چرا مبارزه کردها به شکل گیری سرزمین کردستان نمیانجامد؟
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۵۶۸۳۶
خرداد؛ برخی کارشناسان در پی حمله ترکیه به شمال سوریه از پیروزی ایران حرف میزنند. اما آیا این پیروزی به دست آمده است؟ در این گزارش به چرایی پناه بردن احتمالی کردها به یکی از رقبای منطقهای اشاره شده و دلایل عدم ایجاد یک دولت کردی در خاورمیانه را مورد تحلیل قرار دادهایم.
رفتار ایران و سایر بازیگران منطقهای به ویژه کشورهایی که دارای جمعیتهای کُرد هستند؛ یعنی سه کشور ترکیه، سوریه و عراق در قبال حمله ترکیه به کردهای شمال سوریه در چند جنبه باید مورد بررسی قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای شناخت درگیریها و تفاوتهای کردهای منطقه، موسسه اطلاعاتی استراتفور آمریکا به ریاست جورج فریدمن استراتژیست امور بین المللی در گزارشی که همزمان با رفراندوم استقلال طلبی کردستان عراق منتشر شده موقعیت کردها در خاورمیانه را مورد تحلیل قرار داده بود. تحلیلی که برای فهم تحولات امروز بسیار ضروری است.
گفته میشود «کردها ملتی بی مرزند»؛ عبارتی که تا حدودی درست است. کردها شهروندان کشورهای مختلفند در حالی که جمعیتی بالغ بر ۳۵ تا ۴۰ میلیون نفر را شامل میشوند. کردستان اصطلاحی است که به صورت تاریخی به سرزمین کردها اطلاق میشده است. این منطقه محصور در خشکی است و جمعیت کردها در سرزمینهای ایران، سوریه، عراق و ترکیه پخش شدهاند. کردها اگرچه اکثرا سنی مذهبند و فرهنگ مشتری دارند، اما از نظر قومی با هسایگان عرب و ترک خود متفاوتند. آنها معتقدند کردهای چهار کشور باید در یک منطقه مستقل زندگی کنند، از عبارت «کردستان بزرگ» استفاده میکنند. با این حال استقلال کردستان و ایجاد یک سرزمین در میان خود کردها هم مورد توافق همه نیست، چه رسد به مخالفان آنها. بخشی از کردها معتقدند جذب کشورهایی شدهاند که به آنها تعلق ندارند و تحت سلطه دولتهای مرکزی این کشورها هستند. موارد بیشماری در تاریخ وجود دارد که اقوام مختلف برای رسیدن به استقلال تلاش و لابی کردهاند، اما داستان کُردها متفاوت است. بیش از یک قرن است که همه تلاشهای کردها با شکست مواجه شده است. آنها تنها در دو جبهه امکان رسیدن به پیروزی نسبی را محقق کردهاند: اقلیم کردستان در شمال عراق و منطقه روژاوا در شمال سوریه؛ یعنی جایی که امروز با حمله ترکیه به آن به محل مناقشه بازیگران منطقهای تبدیل شده است. دلیل شکست کردها را باید در جغرافیای آنها جستجو کرد. گرچه کردها تقریبا از نظر قومی به پارسیان نزدیکتر بودند تا دیگر گروههای قومی، اما از نظر فرهنگی منحصر به فردند و همین امر باعث شده آنها هویتی قوی و مجرد داشته باشند. منطقه زرد، منطقه پراکندگی کردها در میان چهار کشور ایران، عراق، ترکیه و سویه را نشان میدهد به گزارش رویداد۲۴ با اینکه شرایط کردها به ایجاد فرهنگ هویتی یکپارچه انجامیده، اما همین شرایط منجر به تفاوتهای هویت زبانی در آنها شده است. گویشهای کردی به دو دسته اصلی تقسیم میشود: کورمانجی در شمال (ترکیه، ارمنستان، سوریه و شمال عراق) و سارونی در جنوب (مرکز عراق و ایران). با اینکه این گویشها بهم نزدیک است، اما تفاوتهای زبانی عمدهای دارد. اما برای این پیچیدگی هویت سیاسی کردها را درک کنید باید بدانید یک شاخه از گویش گورانی نیز به نام زازا وجود دارد که تقریبا ۴ میلیون کرد ساکن ترکیه به این گویش صحبت میکنند. این وضعیت تفاوتهای سیاسی را نیز ایجاد کرده است. بیشتر سازمانهای کُرد به دنبال ایجاد یک دولت مستقل کردیاند، اما بر سر بهترین روش ایجاد یک سرزمین کردستان توافق نظر ندارند. برخی خواستار همکاری با دولتهای مرکزیاند و برخی نه. این اختلاف نظرها بعضا به خشونت نیز کشیده شده است. زمانی که حزب دموکراتیک کردستان عراق موسوم به (ک د پ) با دولت آنکارا در اگوست ۱۹۹۵ همپیمان شد، کردهای حزب کارگران کردستان ترکیه موسوم به (پ ک ک) به حزب دموکراتیک کردستان عراق حمله کردند. همزمان بازیگران خارجی نیز به این دشمنیها در میان کردها دامن زدهاند تا رشد استقلال طلبی کردها را مهار کنند. دلیل سرکوب کردها از سوی این بازیگران متعدد است. قطعا مساله سرزمین مطرح است، چون هیچ کشوری داوطلبانه حاضر نیست تسلیم دولت دیگری شود و به یک گروه اقلیت قومی اجازه دهد که قوانینش را به چالش بکشد. از طرفی هیچ دولتی در خاورمیانه حاضر نیست با حمایت از استقلال طلبی یک گروه اقلیتی، راه را برای استقلال طلبی دیگر اقوام باز کند. دلیل بعدی مالی است. برای مثال ترکیه میخواهد با سلطه بر کردهای عراق، به شمال عراق و منابع نفتی این منطقه دسترسی داشته باشد. عراق نیز از درآمدهای نفتی اقلیم کردستان سود میبرد. آنچه وضعیت را پیچیدهتر کرده تلاشهای هر یک از کشورهای مرکزی در مقابل کردهاست. این کشورها در این مسئله با یکدیگر رقابت میکنند. ترکیه و ایران رقیب تاریخی یکدیگر در استفاده از احزاب کرد برای اعمال نفوذ در اقلیم کردستان عراقند. با این اوصاف مقابله و در مواقعی سرکوب کردها توسط دولتهای مرکزی چهار کشور دارای جمعیت کُرد امر عجیبی نیست. از زمان جنگ جهانی دوم جنبشهای کردها همگی با شکست روبرو شدند. در سال ۱۹۹۱ در جنگ خلیج، حمله صدام به کویت و دستور ایجاد حریم هوایی غیر قابل پرواز بر فراز عراق توسط آمریکا، منطقه امنی برای ایجاد دولت کردستان به وجود آورد، اما وحدت سیاسی میان کردهای منطقه همچنان وجود نداشت. در ۱۹۹۴ میان بزرگترین حزب کُرد عراق یعنی حزب دموکراتیک کردستان که مورد حمایت دولتهای ترکیه و عراق بود و (اتحاد میهنی کردستان) با حمایت (پ ک ک) ترکیه و (حزب بدر) عراق که مورد حمایت ایران بود جنگی در گرفت. اگرچه سلطه بر سرزمینهای کردنشین به نوعی نقطه مشترک ایران و ترکیه بودهاند، اما کردها نیز به ابزاری ارزشمند برای تضعیف دیگری تبدیل شدهاند. در نتیجه کردستان به جبهه طبیعی بین ترکیه و ایران تبدیل شده است. ترکیه ترک زبان سنی و ایران فارس زبان شیعه به دنبال ایجاد سلطه بر منطقهای هستند که اکثرا عرب زبانند. برای بسیاری از عربها انتخاب بین ایران و ترکیه مانند انتخاب مرگ در اثر غرق شدن یا مرگ در اثر نابودی است. کُردها به گروهای مختلف سیاسی تقسیم میشوند که جدول آن را در زیر میبینید: مبارزان کرد در چهار کشور ایران، ترکیه، سوریه و عراق
درگیریها در سوریه و عراق جناحهای مختلف کرد را به لطف دشمن مشترکشتان داعش به هم نزدیک کرد. به گزارش قاهره ریویو بر اساس برخی برآوردها نزدیک به هزار کرد از ترکیه، ایران و عراق در مبارزه با داعش در سوریه جانشان را از دست دادند. جنگ داخلی سوریه همه محاسبات دولتهای خارجی را که بر روی اختلاف نظر کردها به عنوان عامل اصلی مانع ایجاد دولت مستقل کردستان حساب باز کرده بودند، برهم زد. با ایجاد این همپیمانی میان کردها، دولتهای مرکزی کشورهای دارای جمعیت کرد یعنی ایران، ترکیه، سوریه و عراق هر یک ظهور کردهای سوریه را از لنز سیاست داخلی خودشان نظاره کردند. با این حال انسجام کردها در سوریه به معنی پایان درگیریهای داخلی بین کردها نبود. (پ ک ک) و (حزب دموکرات کردستان) با هم برای شکست گروههای جهادی همکاری کرده بودند، اما همچنان حزب دموکراتیک کردستان عراق با حمله ترکیه به مواضع پ ک ک هم موافق بود. حزب دموکراتیک کردستان عراق و اتحاد میهنی کردستان عمدتا بر سر استقلال خواهی حزب اتحاد میهنی کردستان از سلطه حزب دموکراتیک کردستان با هم بگو مگو داشتند و حتی پا را هم از این فراتر گذاشته و با بغداد وارد معامله بر سر سرکوب دیگری شدند. به این دلیل که این گروهها هر یک نیروهای نظامی خودشان را که به پیشمرگه معروف است در مقابل داعش هدایت میکردند، تنشها میان آنها اغلب به عدم انسجام و از دست دادن سرزمین در جبهههای جنگ منجر میشد. در نتیجه با اینکه کردهای عراق پیروزیهایی را در رسیدن به یک دولت دو فاکتو کسب کردهاند، اما با شرایط کنونی، ایجاد یک دولت فراگیر کُردی بعید به نظر میرسد.بیشتر بخوانید
چرا ترکیه به کُردهای سوریه حمله میکند؟ / خروج نیروهای آمریکا از شمال سوریه و تغییر معادلات منطقه
ائتلاف علیه آنکارا / آیا با حمله ترکیه به کردهای شمال سوریه، داعش برمیگردد؟
چالش خودمختاری کردها چیست؟ دو چالش همواره پیش روی کردها بوده است: اول نگرانی در قبال نظام سیاست بین المللی است. کردها سعی دارند به عنوان بازیگری غیر دولتی در جهانی که با دولت-ملت احاطه شده اجرای نقش کند. همین مساله آنها را در سیاست نامرئی کرده است. دومین چالش آنها جغرافیای سیاسی است. کُردها در یک منطقه محصور در خاکی زندگی میکنند که با دولتهای مرکزی ترکیه، ایران، عراق و سوریه احاطه شده است. در نتیجه کردستان بزرگ در وضعیتی بسیار بدتر از هر اقلیت قومی در این کشورها قرار گرفته است. از طرفی دولتهای مرکزی در ترکیه، ایران، عراق و سوریه با هم برای مقابله با کردها در کشورهایشان همکاری کردهاند. آنها تلاش کُردها برای رسیدن به حقوقشان در دیگر کشورها را نیز سرکوب کردهاند؛ مانند سرکوب امروز کردهای سوریه توسط ترکیه. در دهه ۱۹۷۰ دولت ترکیه با تصمیم دولت عراق برای اعطای خودمختاری به کردهای عراق مخالفت کرد. علاوه بر ائتلافهای منطقهای که علیه کردها شکل گرفته، دولتهای خارجی بین المللی که هر کدام روابطی با این کشورهای منطقهای دارند نیز در سرکوب کردها سهمی داشتهاند. برای مثال سیاستهای ترکیه در قبال سازمانهای کُرد منجر به دشمنی کشورهای عضو ناتو با کردهای ترکیه شده است. اعضای اتحادیه اروپا که اکثرا در برابر حمایت از کردها مقاومت کردهاند، میترسند ترکیه یا آمریکا را با حمایتشان خشمگین کنند. از طرفی کردها در برخی موارد نیز رفتار درستی با اعراب نداشتند. به گزارش رویداد۲۴ دیده بان حقوق بشر در گزارشی که سپتامبر امسال منتشر شد اربیل را متهم کرده بود که از بازگشت ۴۲۰۰ عرب سنی به ۱۲ روستای شرق موصل جلوگیری کرده است. در حالی که این روستاها در سال ۲۰۱۶ از کنترل داعش خارج شدهاند و اکنون که خانوادههای عرب سنی ساکن این روستا قصد بازگشت به آنها را دارند با ممانعت حکومت اقلیم کردستان روبرو شدند. رفتار کردهای شمال سوریه نیز با سوریهایی که قصد بازگشت به سرزمینهایشان را دارند مشابه رفتار کردهای عراق است. با این مقدمه میخواهیم به دو سوال پاسخ دهیم؛ چرا ترکیه به شمال شرقی سوریه حمله کرده است؟ واکنش ایران چه بود و چرا ایران چنین واکنشی داشت؟ چرا ترکیه به کردهای شمال سوریه حمله کرده است؟
حمله ترکیه به کردهای شمال سوریه یک دلیل اصلی دارد: ترکیه بزرگترین گروه شبه نظامی کُرد در منطقه یعنی یگانهای مدافع خلق را وابسته به حزب کارگران کردستان (پکک) میداند که سه دهه است در ترکیه برای خودمختاری تلاش میکند. دولت ترکیه میخواهد یک منطقه حائل امن تا عمق ٣٢ کیلومتری خاک سوریه شکل بگیرد که نیروهای کرد در آن حضور نداشته باشند؛ این یعنی اردوغان برای مقابله با کردها به دنبال آن است که در این منطقه یک تا دو میلیون آواره سوری را که به ترکیه رفتهاند اسکان دهد. با این هدف ارتش ترکیه بمباران منطقه شمالی سوریه را آغاز کرد. شب سه شنبه رجب طیب اردوغان آغاز عملیات چشمه صلح را اعلام کرد. نیمههای شب تانکهای ترکیه به سمت مرز حرکت کردند. آنکارا کردهای سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه را شاخهای همسو با (پ ک ک) میداند. گروهی که ترکیه آن را یک تشکل تروریستی میخواند. مظلوم کوبانی فرمانده کل نیروهای ارتش دموکراتیک سوریه، در پی خروج گروهی از نیروهای آمریکایی از مناطق مرزی و حمله ترکیه به این مناطق از احتمال همکاری نیروهای کرد با دولت مرکزی سوریه خبر داد. او گفت آماده مذاکره با بشار اسد است.
واکنش ایران در قبال حمله ترکیه به شمال سوریه چه بود؟ به گزارش رویداد۲۴ ایران در تحولات روزهای گذشته یکی به نعل زده و یکی به میخ. رسانهها و مقامات ایرانی مواضعی میانی اتخاذ کردهاند و همزمان با محکومیت حمله نظامی به یک کشور مستقل از جانب ترکیه، حق ترکیه برای حفظ امنیتش را به رسمیت شناخته و خواستار بازگشت این کشور به ساز و کار میان روسیه، ایران و ترکیه موسوم به سازو کار آستانه برای مبارزه با تروریسم شدهاند. این مواضع دوگانه در رفتار سیاستمداران ایرانی ظهور قابل توجهی داشته است. روز چهارشنبه ایران مخالفتش را با عملیات ترکیه اعلام کرد. خبر برگزاری رزمایش نیروهای نظامی ایران در مرزهای ترکیه صبح روز چهارشنبه اعلام شد و همزمان علی لاریجانی سفرش را به ترکیه لغو کرد.
بیانیههای رسمی ایران نیز وضعیت را پیچیدهتر ساخت. حسن روحانی در نشست کابینه ضمن به رسمیت شناختن نگرانیهای دولت ترکیه از امنیت مرزهای جنوبیاش گفت: این حق آنهاست که نگران باشند، اما باید مسیر درست را انتخاب کنند. ما فکر نمیکنیم که این مسیر، مسیر درستی برای منطقه، سوریه و ترکیه باشد. مشکل اصلی امروز شمال سوریه نیست بلکه شرق فرات است. مشکل اصلی ما اِدلب است. این مکانی است که همه تروریستها در آن جمع شدهاند. ما امیدواریم که دیگر کشورها از جمله ترکیه با هم همکاری کرده و بر سر این مشکل تمرکز کنند به جای اینکه یک مشکل جدید درست کنند. ساعاتی بعد از اعلامیه ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، یکی از نمایندگان مجلس ایران از ظریف درباره مواضع ایران در خصوص حمله ترکیه سوال کرد. ظریف پاسخ داد: ما مخالفتمان را به ترکیه اعلام کردیم. روحانی نیز با این حملات مخالف است. ما معتقدیم حق مردم کُرد در سوریه باید حفظ شود و حقوق همه مردم در منطقه و مرزهای بنی المللی باید مورد احترام باشد. البته امنیت ترکیه نیز باید حفظ شود، اما امنیت با ابزارهای نظامی حفظ نمیشود. روز پنجشنبه محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران عملیات نظامی ترکیه را محکوم کرد، اما همزمان از بازگشت ترکیه از توافق آدانا حرف زد. در این توافق سوریه قبول کرده از چریکهای کُرد در ترکیه حمایت نکند و عبدالله اوجالان رهبر کردها را نیز از سوریه اخراج کند. آیا کردها به ایران پناه خواهند آورد؟
با وجود اینکه «مظلوم کوبانی» از احتمال همپیمانی با اسد علیه ترکیه حرف زده، مشکل اینجاست که نیروهای دموکراتیک سوریه را تنها کردها تشکیل ندادهاند و بخشی از آنها تحت حمایتهای آمریکا به جریانی ضد اسد و ضد ایران تبدیل شدهاند. در آخرین گزارشی که مرکز ویلسون منتشر کرده گفته شده ۵۰ تا ۷۰ درصد نیروهای دموکراتیک سوریه را اعراب تشکیل میدهند. تقریبا ۶۰ درصد از این نیروها در مصاحبهای که با ایمی آستیم هولمز از مرکز ویلسون داشتند اعلام کردهاند راه حل سیاسی تا زمانی که اسد بر سر کار باشد، ممکن نیست. به خاطر داشته باشید اگوست امسال، نیروهای کرد از منطقه شمال سوریه حملاتی پهپادی علیه نیروهای الحشد الشعبی مورد حمایت ایران در عراق داشتند که احتمالا به شهادت تعدادی از نیروهای ایرانی منجر شده است. مقامات عراقی در پی این حملات اعلام کردند حملات پهپادی اخیر از منطقه تحت سلطه نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال این کشور انجام شده بود. نیروهایی که به عقیده یکی از مقامات عراقی مورد حمایت اسرائیل و عربستان بودهاند. در نتیجه مواضع ایران در قبال حمله ترکیه به کردها را باید در پرتوی جغرافیای محصور در خشکی کردها، رقابت داخلی کردها در منطقه، منافع داخلی ایران در قبال کردهای ساکن در کشور و رقابت ایران و ترکیه مورد تحلیل قرار داد. به نظر میرسد ایران با اتخاذ مواضع دوگانه در روزهای اخیر و در سکوت، منتظر پایان درگیری ترکیه با نیروهای دموکراتیک سوریه است تا در پی آن شرایطی ایجاد شود که این گروه به ائتلاف با ایران و اسد روی بیاورند.
برچسب ها: کُردهای سوریه ، کردستان
منبع: خرداد
کلیدواژه: ک رد های سوریه کردستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۵۶۸۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اردوغان: به مبارزه علیه تروریستها ادامه میدهیم/ نتانیاهوی هیتلر نمیتواند فرار کند
به گزارش قدس آنلاین، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در بازگشت از سفرش به عراق در هواپیما، دیدارهایش با رهبران اقلیم کردستان را مفید خواند و با تاکید بر اینکه این فرصت به وجود آمده که بار دیگر دوستی صمیمانه میان ترکیه و اقلیم کردستان عراق را از نزدیک شاهد بود، تصریح کرد که اراده ترکیه برای پیشبرد همکاریهای ایجاد شده با اداره اقلیم کردستان عراق همچنان باقی است.
اردوغان با بیان اینکه در این دیدار درباره اقداماتی که میتوان علیه تهدید پکک، (حزب کارگران کردستان) انجام داد نیز گفتوگو شده، افزود: ما تایید کردیم که موفقیتهای دائمی که در مبارزه با تروریسم به دست خواهیم آورد برای امنیت منطقه ما اهمیت حیاتی دارد. ما همچنین روابط اقتصادی خود به ویژه انرژی، حمل و نقل، تجارت و سرمایهگذاری را به طور جامع ارزیابی کردیم.
وی تصریح کرد: ما اهمیتی را که برای امنیت و ثبات عراق در برابر پیامدهای منفی جنایات بر منطقه ما و عراق قائل هستیم، ابراز کردیم.
عملیات در عراق
اردوغان درخصوص احتمال عملیات مشترک با عراق، گفت: باتلاق تروریسم به ویژه در عراق و سوریه نه تنها با کار ما، بلکه با تلاش مشترک دولتهای دو کشور خشک میشود.
او با تاکید بر اینکه ترکیه بدون تبعیض به مبارزه خود علیه تمامی سازمانهای تروریستی ادامه میدهد، گفت: همانطور که میدانید، مبارزه ما علیه پ.ک.ک، ی.پ.گ، و پی وای دی، به ویژه در عراق و سوریه، سالهاست که به طور همه جانبه ادامه دارد. از این پس با همین عزم در چارچوب قوانین بینالمللی و تمامیت ارضی همسایگانمان ادامه خواهد یافت. امیدواریم همسایگان ما در برابر تهدیداتی که از سرزمینشان متوجه ما میشود، موضع لازم را اتخاذ کنند و با هم به این مبارزه ادامه دهیم. این سازمانهای تروریستی برای ثبات، توسعه و صلح و چشم انداز توسعه عراق و امنیت سرمایه گذاریهای بینالمللی تهدید هستند. ضروری است که این گودالهای تروریستی پر شود و آیندهای قابل پیش بینی برای عراق ساخته شود. ما در این زمینه مصمم هستیم. ما هرگز میدان را به کسانی که با تروریسم و سازمانهای تروریستی اقدام میکنند و از سازمانهای تروریستی به عنوان ابزار استفاده میکنند، نمیسپاریم.
اردوغان درباره مساله آب و میزان آب جاری از رودهای فرات و دجله، به اهمیت استفاده منطقی از منابع آبی اشاره و با یادآوری اینکه عراق از ترکیه در رابطه با آب مطالباتی دارد، گفت: آنچه در این مرحله باید انجام شود، ارائه طرحها و برنامههای جدید مناسب برای تغییر شرایط آب و هوایی جهان و تضمین استفاده پایدار از آب است. فراموش نکنید که ما حداقل به اندازه آنها مشکل آب داریم.
رئیسجمهور ترکیه با اشاره به اینکه ترکیه غنی از آب نیست و در زمره کشورهای دارای تنش آبی قرار دارد، گفت: اگر نتوانیم برنامههای خود را در مدت زمان کوتاهی اجرا کنیم ممکن است در تامین آب دچار مشکل شویم، بنابراین باید با احتیاط قدم برداریم و شاید بتوان با ارزیابیهایی که در این راستا انجام میشود به نقطه مشترکی رسید.
غزه
اردوغان در پاسخ به سوالی مبنی بر ترافیک دیپلماتیک انجام شده برای آتش بس دائمی در غزه، با بیان اینکه باید روی این موضوع بسیار حساس بود، گفت: کشتارهای بیسابقه اسرائیل و اقدام برای تخریب غزه باید رویکرد جهانیان را به این موضوع تغییر دهد.
او افزود: تسخیر غزه توسط اسرائیل درها را به روی اشغالهای دیگر باز میکند. گشودن غزه به روی شهرک سازی دزدان تروریست اسرائیلی، اسرائیل را تهاجمیتر و بیپرواتر میکند. ما این اجازه را نمیدهیم. بنابراین ما به اقداماتی نیاز داریم. جهان اسلام با انفعال در برابر لرزههای ناشی از قتل عام و نسلکشی در غزه با خطر از دست دادن کامل قابلیت واکنشی خود روبرو خواهد شد. در حال حاضر، غزه است که جهان اسلام باید روی آن تمرکز کند، راه حلی برای آن ایجاد کند و ما به بحث در مورد این مسائل با رهبران بسیاری از کشورها ادامه خواهیم داد. این موضوع اولین دستور کار ما است و ما تمام تلاش خود را برای یافتن راه حل ادامه خواهیم داد. همه میتوانند این موضوع را نادیده بگیرند یا فراموش کنند، اما ما نمیتوانیم چنین رویکردی داشته باشیم.
اردوغان درخصوص سفر اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس به ترکیه نیز گفت که دیداری بسیار صمیمانه با هنیه داشتهاند و ادامه داد: آقای هنیه را مصمم در مبارزه با اسرائیل دیدم. پاسخ این پیوند صمیمانه را در فلسطین احساس کردیم. ما قبلاً در بیانیههای خود و در سایر بیانیههایی که دادهایم، این نگرش را از این پس به نمایش خواهیم گذاشت، ترکیه حدود ۴۵۰۰۰ تن کمک به غزه ارسال کرده است و کمکها همچنان ادامه دارد. ما در حال حاضر در بیمارستانهای خود در آنکارا و استانبول در حال مداوای مجروحان هستیم. ما با اقداماتی که در بیمارستان صحرایی انجام میدهیم به حمایت از این برادران و خواهران ادامه خواهیم داد. داستان ما را نمیتوان جدا از قضیه فلسطین نوشت. خوشبختانه ما هم در داستان بزرگ قضیه فلسطین جایی داریم. ما این را از سخنان برادران فلسطینی و دعای مادران و کودکان رنج کشیده در آنجا میفهمیم. زمان برای بشریت رو به پایان است. ما باید سختتر برای فلسطین در روزگار تنگ بدویم و برای آیندهای تلاش کنیم که دلهای داغدار را آرام کند و فریاد دردناک نوزادان را آرام کند.
رئیسجمهور ترکیه درباره ادعاها مبنی بر فشارهای جدی بر اعضای حماس در قطر و امکان آمدن آنها به ترکیه گفت: مهم نیست که رهبران حماس کجا هستند، مهم وضعیت غزه است. صادقانه بگویم، من چنین اطلاعاتی در مورد موضع آنها در قطر در مورد این موضوع که شما اشاره کردید، دریافت نکردهام.
اردوغان با بیان اینکه از شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر چیزی نشنیده است که اقدامی انجام دهد که موضع اعضای حماس در قطر را نادیده بگیرد، گفت: فکر نمیکنم چنین اقدامی انجام دهد. نگرش او نسبت به آنها همیشه به عنوان عضوی از خانواده است.
او با یادآوری اینکه در حملات رژیم صهیونیستی به غزه روزنامهنگارانی جان خود را از دست دادند، گفت: «اسرائیل این حملات را انجام میدهد تا آثار آن را پاک کند، قتل عامها و شواهد نسل کشی را محو کند.
اردوغان با تاکید بر اینکه کسانی که از دموکراسی، حقوق بشر و آزادی صحبت میکنند باید این تصویر را به خوبی تحلیل کنند، سخنان خود را اینگونه ادامه داد: قابل درک نیست که صدها تن از خبرنگاران در این راه کشته شوند و جهان در برابر این حملات و این ظلم سکوت کرده باشد. این که برادر ما یکی از اعضای TRT به شدت مجروح شد برای ما اندوه خاصی را به همراه دارد. ما میدانیم که نتانیاهوی هیتلر و همدستانش نمیتوانند از پاسخگویی بگریزند، هر چقدر هم که فرار کند، ما به دنبال او خواهیم رفت. روزی عدالت از جنایتکاران بازخواست خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا