به نقل از «آنا»

روز 16 آذر 1332 به دانشجویان چه گذشت؟/ بارسنگینی که بر دوش جامعه دانشگاهی است

تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۹۸۲۷۸

روز 16 آذر به نام روز دانشجو در تقویم نام‌گذاری شده است و دانشجویان به‌عنوان قشر فرهیخته می‌توانند تأثیرگذار در جامعه باشند.

به گزارش خبرنگار حوزه تشکل‌های دانشگاهی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، روز 16 آذر یکی از ایامی است که در اذهان عمومی جامعه و به‌خصوص دانشجویان روز ماندگاری تلقی شده و از آن به عنوان روز دانشجو یاد می‌شود و دانشگاه‌ها در این روز مراسم گرامی‌داشت برگزار می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در روز 16 آذر 1332 سه دانشجو با نام‌های مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی و آذر شریعت‌رضوی توسط رژیم منحوس پهلوی به شهادت رسیدند. این دانشجویان در روز 16 آذر 1332 به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا با محمدرضا شاه پهلوی که قرار بود چند روز دیگر در تهران انجام شود (18 آذر 1332) و از سرگیری روابط ایران با بریتانیا اعتراض کرده و در نهایت به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.

ایران در سال 32 آبشخور حوادث مختلفی از جمله سقوط دولت مصدق با استفاده از کودتای آمریکایی و انگلیسی 28 مرداد سال 32 بود. اتفاقات سیاسی در این سال منجر شد که دانشجویان با داشتن احساسات و هیجان وارد مسائل سیاسی کشور شوند و کانون این تجمع‌های دانشجویی، دانشگاه تهران بود. از روز 16 آذر سال 1332، دانشجو را به عنوان قشری اثرگذار در جامعه می‌شناسند و تشکل‌های دانشجویی و جنبش دانشجویی با اقدامات مؤثر خود می‌توانند به پویایی و نشاط علمی و سیاسی دانشگاه کمک کنند.

تشکل‌های دانشجویی به دنبال حل مشکلات جامعه هستند

سید احسان حسینی مسئول سابق مرکز مطالعات انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار آنا، می‌گوید: «در دانشگاه تنها کسانی که به دنبال راهکار برای حل مشکلات جامعه می‌گردند تشکل‌های دانشجویی هستند که خیلی بهتر از اساتید و مابقی دانشجویان غیرتشکلی عمل می‌کنند. بعد از گذشت ۴۰ سال از انقلاب دانشگاه قرار بود راهکارهایی برای حل معضلات کشور ارائه دهد، الآن مشکل اصلی کشور اقتصاد است و رهبری ۱۰ سال دارد بر اساس محور اقتصاد مقاومتی شعار تعریف می‌کند، خب راهکار و کارنامه دانشجوها برای این مسئله چیست؟»

وی ادامه می‌دهد: می‌بینیم تشکل‌های دانشجویی همچنان در فضای شعاری اول انقلاب باقی مانده‌اند که اتفاقی بیفتد و موضعی بگیرند و دیده شوند تا بگویند اثرگذار بودیم. تشکل‌ها در منطقه بسته‌ای که فضای دانشگاه و مابقی دانشجویان به آن هیچ حسی ندارند برای خود تعریف کرده‌اند و شعار مرگ بر آمریکا می‌دهند. درحالی‌که از نظر رهبری مرگ بر آمریکا خدمت به مردم، ارائه راهکار و حل مشکلات آن‌ها است آن موقع این شعار برایشان قابل‌فهم و پذیرش است، در غیر این صورت جواب نمی‌دهد. در واقع آن دوران شور گذشته است و این شعور است که قالب شده که همان بحث پژوهش و ارائه راهکار است».

اما در روزهای 14 و 15 و 16 آذر چه گذشت. خبر آمدن نیکسون رئیس‌جمهور آمریکا به ایران در کنار محاکمه مصدق، خشم مردم و دانشجویان را بیشتر کرد و در روز 14 آذر دانشجویان دانشکده‌های حقوق و علوم سیاسی، دندانپزشکی، فنی، پزشکی و داروسازی دانشگاه تهران تظاهرات پرشوری علیه کوتاچیان برگزار کردند.

تجمع دانشجویان در روز بعد نیز ادامه یافت و به خارج از دانشگاه کشیده شد. مأموران شاه با دانشجویان درگیر شده و جمعی را دستگیر و گروهی را زندانی کردند. زمزمه‌هایی که از گوشه و کنار شنیده می‌شد دانشجویان را بیشتر به ایستادگی و مقاومت علیه دیکتاتوری شاه و استکبار مصصم‌ می‌کرد. یکی از دربانان دانشگاه شنیده بود که تلفنی به یکی از افسران گارد دانشگاه دستور می‌‏رسد که باید دانشجویی را شقه کرد و مقابل سردر دانشگاه تهران آویخت که عبرت همه شود.

روز 16 آذر هنگام ورود به دانشگاه، دانشجویان متوجه تجهیزات فوق العاده سربازان  جلوی درب دانشگاه شدند و احساس کردند که قرار است اتفاقی بیفتد.  بعد از گذشت مدتی برای جلوگیری از تنش و درگیری چند دانشکده تعطیل اعلام شد و در ادامه کل دانشگاه با دستور ریاست وقت دانشگاه تهران تعطیل اعلام شد.

نیروهای نظامی رژیم منحوس پهلوی که رفت و آمد دانشجویان را کنترل کرده و در این بین عده‌ای را نیز دستگیر کرده بودند، با حضور در کلاس یکی از اساتید دانشکده فنی (شمس استاد نقشه کشی) زمینه اعتراض را در کلاس درس ایجاد کردند. آنان قصد داشتند دو دانشجو را که ظاهرا به حضور نظامیان در دانشگاه اعتراض داشتند را دستگیر کنند.

 دستگیری دو دانشجو کلاس را به هم زده، دانشجویی دیگر بر روی نیمکت کلاس فریاد می زند: «آقا ما چقدر بی‌عرضه هستیم. چقدر بدبخت هستیم. این کلاس نیست، این درس نیست. یک عده‌ای بدون اینکه از استاد و از کادر دانشگاه اجازه بگیرند وارد کلاس می‌شوند و هیاهو در می‌گیرد. تف به این کلاس و تف به این مملکت!»

دانشکده فنی به هم می‌ریزد و در محاصره کامل نظامیان قرار می‌گیرد و به یکباره فرمان آتش صادر شده و دانشجویان در صحن طبقه اول به خون می‌غلطند. عده‌ای زخمی شده و در این میان سه دانشجو به نام‌های قندچی و بزرگ نیا و شریعت رضوی به شهادت می‌رسند. همان روز 16 آذر پلیس توسط رادیو اعلام کرد: «عده‌ای از دانشجویان در کلاسهای درس نشسته بودند و به پلیس چهره خشنی نشان می‌دادند و پلیس را مسخره می‌کردند و این باعث شده که پلیس به واکنش بیفتد پلیس قصد زدن دانشجویان را نداشت ولی دانشجویان به پلیس حمله کردند و می‌خواستند اسلحه‌شان را بگیرند. پلیس در قالب دفاع این کار را کرده و قصدش زدن دانشجویان نبوده است».

فردای آن روز شاه تیمسار مزینی را برای دلجویی به دانشگاه می‌فرستد تا خودش را از این گناه و تقصیر تبرئه کند. وی با خانواده‌های شهدا ملاقات می‌کند و در دانشگاه به ظاهر از اساتید و روسا عذرخواهی می‌کند. دو روز بعد از واقعه 16 آذر، نیکسون به ایران آمد و در همان دانشگاه، در همان دانشگاهی که هنوز به خون دانشجویان بی‌گناه رنگین بود دکترای افتخاری حقوق دریافت کرد. روز 16 آذر به عنوان روز مقاومت و ایستادگی دانشجویان این سرزمین در برابر استعمار غرب و استبداد و خودکامگی در دفتر تاریخ این سرزمین به یادگار ثبت شده است.

روایت شهید چمران از 16 آذر سال 32

شهید چمران در بخشی از روایت خود از 16 آذر سال 1332 دانشگاه تهران می‌گوید:

«من نیز همراه عده‌ای از دانشجویان وارد آزمایشگاه شدم. خون مجروحین آنقدر زیاد بود که پایین پله‌ها گلگون شده بود. بین دوستان ما، شیشه پای یکی را شکافت. دیگری پایش هدف گلوله قرار گرفته و سوراخ شده بود.گلوله از یک طرف پا وارد شده و از طرف دیگر خارج شده بود. دانشجویان و مستخدمین آزمایشگاه مشغول بستن زخم های دانشجویان مجروح بودند. از حدود سی نفر که به آزمایشگاه مقاومت مصالح پناه بردند، به استثنای دو یا سه نفری همه مجروح شده بودند».

وی ادامه می‌دهد: «دانشکده کاملا محاصره شده بود و کسی نمی‌توانست خارج شود. هنگام تیراندازی در داخل دانشکده، سربازان خارج دانشکده نیز شروع به تیراندازی کردند و مقداری از سنگ‌ها و شیشه‌های جلو دانشکده فنی را شکستند. پس از ختم گلوله باران، دقیقه‌ای سکوت دانشکده را فرا گرفت. ناگهان در میان سکوت آه بلندی به گوش رسید که مانند دشنه در قلب ما فرو رفت و از چشم بیشتر دانشجویان اشک جاری شد».

شهید چمران می‌افزاید: «ناله‌های بلند و سوزناک به ما فهماند که عده‌ای مجروح شده‌اند و در همان جا افتاده اند. اولیای دانشکده مستخدمین و چند نفری از دانشکده پزشکی می‌خواستند مجروحین را به پزشکی برده معالجه کنند. ولی سربازان با تهدید به مرگ مانع از این کار شدند. بدن مجروحین در حدود دو ساعت در وسط دانشکده افتاده بود و خون جاری بود تا بالاخره جان سپردند».

بنابراین جنبش دانشجویی از همان سال 1332 که حادثه تلخ 16 آذر اتفاق افتاد به دنبال مطالبه‌گری و تکامل خود بوده‌اند.

وظیفه خطیر دانشجویان برای تحقق پیشرفت جامعه علمی کشور

سارا عاقلی دبیر سابق سیاسی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت در گفتگو با خبرنگار آنا معتقد است: «دو گروه نقش‌آفرین در فضای دانشگاه تأثیرگذار هستند؛ یک گروه اساتید و دیگری تشکل‌های دانشجویی که این دو گروه می‌توانند دانشگاه را به سمت فضای پویا و علمی پیش ببرند؛ اگر استاد، دانشجو را تشویق کند که مشکلات را ببیند، رصد کند و در پی راه‌حل برآید و تشکل‌های دانشجویی، دانشجو را با جامعه روبه‌رو کنند، می‌توان به پیشرفت این جامعه علمی امید داشت.

وی ادامه می‌دهد: «مهم‌ترین بازدارنده‌ای که در حکم ترمز در فضای دانشگاه عمل می‌کند بحث ناامیدی است وقتی دانشجویان امید به بهتر شدن فضا دارند پای‌کار می‌آیند و سختی‌ها را تحمل می‌کنند اما وقتی فضای ناامیدی به شما القا بشود، ایده شما از طرف استاد دانشگاه به سخره گرفته شود، نباید انتظار داشته باشیم که دانشجو بتوانند ادامه دهد. برای همین است که کلیدواژه امید خیلی در سخنرانی‌های رهبری با قشر جوان و به‌خصوص دانشجویان به چشم می‌خورد؛ مهم‌ترین اهرم برای از پا درآوردن فضای دانشجویی و از کار انداختن بدنه‌ای که قرار است مفید واقع شود، فضای ناامیدی است».

دبیر سابق سیاسی اتحادیه دفتر تحکیم وحدت می‌گوید: «دانشگاه از فضای جامعه به دور است و کسی که می‌تواند در این وسط جایگزین شود و یک مقداری این وضعیت را مطلوب کند، تشکل‌های دانشجویی است اما به شرطی که منزوی نشده باشد و از جامعه و از مردم دور نباشد. اگر همچنان ارتباط خود را با جامعه توانسته باشد حفظ کند، اتفاقاً جایی است که دانشجو را به‌شدت مبتلا می‌کند به موضوعات روز جامعه و می‌تواند یک نقطه تعادل باشد بین فضای آکادمیک محض دانشگاه و فضای سطحی جامعه که این دو در یک نقطه به‌هم بپیوندند. بنده معتقد هستم تولید علم بالا است، از مقاله تا رساله و پایان‌نامه، اما ظرفیت را‌ه‌گشایی از مشکلات معیشتی جامعه را ندارد. علم تولید می‌شود اما در راستای رفع نیاز جامعه نیست و دانشجو از سمت استاد به موضوعات اندیشه‌ای محض سوق داده می‌شود و نیازهای جامعه را روبنایی می‌داند».

جنبش دانشجویی و تشکل‌های دانشجویی در طول 40 سال انقلاب اسلامی به رشد و تکاملی اکنون رسیده است که در گام دوم انقلاب می‌تواند زمینه تشکیل دولت جوان و انقلابی و تمدن نوین اسلامی را فراهم کند. باید منتظر ماند و دید که این قشر اثرگذار برای رشد پرشتاب پیشرفت علمی کشور چه اقدامات شایسته‌ای انجام خواهد داد.

انتهای پیام/4118/

منبع: آنا

کلیدواژه: روز دانشجو دانشجوی انقلابی 16 آذر 1332

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۹۸۲۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزیر علوم: باید نخبگان را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست پرسش و پاسخ دانشجویان و نمایندگان تشکل‌های دانشجویی دانشگاه علامه‌طباطبائی با حضور محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و به دعوت بسیج دانشجویی دانشگاه علامه‌طباطبائی عصر دیروز (دوشنبه) در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس مرکزی این دانشگاه برگزار شد.

در ابتدای نشست نمایندگان انجمن‌های علمی دانشجویی، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل و بسیج دانشجویی ضمن بیان درخواست‌های خود در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و دانشجویی، مطالبی را بیان کردند.

وزیر علوم در این نشست با یادآوری تعطیلی دانشگاه‌ها در دوران کرونا گفت: یک سال نخست مسئولیت من در وزارت علوم، همه‌گیری کرونا بود و خوابگاه‌های خودگردان و سلف سرویس دانشگاه‌های مختلف شرایط مناسبی نداشت و مجبور به بازسازی زیرساخت‌ها شدیم. در این شرایط فعال کردن مجدد تشکل‌های دانشجویی دشوار و زمان‌بر بود. دانشگاه‌ها در ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از نظر نشاط سیاسی، فعال بودند و حضور مسئولان در دهه فجر و ایام انتخابات این موضوع را تایید می‌کند.

وی در ادامه به راه‌اندازی سامانه فرنما برای ثبت فعالیت‌های فرهنگی اشاره و اظهار کرد: برای اطلاع دقیق از فعالیت‌های فرهنگی این سامانه را تاسیس کردیم که بر اساس آن امروز دقیق می‌توانیم بگوییم، دانشگاه علامه‌طباطبائی در ۱۴۰۲ در مجموع هزار و ۳۰۰ فعالیت فرهنگی داشته است. همچنین در ارزیابی روسای دانشگاه‌ها فعالیت‌های فرهنگی ثبت شده بر اساس سامانه فرنما معیار مهمی است و از روی همین سامانه کارنامه فرهنگی برای دانشجویان صادر می‌شود.

تولید علم باید برونداد داشته باشد

زلفی‌گل با اشاره به اهمیت انجمن‌های علمی، خاطرنشان کرد: برگزیدگان جشنواره بین‌المللی حرکت و جشنواره رویش به عضویت بنیاد ملی نخبگان در می‌آیند و از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند. روند جذب افراد نخبه و مستعد در دولت و دستگاه‌های اجرایی نیز تسهیل شده است. تولید علم باید برونداد داشته باشد. تولید مقاله، کتاب، اختراع و دستاورد‌های علمی یا هنری یکی از این برونداد‌ها است و استادان باید برخی از این برونداد‌ها را داشته باشند. این موضوع در آیین‌نامه ارتقای جدید استادان و اعضای هیئت علمی که در حال تدوین است، قید شده است که استاد می‌تواند به هر شکلی دستاورد علمی خود را نشان دهد و فقط مقاله مد نظر نیست. کاربردی بودن مقالات را نیز در نظر داریم؛ به همین دلیل مقالات بنیادین ۷ امتیاز، مقالاتی که نیازی از جامعه رفع کنند، ۱۴ امتیاز برای ارتقای استادان خواهد داشت.

وی افزود: فردی که رساله‌های بنیادی داشته باشد به اندازه حقوق استاد پایه یک پژوهانه دریافت می‌کند، فردی که رساله‌های کاربردی دارد دو برابر و فردی که رساله فناوری داشته باشد، سه برابر حقوق استاد پایه یک پژوهانه می‌گیرد. استادان ارتباط با صنعت نیز به صورت ویژه تشویق می‌شوند. همچنین از علوم نوظهور و نوپدید مانند هوش مصنوعی در حد توان حمایت مالی می‌کنیم.

وزیر علوم درباره مطالبه دانشجویان در خصوص قانون حمایت از خانواده و ایجاد خوابگاه‌های متاهلی گفت: در همه دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هزار واحد خوابگاه متاهلی داشتیم ولی ما در مدت مسئولیت، ۳۵۰ واحد اضافه کردیم، 3 هزار و 200 واحد تا آخر سال نیز اضافه می‌شود که احداث 2 هزار و 600 آن شروع شده است. ساخت خوابگاه بودجه می‌خواهد. یکی از این کار‌ها طرح تهاتر و مولدسازی است. به دانشگاه‌ها اجازه داده شده است املاکی که دارند را تغییر کاربری دهند و از آنها برای ساخت خوابگاه‌های متاهلی استفاده کنند. ما پول نداریم و سازمان برنامه به ما اعتبار نمی‌دهد ولی سرمایه و امکانات بدون استفاده‌ای که داریم را می‌توانیم به گونه‌ای دیگر مورد استفاده قرار دادیم.

بر اساس قانون ما را مواخذه کنید

وی در ادامه نشست به دانشجویان پیشنهاد کرد انتقاد‌های خود را از وزارت علوم در چارچوب قانون بیان کنید. بر اساس قانون ما را مورد ارزیابی قرار دهید. به طور مثال بگویید چرا رتبه علمی کشور کاهش پیدا کرده است.

۷۵ اقدام جدید در وزارت علوم انجام شد

وی در ادامه نشست به بیان اقدامات انجام شده در وزارت علوم و ایجاد ۷۵ اقدام جدید، پرداخت و خاطرنشان کرد: افزایش پایه‌های تشویقی استادان به ۶۰ پایه، بورسیه رتبه‌های برتر کنکور هر سال و المپیادی‌ها، تعیین کارانه (جهش علمی) بر مبنای عملکرد، اختصاص پژوهانه به استادانی نو استخدام، اختصاص پژوهانه برای دانشمندان یک‌درصد و دودرصد، قید شدن پژوهانه جامع در برنامه توسعه هفتم، تخصیص ۱۵ درصد بودجه کل دانشگاه برای فعالیت‌های پژوهشی و پنج درصد برای فعالیت‌های فرهنگی، راه‌اندازی بورسیه صنعت با همکاری صنایع، حمایت از مجلات تحت نمایه‌های بین‌المللی، تاسیس صندوق عالی عتف از جمله این فعالیت‌هاست.

وزیر علوم به راه‌اندازی سامانه نظام ایده‌ها و نیاز‌ها (نان) اشاره کرد و گفت: تا امروز بیش از ۱۵ هزار نیاز در این سامانه ثبت شده و استادانی که روی رفع نیاز‌های ثبت شده در این سامانه کار کنند، پژوهانه دریافت می‌کنند. برای حمایت از پژوهشگران نیز سامانه پژوهشگران مستقل را راه‌اندازی کردیم که بتوانند از مزایای بیمه و حقوق بهره‌مند شوند. سامانه دانا (درگاه آشنایی با نخبگان و آینده‌سازان) نیز تاسیس شد تا همه دانشمندان در این سامانه صفحه خانگی داشته باشند و دستاورد‌های علمی و مقالات خود را در این صفحه ثبت کنند. پژوهانه بر این اساس و روزآمد بودن صفحه به آنها تعلق می‌گیرد.

عملیات وعده صادق دستاورد دانش‌آموخته‌های دانشگاه‌ها بود

وی همچنین با تجلیل از اقدامات عالمان و مدیران پیشین وزارت علوم مطرح کرد: عملیات وعده صادق دستاورد دانش‌آموخته‌های دانشگاه‌ها بود و شهید طهرانی مقدم‌ها، شهید شهریاری‌ها و شهید احمدی روشن‌ها در همین دانشگاه‌ها آموزش دیده‌اند، باید قدردان وزیران و دانشمندان پیشین باشیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه را نهاد انسان ساز دانست و گفت: در این راستا فعالیت فرهنگی را توسعه دادیم. از دانشجویان برای برگزاری برنامه‌های مختلف استفاده می‌کنیم، اعتبارات فرهنگی را برای تشکل‌های دانشجویی افزایش می‌دهیم. برای نخستین بار مرکز علوم انسانی را در وزارت علوم تاسیس کردیم و بخشی از ماموریت تحول در علوم انسانی به این مرکز محول شده است.

وی با تأکید بر اهمیت سلامت جسمی و روحی انسان‌ها اظهار کرد: سلامت روحی و روانی در رشته‌های علوم انسانی بررسی می‌شود و اگر به این رشته‌ها بی توجهی شود، در راستای سلامت روحی و روانی جامعه به خوبی گام برنداشته‌ایم. باید نخبگان را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم. در بسیاری از کشور‌ها نخبگان داخلی به رشته‌های علوم انسانی هدایت می‌شوند و برای رشته‌های علوم پایه از نخبگان خارجی کمک گرفته می‌شود.

وزیر علوم در پایان این نشست از دانشجویان خواست راهکار‌های جدید خود را برای اداره بهتر آموزش عالی ارائه دهند.

انتهای پیام/