به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

دومین قاتل عفونی جهان را بیشتر بشناسیم/ از علل ایجاد تا راه های درمان

تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۶۲۶۰۸

به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، هپاتیت به التهاب سلول‌های کبدی و آسیب به کبد گفته می‌شود که انواع و علل مختلفی دارد، اما علائم می‌توانند مشابه باشند. این بیماری پس از سل، دومین قاتل عفونی در جهان است. به گزارش سازمان جهانی بهداشت هپاتیت‌های نوع B و C با ۳۲۵ میلیون مورد ابتلا،‌ عامل مرگ ۱.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۴ میلیون نفر در سراسر جهان در سال است.

کبد در سم زدایی از خون، ذخیره ویتامین‌ها و تولید هورمون نقش دارد و هپاتیت این فرآیند‌ها را مختل کرده و اختلالات سلامتی جدی در سراسر بدن ایجاد می‌کند. حداقل پنج ویروس می‌تواند باعث هپاتیت شود. سه مورد متداول از آن‌ها شامل ویروس هپاتیت A، B و C هستند که عفونت با هر یک از این سه می‌تواند کشنده باشد. اکنون ۳۲۵ میلیون نفر به هپاتیت B و C مبتلا هستند و تنها دو میلیون و ۸۵۰ هزار نفر در سال ۲۰۱۷ میلادی به این بیماری مبتلا شدند.

انواع دیگر هپاتیت می‌تواند ناشی از مصرف بیش از حد الکل یا از نوع خود ایمنی باشد. در ادامه این مطلب به بررسی هپاتیت A، B و C خواهیم پرداخت که انواعی از هپاتیت هستند که توسط ویروس منتقل می‌شوند. هر سه نوع هپاتیت می‌توانند حاد باشند و ۶ ماه یا کمتر به طول بینجامند، اما هپاتیت‌های B و C می‌توانند مزمن باشند و به مدت طولانی تری ادامه داشته باشند. هر نوع هپاتیت دارای ویژگی‌های مختلفی است و به روش‌های مختلفی منتقل می‌شود، اما علائم آن‌ها شبیه به هم هستند.

هپاتیت A

علائم هپاتیت A اغلب خفیف است و اکثر افراد پس از طی دوره خفیف بیماری بهبودی کاملی می‌یابند. پس از بهبودی این افراد مصون هستند و در آینده از ویروس محافظت می‌شوند. اما اگر هپاتیت A پیشرفت کند و به نوع حاد تبدیل شود، علائم آن می‌تواند شدید و مرگ آورباشد. برای این بیماری واکسن‌های مؤثری وجود دارد که از انسان در برابر این ویروس محافظت می‌کنند.

هپاتیت B

راه‌های مختلفی برای ابتلا به هپاتیت B وجود دارد از جمله انتقال ویروس از فرد آلوده می‌تواند از طریق یک سرنگ مشترک در مصرف کنندگان مواد مخدر رخ دهد. همچنین تماس با خون و ترشحات بدن فرد آلوده به هر طریقی عامل انتقال ویروس هپاتیت B است. یک مادر مبتلا به هپاتیت می‌تواند هنگام شیردهی ویروس را به نوزاد خود منتقل کند.

عفونت HBV می‌تواند مزمن و منجر به عوارضی از جمله زخم شدن کبد یا سیروز شود که در نهایت نوعی سرطان به نام کارسینوم کبدی را ایجاد کند. در سال ۲۰۱۵، ۸۸۷ هزار مورد مرگ و میر ناشی از HBV در سراسر جهان رخ داد. در حال حاضر درمانی برای HBV وجود ندارد اما، در کشور‌هایی که واکسن در دسترس است میزان بروز کاهش یافته و این واکسن تا ۹۵ درصد در برابر عفونت مؤثر است.

هپاتیت C

ویروس هپاتیت C یا HCV می‌تواند منجر به آسیب کبدی شود. در حدود یک نفر از ۴ نفر آلوده به HCV، دچار سیروز می‌شوند که در نهایت می‌تواند منجر به سرطان کبد شود. برخی از گروه‌های در معرض خطر بیماری هپاتیت C شامل نوزادانی که از مادران مبتلا به HCV متولد شده اند، افراد دارای رفتار‌های پرخطر و کادر مراقبت‌های بهداشتی هستند که ممکن است در معرض خون و ترشحات فرد آلوده به ویروس هپاتیت قرار بگیرند.

بیشتر بخوانید: همه آنچه باید درباره لکنت زبان بدانید؛ از علل بروز تا راهکار‌های درمانی

درمان 

بعضی از انواع هپاتیت می‌توانند بدون مداخله بهبود یابند، اما بیماری گاهی می‌تواند تا سیروز کبدی هم پیشرفت کند. هیچ درمانی خاص برای هپاتیت A وجود ندارد. پزشک به بیمار توصیه خواهد کرد که در طول دوره نقاهت از الکل، دخانیات و موادمخدر خودداری کند. بیشتر بیماران مبتلا به هپاتیت A بدون مداخله بهبود می‌یابند. بیمار مبتلا به هپاتیت B باید استراحت کند و کاملاً از الکل خودداری کند. پزشک ممکن است نوعی داروی ضد ویروسی به نام اینترفرون یا سایر روش‌های سرکوب کننده ضد ویروسی زا برای فرد بیمار تجویز کند. 

به مبتلایان به هپاتیت C، دارو‌های ضد ویروسی، همراه یا بدون ریباویرین تجویز می‌شود. برخی از آنتی ویروس‌ها و درمان‌های ترکیبی هم برای درمان ویروس هپاتیت C بر اساس زیر گروه آن در دسترس هستند. این روش‌های درمانی همانند سازی ویروسی را هدف قرار داده و از تولید مثل ویروس جلوگیری می‌کند و هنگامی که به طور صحیح انجام شود، احتمال درمان بسیار زیاد است.

علائم هپاتیت

بسیاری از مبتلایان به هپاتیت نوع بدون علائم و یا همراه با علائم خفیف آن را تجربه می‌کنند که این علائم ۱۵ تا ۱۸۰ روز پس از عفونت ظاهر می‌شوند. اما نوع دیگری از این بیماری به نام هپاتیت حاد هم وجود دارد. مرحله اولیه هپاتیت، مرحله حاد نامیده می‌شود. علائم آن مشابه آنفولانزای خفیف است و ممکن است شامل زردی پوست و چشم ها، اسهال، خستگی، از دست دادن اشتها، تب خفیف، درد عضلات یا مفاصل، حالت تهوع، درد جزئی شکم، استفراغ و کاهش وزن باشد.

مرحله حاد معمولاً خطرناک نیست، اما در برخی افراد، می‌تواند منجر به نارسایی حاد کبد و مرگ شود. همچنین این مرحله ممکن است عفونت مزمن و نارسایی پیشرونده کبد را در پی داشته باشد که در نتیجه آن زردی، تورم اندام تحتانی، گیجی و وجود خون در مدفوع یا استفراغ رخ می‌دهد. برخی از افراد تا زمانی که نارسایی کبد رخ دهد، نمی‌دانند به هپاتیت مزمن مبتلا هستند.

تشخیص هپاتیت

از آنجا که علائم انواع مختلف هپاتیت مشابه هم است، نوع و شدت هپاتیت فقط با بررسی‌های آزمایشگاهی قابل تشخیص است. اگر فرد به هپاتیت مشکوک باشد، برخی آزمایش‌ها می‌توانند تشخیص بیماری را تأیید کنند، از جمله پزشکان از طریق آزمایش خون می‌توانند تشخیص دهند که آیا بدن فرد برای مبارزه با این بیماری پادتن تولید می‌کند یا خیر. کادر درمان می‌توانند با بررسی میزان پروتئین‌ها و آنزیم‌های خاص کبد، عملکرد کبد فرد مورد نظر را ارزیابی کنند.

آزمایش اسید نوکلئیک اسید تست دیگری است که برای هپاتیت B و C مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش می‌تواند سرعت بازتولید ویروس در کبد را تأیید کند که این نشان می‌دهد که این بیماری چقدر فعال است. همچنین پزشکان ازروش بیوپسی کبد برای تشخیص انواع هپاتیت استفاده می‌کنند که می‌تواند میزان آسیب کبدی و احتمال سرطان را اندازه گیری کند.

علل ایجاد هپاتیت

سه نوع متداول هپاتیت ویروسی همه ناشی از عفونت‌های ویروسی هستند. هپاتیت A در اثر مصرف مواد غذایی یا آب آلوده به ویروس هپاتیت A و اغلب در هنگام مسافرت به خارج از کشور ایجاد می‌شود. این ویروس همچنین می‌تواند از طریق تماس خون و مایعات بدن فرد آلوده یا با تزریق دارو انتقال یابد. 

هپاتیت B در اثر ویروس هپاتیت B ایجاد می‌شود و از طریق تماس با خون آلوده و برخی مایعات بدن انتقال می‌یابد و هپاتیت C بیشتر ناشی از عفونت جلدی است که در اثر ویروس HCV زیر پوست رخ می‌دهد. این بیماری معمولاً از طریق مواد مخدر تزریقی و عدم کنترل عفونت در مراکز درمانی منتقل می‌شود. الکل، دارو‌ها، چاقی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی باعث ایجاد هپاتیت A، B یا C نمی‌شود، اما ممکن است التهاب را تشدید کرده و علائم را بدتر کند.

پیشگیری و درمان هپاتیت

هپاتیت خطرناک و درمان آن دشوار است، بنابراین به افراد توصیه می‌شود با توجه به روش‌های مختلف انتقال هر یک از انواع این بیماری احتیاط و پیشگیری کنند. با اینکه این بیماری قابل پیشگیری و درمان است، اما حدود ۸۰ درصد مبتلایان به هپاتیت، فاقد اقدامات مرتبط با پیشگیری، آزمایش و خدمات درمانی هستند.

همچنین انواع مختلف هپاتیت شانس بهبودی متفاوتی دارد. هپاتیت A به طور معمول طی ۲ ماه بدون رفع اثرات طولانی مدت برطرف می‌شود. فرد مبتلا به این نوع هپاتیت معمولاً تا آخر عمر در برابر ویروس HAV مصون می‌ماند.

بیشتر بزرگسالان آلوده به ویروس HBV طی ۹۰ روز بهبود می‌یابند و ایمنی مادام العمر دارند. با این حال، ۹۰ درصد از نوزادان، ۲۰ درصد از کودکان و ۵ درصد از بزرگسالان به عفونت مزمن ناشی از ویروس هپاتیت B مبتلا می‌شوند و مشکلات جدی سلامتی مانند سرطان کبد و سیروز در آن‌ها ایجاد می‌شود.

بیماران مبتلا به هپاتیت C در ۷۰ تا ۸۵ درصد موارد، به یک عفونت مادام العمر مبتلا هستند و این بیماری در ۱ تا ۵ درصد موارد کشنده است.

انتهای پیام/

همه آنچه باید درباره انواع هپاتیت بدانید/ از علل ایجاد تا راه‌های درمان

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: اخبار علمی اخبار پزشکی اخبار سلامت دارو و درمان هپاتیت سرطان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۶۲۶۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مواظب این موجود خطرناک باشید!

مالاریا بیماری خطرناکی است که از طریق نیش پشه آنوفل به فرد منتقل می شود و فرد را حتی تا از دست دادن جان پیش می برد.

به گزارش فارس، امروز روزجهانی مبارزه با مالاریاست.بیماری مالاریا یکی از شایع ترین بیماری های منتقله است که به علت حضور انگل تک یاخته بنام پلاسمودیوم در خون انسان ایجاد می شود.

پلاسمودیومها در داخل گلبولهای قرمز خون رشد می کند و پس از رشد ، تكثیر کرده و موجب پاره شدن گلبولهای قرمز خون و بروز علائم مالاریا می شود.
 
همه گیری شناسی

هر سال در جهان 500– 300 میلیون نفر به مالاریا مبتلا می شوند و از این تعداد بیش از 1میلیون نفر جان خود را از دست می دهند. 

در دنیا هر ثانیه ، یعنی در گفتن هر کلمه مالاریا تعداد 10 کودک برای مبارزه با مرگ در اثر مالاریا پنجه نرم می کنند.

کل موارد مالاریا در جهان بیش از 5 برابر مجموعه ( سل ، ایدز ، سرخك ، جذام ) است. عامل بیماری انگلهای تک سلولی بنام پلاسمودیوم می باشد.

در ایران 19 گونه پشه آنوفل شناخته شده که 7 گونه آن ناقل بیماری هستند .پشه های آنوفل بیشترین زمان خونخواری را در شب انجام می دهند.

پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی و فلوشیپ عفونت در نقص ایمنی در آستانه 25 آوریل مصادف با ششم اردیبهشت گفت: مالاریا را یک بیماری انگلی شایع در جهان برشمرد که حذف آن یکی از اهداف سازمان جهانی بهداشت است.

این استاد دانشگاه با اشاره به وضعیت شیوع مالاریا در ایران گفت: این بیماری در سال‌های دور شیوع گسترده‌ای در کشور داشت اما با بهبود وضعیت بهداشت در مناطق روستایی و آندمیک مالاریا و تلاش کارشناسان بهداشت محیط و شبکه‌های بهداشتی در سالیان اخیر تا آستانه ریشه کنی مالاریا پیش رفتیم.
 
 طبرسی افزود: بیماری مالاریا جزو بیماری های بومی محسوب می‌شود اما به مناطق خاصی اختصاص دارد.

به گفته وی روند ریشه کنی مالاریا در چند سال گذشته به دلیل همسایگی با کشورهای مالاریا خیز در حاشیه جنوب شرقی کشور(افغانستان و پاکستان)، شیوع کرونا و اختصاص تمام ظرفیت شبکه های بهداشتی به کنترل کرونا دچار اختلال شد به نحوی که امسال آمار مبتلایان به مالاریا افزایش داشته است.
 
این متخصص بیماری‌های عفونی دانشگاه خاطرنشان کرد: به طور کلی مالاریا در ایران در یک وضعیت کنترلی نسبتا خوبی قرار دارد اما در برخی مناطق به خصوص مناطق جنوب شرقی متاسفانه شاهد افزایش موارد ابتلا در یکسال گذشته بودیم که وزارت بهداشت در تلاش است بیماری را در آن مناطق کنترل کرده و در راستای ریشه کنی و حذف بیماری گام بردارد.

وی با بیان این که مالاریا انواع مختلفی دارد، ویواکس و فالسیفارم را دو نوع مهم آن عنوان کرد که ویواکس معمولا باعث بروز بیماری خفیف تری می‌شود اما فالسیفارم معمولا باعث ایجاد بیماری خیلی شدید و حتی گاهی کشنده می‌شود.

روش انتقال بیماری

استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه با اشاره به انتقال مالاریا از طریق پشه آنوفل گفت: پشه آنوفل در آب‌های راکد و مناطقی که دارای وضعیت نامناسب بهداشتی هستند تکثیر می‌یابد.
 
وی افزود: پس از گزش فرد مبتلا به مالاریا توسط پشه آنوفل، انگل بیماری وارد بدن پشه می شود و این پشه با گزش‌ سایر افراد می تواند بیماری را به آنان منتقل کند و به این ترتیب باعث گسترش بیماری شود.

طبرسی خاطرنشان کرد:انتقال بیماری فقط از طریق پشه آنوفل است و فرد به فرد صورت نمی گیرد. به این معنا که در مناطقی که این پشه وجود ندارد حتی اگر فرد مبتلا به مالاریا وجود داشته باشد بیماری منتقل نمی شود.

 طبرسی، مناطق آندمیک مالاریا در ایران را محدود به استان‌های جنوب شرقی کشورهم مرز با افغانستان و پاکستان برشمرد که شیوع و عدم کنترل مناسب مالاریا در این کشورها و وجود مراودات با ایران باعث انتقال مالاریا در استانهای جنوب شرقی کشور شده است.

به گفته این متخصص بیماری های عفونی در سایر نقاط کشور انتقال محلی مالاریا نداریم و اکثر موارد بیماری در استان‌های جنوب شرقی کشور و مسافران به این استان‌ها مشاهده می شود. برخی مبتلایان نیز سابقه سفر به کشورهای مالاریاخیز نظیر کشورهای آفریقایی، هند، پاکستان و... داشتند و در بازگشت به میهن دچار علایم بیماری شدند.

علایم بیماری

این استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علایم بیماری مالاریا را شامل تب، لرز و تعریق برشمرد و گفت: مسافرانی که به مناطق مالاریاخیز عزیمت کردند اگر در بازگشت دچار علایمی نظیر تب، لرز و تعریق شدند در اسرع وقت باید به مراکز بهداشتی یا پزشک متخصص عفونی مراجعه کنند تا از نظر مالاریا مورد بررسی قرار گیرند.

تشخیص

به گفته طبرسی تشخیص دقیق بیماری از طریق آزمایش خون، تهیه لام خون محیطی و مشاهده اجزای انگل در آزمایشگاه انجام می شود. در مراکز بهداشت نیز تست سریع مالاریا برای تشخیص بیماری انجام می‌شود.

درمان

این متخصص بیماری‌های عفونی دانشگاه با اشاره به وجود درمان‌های موثر برای مالاریا تاکید کرد: در صورت تشخیص زودرس، بیماری بدون عارضه درمان می شود اما حتما دوره درمان باید تکمیل شود.
 
به گفته وی درصورت عدم شناسایی به موقع ، شدید شدن بیماری و افزایش میزان درصد انگل در خون فرد متاسفانه بیماری خطرناک و کشنده شده و با عوارض زیادی همراه خواهد بود.

پیشگیری

این استاد دانشگاه تاکید کرد: افرادی که از مناطق غیرآندمیک به مناطق آندمیک مالاریا سفر می‌کنند باید نکات ایمنی و حفاظتی را برای پیشگیری از ابتلا به بیماری رعایت کنند.

پیام طبرسی به افرادی که قصد سفر به استان‌های جنوب شرقی ایران و یا کشورهای مالاریاخیز دارند تاکید کرد قبل از سفر به این مناطق می توانند با رعایت چند نکته مهم و ساده از ابتلا به مالاریا پیشگیری کنند.

وی خاطرنشان کرد: این افراد با هماهنگی مراکز بهداشتی می توانند داروی پیشگیری از ابتلا به مالاریا مصرف کنند.

 طبرسی استفاده از محافظ‌های فیزیکی، پشه بند، پمادهای دفع کننده پشه، توری برای پنجره و درها، استفاده از پوشش‌ برای مناطقی از بدن که در معرض گزش پشه است را از جمله نکاتی برشمرد که می توانند خطر گزش پشه آنوفل و ابتلا به بیماری را کاهش دهند.
 
طبرسی  کنترل مالاریا را وابسته به وضعیت بهداشتی محیط دانست و یادآور شد که هرچه تلاش شهرداری ها و متولیان بهداشت محیط جامعه در راستای بهبود وضعیت بهداشتی محیط بیشتر باشد، منجر به کاهش مخزن‌های این پشه خواهد شد و در نتیجه کنترل و ریشه کنی بیماری مالاریا موفق ترخواهد بود.