تعریف نادرست از شبکه ملی اطلاعات/تسهیل دسترسی به اطلاعات کافی نیست
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۶۱۶۶۲
همایش ملی "زیستبوم دسترسی همگانی به اطلاعات" با حضور دکتر سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در سالن شهید بهشتی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران برگزار شد.
به گزارش ایسنا، دکتر عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تاریخچه دسترسی آزاد به اطلاعات گفت: این مسئله موضوعی بینالمللی و منعکس کننده نیاز بشریت به دسترسی آزاد به اطلاعات است که در کشور ما در سال ۱۳۸۷ با تصویب قانون «انتشار آزاد اطلاعات» مورد توجه قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: کمیته اجرایی برای اجراییسازی سند دسترسی آزاد به اطلاعات در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به مصوبه یونسکو برای «برنامه اطلاعات برای همه» گفت: در این مصوبه ۵ اولویت ذکر شده که اولویت اول آن "اطلاعات برای توسعه" و اولویت دوم "سواد اطلاعاتی" است.
وی با بیان اینکه به نظرم بنیان دسترسی به اطلاعات توسعه دانش عمومی و گسترش سواد اطلاعاتی است، تصریح کرد: "حفاظت از اطلاعات" اولویت سوم این مصوبه بوده است که اگر شبکه ملی اطلاعات در ایران شکل گرفت و در شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید، در همین راستا بوده است.
تعریف نادرست از شبکه ملی اطلاعات
وی با اشاره به تعریف نادرست از شبکه ملی اطلاعات با عنوان "اینترنت ملی" گفت: برخی شبکه ملی اطلاعات را همان "اینترنت ملی" تلقی میکنند، حال آنکه برخلاف این تصور، شبکه ملی اطلاعات زیرساخت دادههای ملی کشور محسوب میشود که باید حفاظت شود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: کشور دارای دادههای ملی مثل داده ثبت احوال، شبکه بانکی، اطلاعات مرتبط با لایه سامانه موقعیت مکانی و صدها لایه اطلاعاتی و دادهای مهم دیگر است که بر بستر شبکه ملی اطلاعات بارگذاری میشود، به عنوان مثال شهر تهران بیش از ۱۳۰ لایه داده اطلاعاتی دارد که به عنوان دادههای ملی باید از آن حفاظت و حراست به عمل آید، چنانکه تصرف نابهجا در این شبکه ملی میتواند مشکلات زیادی را برای کشور فراهم کند.
عاملی با بیان اینکه شبکه ملی اطلاعات تضمینکننده سلامت اطلاعات و دسترسی دائمی به اطلاعات برای ملت ایران است که اهمیت بسیار زیادی دارد، تصریح کرد: "اخلاق اطلاعاتی" اولویت چهارم است که ذیل آن حفاظت از حقوق مؤلف مورد توجه قرار گرفته است و در اولویت پنجم "دسترسی آزاد به اطلاعات" است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اولویت و اهمیت ارتقای دانش عمومی گفت: اتکای انگیزهای دسترسی آزاد به اطلاعات، دانش عمومی است و دانش عمومی یعنی قرار گرفتن در فضای رشد و تعالی فردی و اجتماعی.
وی افزود: این دانش شامل مجموعه اطلاعاتی میشود که یک شهروند برای دسترسی به کیفیت رضایتمندی زندگی به آن نیاز دارد و ارتقای آن میتواند موجب تقویت شهروندی و تقویت چرخه مردمسالاری در جامعه شود.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به ویژگیهای فراگیری در فضای مجازی گفت: در فضای مجازی، در معرض گذاردن اطلاعات مرتبط با مردم هدف است و فضای فراگیر مجازی، در پیوند با اینترنت همه چیزها و ماهیت غیرمرکزی در همه جا حاضر، محقق میشود.
وی افزود: اینترنت، فضای دسترسی همگان را به صورت فراگیر فراهم میکند و بحث فراگیری (pervasiveness) بر اتصال دیوایسها (Devices) به همه پدیدهها تمرکز دارد که به دنبال آن هرچه دامنه اتصال دیوایسها (Devices) به پدیدهها توسعه بیشتری پیدا کند، فراگیری نیز قلمرو بیشتری به دست میآورد.
عاملی خاطرنشان کرد: در موضوع اینترنت همه پدیدهها، بحث اتصال دیوایسها (Devices) به اطلاعات، اشیاء و انسانهاست که در واقع به معنای اتصال همه چیزها و همه پدیدهها در مقیاس نانو-بایو است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: این اندازه اتصال به همه پدیدهها دامنه فراگیری از اطلاعات را فراهم میکند که گستره وسیعی را به دنبال میآورد.
عاملی با طرح این سؤال که "پیوندهای فضای فراگیر مجازی و اطلاعات عمومی چیست؟" خاطرنشان کرد: یکی از این پیوندها دامنه فراگیر اطلاعات عمومی به عرصه گستردهای از پدیدههای انسانی، ارتباطی و طبیعی است که در فضاهایی چون فضای معماری اینترنتی، بُعد خوشهبندی و دادههای لایه
بندیشده و یکپارچگی دادههای اینترنتی مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: یکی دیگر از قابلیتهای پیوند فضای فراگیر مجازی با اطلاعات عمومی تأمین دسترسی آزاد به اطلاعات و دانش است که از دو طریق تأمین میشود؛ یکی از طریق" در دسترس قرار دادن دانش و اطلاعات" و دیگری از طریق "تبدیل اطلاعات به داده و تبدیل داده به خدمات یا هوشمندسازی نظاممند علمی" است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: با وقوع انقلاب دیجیتال فشار بر این بود که مجموعه اطلاعات تبدیل به داده رقومی شود و به دنبال آن موضوع تبدیل دادههای رقومی به خدمات و سرویس مورد توجه قرار گرفت که یکی از این خدمات قراردادن اطلاعات در دسترس افراد مختلف بوده است.
وی افزود: دسترسی آزاد به اطلاعات و دانش مستلزم تکمیل چرخه زیرساختی و دانشی است که زیرساخت اجتماعی اطلاعات، زیرساخت فناوری اطلاعات، توجه به مالکیت ذینفعان، توسعه وب، محتوا و کاربر نهایی (پشتیبانی امنیتی، دستیاری و حفظ حریم خصوصی) را دنبال میکند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مبحث هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: هوش بزرگ اشاره به هوشی است که در آن پیشخوان فناوری به یگانگی میرسد.
وی ادامه داد: با رویکرد دیگری، فناوری یکی شدن به سمت نوعی نانوتکنولوژی مولکولی است که نوعی کوچکسازی فعالیتهای بزرگ و سادهسازی پدیدههای پیچیده را دنبال میکند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهمیت پیوند اطلاعات عمومی با فناوری هوشمند، گفت: یگانگی فناوری (Technological singularity) در این مفهوم که همه در مغز من و من در مغز همه و همه در یک فضا، خلاصه شده است.
وی افزود: آنچه از مغز آدمی میگذرد؛ خود نوعی فناوری و موضوع واقعیت پیدا کردن در بیرون است که عرصه پیچیدهای را به همراه دارد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: فضای فراگیر مجازی همه امور را در تبادل موقعیت و ارتباط تعاملی شبکهای تولید و بازتولید میکند که پایههای موضوعی آن در معرض تغییر مستمر قرار دادن تولید از مبدأ و مصرف در مقصد است.
منطق دسترسیپذیری به اطلاعات مورد توجه قرار گیرد
وی با طرح این سؤال که با چه مدلی توسعه دسترسی به انتشار اطلاعات را میخواهیم دنبال کنیم؟ گفت: منطق دسترسیپذیری به اطلاعات موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
عاملی ادامه داد: ما در اطلاعات سه سطح داریم که سطح اول آن سطح عمومی و همان سطح مشترک با همه جهان است، سطح دوم آن همان سطح اختصاصی مربوط به بومرنگ فرهنگ ملی و دینی کشور و سطح سوم آن همان سطح تخصصی مربوط به تخصصها و رشتههای مختلف است.
وی با اشاره به الگوریتمهای انتقالی برای ارائه اطلاعات سه سطحی مذکور گفت: ۶ نوع الگوریتم انتقالی در اینجا مورد توجه قرار میگیرد که الگوریتم انتقالی اول، انتقال همه امور خدماتی از فضای فیزیکی به فضای مجازی و الگوریتم انتقالی دوم الگوریتمهای انتقالی همه امور اطلاعاتی به فضای مجازی عمومی است که به دنبال آن اطلاعات عمومی باید در اینترنت در معرض همگان قرار گیرد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران ادامه داد: الگوریتم انتقالی سوم، الگوریتم انتقالی همه امور مرتبط با تأمین امور حقوق شهروندی و حقوق ذینفعان است و الگوریتم انتقالی چهارم مربوط به تأمین به روز رسانی برنامهها و اخبار مرتبط با ذینفعان است.
وی افزود: الگوریتم انتقالی پنجم تأمین رصد امور مرتبط با همه ذینفعان است که مبحث شفافیت دستگاهها که مدام توسط جامعه مطالبه میشود در این محدوده قرار میگیرد.
عاملی ادامه داد: الگوریتم انتقالی ششم الگوریتم توسعه فراگیر سازمان و توسعه بانکهای اطلاعاتی است که با وقوع این ۶ الگوریتم میتوان به تحقق جامعه اطلاعاتی دست یافت.
وی خاطرنشان کرد: الگوریتم یعنی تعریف همه فرآیندهای مرتبط با یک موضوع و تعریف تمامی فرآیندهای مربوط به آن که بستر اینترنت قابلیت چنین گسترهای را داراست.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: ما کیفیت زندگی را باید بر مبنای زیست بوم جامعه و در محور ارتقای کیفیت بستر زندگی اجتماعی و همچنین تأمین منافع عمومی مورد توجه قرار دهیم؛ بنابراین کیفیت متعالی و الهی هدف اصلی پیوندهای دادهای و اطلاعاتی است.
دسترسی گسترده به اطلاعات، مرجعیت اقتدار را دگرگون کرده است
دکتر سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این همایش با اشاره به دیدگاههای ژان فرانسوا لیوتار، اندیشمند پستمدرن، گفت: در دوران این اندیشمند، این سخن که عصر پیش رو با عصر ارتباطات مواجه است، چندان جدی گرفته نشد؛ اما امروزه میبینیم با شیوههای جدید دسترسی به اطلاعات مواجهیم که پدیدههای اجتماعی را نیز درگیر کرده است.
سلیمی ادامه داد: در دورهای اقتدار صرفاً با نیروی نظامی تعریف میشد، حال آنکه در دوران فعلی از اقتدار ناشی از انحصار دسترسی به اندیشه و دانش صحبت میشود.
وی افزود: در عصر کنونی نه تنها مرجعیت اقتدار بلکه شیوه اقتدار در جوامع گوناگون بشری نیز دگرگون شده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی گفت: امروزه دسترسی گسترده به اطلاعات، مرجعیت اقتدار را دگرگون کرده است و از این رو در عصر جدید نمیتوان اطلاعات را کانالیزه کرده و صرفاً یکسری اطلاعات محدود را در اختیار همگان قرار داد، چرا که در زیست جهان جدیدی قرار گرفتهایم.
وی خاطرنشان کرد: دانشگاه علامه طباطبایی به عنوان یک دانشگاه علوم انسانی این رسالت جدی را در خود میبیند که متناسب با بازاندیشیهای عصر جدید در جامعه ایران اقدام کند.
دسترسی آزاد به اطلاعات یک امر پیچیده است
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز در این همایش با اشاره به موضوع شکاف دیجیتالی پیش آمده در فضای مجازی، گفت: بین صاحبان پلتفرمها و کاربران شکاف عمیقی ایجاد شده؛ پلتفرمها محتواهایی را هدایت میکنند که نقش هدایتگر آنها مشخص نیست. نظام ارزش گذاری در فضای مجازی که موجب تراکم داده روی پلتفرمها شده، فعلا در اختیار خود صاحبین پلتفرمهاست.
دبیر شورای عالی مجازی با اشاره به اینکه دسترسی آزاد به اطلاعات یک امر پیچیده است، یادآور شد: در دولت الکترونیک دسترسی آزاد به اطلاعات و پیادهسازی این موضوع با وجود همگرایی و اشتراکگذاری حکومتها اهمیت بسیاری پیدا میکند. وجوه سیاسی و اجتماعی مساله دسترسی آزاد به اطلاعات با سادهانگاری خروج پیدا میکند، بنابراین معمای دسترسی آزاد و حریم خصوصی باید حل شود.
حضور انسان آگاه منوط به دسترسی به اطلاعات است
لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیسجمهور نیز بر مساله شفافیت و پاسخگویی در یک جامعه باز و حکمرانی باز به عنوان یک مطالبه عمومی تاکید کرد که البته از نگاه وی کلید پاسخگویی هم مفهوم شفافیت است.
معاون حقوقی رئیسجمهور افزود: حضور انسان آگاه منوط به دسترسی به اطلاعات است که شفافیت هم حاصل امکان همین دسترسی به اطلاعات است و البته پاسخگویی به آن هم، حکومت قانون است.
جنیدی به دفاع از تلاشهای دولت در خصوص مساله دسترسی آزاد به اطلاعات از سال 1390 تاکنون پرداخت.
به گفته جنیدی، قانون دسترسی آزاد به اطلاعات جزو قوانینی است که آییننامه اجرایی آن هم تصویب شده و دولت تلاش دارد برای اجرای صحیح این قانون هم گام بردارد.
وی خاطرنشان کرد: دولت در سالهای اخیر دو لایحه مهم را در خصوص موضوع شفافیت و تعارض خدمت عمومی ارائه کرده که در راستای مقوله با مبارزه با فساد اداری با رویکرد تنبه و سازنده در مکمل همدیگر مطرح شده است. در این زمینه لایحه شفافیت در کارگروه تخصصی کمیسیون تلفیقی ترکیب شده و مجلس و دولت بررسی لایحه را در دستور کار دارند.
جنیدی تاکید کرد: لوایح در دست بررسی دولت با نیت پیگیری از فساد و تلاش برای انتظامبخشی وضعیت اطلاعات و اطلاعرسانی و اداره کردن تعارض منافع است. لوایح مزبور با نگاه جامع، دامنه شمول بسیار گسترده دارد.
به گفته جنیدی، دولت سعی کرده در لوایح مزبور به زیرساختها در همه ابعاد حقوقی، فرهنگی و اجتماعی توجه کند.
وی با بیان اینکه این لوایح در معنای برخورد با یک انسان جامع و بالغ است، با وجود پراکندگی بر گستردگی دامنه شمول افراد و حوزههای موضوعی همسو با نظمبخشی در لوایح همچون لایحه شفافیت تاکید کرد.
تسهیل دسترسی به اطلاعات کافی نیست
هادی خانیکی، رئیس کرسی ارتباطات علم و فناوری دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این همایش گفت: در دوران ورود به جامعه اطلاعاتی، ارتباطی و شبکهای قرار داریم، اما استفاده از اطلاعات به لحاظ سختافزاری و نرمافزاری نیازمند شناخت مولفههایی است که بیشتر جنبه اجتماعی، فرهنگی و حقوقی دارد.
دبیر علمی همایش ملی زیست بوم دسترسی همگانی به اطلاعات خاطرنشان کرد: تسهیل دسترسی به اطلاعات کافی نیست، بلکه فراهم آوردن زیرساختهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حقوقی ضرورت دارد.
وی درباره همایش ملی زیست بوم دسترسی همگانی به اطلاعات اظهار کرد: این همایش از سوی کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو در دانشگاه علامه طباطبایی با مشارکت دفتر منطقهای یونسکو در تهران شکل گرفت و علاوه بر آن، ١۴ نهاد علمی، پژوهشی و اجرایی در برپایی همایش همکاری داشتند.
خانیکی تصریح کرد: شهروند الکترونیک، دولت الکترونیک، زمینههای حقوقی و سیاستگذاری دسترسی همگانی به اطلاعات، دسترسی همگانی به اطلاعات در حوزه سلامت و سلامت اجتماعی، زمینههای اجتماعی و فرهنگی دسترسی همگانی به اطلاعات، بلاکچین و داده باز و گزارش فعالیت چهار نهاد مدنی فعال در زمینه دسترسی همگانی به اطلاعات محورهای پنلهای تخصصی این همایش هستند.
استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی افزود: در پایان این همایش بیانیه به صورت توصیههای سیاستی و گزارش شبکه علمی کشور ارائه خواهد شد.
یونسکو به دنبال ترویج دسترسی آزاد به اطلاعات است
اسوتان اسوتکوفسکی، سرپرست دفتر منطقهای یونسکو در تهران گفت: یونسکو به دنبال ترویج دسترسی آزاد به محتوا، فناوری، فرآیندهای مرتبط از طریق ارتقای آگاهی، سیاستگذاری و ظرفیتسازی است.
وی با بیان اینکه لازمه این کار دسترسی آزاد به اطلاعات علمی، منابع آموزشی باز، نرم افزارهای منابع آزاد و باز، پایگاه مجازی آموزش آزاد و یادگیری مجازی و آزاد است، افزود: منابع یاد شده امکان استفاده و به اشتراک گذاری آسان داده و اطلاعات را برای پژوهشگران و نوآوران فراهم میکند. به علاوه این منابع دسترسی بیسابقه دانشجویان، دانش آموزان و آموزشیاران را در سراسر جهان به دانش و اطلاعات میسر خواهد کرد.
سرپرست دفتر منطقهای یونسکو در تهران اضافه کرد: سال گذشته یونسکو در جمهوری اسلامی ایران در حوزه سواد اطلاعاتی و دسترسی به اطلاعات، فعالیت داشته است. این دفتر با همکاری شرکای ملی، کارگاهی در حوزه سواد اطلاعاتی برگزار کرد که مقدمهای بر سواد اطلاعاتی در جوامع دانشبنیان بود.
وی یادآور شد: تاکید یونسکو بر ایجاد جوامع دانشبنیان بر این باور استوار است که دسترسی همگانی به اطلاعات لازمه استقرار صلح، توسعه پایدار و گفتوگوی بین فرهنگی است.
اسوتکوفسکی ادامه داد: ماه گذشته که روز جهانی «دسترسی همگانی به اطلاعات» در سراسر دنیا جشن گرفته شد، فرصت مغتنمی برای افزایش آگاهی و بحث در مورد بهترین تجربهها در این حوزه بود. موضوع امسال این روز جهانی «هیچ کس را جا نگذاریم بود»؛ چرا که تحول بی سابقه دیجیتال در عصر کنونی به اشکال جدیدی از نابرابری منتهی میشود.
وی تصریح کرد: دسترسی همگانی به اطلاعات از طریق تصویب و اجرای قوانین، سرمایهگذاری در زمینه زیرساختهای مرتبط، درگیر کردن جامعه مدنی و بهویژه جوانان، حافظ حقوق بشر است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: دانشگاه علامه طباطبایی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۶۱۶۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(ویدیو) تعریف و تمجید از مهران مدیری روی آنتن صداوسیما
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
منبع: چندثانیه