حرکت ایران و آمریکا به سمت استراتژی بازدارندگی دوجانبه
تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۰۵۰۹۴
هلنا کوبان در لوبلاگ نوشت: در طول چند ماه گذشته این واقعیت بر همگان آشکار شد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا یا متحدان منطقه ای او در خلیج فارس تمایلی به اقدام نظامی علیه ایران ندارند. آن ها به خوبی از خطرات یک جنگ تمام عیار در منطقه آگاه هستند. به همین خاطر آمریکا صرفا به تشدید تحریم های اقتصادی و حملات سایبری علیه نیروهای مسلح ایران بسنده کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این احتمال وجود دارد که دو طرف در ماه های آینده اصطلاحا به استراتژی بازدارندگی دوجانبه روی آورند. بدین ترتیب پرهیز تهران و ائتلاف ضد ایرانی تحت هدایت آمریکا از درگیری نظامی می تواند تا حدودی ثبات را به خاورمیانه بازگرداند. اما آیا چنین سناریویی ارزش تسلیحات اتمی را برای کشورهایی همچون ایران و عربستان زیر سوال نخواهد برد؟
اجازه دهید مروری بر وقایع ماه های اخیر داشته باشیم. نیروهای ایرانی در تاریخ 20 ژوئن یک پهپاد جاسوسی هاوک آمریکا را در نزدیکی قلمرو هوایی خود سرنگون کردند. آمریکا، عربستان و امارات واکنشی به این اقدام تحریک آمیز نشان ندادند. سپس ایران یا نیروهای نیابتی اش در تاریخ 14 سپتامبر حمله ای پیچیده را علیه تاسیسات نفتی عربستان پیاده سازی کردند. این حملات نیز بدون پاسخ ماندند.
ارتش اسرائیل در اواخر ماه آگوست دو شبه نظامی مرتبط با سازمان حزب الله را در سوریه کشت. اسرائیل همچنین اهداف مرتبط با حزب الله در بیروت را با پهپادهای جنگی هدف قرار داد. رهبر حزب الله به طور عمومی هشدار داد که این اقدامات اسرائیل بی پاسخ نخواهند ماند. مقامات اسرائیلی نیز تصمیم گرفتند که نیروهای خود را از منطقه مرزی با لبنان خارج کنند. البته نیروهای حزب الله در نهایت با راکت به یکی از پایگاه های نظامی در داخل اسرائیل حمله کردند. همان طور که ماه گذشته در یکی از مقاله های خود اشاره کرده بودم، اسرائیل و حزب الله از زمان جنگ سی روزه در سال 2006 از استراتژی بازدارندگی دوجانبه پیروی می کنند.
اما بعد از حملات اخیر علیه تاسیسات نفتی سعودی این موضوع بر همگان آشکار شد که بازدارندگی دوجانبه تنها در مرز اسرائیل و لبنان وجود ندارد. به طور کلی ائتلاف آمریکا- اسرائیل و حامیان اصلی حزب الله در تهران تمایلی به گسترش درگیری در منطقه نشان نمی دهند.
اوزی ایون، دانشمند هسته ای اسرائیل بعد از حملات ماه گذشته علیه عربستان مصاحبه ای در مورد توانایی های نظامی ایران انجام داده بود. او در این ارتباط می گوید: ایران از فناوری پیشرفته و قابل اطمینانی برخوردار است. نیروهای مسلح ایران می توانند در حملات خود به طور هم زمان تعداد زیادی از پهپادها و موشک های کروز را به کار گیرند. ظاهرا سیستم دفاعی عربستان نتوانست موشک های ایران را شناسایی کند. این حملات موفقیت آمیز و موثر بودند. ایرانی ها یا نیروهای نیابتی آن ها نشان دادند که می تواند نقاط مشخص را با دقت از فاصله چند صد کیلومتری هدف قرار دهند. اسرائیل باید این واقعیت را بپذیرد که در مقابل چنین حملاتی آسیب پذیر خواهد بود. علاوه براین، دولت اسرائیل باید فعالیت های هسته ای در راکتور دیمونا را متوقف کند. این تاسیسات نیز از حملات احتمالی ایران یا حزب الله در امان نخواهند ماند.
توماس فریدمن، ستون نویس روزنامه نیویورک تایمز اخیرا در مقاله ای در مورد وقایع اخیر در منطقه نوشت: «اسرائیل به طور صریح این پیام را به حزب الله و ایران ارسال کرده است که در صورت هدف قرار گرفتن تل آویو، تمام محله های متعلق به اعضای حزب الله و واحدهای تولید موشک این گروه را با خاک یکسان خواهد کرد. اسرائیل می تواند ضربه مهلکی به اقتصاد لبنان وارد کند. اسرائیل همچنین هشدار می دهد که این بار تهران نیز از حملات مستقیم مصون نخواهد بود.»
همان طور که بسیاری از ناظران اشاره کرده اند، حزب الله از سال 2006 تنها با کمک راکت های معمولی توانسته بود موقعیت بازدارندگی دوجانبه با اسرائیل را حفظ کند. ایران در سال های اخیر در حال تلاش برای ارسال سیستم های هدایت دقیق به لبنان بوده است. حزب الله با کمک این فناوری می تواند زیرساخت های حیاتی اسرائیل را هدف قرار دهد.
ایران و متحدانش در لبنان، یمن و سوریه در ماه های اخیر نشان داده اند که از قابلیت های نظامی برجسته ای برخوردار هستند. فریدمن معتقد است که این موضوع باعث خطرناک تر شدن خاورمیانه شده است. از نگاه او ما فاصله زیادی تا یک جنگ تمام عیار در سرتاسر منطقه نداریم.
اما من با این نتیجه گیری مخالف هستم. درصورتی که نگاهی به جنگ سرد بین آمریکا و شوروی داشته باشیم، پی می بریم که استراتژی بازدارندگی دوجانبه مانع بروز یک جنگ هسته ای فاجعه آمیز در دنیا شد. در شرایط کنونی خاورمیانه نیز در موقعیت مشابهی به سر می برد. چرا ما باید تصور کنیم منطقه در مقایسه با دوران جنگ سرد در وضعیت خطرناک تری قرار دارد؟
این درحالی است که ایران و متحدانش حتی به تسلیحات هسته ای دسترسی ندارند، اما آمریکا و اسرائیل از قدرت های هسته ای دنیا محسوب می شوند. این موضوع ارزش واقعی تسلیحات هسته ای در دنیای کنونی را زیر سوال می برد؟
منبع: صدای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۰۵۰۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نگرانی اینترنشنال از تحویل سامانه اس۴۰۰ روسیه به ایران | این سامانه چه توانایی دارد؟
به گزارش همشهری آنلاین، وبسایت این شبکه نوشت: روابط ایران و روسیه پس از حمله روسیه به اوکراین وارد مرحله جدیدی شده است. تحویل سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ که از پیشرفتهترین تسلیحات پدافند موشکی روسیه است، میتواند از قدرت بازدارندگی آمریکا و اسرائیل در مقابل ایران بکاهد. مقامات ایران و روسیه بارها اعلام کردهاند روابطشان استراتژیک است و با توجه به اینکه هر دو کشور تحت تحریم هستند، ایران آماده ارائه راهکارهای مختلف به روسیه برای کاهش تاثیر تحریمها و در اختیار گذاشتن تجربیات ایران در دور زدن تحریمها به روسیه است.
پس از حملات پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل، کشورهای منطقه و بیشتر قدرتهای جهانی بلافاصله به این حملات واکنش نشان دادند و ضمن دعوت طرفین به خویشتنداری، حملات جمهوری اسلامی را محکوم کردند. وزارت خارجه روسیه، پس از چندین ساعت سکوت، اولین واکنش رسمی خود را به این حملات نشان داد و «نگرانی شدید» خود را در مورد «تشدید تنشها در منطقه» اعلام کرد. ولادیمیر پوتین، چهار روز پس از حملات پهپادی ایران، ریشه اصلی تنش و بیثباتی کنونی در خاورمیانه را درگیریهای حلنشده بین فلسطینیها و اسرائیل دانست.
ایران در چند دهه اخیر سرمایهگذاری زیادی روی صنعت پهپادی و موشکی خود انجام داده است. در ماه اکتبر گذشته دبیرخانه شورای امنیت سازمان ملل، با ارسال یادداشتی به کشورهای عضو سازمان ملل، پایان رسمی مقررات بندهای سه، چهار و شش ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران را به اطلاع کشورها رسانید.
این محدودیتها شامل آزمایشهای موشکی، محدودیت صادرات و واردات اقلام موشکی به ایران و تحریمهای مربوط به توقیف اموال و ارائه خدمات مالی به افراد و نهادهای ایرانی تحت تحریم شورای امنیت بود. لغو این محدودیتها هشت سال پس از اجرای برجام صورت گرفت. پس از لغو این تحریمها شرایط مناسبی برای ایران برای افزایش صادرات تسلیحات نظامی فراهم شد؛ هر چند ایران در دو سال گذشته با تامین پهپادهای شاهد و موشکهای بالستیک به روسیه باعث تغییر موقعیت جنگ در برخی مناطق به نفع روسیه شده بود. در نوامبر گذشته شبکه «پرانا» با انتشار گزارشی مدعی شد ایران و روسیه یک قرارداد به ارزش ۱.۸ میلیارد دلار برای فروش شش هزار پهپاد «شاهد» ایرانی به روسیه منعقد کردهاند. باید خاطرنشان کرد که ایران پول پهپادهای صادر شده به روسیه را از طریق شمش طلا تحویل گرفته است.
در تابستان گذشته و در جریان سفر یک هیئت نظامی از ایران به ریاست سرتیپ کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، ایران و روسیه برای افزایش همکاریهای دفاعی توافق کرده بودند.
برای روشن شدن اهمیت صادرات پهپاد ایران به روسیه به این نکته باید توجه کرد که نابودکردن زیرساختهای اوکراین با استفاده از پهپادها هیچ هزینه اضافی برای روسیه ندارد و تامین این پهپادها هیچ هزینهای برای ایران نمیتراشد. این روزها در حالی خبر تمایل روسیه برای فروش سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ به ایران در رسانهها منتشر میشود که روسیه در سال ۹۵ و پس از ۹ سال تاخیر، سیستم دفاع موشکی اس-۳۰۰ را به ایران تحویل داده بود. مجموعههای پدافند موشکی اس-۴۰۰ یا تریومف که در طبقهبندی ناتو به نام اس.ای -۲۱ شناخته میشوند، از پیشرفتهترین تسلیحات پدافند موشکی روسیه بهشمار میآیند. این سامانه قادر است هواپیماها را تا فاصله ۴۰۰ کیلومتری هدف قرار دهد و همچنین موشکهای بالستیکی را تا فاصله ۶۰ کیلومتری هدف قرار دهد.
مقامات دولت بایدن در مورد احتمال دریافت ایران جنگندههای سوخو-۳۵ و سامانههای پدافند موشکی اس-۴۰۰ از روسیه، بارها هشدار دادهاند اگر روسیه جنگندههای سوخو-۳۵ و سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد قدرت بازدارندگی آمریکا و اسرائیل در مقابل جمهوری اسلامی با چالش بسیار جدی روبهرو خواهد شد.
تحولات منطقهای و توازن جدید قوا در منطقه باعث نزدیکی بیشتر روابط تهران با مسکو خواهد شد. حتی برخی کارشناسان از ایجاد ائتلاف جدید در منطقه پس از حمله پهپادی ایران به اسرائیل خبر میدهند. پیشنهاد فروش سامانه اس-۴۰۰ به ایران پس از انهدام پهپاد آمریکایی به دست سامانههای پدافندی ایرانی، نشان از نیاز مسکو به حفظ نقش خود در توازن قوا در منطقه دارد.
در بدترین سناریو در مورد تنش در منطقه اگر دامنه درگیری بین ایران و اسرائیل گسترش یابد، این امر نه تنها باعث نزدیکی بیشتر ایران و روسیه بههم خواهد شد بلکه در صورت همکاری آمریکا با اسرائیل در واکنش به حملات پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل، میتوان انتظار داشت نه تنها دامنه همکاری ایران با روسیه افزایش پیدا کند، بلکه روسیه تسلیحات پیشرفته و جنگندههای سوخوی مورد نیاز را در اختیار ایران قرار دهد. هر چقدر قدرت دفاعی جمهوری اسلامی افزایش یابد، یعنی یا با توسعه برنامه هستهای موشکی و پهپادی یا با خرید سیستم دفاع موشکی و جنگندههای سوخو از روسیه شرایط برای تداوم سیاست تنشزای جمهوری اسلامی فراهمتر از قبل خواهد شد.