به نقل از «تسنیم»

گزارش| ولی صمد؛ پدر زبان تاجیکی و برنده کتاب سال ایران

تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۸۳۱۷۲

ولی صمد، اگرچه یک ادیب و نویسنده مشهور تاجیک محسوب می‌شود، اما محبوبیت وی به عنوان «پدر زبان تاجیکی» و دریافت جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۵، وی را به یک چهره برجسته میان دو کشور تبدیل کرده است. ۰۴ آبان ۱۳۹۸ - ۱۲:۴۷ بین الملل ترکیه و اوراسیا نظرات - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، هفته گذشته خبر شوک‌آور دیگری جامعه تاجیکستان را با بهت مواجه کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«ولی صمد» دانشمند، ادیب و نویسنده برجسته تاجیک درگذشت. از دست دادن وی پس از دو فقدان دیگر مردم تاجیک در یک سال اخیر، سومین واقعه دردناک علمی و ادبی در این کشور محسوب می‌شود. درگذشت ولی صمد از آن جهت یک فقدانِ بزرگ برای مردم تاجیک محسوب می‌شود که وی در این کشور به عنوان «پدر زبان تاجیکی» شناخته می‌شود. وی همچنین به عنوان یک چهره فرهنگی بین‌المللی در حوزه شوروی سابق و نیز جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.

فقدان «ولی ‌صمد»، پس از «بازار صابر» و «مومن قناعت»

طی حدودا یک سال اخیر دو چهره سرشناس ادبی و فرهنگی دیگر تاجیک نیز چشم از جهان بسته‌اند. بازار صابر، نویسنده و شاعد معروف تاجیک اولین موردی بود که در 11 اردیبهشت سال 97 درگذشت. وی که از شاعران معروف تاجیک محسوب می‌شد، پس از یک ماه بیماری در بیمارستانی در ایالات متحده در گذشت. صابر یکی از شاعران معروف تاجیک بود که با عضویت در حزب دموکراتیک این کشور، یکی از مخالفین دولت فعلی نیز به شمار می‌رفت.  وی در تاجیکستان به زندان محکوم شده بود، و در نهایت به آمریکا مهاجرت کرد، اما در سال 2013 به این کشور بازگشت و از سوی امامعلی رحمان مورد تقدیر قرار گرفت.

دومین چهره برجسته ادبی تاجیک که در یک سال اخیر درگذشت، مومن قناعت بود. وی نیز از جمله شاعران نوگرای تاجیک بود و در ایران بسیار شناخته شده محسوب می‌شود. شهرت وی در ایران به دیدار با مقام معظم رهبری و سرودن شعر معروف «از خلیج فارس می‌آید نسیم فارسی» در دهه 1980 در مقابل حکام عرب مربوط می‌شود. وی در سن 86 سالگی در مورخ 28 اردیبهشت 97 در تاجیکستان درگذشت.

ولی صمد، ادیب برجسته و زبان‌شناس مشهور تاجیک، سومین شخصیت ادبی تاجیک است که در حدودا یک سال و نیم اخیر چشم از جهان فرو می‌بندد.

تحصیلات و فعالیت علمی

ولی صمد در تاریخ 20 ژانویه سال 1936 در روستای واروخ در ناحیه اسفارا که در آن زمان جزئی از اتحاد جماهیر شوروی، و زیرمجموعه جمهوری‌های سوسیالیستی آسیای مرکزی بود، به دنیا آمد. وی در سال 1956 از دانشگاه تربیت معلم کانی‌بادام فارغ‌التحصیل شد و در سال 1961 نیز تحصیل در دانشکده زبانشناسی دانشکده دولتی آموزگاری خجند را به اتمام رساند. این ادیب برجسته تاجیک پس از اتمام تحصیل، در دوره اتحاد جماهیر شوروی نخست به عنوان سردمدار جمعیت «دانش» ولایت، و سپس به عنوان استاد در دانشگاه خجند فعالیت کرد.

ولی صمد در سال 1964 به عنوان دانشجوی دکترا در دانشکده دولتی آموزگاری دوشنبه پذیرفته شد و  سپس در سال 1976 در انستیتوی ادبیات نظامی آذربایجان دوره‌ای را گذراند، و در نهایت رساله خود را با موضوع «مسائل عمده پیوند ادبی مردم تاجیک و آذری در قرن 19» دفاع کرد.

مهم‌ترین آثار ولی صمد

ولی صمد در دوران فعالیت علمی و ادبیاتی خود بیش از 15 کتاب و 35 مقاله در حوزه‌های گوناگون تاریخ و ادبیات به چاپ رسانده است. حوزه تخصصی نوشته‌های وی با تمرکز بر روابط ادبی مردم تاجیک با روس‌ها، آذری‌ها، گرجی‌ها، ارامنه، ترکمن‌ها، تاتارها و ازبک‌ها بوده است.

در همین راستا می‌توان از جمله مهم‌ترین کتاب‌های ولی صمد به مواردی چون «مسائل اساسی در روابط ادبی مردم تاجیک و آذری در قرن 19» (به زبان روسی، باکو- دوشنبه، 1976)، «پیوندهای ادبی-عاملی مهم رشد ادبیات» (1976)، «توشه همدلی» (1989)، «از قعر خزر تا اوج زحل» (1992)، «فردوسی و شاهنامه در قفقاز» (چاپ تهران، 2000)، «درخشش یک اختر سوزان »(جلد اول سال 2001 و جلد دوم سال 2013)، «بازگشت به ایرانشهر» (چاپ ایروان، 2003، با مشارکت ویکا اراکلیان)، «مهرنامه» (برای جشن هشتادمین سالگرد زادروز استاد محمدجان شکوری؛ تهران 2007) اشاره کرد.

معروف‌ترین کتاب وی یعنی «فردوسی و شاهنامه در قفقاز»  توسط دکتر رحیم مسلمانیان قبادیانی به فارسی برگردانده شده و در سال 1378 از سوی نشر کارنگ به چاپ رسیده است. همچنین برخی مقالات وی از جمله «فردوسی در گرجستان» (کیهان فرهنگی، فروردین و اردیبهشت 1376، شماره 132) و نیز «یک صفحه پراضطراب از تاریخ فردوسی شناسی در ارمنستان» (نامه پارسی 1331، شماره 4) به زبان فارسی در دسترس است.

فعالیت‌های کاری

ولی صمد علاوه بر نگارش آثار و مکتوبات علمی برجسته، فعالیت‌های گسترده‌ داخلی و بین‌المللی نیز در حوزه‌های گوناگون ادبی، با تمرکز بر زبان فارسی و گویش تاجیکی صورت داد. از جمله مهم‌ترین فعالیت‌های بین‌الملل ولی صمد می‌توان به مواردی همچون عضویت در هیات ریاست بنیاد بین‌المللی زبان فارسی تاجیکی (از جولای 1989)، عضویت افتخاری در مجمع نویسندگان جمهوری آذربایجان (از اکتبر 1993)، عضویت در انجمن شرق‌شناسان ارمنستان (از مارس 2003)، عضویت در هیات ریاست انجمن دوستی ایران و تاجیکستان (از مارس 2003)، عضویت در هیات تحریریه مجله «رودکی» (ایران، از سال 2000) و مجله «ادب» (تاجیکستان 2001) اشاره کرد. وی از سال 1994 نیز عضو مجمع نویسندگان تاجیکستان بود.

برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

یکی از زمینه‌های مهم شناخته شدن ولی صمد در ایران، علاوه بر برگردان و چاپ آثار و نوشته‌های وی، ولی صمد برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نیز شده بود. وی در سال 2005 با نگارش کتاب « شاهنامه فردوسی و چیرنیشیوسکی» مفتخر به دریافت این جایزه مهم می‌شود.

یکی از سایت‌های تاجیک به مناسبت هشتاد سالگی ولی صمد، پیرامون خاطره دریافت جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی توسط وی می‌نویسد: «یکی از لحظات گوارا و خرسندبخش برای ولی صمد، برگزیده شدن برای دریافت جایزه کتاب سال در جمهوی اسلامی ایران است. رساله «شاهنامه فردوسی و چرنیشفسکی»  که در انتشارات «ادیب» سال 2004 به چاپ رسیده بود، در این آزمون بلندمرتبه‌ی ایران صاحب جایگاه اول شد. این جایزه را خود رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران، محمد خاتمی در روز 8 فوریه سال 2005 در شهر تهران به استاد ولی صمد، تحویل داد».

کتاب مذکور همچنین در آزمون دوم بین‌المللی دولت‌های مشترک المنافع در زمینه فرهنگ (مسکو، 9 سپتامبر 2005) نیز دریافت‌کننده دیپلم درجه 3 شده است و در سال 2012 نیز به خط فارسی در تهران به چاپ رسیده است.

احیاگر زبان پارسیِ تاجیکی

ولی صمد اما جدای از جایگاه ادبی و علمی‌اش، میان مردم تاجیک نیز بسیار محبوب است. گذر از فعالیت روشنفکری به سطوح مردمی برای یک چهره علمی همچون ولی صمد، به دلیل فعالیت‌های گسترده وی برای گویش تاجیکی بوده است. از همین جهت است که وی در تاجیکستان به عنوان «پدر زبان تاجیکی» شناخته می‌شود. تعصب و حساسیت خاص این ادیب تاجیکی نسبت به گویش تاجیکی یکی از عوامل محبوبیت وی نزد مردم تاجیک بود.

گزارش| بازداشت و جریمه زن تاجیک به دلیل پوشش حجابآغاز مانور نظامی مشترک «برادری ناگسستنی-2019» در تاجیکستان+فیلمگزارش| اصلی‌ترین مانع پیش‌روی زبان و الفبای پارسی در تاجیکستان چیست؟فراز و فرودهای حضور نظامی 40 ساله روسیه در تاجیکستانمصاحبه تسنیم با سفیر ایران: «مومن قناعت» احیاگر تمدن کهن پارسی در تاجیکستان

انتهای پیام/

R7650/P/S8,1414/CT4 واژه های کاربردی مرتبط اخبار "تاجیکستان"

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۸۳۱۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تبریک روز ارتش و نیروی زمینی ۱۴۰۳ + متن ادبی، پیام و عکس

متن پیام تبریک روز ارتش در ۲۹ فروردین ارسال می‌شود.

به گزارش ایمنا، در تقویم ایرانی ۲۹ فروردین ماه روز ارتش جمهوری اسلامی و نیروی زمینی است.

بیشتر بخوانید:

درباره روز ارتش ۱۴۰۳ و تاریخچه ۲۹ فروردین

متن روز ارتش

روز ارتش، ارتشی که با روحِ مقاومت آمیخته و با هیاهو و تکاپو عجین است، مبارک باد

۲۹ فروردین، یادآور رشادت‌های بزرگ‌مردانی است که شجاعانه جان خود را در طبق اخلاص نهادند تا از کیان نظام مقدس جمهوری اسلامی دفاع کنند.

روز ارتش مبارک باد

ای ارتشیان، از نفس سبز شماست که مرزهای وطن خط اَمنِ زیستن را به دور نقشه سرخ ایمان ترسیم می‌کند.

۲۹ فروردین روز ارتش جمهوری اسلامی ایران گرامی باد

ای ارتش

از نفس سبز شماست

که مرزهای وطن

خط اَمنِ زیستن را

به دور نقشه سرخ ایمان ترسیم می‌کند

روزتان مبارک

برادر ارتشی!

تو، خورشید روزهای خاکستری دفاع بودی و پرنده جانت، شکستن قفس‌های وابستگی را به ما آموخت. آمدی تا کوچه‌های وارستگی و اقتدار را عابر باشیم و عشق به وطن، راز همیشه بودنمان باشد.

روز ارتش مبارک باد

پدر جان

شما گفتید: ارتش فدای ملت

مردم جواب دادند: ملت فدای ارتش

و من امروز می‌گویم: جانم فدای تو و ایران

روزت مبارک پدر ارتشی من

همسر بی همتای من

با یک دنیا عشق روز ارتش را به تو مهربان

و تنها تکیه گاهم تبریک میگویم

و آزروی بهترین‌ها را برایت دارم

دوستت دارم

چونان کوه البرز پیمان من

چو دریای توفنده ایمان من

منم ارتشی، تحت فرمان آقا

تمام جهان تحت فرمان من

روز ارتش مبارک باد

ارتشی! اهتمامت را در سنگرهای دفاع و امنیت پاس می‌داریم و استواری گام‌هایت را در صیانت از هستی وطن، آرزومندیم

روزت مبارک

روز ارتش

ارتشی که زخمِ دیرسالِ وطن را مرهمی دوباره نهاد

و خاک مسموم سرزمین را

از غبار مینِ نا امنی پاک کرد، مبارک باد

هان برزمید و بخروشید ای ارتش قدرتمند الله،

بغرید و یورش برید ای دلاوران لشکریان حق،

ای پیکارگران مصاف حق علیه باطل،

ای کفر ستیزان صحنه نبرد،

ای آذین بندان حجله گاه عشق و شهادت،

درودتان باد ای ارتش اسلام، ای پاسداران مرزهای کشور قرآن، ای جندالله ای فاتحان قله انسانیت، ای نادیان عدل و عدالت تبریکتان باد

پدر عزیزم، ما امروز به استقلال خاک ایران می‌بالیم و آن را مرهون حماسه‌آفرینی و پایمردی شما شجاعانی هستیم که با خدمت در ارتش در مقابل تمامی قدرت‌های روز جهان ایستادگی می‌کنید و سربلندی و افتخار را برای میهن عزیزمان به ارمغان می‌آورید.

روز ارتش مبارک باد

برادر ارزشی و خدمتگزار ارتشی!

همت شما را در سنگرهای دفاع از میهن پاس می‌داریم

روزتان گرامی باد

به پیش ای آهنین انسان هاای فاتحان قدس و کربلا، به پیش صخره‌های سترگ جهاد و شهادت‌؛ به پیش‌

۲۹ فروردین روز ارتشیان دلاور گرامی باد

برادر غیرتمند من، روز ارتش حماسه بزرگ مردان و زنانی را یادآوری می‌کند که با عشق و ارادت به حضرت امام (ره) و انقلاب اسلامی، ندای استقلال را با تمام وجود فریاد زدند.

روز ارتش مبارک باد

سلامتان باد ای راهروان ولایت و امامت، ای حافظان پرتوان رزمی رهبر، ای نیروی مسلح امامت و امت و سلامتان باد که امامتان و مرادتان و پیر جمارانتان در توصیف شما فرمود: «افتخار بر رزمندگانی که جبهه‌های نبرد را با مناجات خویش عطرآگین نمودند».

روز ارتش مبارک باد

ما خانه‌های امن و شاد خود را مدیون شما هستیم، زیرا شما در کنار ما هستید و با سخت‌ترین شرایط

برای نجات کشور تلاش می‌کنید.

۲۹ فروردین روز ارتش بر شما و تمامی ارتشیان شجاع ایران زمین مبارک

خانواده و کشور دلیل زندگی آنهاست

یک لبخند در چهره مردمشان می‌تواند درد آنها را التیام بخشد…

آنها ارتشی هستند!

روز ارتش بر شما و خانواده محترمتان مبارک

چو ایران نباشد تن من مباد

در این بوم و بر زنده یک تن مباد

همه روی یک‌سر به‌جنگ آوریم

جهان بر بداندیش تنگ آوریم

همه سر به سر تن به کشتن دهیم

به از آنکه کشور به دشمن دهیم

۲۹ فروردین روز ارتش جمهوری اسلامی ایران گرامی باد

صیانت از آب و خاک کشورمان، وظیفه آنهاست

اشک‌هایشان قطرات خون است

مرگشان از دست دادن روح پاک زندگی …

روز ارتش بر شما سربازان شجاع ایرانی مبارک

کد خبر 744772