سیطره هوش مصنوعی بر جنگهای آینده/ بهکارگیری میکروپهپادهای قاتل برای عملیاتهای تروریستی
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۲۰۶۷۱
استفاده از هوش مصنوعی در حوزه نظامی از اوایل این دهه میلادی در بین مللها بهصورت رقابت درآمده و باعث پیشرفت و توسعه نسل جدید تسلیحات و تجهیزات نظامی، از جمله بمبهای هوشمند با هدایت لیزر و یا پهپادها و هواپیماهای رادار گریز شده است. در این گزارش به کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه نظامی پرداختهایم.
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانشبنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، هوش مصنوعی بخشی از علوم کامپیوتر است که بر ایجاد ماشینهای هوشمندی تأکید دارد که مانند انسان کار میکنند و واکنش نشان میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خبرگزاری آنا در سلسله گزارشهایی درباره کاربردهای هوش مصنوعی، به بررسی ابعاد کاربردی آن میپردازد. در این بخش به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه نظامی اشاره شده است.
امروزه هوش مصنوعی به ابزار قدرت انسان تبدیل شده است و هر کشوری سعی دارد با بهکارگیری آن در تجهیزات دفاعی و ادوات نظامی خود، در این زمینه پیشرو شده و در صورت هرگونه تهدید، به مقابله با آن بپردازد. طبق پیشبینیها هوش مصنوعی تا سال 2030 مبلغی حدود 15 تریلیون دلار به اقتصاد جهانی ارز آوری دارد. کشورهای چین، ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، روسیه، آلمان، نروژ، سوئد، فرانسه و هند بهترتیب 10 کشور برتر در حوزه هوش مصنوعی بهشمار میروند.
بیشتر بخوانید: سلطه هوش مصنوعی بر حریم خصوصی افراد/ فناوریای که معضل ترافیک را برطرف میکند
در این بین 3 کشور آمریکا، چین و روسیه جزو برترین کشورها در بهکارگیری هوش مصنوعی در حوزه نظامی هستند. این کشورها محصولات و تجهیزات دفاعی بسیاری را ساختهاند و از آنها استفاده میکنند، البته برخی از این تجهیزات فقط بهعنوان طرح اولیه است و تولید انبوه نشده است، چراکه استفاده از هوش مصنوعی در زمینه نظامی با مخالفتهای بسیاری همراه است و کمپینهایی علیه استفاده از آنها در سراسر دنیا وجود دارد.
در ادامه به معرفی چند مورد از کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه تجهیزات نظامی پرداختهایم.
رباتهای هوشمند بدون سرنشین زمینی
این رباتها وسایل نقلیهای هستند که روی زمین و بدون داشتن سرنشین فعالیت میکنند. این رباتهای هوشمند میتوانند در بسیاری از عملیاتها که حضور یک اپراتور انسانی ناخوشایند، خطرناک یا غیرممکن باشد، بهخوبی فعالیت کنند.
بهطور کلی، این ربات به مجموعهای از سنسورهای هوشمند مجهز است که محیط اطراف خود را مشاهده و درک میکند، سپس توسط آن یا به صورت مستقل در مورد رفتار خود تصمیمگیری میکند یا اطلاعات را به یک اپراتور انسانی منتقل کرده و از راه دور کنترل میشود.
این رباتها همچنین میتوانند در مکانهای صعبالعبور، کثیف و انواع شرایط آب و هوایی انجام وظیفه کنند.
این رباتها انواع و کاربردهای مختلفی دارند (مین یاب، دفع مواد منفجره، حمل بارهای سنگین، نارنجک انداز، مسلسل و...) که توسط کشورها و شرکتهای متفاوتی ساخته شدهاند. در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم.
ربات هوشمند Armored Combat Engineer Robot
ACER جزء بزرگترین رباتهای نظامی زمینی است که تقریباً به اندازه یک بولدوزر كوچک است و وزن آن 2.25 تن است. با این وجود، مانند بسیاری از رباتهای نظامی دیگر، یک بدن ماجولار دارد (یعنی امکان نصب و حذف تجهیزات مختلف روی آن و یا اجزای بدنه آن وجود دارد) و امکان انجام تنظیمات را برای مأموریت بعدی خود فراهم میآورد. موارد استفاده از این ربات شامل پاکسازی موانع، از بین بردن مواد منفجره، جابهجایی محمولهها و وسایل نقلیه و خنثی کردن مینهای زمینی و لیزری است.
ربات هوشمند Foster-Miller TALON
TALON یک ربات نظامی کوچک است که از راه دور کنترل میشود و برای مأموریتهای مختلف از شناسایی تا جنگ طراحی شده است. این ربات یکی از سریعترین رباتهای نظامی موجود است که میتواند از مسیرهای مختلفی همچون ماسه، آب و برف عبور کرده و همچنین از پله نیز بالا برود.
یکی دیگر از ویژگیهای تالون این است که با استفاده از دوربین نصب شده روی آن، میتواند تصاویر رنگی، سیاه و سفید، مادون قرمز یا دید در شب را برای اپراتور خود، که ممکن است تا 1000 متر از آن فاصله داشته باشد، ارسال کند.
از دیگر ویژگیهای این ربات میتوان به قابل نصب بودن اسلحههای مختلف روی آن، هدفگیری دقیق، خنثیسازی مواد منفجره، کار در محیطهای آلوده و سمی، باتری خوب که 8 ساعت و نیم این ربات را فعال نگه میدارد، مجهز بودن به دستگاه شنود برای عملیات شناسایی، مجهز بودن به حسگرهای تشخیص گاز، مواد شیمیایی، دما و امواج رادیویی، جنگ مستقیم و غیره اشاره کرد.
رباتهای Dragon Runner، DRDO Daksh، SARGE، Multi-Utility Tactical Transport، The Warrior، The TerraMax، SUMET، ASSCM، Taifun-M، Uran-9 نیز دیگر نمونههای این رباتهای هوشمند بدون سرنشین هستند که قابلیتها و خدمات ویژهای را به ارتش کشورهای مختلف ارائه میدهند.
رباتهای Boston Dynamics
بوستون داینامیکس یک شرکت آمریکایی در زمینه تولید ربات است. این شرکت رباتهای متنوعی تولید میکند که میتوانند در صنعت و امور نظامی استفاده شوند.
بوستون داینامیکس بیشتر برای توسعه BigDog شناخته شده است؛ یک ربات چهارپا که با بودجه آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA)، در سال 2005 برای ارتش ایالات متحده طراحی شده است. این ربات برای کمک به ارتش آمریکا، برای جادهها و مکانهایی که امکان استفاده از خودرو در کنار سربازان نیست، طراحی و ساخته شد. این ربات از سنسورهای متفاوتی تشکیل شده و میتواند 150کیلوگرم بار حمل کند.
بیشتر بخوانید: دارپا خالق سلاحهای آینده جهان/ سازمانی که مسیر حرکت علم را تعیین میکند!
از دیگر رباتهای این شرکت میتوان به Cheetah، LittleDog، LS3 و SpotMini اشاره کرد.
اخیراً پلیس ماساچوست از سگهای رباتیک SpotMini استفاده میکند که موجب نگرانی جدی مردم شده و اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا در نامهای خطاب به پلیس خواستار تشریح نحوه و زمینههایی که این رباتها در آن مورد استفاده قرار میگیرند، شده است.
میکروپهپادهای قاتل MICRO DRONES KILLER
این پهپاد که توسط پروژههای (MAST (Micro Autonomous Systems and Technology و Distributed and Collaborative Intelligent Systems and Technology) DCIST) در آمریکا توسعه یافته است، بهطور ویژهای توسط هوش مصنوعی مجهز شده است. این میکروپهپاد به طور خودکار پرواز میکند و تراشه بهکار رفته در آن 100 برابر سریعتر از انسان عمل کرده و واکنش نشان میدهد. قابلیت "حرکت اتفاقی" آن برای این است که توسط گلوله تفنگ هدف قرار نگیرد. همانند بسیاری از دستگاههای هوشمند، دارای سنسورهای مختلف و دوربین میباشد و از ویژگی تشخیص چهره بهره میبرد.
داخل آن 3 گِرم مواد منفجره قرار دارد و به این صورت عمل میکند که ابتدا سر انسان را هدف گرفته سپس با ضربهای محکم به آن برخورد کرده و شخص را میکشد. این میکروپهپادها میتوانند بهطور گروهی نیز در مکانهای مختلف وارد شده و عملیات انجام دهند. تصور کنید یک گروه بزرگ از این پهپادها میتواند مردم یک شهر را بکشد و آن را نابود کند. آنها غیرقابل توقف اند و به جایی میتوانند نفوذ کنند.
اگرچه سازندگان این میکروپهپاد معتقدند آن را برای استفاده علیه تروریستها ساختهاند اما این طرح با واکنشهای بسیاری مواجه شد و مخالفتهای جوامع مختلف را در پی داشت.
در ویدئوی زیر که توسط یک موسسه حقوق بشری و یک پروفسور دانشگاه برکلی کالیفورنیا ساخته شد، یک سناریوی نمایشی را نشان میدهد که این پهپاد میتواند مورد سوء استفاده قرار گیرد. این ویدئو علاوه بر اینکه در سایت یوتیوب بازدید بسیار زیادی داشت، در کنوانسیون سازمان ملل در مورد سلاحهای متعارف خاص نیز نمایش داده شد.
هوش مصنوعی و سربازان پیشرفته ارتش
پنتاگون قصد دارد تا سال 2050 از سربازان سایبورگی (نیمی انسانی و نیمی ماشین) در ارتش خود استفاده کند. وزارت دفاع این کشور در گزارشی که اخیرا منتشر کرده به چهار پروژه در این مورد اشاره کرده است که شامل ارتقای شنوایی سربازان، ارتقای بینایی سربازان، گجتهای پوشیدنی خاص برای افزایش قدرت بدنی و اتصال مغز آنها به کامپیوتر میباشد. مورد آخر باعث میشود فرماندهان اطلاعات را بدون اتلاف وقت به سربازان منتقل کنند.
مجموع این ویژگیها باعث میشود عملکرد سربازان ارتقاء یافته و فرا انسانی شود.
در موردی دیگر، آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا (دارپا) که اکثر تحقیقات و اختراعات و پروژههای نظامی را برعهده دارد، قصد دارد با استفاده از یک سیستم هوش مصنوعی به سربازان این امکان را بدهد که با استفاده از امواج مغزی خود، اطلاعات را ارسال و دریافت کنند و در ادامه بتوانند پهپادها و سیستم دفاع سایبری و دیگر فناوریها را با مغزشان کنترل کنند.
این سازمان همچنین در پروژهای دیگر قصد دارد با کُند کردن فرآیند بیولوژیکی بیمار، جان سربازان و مجروحان در میدانهای جنگی را نجات دهد. دارپا با برنامه بیوستازی (Biostasis) بهدنبال مدیریت بدن انسان برای افزایش شانس سربازان مجروح و زنده ماندن آنها است.
بیشتر بخوانید: سیطره هوش مصنوعی بر جامعه بشری/ تغییر و تحولی که زندگی روزمره را فرا میگیرد
هوش مصنوعی وارد دنیای نظامی شده است. این جمله یک شعار و نمایش نیست، بلکه آنطور که شواهد نشان میدهد توسعه هوش مصنوعی در حوزه نظامی بین کشورها به یک رقابت تبدیل شده است. برای مثال ولادمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در یک سخنرانی اعلام کرد هوش مصنوعی آینده دنیا را تحت تأثیر قرار خواهد داد و هر کشوری که بتواند در این زمینه پیشرو باشد، در واقع میتواند بر دنیا حکمرانی کند. و یا وزیر دفاع آمریکا جنگهای آینده را در حوزه فضای ماورای زمین و سایبری دانست و گفت هوش مصنوعی کلید برتری در صحنه آتی جهان است. دولت چین نیز در این راستا اعلام کرده است قصد دارد تا سال 2030 به کشور پیشرو در فناوری هوش مصنوعی تبدیل شود تا از این طریق امنیت کشور و نیروی دفاعی ملی را افزایش دهد.
اینها نشان میدهد توسعه هوش مصنوعی چقدر جدی است؛ رباتها، خودروهای زرهی، پهپادها، اسلحهها، رادارها و سایر تجهیزات نظامی توسط کشورها، درحال توسعهاند و توسط هوش مصنوعی مجهز میشوند. تا حدی که آمریکا در سال 2018 واحد جدیدی به نام فرماندهی آینده ارتش (Army Futures Command یا AFC) را تاسیس کرد که قرار است نقش هوش مصنوعی و تکنولوژی در توسعه سلاحها را تعیین کند.
اگرچه توسعه هوش مصنوعی در حوزه نظامی خدمات بسیاری به ارتش کشورها ارائه میکند، اما بهطور کلی گسترش هوش مصنوعی خطرات بسیاری به همراه خواهد داشت و این قضیه سالها است که مخالفان بسیاری را به همراه دارد. در سال 2017، 116 مؤسس شرکتهای رباتیک و هوش مصنوعی از 26 کشور جهان در نامهای از سازمان ملل خواستند تا به این موضوع ورود کرده و به موارد استفاده از سلاحهای خودکار کشنده یا "رباتهای قاتل" بپردازد. این گروه خواستار ممنوعیت جهانی ساخت "رباتهای قاتل" شدند.
جالب است بدانید ایلان ماسک، مصطفی سلیمان مؤسس هوش مصنوعی گوگل، استفن هاوکینگ، استیو ووزنیاک، بیل گیتس و بسیاری از افراد بزرگ در حوزه علم و فناوری، مدتها است درباره خطرات ناشی از هوش مصنوعی ابراز نگرانی کردهاند. به عقیده بسیاری از کارشناسان و محققان، هوش مصنوعی میتواند علیه بشریت استفاده شود که در نهایت به ضرر انسانها در جهان تمام خواهد شد.
انتهای پیام/4112/
منبع: آنا
کلیدواژه: هوش مصنوعی دارپا سایبورگ سرباز بمب های هوشمند تجهیزات نظامی ربات نظامی پهپادها بوستون داینامیکس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۲۰۶۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فضایمجازی در سیطره برنامههای رسانهملی
نشستی که با حضور محسن شاکرینژاد رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما، حسن عابدینی معاون امور استانها، علی بخشیزاده معاون صدای رسانهملی، محمد کشوری مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی، سلیم غفوری قائممقام معاونت سیما، حسین قرائی مدیرکل روابطعمومی، احمد خورشیدی مدیرعامل تلوبیون و مدیران شبکههای رادیویی فرهنگ، صبا و پیام برگزار شد. دقیقترین نظرسنجیهامحسن شاکرینژاد، رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در ابتدای ارائه گزارش خود پیرامون مخاطبان نوروز و رمضان، با اشاره به فعالیتهای مرکز تحقیقات بهعنوان یکی از قدیمیترین مراکز افکارسنجی عنوان کرد: نظرسنجی مرکز تحقیقات هم مثل تمام جهان، به دو صورت انجام میشود؛ یکی از آنها نظرسنجی مقابل منازل است که براساس استانداردهایی که داریم، جلو میرویم. مسائل مرتبط به تلویزیون به لحاظ نبود حساسیتی که در حوزه مسائل سیاسی وجود دارد، به شکل تلفنی و در منازل و به شکل شفاف انجام میدهیم. یکی ازمعیارهای مراکز نظرسنجی در ایام انتخابات است. بهنوعی میگوییم شب قدر مراکز تحقیقی و افکارسنجی در انتخابات است. برهمین اساس، در انتخابات اخیر، عددی حول ۷.۴۱درصد را در مورد مشارکت مردم در انتخابات اعلام کردیم که با نتایج واقعی اختلاف اندکی داشت. درسنجش مخاطب هر دو هفته یک بار میزان مخاطب را میسنجیم و اگر یک سریال یک ماه پخش آن به طول بینجامد، در هر دو هفته نظرسنجی دوباره انجام میدهیم. از آنجا که بررسی همه برنامههای تلویزیون هزینهبر است، برنامههای شاخص به ما اعلام میشود تا به صورت حضوری آن را مورد بررسی قرار دهیم. دقیقترین نظرسنجیها ، به شکل فصلی و به صورت حضور در مقابل درب منازل انجام میشود.
«نونخ» پرمخاطبترین سریال شد
وی ادامه داد: بهتازگی اظهاراتی از من منتشر شد که شبکههای معاند روی آن مانور دادند. میخواهم در این فرصت قدری درباره آن توضیح بدهم. در آخرین نظرسنجی که داشتیم، کلیت میزان مخاطب ۶۶ درصد است که شامل نظرسنجی پیغامگیران ما در تهران و مراکز استان میشود. نمیتوان انکار کرد که مخاطب تلویزیون در شهرستانهای تابعه و روستاها بیشتر است. بر این اساس، میزان مخاطب در شهرستان ۶۹/۹درصد و میزان مخاطب در روستاها ۷۸/۷درصد بوده است. اگر بخواهیم همه را بسنجیم باید به شکل میلیاردی هزینه کنیم. در نظرسنجی مرتبط با انتخابات هم این را دیدیم که مخاطبان شهرستانها نسبت به تهران بیشتر هستند. بهطور کلی در همه آیتمهای نوروز و رمضان، ۸درصد افزایش مخاطب داشتهایم. البته معتقدم که دشمن میخواهد دشمنی کند و از تیتر خاصی استفاده کرد. امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه میکند، به ندرت آمارهایش به ۱۰ درصد میرسد؛ بهعنوان مثال، برنامه پرمخاطب ۲۰۲۳ انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که ۱۲/۵ میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود ۱۸ درصد میشود. امروز قتی با مردم صحبت میکنیم متوجه میشویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانهای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت میکنیم، هر دو را لحاظ کنیم. رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما با اشاره به اولین نظرسنجی انجام شده در سال جاری، عنوان کرد: طبق نظرسنجیهای انجام شده، سریال نون خ با ۴۱/۵درصد پرمخاطبترین سریال بوده است. این مجموعه سال گذشته مخاطبی حدود ۳۱/۴ درصد داشت که امسال بالاتر رفته است. ما در همه آیتمها بهجز برنامههای شب قدر رشد داشتیم. مساله شب قدر و ریزش مخاطب برای ما جای خوشحالی است چون به این معناست که بهدلیل تعطیلات، مردم بیشتر فرصت رفتن به مساجد و هیاتها را داشتهاند. وی در ادامه با بیان آمار سریالهای نوروز و رمضان، تصریح کرد: سریال زیرخاکی با ۲۴/۹ درصد، هفت سر اژدها با ۲۲/۵ درصد و رستگاری با ۱۵/۹ درصد مخاطب ثبت شدهاند. در مورد برنامههای افطار، برنامه محفل با ۲۷/۹ درصد، زندگی پس از زندگی ۲۷/۱ درصد پرمخاطب بود که بعد از آن برنامه هلال قرار داشت. این را هم بگویم که رکورد مخاطبان سال قبل برنامه زندگی پس از زندگی امسال توسط خود برنامه زده شد. برنامه محفل هم از ۱۹/۷ به ۲۷/۹ رسید. در مورد برنامههای سحر هم، پربینندهها مربوط به شبکههای استانی بود که گویای تمایل مردم به پیگیری سحر از شبکههای استانی خودشان بوده و طبیعی هم هست. شبکههای استانی با ۱۴/۳درصد(پرمخاطبترین برنامه سحرگاهی شبکههای استانی) و بعد از آن برنامه ماه خدا با ۹/۴درصد پربینندههای سحر بودند. شاکرینژاد در توضیح مخاطبان تلویزیون و آمارهای اعلام شده هم اینطور بیان کرد: در نظرسنجیها کلیت را میسنجیم و مخاطبان ۱۲سال به بالا را لحاظ میکنیم. در نظرسنجیها از افراد میپرسیم که چقدر تلویزیون میبینند. ارقام بالای ۱۵دقیقه در زمره مخاطبان قرار میگیرند. اگر هم تلویزیون نبینند، چرایی آن را جویا میشویم.
نگاه جهانی و امتی
سلیم غفوری، قائممقام معاونت سیما هم در ادامه این نشست گفت: آنچه در نوروز و رمضان روی آنتن تلویزیون رفت، گویای تلاش و زحمت شبکهها بود. برخی سریالها مثل زیرخاکی و رستگاری به پایان رسید و بقیه ادامه دارد. شبکههای ما برای سال تحویل برنامه تدارک دیده بودند که همه در جریان هستند. امسال قله برنامهها محفل و زندگی پس از زندگی بود اما برنامههای دیگری هم داشتیم. مثل هلال که با محوریت امت اسلامی بود. بهطور کلی، برای ماه رمضان ۱۰برنامه ویژه افطار، ۹برنامه ویژه سحر، ۱۵ ترتیلخوانی، ۵۰ ویژهبرنامه معارفی و ۱۶برنامه مناجات داشتیم. در این میان ۵۰ درصد برنامههای گفتوگو محور، ۱۴ درصد مسابقه، ۲۴ درصد نماوا و کلیپ، ۷درصد برنامههای گزارشی و ۵.۳درصد برنامههای پویانمایی داشتیم. در نوروز هم برنامههای متنوعی تدارک دیده بودیم. شبکه چهار با برنامه سرزمین شعر مورد اقبال قرار گرفت. تلاش کردیم در برنامههایمان به سراسر ایران فرهنگی توجه کنیم و نگاه جهانی و امتی داشته باشیم.
تغییر مصرف رسانهای از تلویزیون به فضای مجازی
غفوری در پاسخ به برخی شبهات درباره کیفیت سریالها هم اینطور بیان کرد: در دوره جدید، ابتدا فیلمنامه به شکل کامل نهایی میشود و بعد، وارد تولید میشویم. آثار تولید شده با این رویکرد هنوز به آنتن نرسیده است. مثلا «هفت سر اژدها» از سیستم قدیم بوده. البته این را هم بگویم که کیفیت سریال میتواند اختلاف دیدگاه باشد. طبق اعلام آمار، احتمالا کیفیت نون خ امسال از سال قبل بهتر بوده اما حتما فرآیند جدید بر این مبناست که با فیلمنامه کامل وارد تولید شویم تا بهتر از قبل به ارتقای کیفی مجموعهها کمک شود. اینکه برخی میگویند چرا تلویزیون دیگر خیابانها را خلوت نمیکند، باید بگویم این مساله به فضای کلی مصرف رسانه در کشور و کل دنیاست که روزگاری تمام مرجع ما تلویزیون بود و حالا به شکل دیگری است. ما این روزها بخشی از وقتمان را در گوشی صرف میکنیم و مصرف رسانهای ما متفاوت از قبل شده است. در نتیجه مخاطب تلویزیون از سایر بسترها کم شده است. این در همه دنیا اتفاق افتاده است. الان شبکهای در دنیا نداریم که ۸۰ درصد مخاطب داشته باشد. در سایر رسانهها هم همینطورشده است. درست مثل تیراژ روزنامهها که نسبت به گذشته یه یکدهم رسیده است.در حقیقت مردم از بسترهای دیگری نیازمندیهای خود را تأمین میکنند. در مورد کارگردانان صاحبنام هم اینطور نیست که با ما همکاری نکنند. کارهای پخش شده و در دست تولید هم مؤید این مطلب است. ممکن است برخی هم با سایر فضاهای رسانهای همراه شوند. گاهی هم مراحل توافق طول میکشد. وی ادامه داد: البته خیلی از برنامههای نوروز یا رمضان همچنان ادامه دارد و باید این را بگویم که دو شبکه یک و سه، تا پایان سال خالی از سریال نخواهد بود. مجموعههای مختلفی در مراحل تولید هستند که به آنتن این دو شبکه میرسند. برخی نقد میکنند که تلویزیون گفته بود از سلبریتی استفاده نخواهد کرد. ما هیچ وقت نگفتیم، نمیخواهیم از سلبریتی استفاده کنیم. چیزی که از ابتدا اعلام کردیم این بود که حتما از حضور هنرمندان استقبال میکنیم اما با شرط رعایت شرایط خاصی که رسانه ملی دارد. در عین حال، حتما تلویزیون برای برنامههایی برنامهریزی میکند که اتکایی به سلبریتی هم ندارد. درست مثل برنامههای زندگی پس از زندگی و محفل. این را هم بگویم که برخی پلتفرمها نرخ تولید برنامهسازی و دستمزدها را به هم زدهاند اما تلویزیون به هر حال زایش داشته و چهرههای تازهای اضافه کرده است.
امتداد محتوای رسانه ملی
در ادامه این نشست، محمد کشوری، مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی در بیان آمار بینندگان رسانه ملی در فضای مجازی گفت: مخاطبان از چند منبع میتوانند محتوای رسانه ملی را ببینند که امتداد محتواهای سازمان در پیامرسانهاست. چند نکته باید بگویم. وقتی میگوییم بازدید، این کلمه با بازدیدکننده فرق دارد. نکته دیگر اینکه محتواهایی که در مجازی منتشر شده، کوتاه و تقطیع شده است که به ازای اقتضائات آن منتشر میشود. یعنی آماری که میگویم مربوط به انتظار قطعاتی از سریال بوده که خودش نوعی مصرف رسانهای است. بهطور کلی ۵۵۰ هزار محتوای کوتاه در چهار پلتفرم مرتبط با برنامههای سازمان در رمضان و نوروز جمعآوری کردیم. بر این اساس، میزان بازدید مخاطبان از این محتواها در تلگرام ۱۷۳ میلیون، اینستاگرام ۱.۲میلیارد، ایتا ۸۵.۵میلیون و روبیکا ۱۳۹میلیون بازدید داشتهایم. از حیث برنامهها نیز میتوان گفت که محفل با ۴۰۵ میلیون بازدید، زندگی پس از زندگی با ۲۷۸میلیون، سال نو شبکه سه با ۱۱۸میلیون، برمودا در ایام عید ۱۰۳میلیون و شب عیدی شبکه دو با ۷۹میلیون بازدید در ردیف پرمخاطبترین برنامهها قرار داشتند.
۵۰ میلیون بازدید در ۲۴ ساعت
احمد خورشیدی، مدیرعامل تلوبیون هم در ادامه مراسم اینطور بیان کرد: آمار تلوبیون در رابطه با مخاطبان خود تلوبیون معنا پیدا میکند و به معنای افکارسنجی نیست. این آماری که اعلام میکنم مربوط به آرشیو است. در مورد آمار زنده باید بگویم در رویدادهای مختلف تلاش میکنیم مخاطب و آمارش را اعلام کنیم. بهطور کلی یک رقم ۵۰ میلیون واچ تایم (زمانی که مخاطب برای مشاهده صرف میکند) در۲۴ساعت منتهی به سال تحویل داشتیم. در خود سال تحویل هم، ۱۱۲ هزار و ۵۴۶ ای پی منحصربهفرد شبکه سه را تماشا کردند؛ ۴۰ هزار و ۲۹۸شبکه یک و ۳۰ هزار و ۸۹۲ شبکه دو را دیدند. آن چیزی که ما در نوروز و رمضان تجربه کردیم این بود که کاربران با اینترنت رایگان خانگی مخابرات تلوبیون دیدند و همین آمار را بالا برد. طی چهار سال اخیر پربینندهترین برنامه، زندگی پس از زندگی بود که امسال برنامه محفل با تجمیع آمار شبکه سه و قرآن، به رقم زندگی پس از زندگی یعنی حدود سه میلیون بازدید رسید.در این میان سریالها، نونخ در هر قسمت با ۱۵۰ هزار بازدید در پلتفرم صداوسیما مواجه بوده و به لحاظ بیننده در صدر است. پس از این مجموعه، سریال زیرخاکی با ۱۴۰ هزار بازدید در هر قسمت، هفت سر اژدها با ۱۰۷ هزار بازدید و رستگاری با ۳۷ هزار بازدید و فصل جدید جومونگ حدود ۴۷ هزار بازدید به ازای هر قسمت داشته است.وی آمار مخاطبان تلوبیونی ویژهبرنامههای تحویل سال را هم اعلام کرد و گفت: برنامه سال نو با یک میلیون و ۶۶۲ هزار،شب عیدی با۳۶۷هزار و ایران دوستداشتنی با ۱۶۸هزار بازدید ازجمله پرمخاطبها بودهاند. در برنامههای سرگرمی مهمانی با ۶۴۶ هزار، مردان آهنین با ۳۸۰ هزار، شب خوش با ۳۹۵ هزار، پاورقی با ۲۳۵ هزار و معرکه با ۱۶۹ هزار بازدید در میان پرمخاطبها قرار داشتند.
کارنامه درخشان استانها
بخش دیگری ازآمار، مربوط به اموراستانها بود که حسن عابدینی، معاون امور استانهای رسانهملی دراینخصوص گفت: سازمان در راستای دو محور اصلی فعالیتهای خود یعنی هویتمحوری و عدالتگستری، تلاش کرد آرام آرام خردهفرهنگها و قومیتهای مناطق مختلف را در قاب رسانه نشان دهد. از چهار ماه قبل، روزانه ۱۰ساعت از برنامههای شبکههای ملی را از طریق استانی پوشش دادهایم به طوری که از ۷ تا ۹صبح، شبکه سه در اختیار استانهاست که از سیستان و بلوچستان تا خراسان شمالی و خوزستان این پهنه گستره ایران اسلامی را شامل میشود. دو ساعت هم در شبکههای دیگر زیستبوم استانها را به نمایش گذاشتیم. ما معتقدیم که بخش مهمی از کارهای استانی، قابلیت پخش در شبکههای ملی را دارد و باید به مرور سریال و مجموعهها به استانها نقل مکان کنند تا سوژههای استانی در قالب مجموعههای نمایشی تولید شود. سال قبل سریال سنجرخان را روی قاب رسانه بردیم. علاوهبر آن دو سریال دیگر از مناطق کرد در حال انجام است که یکی از آنها مربوط به زندگی شخصیت مستوره اردلان خواهد بود و فیلمنامه آن در حال نهایی شدن است. امیدواریم امسال جلوی دوربین برود. همچنین، مادرسوجان را در گیلان داریم که امیدوارم اوایل تابستان به آنتن برسد. سریال دامون هم از مازندران در حال جلو رفتن است.دو سه سریال در رمضان و نوروز، ویژه استانها تولید کردیم که باعث شده به مرور جهشی در این حوزه اتفاق بیفتد. این را هم باید بگویم که میزان بینندگان شبکههای استانی در سحر۴.۲درصد نسبت به سال قبل رشد داشت که نشان میدهد توانسته نیاز مخاطب را تأمین کند. در نوروز بیش از ۲۹هزار دقیقه برنامه تولید کردیم که در قالب برنامههای نمایشی و ترکیبی بود و دو حوزه صداوسیما را شامل میشد. همچنین در بازه انتخابات، رقمی حدود ۱۵۰ هزار دقیقه مناظره ضبط و پخش کردیم که رکورد بالایی است. راهبرد معاونت امور استانها این است که سهم استانها در شبکههای ملی بالاتر رود.ما درمدت اخیر درانیمیشن ونماآهنگ هم کارکردیم.همچنین در موضوع غزه، ویژهبرنامههای مشخص داشتیم که با گویشهای متنوع استانی صورت گرفت. امیدواریم در سال جاری فرآیند تولید فرآوردههای رسانهای اعم از مستند، تلهتئاتر، تلهفیلم، موسیقی، نماآهنگ، مجموعههای نمایشی و...بتواند نیاز مخاطبان را در حوزههای استانی پاسخ دهد.
علی بخشیزاده، معاون صدای رسانهملی هم در این نشست با اشاره به تولید برنامههای معاونت صدا براساس سیاستهایی همچون صبر راهبردی در مقابل نظام سلطه و نشاط معنوی در خانواده، گفت: نگاه به عملکرد برنامهها نشان از انطباق نسبی با اهداف ما دارد. در عین حال تلاوتهای قومیتی ازسراسر کشوروکمربند تلاوت را به شکل مشهود داشتیم. تلاش کردیم قاب متنوعی از اقوام رادرسفرههای افطارنشان دهیم.همچنین در مناسبتهای موازی همچون سیزده به دروشب قدر،توازن و تبیین منطقی صورتگرفت.