به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

حوزه با کمبود بودجه مواجه است /غبار غفلت بر پیکره بسیاری از کتب و نسخ خطی در قم

تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۰۹۲۵۷

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم،آیت الله علیرضا اعرافی،مدیرحوزه های علمیه دیروز در بیست و هشتمین نشست اعضای شورای تخصصی پژوهش حوزه‌های علمیه با موضوع کتاب و کتابخانه در کتابخانه آیت الله العظمی بروجردی عنوان کرد:شرایط حوزه به گونه‌ای است که با کمبود بودجه مواجه هستیم و امسال اعتبارات واقعا زیر صفر است و شرایط سختی داریم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او افزود:در حال حاضر منابع، آثار و ذخایری داریم که در معرض از بین رفتن است و بسیاری از کتاب‌ها و نسخ خطی به عنوان میراثی با ارزش، در کتاب خانه‌ها و مراکز نگهداری اسناد در معرض نابودی است.

اعرافی بیان کرد: در تمامی دنیا حوزه‌ها چنین وضعیتی دارند و در برخی از کشور‌های خارجی بسیاری از کتاب‌های با ارزش به دلیل فقدان امکاتات در معرض نابودی قرار دارند.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور  اظهار کرد:در کتابخانه‌های بزرگ در کشور بخش زیادی از آثار در معرض نابودی است و باید در اولین فرصت تدابیری اتخاذ شود.

او بیان کرد:در بخش اسناد حوزه، صد‌ها هزار اسناد وجود دارد که پراکنده است و در مدارس علمیه با قدمت‌های زیادی این اسناد نگهداری می‌شود.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور گفت:در مقوله کتاب و اسناد سازمانی و پژوهشی با بجران مواجه هستیم و در قم و ایران و خارج از کشور و شهر‌های دیگر باید به نگهداری این کتاب‌ها و اسناد توجه شود، باغفلت بخش زیادی از میراث ما از بین می‌رود.

او بیان کرد: پایان نامه‌ها نیز باید ساماندهی شود و هیچ پایان نامه‌ای نباشد جز اینکه به فیضیه برود در این راستا پایان نامه‌ها واسپاری شده در حالی که باید فرآیند درستی پیموده شود و گردش صحیحی اتفاق بیفتد.

آیت الله اعرافی عنوان کرد:نهاد‌های پیرامونی حوزه دارای پایان نامه‌های مهمی هستند که باید مطالعه و در این باره طرحی ارائه شود.

عضو جامعه مدرسین افزود:طرح مبادله پایان نامه‌ها نیز باید به خوبی پیگیری شود ضمن اینکه فهرست نویسی باید مورد توجه باشد. جذب کتاب از طریق اهدا و منابع خیرین یکی از برنامه‌های مهم است گزارش‌های خوبی در این باره وجود دارد که ضمن تقدیر از آن باید مورد تاکید بیشتری قرار گیرد.

او گفت:گاهی بزرگی از دنیا می‌رود در حالی که می‌تواند این کتاب‌ها به کتابخانه‌های مرکزی حوزه باز گردد و منابع ارزشمندی به وجود بیاید. میکروفیلم‌های کتاب خانه‌های هند در آستان قدس نیاز به پیگیری دارد و در تبادل اسناد نیز به برنامه ریزی نیاز داریم.

اعرافی بیان کرد:باید از آثاری که در کتابخانه‌های حوزه در کشور است گزارشی مکتوب و جامع ارائه شود و در مورد مصوبات تصمیم درستی اتخاذ گردد.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور در خصوص شبانه روزی شدن کتابخانه‌ها اظهار کرد:شبانه روزی شدن نیاز به ظرفیت‌ها و امکاناتی دارد که باید بررسی شود یک کتابخانه شبانه رورزی در قم می‌تواند نماد خوبی باشد.

او عنوان کرد:کار شبکه سازی رویکرد خوبی است و باید در سراسر کشور اتفاق بیفتد و کل کشور به یک شبکه جامع در مورد کتاب و کتاب خانه تبدیل شود در این باره نیاز به هماهنگی با سطوح عالی و ارتباط با مدارس و مراکز قم داریم که باید تقویت شود.

آیت الله اعرافی گفت:حجت الاسلام والمسلمین شهرستانی در بلوار پیامبر اعظم (ص) به دنبال این است کتابخانه تخصصی را ایجاد کند که بخش زیادی از نیاز‌ها را پوشش می‌دهد در پروژه ۱۱۰ هکتار پردیسان یک کتابخانه مرکزی مهم جانمایی شده و این طرح‌های بلند مدت می‌تواند آینده را پررونق کند در این خصوص کتابخانه استان‌ها و نمایندگان طلاب باید کمک کنند.

انتهای پیام/ش

سخنان آیت الله اعرافی در نشست  تخصصی پژوهش حوزه‌های علمیه 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: حوزه علمیه بودجه اخبار فرهنگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۰۹۲۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راه جبران ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش چیست؟

کمبود معلم مسئله‌ای است که در چند سال اخیر بسیار به گوش می‌رسد، وجود چنین چالشی در سیستم آموزشی کشور به‌طور حتم دلایل مختلفی دارد که از جنبه‌های متفاوتی قابل بررسی است، اما مهم‌تر از همه پیامدهای آن در فرایند رشد و تربیت دانش‌آموزان است که می‌طلبد رفع این چالش بیش از پیش مورد توجه واقع شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، چالش کمبود معلم مسئله‌ای است که در چند سال اخیر بسیار به گوش خانواده‌ها و فعالان حوزه تعلیم و تربیت می‌رسد، وجود چنین چالشی در سیستم آموزشی کشور به‌طور حتم دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که از جنبه‌های متفاوتی قابل بررسی است، اما مهم‌تر از همه آثار و پیامدهای این کمبود در فرایند رشد و تربیت دانش‌آموزان است؛ دانش‌آموزانی که با طی کردن دوره‌های تحصیلی و گذر از دوران دانش‌آموزی و دانشجویی، آینده کشور را به دست خواهند گرفت.

ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش کشور یا به عبارتی کمبود معلم مورد نیاز به نسبت کلاس‌های درس و تعداد دانش‌آموزان سبب شده است که بعضی از مدارس برای کلاس‌های خود معلم نداشته باشند و ناچار از برگزاری کلاس منصرف می‌شوند یا با تأخیر چند هفته‌ای یا چند ماهی کلاس‌های درس خود را آغاز می‌کنند؛ این روند در طولانی مدت می‌تواند رشد، آموزش، تربیت و سطح سواد علمی دانش‌آموزان به‌ویژه دوران ابتدایی و دبستان را تحت تأثیر قرار دهد و به جامعه علمی آینده کشور آسیب جدی وارد کند.

در سال‌های اخیر اقداماتی برای جبران این ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش کشور توسط وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان‌های مربوطه انجام شده و این نوید به گوش رسیده است که در چندسال آینده دیگر با بحران کمبود معلم مواجه نخواهیم بود.

چرایی کمبود معلم در آموزش و پرورش / ‏‬ افزایش ۱۰ درصدی جذب دانشجو معلمان

حمید رفیعی، معلم و پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص کمبود معلم در نظام آموزش‌وپرورش کشور با بیان اینکه فقدان رصد اطلاعات وضعیت نیروی انسانی سبب وجود چالش و ایجاد بحران می‌شود، اظهار می‌کند: در دهه ۶۰ با افزایش تعداد دانش‌آموزان و جذب معلم روبه‌رو بودیم و به دنبال آن بعد از گذشت چندین سال با فرا رسیدن زمان بازنشستگی نیروهای جذب شده با افزایش ناگهانی بازنشستگی معلمان در یک بازه زمانی روبه‌رو شدیم.

وی می‌افزاید: با انتقال برخی نیروها و معلمان به سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر به علت وجود نیروی مازاد بر نیاز و کاهش هزینه‌ها، همچنین بازنشست کردن زودهنگام و زودتر از ۳۰ سال معلمان سبب ایجاد چالش‌هایی در زمینه نیروی انسانی می‌شود؛ این چالش‌ها وقتی با کاهش جذب دانشجو معلم در دانشگاه‌های تربیت معلم و فرهنگیان همراه شود، شاهد بحران کمبود معلم و نیروی زبده تربیتی خواهیم بود.

دانشجو دکترای رشته حکمرانی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در صورت وجود بحران کمبود نیرو به ناچار مجبور به روی آوردن به روش‌های غیراستاندارد مانند پرداخت حق‌التدریس نیروهای آزاد یا استفاده از ظرفیت‌های درونی برای جبران کمبود می‌شویم، ادامه می‌دهد: در سال ۱۳۸۸ قانونی تحت عنوان قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق‌التدریسی تصویب و باعث جذب و استخدام حدود ۳۰۰ هزار نفر نیرو از طریق تبدیل وضعیت به آموزش‌وپرورش شد که بسیاری از آن‌ها شرایط لازم برای معلم شدن را دارا نبودند.

رفیعی با بیان اینکه اگر تأمین معلم را جایگزین تربیت معلم کنیم با چالش‌های جدی مواجه خواهیم شد، عنوان می‌کند: بحران نیروی انسانی نیاز به تدبیر دارد و رفع ناگهانی و به یک باره آن امکان‌پذیر نیست، همچنین جذب‌های با ظرفیت و تعداد بالا سبب رفع مشکل نیروی انسانی به صورت موقت می‌شود، اما در طولانی مدت پاسخگوی رفع این نیاز نیست، بنابراین نیاز به تدبیر حکیمانه برای تنظیم‌گری تعداد نیرو در قالب دانشگاه فرهنگیان متناسب با نیاز است تا بتوانیم جذب مناسب و تربیت دانشجو داشته باشیم‌.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط کمبود معلم می‌توان از راهبردهای موقتی مانند جذب مجدد نیروهای بازنشسته استفاده کرد، اضافه می‌کند: در صورتی که نظام جبران خدمات نیروها به خوبی پیش‌بینی و رسیدگی شود، همچنین واریز کردن حق‌التدریسی‌ها به موقع و به حد نصاب و مطلوب صورت گیرد، نیروهای دارای شرایط مایل به جذب مجدد خواهند بود و این امر سبب کنترل بهتر بحران کمبود معلم خواهد شد.

این پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت با اشاره به این نکته که استفاده از راهبردهای موقتی و کوتاه مدت از این نظر مهم است که باعث می‌شود با جذب ناگهانی نیروهای بسیار و درگیری با چالش‌های آن روبه‌رو نشویم‌، خاطرنشان می‌کند: جذب‌های آزمون استخدامی نیز دارای اهمیت است، چراکه کمبود معلم را جبران و نیروهای مورد نیاز را تأمین می‌کند، اما نمی‌تواند معلمی با شرایط مطلوب تربیت کند، بنابراین باید در فرایند گزینش و جذب این افراد دقت و تمرکز بیشتری به خرج داد.

رفیعی در خصوص جذب نیرو از طریق دانشگاه‌های فرهنگیان سراسر کشور می‌گوید: به تاکید مقام معظم رهبری در سال گذشته، ظرفیت دانشگاه فرهنگیان باید دو برابر شود، با اینکه افزایش جذب دانشجو معلم در چند سال گذشته شیبی حدود ۱۰ درصد داشته است؛ علاوه بر آن طبق مصوبه‌ای که برای برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، سالانه باید ۲۵ درصد ظرفیت دانشگاه فرهنگیان افزایش پیدا کند که به مرور بحران نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش را پاسخگو باشد.

وی با بیان اینکه برای بهبود وضعیت ظرفیت معلمان کشور نیاز به عزم ملی و مطالبه‌گری صحیح از مسئولان است، می‌افزاید: دولت و مسئولان مربوطه باید با استفاده از تمام توان پای رفع این چالش ایستادگی کنند و ظرفیت‌های بدون استفاده را در اختیار آموزش‌وپرورش قرار دهند تا بتوانیم در طولانی مدت پاسخگوی نیاز تأمین نیروی انسانی، جبران کمبود معلم و تربیت نیروی خبره تربیتی باشیم.

تعیین نقشه راه جامع با افق دید چند سال، کلید مدیریت منابع انسانی

حمیدرضا قائم‌پناه، معلم و فعال حوزه تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص علت ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش اظهار می‌کند: این ناترازی سابقه‌ای طولانی مدت دارد و نمی‌توان بازه زمانی مشخصی را برای آن تعیین کرد، همچنین علت‌های مختلفی دست به دست یکدیگر داده‌اند و سبب شده است تا شاهد این چالش نیروی انسانی به‌ویژه در شروع سال تحصیلی گذشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه ماهیت آموزش‌وپرورش در نیروی انسانی است، می‌افزاید: در آموزش‌وپرورش شرایط خاصی وجود دارد که شاید در دیگر اداره‌ها و سازمان‌ها وجود نداشته باشد، برای مثال تعداد جذب نیرو در جنسیت‌های متفاوت، جذب نیروی مناسب دبیری، آموزگاری و آموزش کودکان استثنایی و جذب دانشجو در رشته‌های تخصصی مانند زیست، شیمی، ریاضی و ادبیات از معیارهایی است که در جذب نیروی آموزش‌وپرورش موضوعیت دارد و نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود.

فعال حوزه تعلیم و تربیت در خصوص توجه نکردن به سیاست‌های کلی آموزش‌وپرورش عنوان می‌کند: در بعضی از سال‌ها با تعدد تغییر تصمیم‌گیری‌ها توسط مجلس برای اداره امور آموزش‌وپرورش به‌خصوص استخدام نیرو و تأمین نیروی انسانی روبه‌رو بوده‌ایم که در چندسال اخیر این تعدد تصمیم‌ها کاهش یافته است، اما با این حال این تغییرات مکرر در اداره مطلوب امور می‌تواند سبب سردرگمی شود.

قائم‌پناه با اشاره به تصویب قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق‌التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی در سال ۱۳۸۸ ادامه می‌دهد: این قانون در نوع خود بی‌سابقه است، چرا که بیش از ۱۰ بار این قانون اصلاح شد و طبق آن از روش‌های مختلف نیروهای متعددی جذب آموزش‌پرورش شدند، بنابراین باید با توجه به سیاست‌های کلی تدابیری برای راهبرد نظام آموزشی صورت بگیرد.

وی خاطرنشان می‌کند: یکی از چالش‌های جدی در آموزش‌وپرورش که سبب وجود ناترازی نیروی انسانی شده است، مدیریت بی‌ثبات در جایگاه‌های مختلف نظام آموزشی است؛ زمانی که جایگاه یک مسئول تغییر یابد، بیشتر افراد زیرمجموعه آن مسئول نیز به دست مسئول جدید تغییر می‌کنند و این سبب بی‌ثباتی در مدیریت منابع انسانی می‌شود.

فعال حوزه تعلیم و تربیت با تاکید بر اینکه وجود نداشتن برنامه کلان نیروی انسانی کمبودی است که در مدیریت منابع انسانی وزارت آموزش‌وپرورش وجود دارد، می‌افزاید: نیاز است نقشه راه جامع با چشم‌انداز چندساله برای جذب و کنترل نیروی انسانی تعیین شود تا بتوانیم در سال‌های متوالی به اندازه نیاز جذب و پذیرش دانشجو داشته باشیم، همچنین با نبود چنین نقشه راهی در چندین سال آینده نیز با مشکل نیروی انسانی مواجه خواهیم شد.

قائم‌پناه با بیان اینکه با ناترازی موجود در مدارس، سریع اقدام به جذب معلم می‌کنیم، اما باید برای سال‌های آینده برنامه‌ریزی دقیق و مشخصی داشته باشیم تا با چالش‌ها و بحران‌های دیگر روبه‌رو نشویم، عنوان می‌کند: هرچه استخدام و جذب نیرو افزایش یابد به‌طور موقت کمبود معلم جبران می‌شود، اما در حدود ۳۰ سال آینده مجدد تعداد بازنشستگی‌ها افزایش یافته و با همین چالش روبه‌رو خواهیم بود، بنابراین برای تراز کردن نیروی انسانی نیاز به تدبیر و برنامه‌ریزی چندین ساله خواهیم داشت.

مسئله آموزش‌وپرورش مسئله اول کشور است / ‏راه‬ جبران ناترازی نیروی انسانی چیست؟

وی با اشاره به اهمیت وجود نقشه راه برای داشتن دیدگاه کلی نسبت به مسئله نیروی انسانی می‌گوید: در شرایط فعلی باید سیاست‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت برای جبران ناترازی نیروی انسانی تنظیم شود، سیاست بلند مدت نیازمند تعیین یک سند و نقشه راه است، اما در سیاست کوتاه مدت باید سعی شود از ناترازی نیروی انسانی جلوگیری کنیم و از ضریب آن کاهش دهیم، در برنامه‌های میان مدت نیز باید با تقویت و افزایش ظرفیت دانشگاه‌های فرهنگیان به جذب مطلوب در سال‌های آینده برسیم.

فعال حوزه تعلیم و تربیت با بیان راهکارهایی در خصوص کاهش ناترازی نیروی انسانی ادامه می‌دهد: انتقال و جابجایی معلمان به سبب افزایش رفاه حال آن‌ها مسئله‌ای است که در ناترازی نیروی انسانی تأثیر به‌سزایی دارد و فعالیت مسئولان و برنامه‌ریزان این حوزه را مقداری دشوار کرده است، همچنین ماموریت‌هایی که به برخی نیروها در سازمان‌ها و تشکل‌های مختلف محول شده است باعث کاهش نیرو و کمبود معلم در سیستم آموزشی می‌شود.

قائم‌پناه می‌افزاید: در صورت نیاز آموزش‌وپرورش به معلم، می‌توانیم نیروهای مأمور به سازمان‌های دیگر را وارد نظام آموزشی کنیم تا با فعالیت آن‌ها در سیستمی که متعلق به آن هستند، کمبود معلم و ناترازی نیروی انسانی را کاهش دهیم، همچنین باید از ظرفیت معلمان بازنشسته استفاده کنیم و به‌جای جذب نیرو جدید با سن بالا، از تجربه و مهارت معلم بازنشسته بهره بگیریم و البته باید به رفاه و پرداخت ماهانه پاداش معلم پایبند باشیم تا رغبت این افراد به جذب مجدد کم نشود.

وی با بیان اینکه ساختار اداری آموزش‌وپرورش بسیار بزرگ و حجیم شده است، اشاره می‌کند: حتی اگر ۱۰ هزار نیروی مازاد در اداره‌ها داشته باشیم می‌توانیم با انتقال آن‌ها به کلاس‌های درس، معلم ۱۰ هزار کلاس را تأمین کنیم، اگرچه برخی از نیروهای اداره‌ها مانند نیروهای مالی و کارگزینی امکان جابجایی ندارد، اما نباید رابطه نیروهای اداری با کلاس‌های درس قطع شود.

فعال حوزه تعلیم و تربیت با اشاره به اینکه نظام آموزشی در هر کشور پایه اصلی کشور و معلم محوریت این پایه است، خاطرنشان می‌کند: رهبر انقلاب در سخنرانی‌های خود تاکید کرده‌اند که مسئله آموزش‌وپرورش مسئله اول کشور است، بنابراین باید با درک اهمیت تأثیرگذاری آموزش‌وپرورش به رشد و سرمایه‌گذاری بر آن بپردازیم و معتقدیم که هرچه برای نظام آموزشی و تربیتی کشور سرمایه‌گذاری شود، هدر رفت نخواهد داشت و به‌طور قطع شاهد نتایج مثبت و مؤثر آن برای جامعه خواهیم بود.

قائم‌پناه تاکید می‌کند: باید با تغییر دیدگاه‌ها نسبت به مسئله آموزش، پرورش و تربیت در کشور با عزم و اراده ملی نسبت به چالش‌های پیش‌رو اقدام به برنامه‌ریزی کنیم و سعی بر رفع مشکلات داشته باشیم، باید از امکانات موجود در جهت افزایش ظرفیت‌های آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌های فرهنگیان بهره بگیریم.

بنابراین گزارش و به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی، خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که قدر و عظمت و قدرت تأثیرگذاری آموزش‌وپرورش را نمی‌دانستند و به این مجموعه به عنوان مزاحم و مصرف‌کننده بی‌فایده بودجه نگاه می‌کردند؛ بنابراین مسئولان و مردم باید اهمیت نظام آموزشی کشور در تربیت و رشد نیروی فکری و علمی و فرهنگی آینده جامعه را به خوبی درک کنند، معلم نیز مهم‌ترین عامل تربیت دانش‌آموزان است، همچنین چاره کار در برنامه‌ریزی صحیح و همت جدی برای اصلاح مدرسه است و تمام مسئولان، تصمیم‌سازان، تصمیم‌گیران و آحاد مردم باید اهمیت حیاتی دستگاه آموزش‌وپرورش را درک کنند و در جهت رشد و بهبود آن قدمی بردارند، همان طور که بیان شد مدرسه محوری برای گره‌گشایی از مشکلات کشور است و نیاز است با تأمین معلم کافی و با مهارت در عرصه تعلیم و تربیت به رشد همه جانبه دانش‌آموزان کمک کنیم تا در آینده‌ای نه چندان دور شاهد پیامدهای ناگوار آن نباشیم.

کد خبر 744618