلغ ۱۵۰ هزار تومان را به حسابی واریز کنند و عده‌ای مامور اخذ غرامت جنگی شود. نکته دیگر این قرارداد این بود که وقتی این عده، موفق به دریافت غرامت شدند، ۱۲ درصد از غرامت اخذ شده به یک شرکت داده شود. این کار، به اعتقاد من کاملا خلاف قانون است.»
وی افزود: «من از ابتدای مجلس هفتم، پیگیر غرامت جنگی بودم و می‌دانم که این غرامت به شکلی نیست که توسط یک شرکت اخذ شود. گرفتن غرامت از عراق ۲ پایه اصلی دارد؛ یکم، بند ۶ قطعنامه ۵۹۸ که در آن حق ایران می‌تواند منتج به گرفتن غرامت شود و این قطعنامه‌ای بین ایران و عراق و البته سازمان ملل است و باید توسط دولت پیگیری شود و لذا ربطی به یک شرکت و افراد خاص ندارد و دوم، سلسه قوانینی که تحت عنوان گرفتن غرامت قربانیان جنگ تصویب شد که من از بانیان اصلی این قوانین بودم و عمدتا در مجلس هشتم تصویب شد. برای مثال قانون الزام دولت به احقاق حق قربانیان جنگ تحمیلی. در این قانون نیز دولت موظف به پیگیری شده و در شرایط احقاق حق، دولت موظف به پرداخت هزینه‌ها است؛ بنابراین حتی اگر دریافت غرامت جنگی به نتیجه‌ای هم برسد، این امر باید حاصل کار و رایزنی دولت باشد و هیچ شرکتی، به تنهایی نمی‌تواند این کار را به سرانجام برساند، به ویژه با توجه به این که وجود قید‌های مالی در این موضوع و شکل دهی به قراردادی که مردم باید امضا کنند بسیار خطرناک است.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم گفت: «تاکید من بر این است که وجود یک بند در قرارداد این شرکت که باید حدود ۱۲ درصد از غرامتی که در آینده اخذ می‌شود باید به این شرکت داده شود، می‌تواند منجر به تعدادی از اقدامات خلاف قانون و ظلم به قربانیان جنگ شود و اگر در این زمینه هشیاری وجود نداشته باشد و تصمیم‌های لازم صورت نگیرد، بخش اعظمی از مردم گرفتار خواهند شد، چرا که دقیقا می‌بینیم که فراخوانی که برای قرارداد مذکور داده شده، قراردادی است که شامل قربانیان جنگ اعم از خانواده‌های شهدا، جانبازان، آزادگان و حتی مهاجرین و جنگ زدگان جنگ تحمیلی است که چند استان را در بر می‌گیرد و این موضوع می‌تواند تبدیل به یک شرایط خطرناک شود. به همین دلیل است که هم از قربانیان جنگ می‌خواهم که با هشیاری بیشتری عمل کنند و هم از مسئولان مربوطه درخواست دارم که در رابطه با این موضوع و این قرارداد توضیح دهند که موضع دولت و به ویژه بنیاد شهید و جانبازان در این رابطه چیست، به ویژه با توجه به این که در این قرارداد ذکر شده که همه قربانیان جنگ مدارک خود را ضمیمه قرارداد کنند.»
وی افزود: «جمع کردن مدارک قربانیان جنگ در قالب یک شرکت نیز اقدامی است که از دید من خلاف قانون است. تاکید می‌کنم که از چنین قرادادی و چنین شرایطی بوی سوء استفاده می‌آید و لذا معتقدم که باید هر چه سریعتر در این زمینه پیگیری شود، چون نگرانم که یک کلاهبرداری بزرگ در راه باشد.»
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟