مسیرِ آسبادهای نشتیفان برای جهانی شدن
تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۴۰۲۰۵
«همزمان با مرمت اضطراری ۱۰۷ دستگاه آسباد درشهرستان خواف در خراسان رضوی؛ با تدوین پرونده ثبت جهانی آسبادهای نشتیفان، این اثر تاریخی در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو ثبت شد.»
به گزارش ایسنا، محمد رکنی - مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران - با بیان‌که تا کنون ۱۲۴ آسباد در شهرستان خواف شناسایی شده که ازاین تعداد ۱۰۷ آسباد به صورت اضطراری مرمت شده‌اند، از در دستور کار بودن مرمت تدریجی این آثار تاریخی خبر داد و افزود: ۱۲دستگاه از آسبادها ثبت شده در فهرست آثار ملی نیز تا کنون به طور کامل احیا شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او با اشاره به ثبت موقت آسبادهای ایران در فهرست میراث جهانی و انجام مراحل ثبت جهانی این اثر تاریخی، افزود: مرمت و احیای این آثار تاریخی در شهرستان خواف، می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگر داشته باشد.
بنا بر گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی، همچنین محمود باعقیده - مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خواف؛ نیز با اشاره به ثبت ملی آسبادهای قرار گرفته در روستاهای "خرگرد"، "تیزاب"، "برآباد" و شهر "سنگان" با هفت شماره مختلف در فهرست آثار ملی بیان کرد: از آنجایی که این آثار تحت حفاظت و نظارت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد، هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر هویت آنها شود، برابر مواد ۵۵۸ تا ۵۶۹ قانون مجازات‌های اسلامی، تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، جرم محسوب می‌شود و مرمت و بازسازی آنها فقط با تأیید و نظارت اداره میراث فرهنگی انجام می‌شود.
آسبادهای نشتیفان خواف یا همان آسیاب‌های بادی در نشتیفان مشهد، یکی از بزرگترین مجموعه‌های خشت، گل و چوبی تاریخی کشور و از مجموعه آسبادهای تاریخی جهان محسوب می‌شود که از دوران پیش از تاریخ اسلام در ایران باقی مانده است. این مجموعه‌ی تاریخی در شهر نشتیفان دست در ۶ سده‌ی گذشته نیز با همین نام در بین مردم شهرت داشته است.
سوزنی سمرقندی در بارهی این تاریخی ارزشمند نوشته است: «آل مظفر یکی از سلسله پادشاهان و حکام ایرانی اهل نشتیفان بوده‌اند و شاه شجاع از بزرگان این شهر سال‌ها بر شیراز و فارس حکمرانی کرد که در زمان حکومت وی اندیشمندان و شاعران فراوانی مانند حافظ در تاریخ ایران ماندگار شدند و شهر نشتیفان در اوایل قرن نهم هجری شناخته شده و معمور بوده است.
ریشه‌ی نام شهر نشتیفان به قصه‌ای عامیامه در خود شهر برمی‌گردد. نام این شهر نیز ترکیبی از دو کلمه‌ی «نش» که محلی شده «نیش» به معنای نیش عقرب است، کلمه‌ی «تیفان» نیز محلی شده «توفان» است که در تمام روزهای سال این منطقه یعنی نشتیفان وزش بادهای موسمی را داشته است، با توجه به شرایط جغرافیایی که منطقه نشتیفان دارد، مردم آن از گذشته‌های دور به فکر بهره‌برداری از این شرایط طبیعی بوده‌اند تا با احداث آسیاب بادهایی، از نیروی جنبشی آن برای آرد کردن گندم نیز استفاده کنند. از این شاهکار مهندسی هم چنین در کارهای دیگر مانند پمپ کردن آب استفاده کرد که به آن پمپ بادی گفته می‌شود.
در کتاب جغرافیای تاریخی ولایت زاوه درباره‌ی نحوه‌ی کارکرد این اثر تاریخی این طور نوشته شده است: «چرخ و پره‌های غول آسایی که ۴۸ بال و ۳۲ پر و ۸ درگاه دارد و بر بام آسیاب و جهت وزش باد قرار گرفته‌اند. اندام این چرخ و پر از خرپلی سنگین و محکم ساخته شده‌اند و باد با عبور از دروازه‌ای بادگیری با زوایای درگاه‌های هشت‌گانه می‌رسد و چرخ و پر را به حرکت در می‌آورد. از حرکت چرخ و پر نیرویی به تیر آسیاب منتقل می‌شود و چون سر دیگر به سنگ رویی آسیاب متصل است، لاجرم سنگ هماهنگ با گردش تیر باید بچرخد و می‌چرخد.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: آسبادهای نشتیفان فهرست موقت یونسکو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۴۰۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرمایه گذاری ۳۶۰ میلیاردی بخش خصوصی در بناهای تاریخی
به گزارش خبرنگار مهر، نشست مدیرعامل صندوق توسعه و احیای بناهای تاریخی درباره عملکرد یکساله این صندوق پیش از ظهر دوشنبه در عمارت مسعودیه برگزار شد. در این نشست، شهاب طلایی مدیرعامل صندوق گفت: امیدواریم روز جهانی بافت‌ها و بناها تاریخی در تقویم رسمی کشور درج شود و بتوانیم مانند هفته میراث فرهنگی هفته بناها و بافت‌ها را نیز داشته باشیم. هسته اولیه شکل گیری صندوق بحث میراث فرهنگی و احیای بناهای تاریخی بوده است در سال ۹۶ موضوع صنایع دستی هم در شرح وظایف صندوق قرار گرفت. سال گذشته یکی از بهترین سال‌های صندوق بود. چون بالاترین سطح همکاری را با معاونت میراث داشته‌ایم.
وی گفت: عدم همکاری و تعارض با حوزه میدانی و ستادی وزارتخانه باعث شده بود که در ۱۷ سال گذشته صندوق احیا، عملکرد خوبی نداشته باشد که ما آن را برطرف کردیم.
وی گفت: ۱۷۶ بنای تاریخی به مزایده گذاشته و ۴۷ بنا برای احیا و مرمت به بخش خصوصی واگذار شد. امسال هم حدود ۱۰۰ بنای تاریخی از طریق مشارکت مردم واگذار می‌شود. سال گذشته مردم ۳۶۰ میلیارد تومان در امر احیای بناها سرمایه گذاری کردند.
طلایی گفت: ۲۵ سفر استانی به ۱۸ استان در سال گذشته انجام شد چون معتقد هستیم از تهران نمی‌شود به صورت تهرانیزه مشکلات را برطرف کرد چون هر استان مشکلات خود را دارد و با استان دیگر متفاوت است. به همین دلیل برای شفافیت و مشارکت‌ها، مزایده‌ها را در استان‌ها برگزار کردیم. مراسم مزایده سال گذشته در سه استان برگزار شد و امسال هم هر استانی درخواست بدهد انجام می‌شود. قبلاً واگذاری بیش از ۳۰ بنا به هر دلیلی متوقف شده بود ولی اکنون تعیین تکلیف شدند. شهریور سال گذشته ما روی صندوق مطالعه کرده بودیم چون در مرکز پژوهش‌های مجلس نیز بودم و می‌دانستم که صندوق چه مشکلاتی دارد.
وی افزود: یکی از اقدامات تعیین تکلیف شهرداری‌ها بود که به آنها ابلاغ شد موضوع تعیین کاربری بناها از شمول مالیات شهرداری‌ها معاف خواهد بود در این راستا وزارت کشور کمک کرد. تا کنون هیچکدام از کارمندان صندوق کد شناسه به عنوان کارمند نداشتند پیش زمینه آن بود که ساختار صندوق تدوین شود و به تأیید هیأت امنا برسد الان کارها انجام شده است. همچنین در جهت افزایش حقوق و دستمزد اصلاحاتی انجام شد کسانی که در حوزه میراث کار می‌کنند برای هویت کشور فعال هستند و ما باید برای حقوق این افراد اقدام کنیم سال گذشته تغییراتی در سطح پرداختها انجام شد.
مدیرعامل صندوق احیا گفت: بخشنامه‌ای در سال گذشته گرفتیم که براساس آن صندوق احیا، تنها مرجع واگذاری بناهای تاریخی معرفی شد. چون ما مدل‌های واگذاری و چالش‌هایی در این زمینه داشتیم. امسال ۱۸۶ بنای روستایی با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تعیین تکلیف می‌شوند تا مردم بتوانند در احیای آنها مشارکت کنند. صندوق بنا دارد امسال از پیمانکاران و شرکت‌های مرمتی ارزیابی کند تا واگذاری‌ها از انحصار طلبی بیرون بیاید. همچنین بنا داریم جامعه بهره برداران بناهای تاریخی مانند جامعه هتلداران یا آژانس داران ایجاد شود. امسال می‌خواهیم هر ماه برای بناهای تاریخی مراسم افتتاح داشته باشیم و موج احیا و مرمت خودش را نشان دهد.
وی ادامه داد: بحث ارزش گذاری املاک تاریخی یکی از مشکلات ما است. بسیاری از املاک ثبت ملی شده‌اند و مردم نمی‌دانند که ارزش ملک آنها چقدر هست. ما بنیه کارشناسی که بتوانیم با قاطعیت اعلام کنیم که ملک چقدر ارزش دارد را نداریم. ما بنای تاریخی زیادی در صندوق داریم اما ارزش آنها را نمی‌دانیم ولی حتماً دارایی ما بیشتر از صندوق‌های دیگر است. باید به سمت ارزش گذاری بناهای تاریخی برویم.
طبق مصوبه هیأت وزیران ۳۰۰ بنا در مالکیت صندوق احیاست.
این مقام مسئول گفت: دستگاه‌های دولتی ۲۷۰۰ بنای تاریخی دارند ماده ۱۰۰ برنامه ششم دستگاه‌ها را مکلف کرده که بناها را از بودجه خودشان مرمت کنند وزیر میراث فرهنگی دو نامه به دستگاه‌ها ارسال کرد تا اقدام کنند اما در عمل می‌بینیم نتیجه مثبتی نداشته است به همین دلیل قصد داریم با دستگاه‌ها وارد تعامل شویم و با حفظ مالکیت دستگاه‌ها، صندوق هم وارد شود. در همین راستا یکی از دستگاه‌ها مجموعه‌ای از املاک خود را واگذار می‌کند و در هفته میراث فرهنگی از آن رونمایی می‌شود.
وی درباره واگذاری موضوع صنایع دستی به فعالیت‌های صندوق هم گفت: صنایع دستی به فعالیت‌های صندوق اضافه شده است منابعی پیش بینی شده برای اینکه صندوق با جذب آن موانع بتواند کاری کند اما این اتفاق هنوز نیفتاده است.
وی با بیان اینکه صندوق به امر مرمت نیز ورود پیدا خواهد کرد گفت: ۵۰ بنا در اختیار ادارات کل استانی هست فعلاً بنا نداریم که با خانواده خود در بدنه وزارت میراث فرهنگی دچار چالش شویم.
طلایی گفت: ۳۴ کاروانسرا در مصوبات قبلی دولت به صندوق واگذار شده است برخی از کاروانسراها هستند که چند بار در مزایده ثبت کردند ولی استقبالی برای سرمایه‌گذاری در آنها انجام نشد. اصولاً ثبت جهانی شدن یک کاروانسرا به معنای این نیست که برای سرمایه گذاری در آن هم استقبال شود چون برخی از آنها امکانات اولیه هم برای سرمایه گذاری ندارند. با این حال
۵ کاروانسرا در ۵ نقطه به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟