به نقل از «ایسنا»

ویرانه‌های ۷۰۰ ساله اولین بیمارستان یزد در بافت جهانی!

تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۵۴۰۷۲

ایسنا/یزد«بقعه ابودرداء» تنها بخش باقی‌مانده از مجموعه‌ی «دارالشفای صاحبی» است که ۷۰۰ سال قبل به عنوان اولین بیمارستان یزد و یکی از اولین بیمارستان‌های کشور شناخته می‌شده ولی اکنون تنها مخروبه‌ای از آن در گوشه‌ای از بافت تاریخی یزد به جامانده است.

به گزارش ایسنا، دارالشفای صاحبی در محله‌ای که به همین نام(دارالشفاء) و در نزدیکی بازار چهارسوق در بافت تاریخی کهن شهر یزد واقع شده،  در سال ۶۶۶ هجری قمری توسط توانگری به نام «خواجه شمس الدین محمد تازیکو» به دستور «خواجه شمس الدین محمد دیوان جوینی» از وزرای به نام خاندان جوینی در روزگار اَباقاخان مغول بنا شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خواجه شمس‌الدین، طرح دارالشفاء را در قالب چهار صفه و طنبی، بادگیر و بیت‌الادویه، حوض‌خانه و خانه‌های نیکو طراحی و باغی مشجر در عقب آن ساخت، سپس گنبد یخدان در آستانه عمارت مسجد «مروح» ساخت و بر درگاهش چاه آب سرد حفر و تمام این عمارت را با آجر، گچ و کاشی تزئین کرد.

البته اکنون از این مجموعه بزرگ، تنها بقایای ویران شده «سید ابودرداء» که منحصر به سه دیوار است، باقی ‌مانده و در آن فقط بقایای مخروبۀ محراب با مقرنس گچ‌بری دیده می‌شود.سبک معماری و مقایسه‌ی آن با بناهای مشابه نیز نشان می‌دهد که این بنا متعلق به دوران مغول است ولی از آنجایی که این بنای ثبتی، کاربری مذهبی داشته است، اکنون جزو موقوفات و اموال اداره کل اوقاف محسوب می‌شود.

بنای مذکور در واقع، بقعه «سید ابودرداء» از سادات یزدی و احتمالاً از پزشکان این دارلشفاء بوده که اطلاعات زیادی از وی در دسترس نیست اما مردم در گذشته به علت تقدسی که نسبت به آن داشتند، این بقعه را مانند یک زیارتگاه می‌دانستند و بیرون آن شمع روشن می‌کردند، هرچند که در این زیارتگاه، کتیبه‌ای مشاهده نشده و صورت قبر نیز تعویض و اثری از قبر قدیمی نیست.

این مکان در گذشته اهمیت بسیار زیادی داشته به طوری که «امامی هروی» از ملک‌الشعرای درباری و از شعرای اهل کرمان و هم دوره با سعدی و شمس، در رابطه با این بنا قصیده‌ای سروده که بیت مطلع آن این گونه است: «ای صفای صفه‌ات ترکیب عالم را روان / صحت عقلی و روح راحت و جان جهان».

«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به این که ابودرداء باقیمانده اولین بیمارستان یزد و جزو اولین بیمارستان‌های کشور بوده است، اظهار می‌کند: این مجموعه که دارالشفای صاحبی نیز نام داشته، مجموعه بزرگی از اولین بیمارستان در دوره سید رکن الدین به شمار می‌رفته است.

وی برخوردار بودن از دارالمجانین در این بیمارستان را یکی از مهمترین ویژگی‌های این بنا عنوان می‌کند و می‌گوید: دارالمجانین بخشی متعلق به بیماران روانی در قرن هفتم بوده است که تفکیک بیماران در این دوره از تاریخ، اهمیت بسیار زیادی دارد.

مدیر کل میراث فرهنگی استان با بیان این که اکنون تنها سرستونی از مجموعه‌ی بزرگ دارالشفا باقی مانده است، اظهار می‌کند: این مجموعه بزرگ در سنوات بعدی تخریب و به خانه‌های مجاور آن تبدیل شده و تنها بخشی از ستون آن باقی مانده است.
وی از تخصیص نیافتن اعتباری برای مرمت این بنا خبر می‌دهد و می‌گوید: از بنای اصلی بخش ناچیزی باقی مانده است که با وجود هویت و تاریخچه بسیار غنی و ارزشمند، امکان بازسازی وجود ندارد. البته از آنجایی که بقعه ابودرداء در معرض خطر تخریب نیست، مشمول اعتبار اضطراری هم نمی‌شود.

فاطمی در مورد امکان مرمت و ایجاد قابلیتی برای نمایش دادن این بنا نیز خاطرنشان می‌کند: بخش قابل توجهی از بنا تخریب شده و قابل کاربری دادن نیست لذا می‌توان برای معرفی این بنای ارزشمند تاریخی به منظور نمایش دادن به گردشگران، آن را در دستور بناهای تاریخی به منظور مرمت، قرار داد.

این مسئول در پایان متذکر می‌شود: تمام بناهای تاریخی نیازمند مرمت نیستند و برای برخی از آن‌ها باید عملیات‌های باستان‌شناسی انجام شود اما با توجه به اعتبارات محدود میراث فرهنگی استان این اقدام در حال حاضر مقدور نیست.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری دارالشفا میراث فرهنگی بيمارستان بافت جهانی یزد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۵۴۰۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کاشت الکترود عمقی مغز برای درمان «سندروم لی» یک زن ۲۳ ساله

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، برای نخستین بار در کشور زنی ۲۳ ساله که از بدو تولد مبتلا به سندرم لی (اختلالی نورولوژیکی) بود برای کاشت الکترود عمقی مغز در بیمارستان شهدای تجریش جراحی شد.

علیرضا زالی جراح مغز و اعصاب و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره وضعیت کلی بیمار، اظهار کرد: بیمار زنی ۲۳ ساله است که به دلیل ابتلا به "سندرم لی" و مشخصا عوارضی مانند اختلالات حرکتی در اندام‌ها که با درمان‌های متعارف هم بهبود پیدا نکرده بود، به بیمارستان شهدای تجریش مراجعه کرد و بعد از بررسی کاندیدای جراحی شد.

وی با اشاره به بررسی وضعیت این بیمار توسط همکاران بخش اختلالات حرکتی بیمارستان شهدای تجریش، افزود: بعد از بررسی‌های تیم پزشکی تصمیم بر این شد که الکترود در بخش‌های عمقی مغز این بیمار کار گذاشته شود.

به گفته زالی در این جراحی الکترود تحریک مغز در هسته‌های تالاموس قرار داده شد، با کمک این روش اختلالات و مشکلات مقاوم به دارو درمانی در این بیمار به میزان قابل توجهی کنترل می‌شود.

استاد تمام و رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره سندرم لی توضیحاتی داد و گفت: این سندرم نوع بیماری نادر ژنتیکی است که فرد از همان بدو تولد به آن مبتلاست، عمده مشکلات در این بیماران مربوط به بخش میتوکندری یعنی بخش کارخانه درون سلول مغز است.

وی افزود: انواع بیماری‌ها شامل اختلالات عصبی، کاهش شنوایی، مشکلاتی در قوای عقلانی و ضریب هوشی، اختلالات چشمی و مشکلات قلبی، عروقی و تنفسی از جمله عوارض مبتلایان به سندرم لی است.

زالی با اشاره به اینکه نخستین جراحی سندرم لی در کشور توسط متخصصان بیمارستان شهدای تجریش انجام شده است، اظهار کرد: خوشبختانه بیماری که تحت عمل جراحی درمان سندرم لی قرار گرفت، از طول عمر بالاتری در بین مبتلایان برخوردار است.

وی یادآور شد: اولین جراحی سندرم لی در دنیا توسط متخصصان جراحی اعصاب دانشگاه اکلاهما در ایالت اکلاهما آمریکا در بیماری ۱۸ ساله انجام شد.

انتهای پیام/