به نقل از «تسنیم»

ردپایی از خاویار ایران در بازارهای هدف نیست

تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۸۳۳۷۰۳

با وجود آنکه ایران در تولید خاویار زبانزد بود، اما طی سال های اخیر چینی ها بازار خاویار را در دست گرفتند. ۲۸ آبان ۱۳۹۸ - ۱۰:۳۹ رسانه ها خواندنی نظرات - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، با وجود آنکه در گذشته نه چندان دور، ایران در تولید خاویار زبانزد در دنیا بود، اما طی سال های اخیر چینی ها بازار خاویار را در دست گرفتند یا قبضه کردند، به طوری که دیگر ردپایی از ایران در بازارهای هدف نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بسیاری از مسئولان بر این باورند که با انقراض خاویار دریایی به سبب برداشت غیرمجاز و آلودگی دریا، بسیاری از کشورها همچون چین با استفاده از کارشناسان و مولد ایرانی توانستند رتبه نخست در تولید خاویار پرورشی را به خود اختصاص دهند که به نظر می رسد غفلت مسئولان ذی ربط موجب شده تولید و صادرات خاویار پرورشی ایران در مقایسه با تولید چین بسیار ناچیز باشد.

آمار‌ها حاکی از آن است که حدود 300 تن خاویار پرورشی در دنیا تولید می‌شود که چین با تولید 100 تن رتبه نخست در دنیا را به خود اختصاص داده و ایران با تولید 2 تا 4 تن خاویار پرورشی حرفی برای گفتن ندارد، در حالی که به سبب دارا بودن تکنولوژی، تولید خاویار پرورشی باید به عنوان یکی از طرح‌های اقتصاد مقاومتی از سوی سازمان شیلات به عنوان سیاست گذار در بخش آبزی پروری مطرح می‌شد.

ماجرا تنها به این جا ختم نمی شود چرا که بسیاری از کشورهای تولیدکننده خاویار پرورشی در دنیا تلاش می کنند تا خاویار خود را با برند ایران در بازارهای دنیا عرضه کنند و علی رغم آنکه کشور ما در تولید خاویار پرورشی جایی ندارد، اما برند ایران در زمینه کیفیت بالای خاویار دریایی موجب سو استفاده تولیدکنندگان مطرح خاویار پرورشی قرار گرفته است.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از دلایل عقب ماندگی ایران در خصوص تولید خاویار پرورشی در دنیا و از دست دادن بازارهای هدف و بی توجهی مسئولان در زمینه توسعه خاویار پرورشی و دستیابی به جایگاه قبلی خود در بازارهای هدف با خبر شویم:

در تولید خاویار پرورشی جایگاهی نداریم/تولید خاویار ایران قابل مقایسه با چین نیست

ارسلان قاسمی مدیر عامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان با اشاره به اینکه ایران در خاویار پرورشی حرفی برای گفتن در بازار‌های هدف ندارد، اظهار کرد: علی رغم آنکه در تولید خاویار دریایی زبانزد در دنیا بودیم، اما در خصوص خاویار پرورشی به سبب غفلتی که طی سال‌های گذشته در کشور صورت گرفته، جایگاهی نداریم.

وی با اشاره به اینکه تولید ماهی خاویار استروژن بین 7 تا 10 سال زمان می‌برد، افزود: در سنوات گذشته، مسئولان امر به سبب آنکه بزرگترین تولیدکننده خاویار جهان هستیم، اقدام عملیاتی در خصوص خاویار پرورشی به طور شایسته در انجام ندادند و در این زمینه تنها شعار دادند که همین امر موجب شد سایر رقبا از ما جلوتر باشند.

قاسمی مجموع تولید خاویار پرورشی در کشور را 1.5 تا 2 تن اعلام کرد و گفت: این در حالی است که براساس آمار چین 100 تن خاویار پرورشی تولید می‌کند.

مدیر عامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان با بیان اینکه در خصوص خاویار پرورشی همچنان غفلت داریم، اظهار کرد: با وجود آنکه سیاست گذاران سازمان شیلات به عنوان متولی بخش آبزی پروری، علاقه‌ای به تولید خاویار پرورشی ندارند یا تولید این نوع ماهی برایشان مهم نیست، از این رو همین امر موجب شده تا همچنان نسبت به این موضوع غافل باشیم.

وی ادامه داد: با وجود آنکه در پرورش ماهی در قفس از لحاظ تکنولوژی به خارج وابسته هستیم، اما به عنوان یکی از طرح‌های اقتصاد مقاومتی به این موضوع پرداخته می‌شود و در خصوص گوشت و ماهی خاویار که صاحب تکنولوژی هستیم و باید در بخش شیلات به عنوان یکی از طرح‌های اقتصاد مقاومتی مطرح شود، متاسفانه به دلیل عدم افراد با نفوذ در این زمینه توجهی به این موضوع نشده، در حالیکه هدف اصلی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، تولید درون زا با نگاه بیرون زاست.

قاسمی درباره آخرین وضعیت خاویار دریایی بیان کرد: کشور‌های حاشیه دریای خزر توافق کردند که صید تجاری خاویار تا بازسازی ذخایر همچنان ممنوع باشد.

این مقام مسئول با انتقاد از تولید ناچیز خاویار پرورشی ایران در مقایسه با دیگر کشور‌ها بیان کرد: بنابر آمار، ایران 2 تن خاویار پرورشی تولید می‌کند، در حالیکه کشور‌های همچون چین، اسپانیا و فرانسه در این زمینه از ما جلوتر هستند.

رقبا بازار خاویار را قبضه کردند/برداشت غیر مجاز یکی از عوامل انقراض خاویار دریایی

یعقوب دوجی مدیر عامل اتحادیه صیادان کشور با اشاره به اینکه چین از لحاظ میزان تولید خاویار پرورشی در دنیا حرف اول را می‌زند، اظهار کرد: با وجود آنکه ایران اهل فن خاویار است، اما سایر رقبا همچون چین جای ما را در بازار‌های هدف گرفتند، درحالیکه کیفیت خاویار پرورشی با آب دریای خزر به مراتب بالاتر است.

وی افزود: علی رغم آنکه چینی‌ها مولد و بچه ماهی را برای تولید خاویار از ایران بردند، اما هم اکنون رتبه اول تولید در دنیا را به خود اختصاص دادند، هر چند خاویار چینی از لحاظ طعم و کیفیت به سبب شرایط اکوسیستم این کشور به خاویار ایرانی نمی‌رسد.

دوجی ادامه داد: با توجه به آنکه خاویار اصلی در کشور ما تولید می‌شود، اخیرا سازمان شیلات توسعه پرورش ماهیان خاویاری را در دستور کار خود قرار داده است و همواره پیش بینی کرده که تولید خاویار تا پایان سال به 5 تا 6 تن برسد.

مدیر عامل اتحادیه صیادان با اشاره به دلایل ناچیز تولید خاویار پرورشی در مقایسه با چین بیان کرد: اگرچه چین به سبب انجام برخی فعل و انفعالات در زمینه بچه ماهی، رتبه نخست در جهان را به خود اختصاص داده است، اما خریداران بین المللی خاویار هیچ وقت به سراغ خاویار چینی نمی‌روند و برای خرید و توسعه تکنولوژی در زمینه ماهیان خاویاری به ایران می‌آیند.

وی درباره اینکه آیا انقراض خاویار دریایی در ایران را تایید می‌کنید، گفت: بنابر دلایلی ممکن است نسل ماهیان خاویاری انقراض پیدا نکرده باشد و همانند انسان‌ها که در زمان جنگ به مکانی پناه می‌برند، به جای امنی این گونه ماهیان در دریای خزر کشیده باشند، اما به طور کلی حدسیات برآن است که به سبب برداشت غیرمجاز و بی رویه خاویار از دریای خزر، آلودگی دریا و مسائل صنعتی گونه خاویار دریایی منقرض شده است.

ممنوعیت صید تجاری خاویار دریایی در سال 2019/افزایش تولید خاویار در راه است

حسین عبدالحی معاون توسعه آبزی پروری سازمان شیلات درباره آخرین وضعیت تولید خاویار پرورشی در کشور اظهار کرد: بنابر آمار سال گذشته حدود 6 تن خاویار پرورشی و 2 هزار و 800 تن گوشت خاویار تولید شد و پیش بینی می‌شود امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل حداقل تولید خاویار 30 درصد افزایش یابد.

وی با اشاره به اینکه ایران در سال 2017 رتبه سوم تولید خاویار پرورشی بعد از چین و ارمنستان را به خود اختصاص داده است، افزود: برآورد‌ها حاکی از آن است که امسال بعد از چین در خصوص تولید خاویار پرورشی در رتبه دوم جهانی قرار گیریم.

عبدالحی ادامه داد: اگرچه ایران در خاویار دریایی حرف اول در دنیا را می‌زد، اما در زمینه خاویار پرورشی رتبه نخست دنیا به چین اختصاص دارد و پس از کسب رتبه دوم خاویار پرورشی در دنیا، حفظ این رتبه از اهمیت بالایی برایمان برخوردار است.

این مقام مسئول درباره آخرین وضعیت صید خاویار از دریای خزر بیان کرد: براساس توافق کشور‌های حاشیه دریای خزر، صید تجاری خاویار از دریای خزر از سال 2011 ممنوع است و همه ساله در کمیسیون منابع زنده در این خصوص تصمیم گیری می‌شود که بدین ترتیب در سال 2019 صید تجاری خاویار ممنوع و تنها برداشت برای تحقیقات و رهاسازی مجاز است.

سهم 2 میلیون دلاری خاویار ایران از مجموع صادرات/ قیمت خاویار ایرانی در دنیا یک هزار یورو است

خدایی دبیر کل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران با اشاره به اینکه دوره طلایی خاویار خزر به دلیل صید بی رویه کشور‌های حاشیه دریایی خزر پس از فروپاشی شوروی نسل روبه انقراض رفت، اظهار کرد: در 30 سال گذشته که مجموع صادرات آبزیان 90 میلیون دلار بود، رقمی بالغ بر 70 میلیون دلار به خاویار اختصاص داشت و بنابر آمار سال گذشته، از مجموع 528 میلیون دلار صادرات تنها 2 میلیون دلار آن مربوط به خاویار پرورشی بود چرا که خاویار دریایی از سبد صادرات حذف شده است.

وی با اشاره به دلایل اختصاص رتبه نخست تولید خاویار پرورشی به دیگر کشور‌ها، افزود: با وجود حذف خاویار دریایی از سبد صادرات ایران، دیگر کشور‌ها همچون چین به خاویار پرورشی روی آوردند، هر چند گونه‌ای که آن‌ها کار می‌کنند با خاویار ایران یکی نیست.

خدایی ادامه داد: علی رغم تاخیر در پرورش ماهیان خاویاری، بیش از 100 مزرعه در کشور زیر کشت خاویار است که مجموع تولید آن‌ها به 4 تن می‌رسد، هر چند شیلات آمار تولید خاویار پرورشی را 6 تن اعلام می‌کند.

این مقام مسئول مجموع تولید خاویار پرورشی در دنیا را 300 تن اعلام کرد و گفت: رقمی حدود 50 تن از این میزان در چین، 40 تن کشور‌های اروپایی همچون ایتالیا، لهستان و مجارستان، روسیه 25 تا 30 تن است.

به گفته وی، گونه خاویار چینی در دنیا 300 تا 400 یورو و گونه خاویار ایران و روسیه یک هزار یورو است که این امر نشان می‌دهد با وجود عقب ماندگی تولید خاویار پرورشی نسبت به سایر رقبا، اما در کیفیت و برند حرف اول را می‌زنیم.

دبیر کل اتحادیه تولید و تجارت آبزیان با انتقاد از سو استفاده چینی‌ها از برند خاویار ایرانی بیان کرد: با توجه به کیفیت بالای خاویار ایرانی، چینی‌ها تلاش می‌کنند تا خاویار خود را به اسم خاویار ایران در سایر بازار‌ها عرضه کنند، هر چند به سبب قوانین سخت گیرانه این موضوع می‌تواند تولید خاویار کشورشان را در معرض خطر قرار دهد، اما به صورت موردی اقدام به این کار می‌کنند، ضمن آنکه با قاچاق خاویار پرورشی چین به کشور، سو استفاده کنندگان در نظر دارند آن را به جای خاویار ایرانی در بازار توزیع کنند.

وی با بیان اینکه ایران در گونه خاویار فیل ماهی روسیه رتبه نخست و ایران دوم را داراست، گفت: با توجه به آنکه روس‌ها در 100 سال پیش در موسسه تحقیقات، خاویار را برای ما پایه گذاری کردند و به عبارتی روس‌ها در این زمینه از ما 50 سال جلوتر بودند، بنابراین این موضوع در کنار استحصال بیشتر روس‌ها به لحاظ وسعت دریا موجب شده تا آن‌ها در گونه فیل ماهی رتبه نخست در دنیا را به خود اختصاص دهند.

خدایی با اشاره به اینکه خاویار دریای خزر از نظر کیفیت و مقدار در انحصار ایران و روسیه است، بیان کرد: در خاویار پرورشی آنچه که ایران تولید کرده، گونه ضعیف تری از ماهیان خاویاری است.

این مقام مسئول با اشاره به دلایل عقب ماندگی ما در خصوص خاویار پرورشی نسبت به چین گفت: تاخیر در سرمایه گذاری در زمینه خاویار پرورشی و دیربازده بودن گونه فیل ماهی موجب شده از لحاظ تولید نسبت به چین عقب باشیم، اما به سبب آنکه سرمایه گذاری ما در این زمینه به سرعت در حال توسعه است، پیش بینی می‌شود که ظرف مدت 3 تا 4 سال آینده رقم تولید خاویار پرورشی کشور به 10 تن برسد.

وی در پایان درباره اینکه آیا امکان رسیدن به جایگاه نخست تولید خاویار پرورشی در دنیا وجود دارد، تصریح کرد: اگرچه امیدواریم به جایگاه نخست تولید خاویار پرورشی در دنیا دست یابیم، اما چینی‌ها در این زمینه به سرعت کار می‌کنند، از این رو به سبب جلو بودن آن‌ها در زمینه تولید و گونه متفاوت ماهی آن‌ها با ایران ممکن است از لحاظ عددی به رتبه نخست در بازار‌های هدف نرسیم، اما از لحاظ ارزشی و صادرات بعد از روسیه به رتبه اول و دوم خواهیم رسید.

منبع:باشگاه خبرنگاران

انتهای پیام/

بازگشت به صفحه رسانه‌ها

R41383/P/S9,1299/CT12

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۸۳۳۷۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صادرات مرغ با هدف تعادل بازار و ایجاد درآمد ارزی

بنابر آمار پتانسیل تولید سالانه ۳ میلیون تا ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تن مرغ در کشور وجود دارد که با احتساب سرانه مصرف ۳۰ تا ۳۲ کیلوگرم مرغ به ازای هرنفر و استفاده حداکثری از ظرفیت واحدهای مرغداری، برای تولید حداقل یک میلیون تن مرغ مازاد باید برنامه ریزی صادراتی داشت تا تراز تجاری صنعت به سمت مثبت شدن پیش رود.

طی ماه های اخیر وزارت جهاد سیاست افزایش جوجه ریزی های ماهانه ۱۵۰ تا ۱۷۰ میلیون قطعه را در راستای تنظیم بازار اتخاذ کرده که با احتساب مصرف داخل، این میزان تولید از نیاز کشور بالاتر است، بنابراین نه تنها برای ذخایر استراتژیک نیازی به واردات نداریم، بلکه صادرات مستمر به عنوان راهکار موثر در پایداری تولید و تنظیم بازار باید دنبال شود به طوری که با اعمال حمایت های لازم از صادرات، بازارهای جدید حتی خارج از منطقه بازاریابی شود که در صورت تحقق، ارزآوری قابل توجهی خواهیم داشت.

در همین ارتباط مجتبی نوروزی رئیس سازمان دامپزشکی به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بنابر آمار طی ۲ ماه اخیر بیش از هزارتن مرغ به عراق صادر شده است. بناداریم صادرات مرغ به عنوان یک مقوله انجام شود چراکه با زیرساخت های کنونی واحد های  مرغداری امکان صادرات ۳۰۰ هزار تن مرغ در سال وجود دارد. لذا با افزایش میزان جوجه ریزی ها می‌توان بخشی از نیاز ۲ میلیون و ۲۰۰ هزارتنی مرغ کشورهای اطراف را تامین کرد.

رئیس سازمان دامپزشکی افزود: سالانه ۳.۶ دوره جوجه ریزی در واحدهای مرغداری صورت می گیرد که اگر آن را به ۴ دوره ۱۷۰ میلیون قطعه جوجه ریزی افزایش دهیم، مازاد تولید را باید به بازارهای هدف صادر کرد. اگر میزان جوجه ریزی ها با زیرساخت های فعلی  را به ۶ دوره افزایش دهیم، امکان صادرات مرغ تا مرز یک میلیون تن و حتی تولید مرغ سایز هم وجود دارد.

صادرات مستمر مرغ باید در دستور کار قرار گیرد

در ادامه علی ابراهیمی مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: مرغداران در راستای سیاست وزارت جهاد جوجه ریزی را افزایش دادند که در نتیجه به سبب تولید بالا، ماه های پرمصرف را بدون تنش پشت سر گذراندیم. علی رغم افزایش سرمایه گذاری بالا ناشی از ازدیاد جوجه ریزی ها، مرغداران نه تنها سودی عایدشان نشد، بلکه در حال زیان هم هستند که با استمرار این روند تولید دچار چالش می شود.

ابراهیمی ادامه داد: با توجه به سیاست وزارت جهاد، برنامه ریزی ها باید به گونه ای باشد که مازاد تولید به بازارهای هدف صادر شود، کما اینکه از قبل از عید این امر آغاز شده است، اما انتظار می رود که روند صادرات تسریع شود.

مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه جمع آوری و خرید تضمینی تاثیر مقطعی در کاهش زیان مرغداران دارد، افزود: در شرایط کنونی  امکان جمع آوری کل مازاد توسط پشتیبانی وجود ندارد و از طرفی مرغ های جمع آوری شده در مقطعی باید به بازار عرضه شود که بدین ترتیب جمع آوری مرغ مازاد توسط پشتیبانی امور دام اثر مقطعی دارد.

او صادرات مرغ را موثرین راهکار تنظیم بازار دانست و گفت: موثرین راهکار بالا نگه داشتن تولید مرغ در کشور که تامین کننده نیاز مرغداران باشد، فراهم کردن زمینه صادرات مستمر به کشورهای منطقه و بیرون منطقه است که علاوه بر ایجاد ارزآوری به افزایش اشتغال هم کمک می کند.

با توسعه صادرات مرغ دیگر نیازی به استفاده از درآمدهای نفتی برای واردات نهاده نیست

بنابر آمارهای اعلامی در فروردین ماه حدود ۱۴۰میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گرفته است که برمبنای تخم مرغ هایی که به دستگاه رفته برآورد می شود که جوجه ریزی اردیبهشت به همین رقم برسد، درحالی‌که جوجه ریزی ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون قطعه ای جوابگوی نیاز کشور است که براین اساس مسئولان سیاست گذار در راستای پایداری تولید و جلوگیری از زیان مرغداران باید تمهیداتی برای مازاد تولید اتخاذ کنند.

در ادامه ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: برآوردها حاکی از آن است که تا پایان سال حداقل ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزارتن مرغ صادر شود که براین اساس صادرات مرغ با احتساب هرکیلو ۲ دلار حداقل ۶۰۰ میلیون دلار ارزآوری دربردارد صادرات مرغ به بازارهای هدف، تراز صنعت مرغداری به سمت مثبت شدن می رود که با این وجود دیگر نیازی به استفاده از درآمدهای نفتی برای واردات نهاده دامی نیست با صادرات مرغ به بازارهای هدف، تراز صنعت مرغداری به سمت مثبت شدن می رود که با این وجود دیگر نیازی به استفاده از درآمدهای نفتی برای واردات نهاده دامی نیست.

رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون با بیان اینکه ۶۰ تا ۷۰ درصد صنعت طیور وابسته به درآمدهای نفتی است، افزود: با توجه به سیاست وزیر جهاد مبنی بر افزایش جوجه ریزی ها بعداز سال ها صادرات مرغ در اسفند آغاز شد که با استمرار این روند نتایج ملموس خواهدشد در اسفندماه صادرات مرغ تنها به عراق انجام شد، اما در حال برنامه ریزی برای صادرات مستمر مرغ به دیگر بازارهای کشورهای همسایه هستیم.

پتانسیل صادرات بیش از ۶۰۰ هزارتن مرغ به بازارهای هدف

همچنین حبیب اسداله نژاد کارشناس صنعت طیور و مدیرعامل اسبق اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: بنابر آمار روزانه ۷ هزار و ۵۰۰ تن معادل ماهانه ۲۲۰ تا ۲۳۰ هزارتن گوشت مرغ مورد نیاز کشور است که براین اساس ماهانه ۱۳۰ میلیون قطعه جوابگو است جوجه ریزی۱۵۰ میلیون قطعه ای  شک برانگیز است چراکه بنابه دلایل متعدد از جمله کمبود جوجه، امکان تامین  این میزان از طریق واردات وجود ندارد و دومین موضوع در صورت تحقق جوجه ریزی ماهانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیون قطعه، بازاری برای این حجم تولید وجود ندارد.

اسداله نژاد با بیان اینکه فاکتورهای متعددی در صادرات مرغ باید  رعایت شود، افزود: اولین فاکتور برای صادرات نیازمند کاهشی بودن قیمت تمام شده تولید است و همواره  اتخاذ تصمیمات خلق الساعه و تعرفه صادراتی باید حذف شود تا برنامه ریزی برای صادرات مستمر دچار چالش نشود بنابر آمار ظرفیت تولید بیش از ۳ میلیون تن مرغ در کشور وجود دارد که اگر از پتانسیل ها بدرستی استفاده شود، امکان صادرات سالانه بیش از ۶۰۰ هزارتن مرغ به بازارهای هدف وجود دارد.

با توجه به جوجه ریزی ماه های اخیر، بازار مرغ در ثبات و آرامش به سر می برد به طوری‌که علی رغم سنوات گذشته نه تنها دیگر برای تامین ذخایر استراتژیک  و تنظیم بازار داخل نیازی به واردات نداریم، بلکه از ایام پایانی سال گذشته صادرات مرغ بعد از گذشت ۲۵ تا ۲۶ سال در دستور کار قرار گرفت که امید می رود با اعمال حمایت های لازم و برنامه ریزی مناسب، صادرات مستمر و پایدار دنبال شود.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی