به نقل از «ایکنا»

حکایت یک اندیشه اصلاحی و اداره سیاسی جامعه با احزاب

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۷۷۱۴۶

گروه معار ف ــ معاون آموزشی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی گفت: شهید صدر قائل به این بود که در اداره سیاسی جامعه باید بیش از یک حزب نقش داشته باشد، حزب در اینجا یعنی یک تشکیلات موثر بر مولفه قدرت و لذا حزب در تعریف ایشان می‌توانند غیر از مباحث سیاسی در مقایسه فرهنگی و اجتماعی نیز اثرگذار باشد.

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی و استاد سطح عالی حوزه علمیه، شامگاه گذشته، ۲۱ آذر ماه، در مراسم رونمایی از کتاب حوزه و بایسته‌ها (گفتارها و نوشتارهای شهید صدر درباره حوزه، روحانیت و مرجعیت) در دفتر تبلیغات خراسان رضوی، با اشاره به ابعاد اندیشه‌های اصلاحی شهید آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر در حوزه علمیه عنوان کرد: اندیشه‌های اصلاحی حدود ۲۰۰ سال در حوزه سابقه و همچنان نیز ادامه دارد و بزرگان این نهاد به فراخور وسعت اجتماعی خود باعث پیشرفت‌هایی برای حوزه شده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی اضافه کرد: اندیشه‌های اصلاحی چون به دست زعمای حوزه انجام می‌شود، نمی‌توان آن را کم توجهی به حوزه دانست، بحث این است که همیشه بین خوب و خوبتر باید سراغ افضل برویم و برای بعضی از این امور در تحول نیازها باید شکل اجرایی سنت‌ها تغییر کند، ضمن اینکه به شکل حوزوی آن و نحوه تأثیر نیز توجه شود.

هندسه‌وار بودن اندیشه اصلاحی شهید صدر

این پژوهشگر علوم اسلامی گفت: هندسه‌وار بودن این اندیشه‌ها یکی از ویژگی‌های اندیشه‌های اصلاحی شهید صدر است، ماند شهید صدر کم است که در همه حوزه‌ها وارد شده باشد و به طور کلی و همه جانبه یک طرح را بسازد.

وی با بیان اینکه بخشی از اندیشه‌های اصلاحی شهید آیت‌الله سیدمحمد باقر صدر ناظر به تشکیلات حوزه است، افزود: بخشی از اندیشه‌ها، ضمن مباحثه با برخی شاگردان شکل پیدا کرده است، در بحث اندیشه‌های اصلاحی مرجعیت نیز طرح از ابتدای مرجعیت یعنی ارائه رساله آغاز  شده و یک مکانیزم مشورتی و انتخابی در این طرح بیان می‌شود که پیش‌بینی برخی این است که شهید صدر آمادگی عراق برای پذیرش ولایت فقیه را در نظر داشته است.

الهی خراسانی بیان کرد: شهید صدر قائل به این بود که در اداره سیاسی جامعه باید بیش از یک حزب نقش داشته باشد، حزب در اینجا یعنی یک تشکیلات موثر بر مولفه قدرت، لذا حزب در تعریف ایشان می‌توانند غیر از مباحث سیاسی در مقایسه فرهنگی و اجتماعی نیز اثرگذار باشد، با این نظریه، روحانیت موظف است در هیچ حزبی وارد نشود، بلکه باید نقش ارشاد، هدایت و تنظیم مناسبات بین احزاب و نیز مناسبات بین احزاب و حکومت را پیگیری کند.

وی اظهار کرد: بنا بر نظر شهید صدر بخشی از روحانیت به عنوان ولی می‌تواند در نقطه اقتدار سیاسی قرار بگیرد، اما سایر بخش‌های حوزه نه اینکه جزئی از ساختار قدرت باشند، بلکه باید در توازن قدرت سیاسی جامعه مشارکت داشته باشد، شهید صدر در مباحث آموزشی نیز سعی داشت یک توازن علمی میان  رشته‌های علوم اسلامی در حوزه ایجاد کنند تا در نهایت شاهد تنوع در بین رشته‌های حوزه علمیه باشیم.

توجه دادن حوزه به ابعاد اجتماعی اسلام

الهی خراسانی با اشاره به اندیشه‌های شهیدصدر بخش فرهنگ حوزه علمیه اظهار کرد: توجه دادن ابعاد اجتماعی اسلام موردی از این بخش است که سعی داشت با روشنگری فکری، توجه دادن به ابعاد اجتماعی را پیگیری کند، ایشان معتقد بود که طلاب باید در عرصه سیاست مسائل را بپرسند و بدانند، اعتقادی که در شهر نجف جز در شخصیت امام خمینی(ره) در افراد دیگری دیده نمی‌شد.

ضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی و استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان گفت: سومین ایده اصلاحی ایشان تشکیل حکومت اسلامی و تبیین مسئولیت عالم دینی تا مرز شهادت بود، این روحیه مبارزه و جهاد در شهید چنان است که یکی از شاگردان ایشان می‌گفت ما وقتی از درس شهید صدر خارج می‌شدیم احساس می‌کردیم که قدرت منهدم کردن هر بخشی از سیاست را داریم، از دیگر نظرات اصلاحی شهید صدر می‌توان به ایجاد فضای مناظره و پاسخگویی به شبهات روز و کرسی درس متنوع ایشان اشاره کرد.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا خراسان رضوی معارف شهید صدر بایسته های حوزه حوزه و سیاست مرجعیت ولایت فقیه قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۷۷۱۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تقی زاده از برلین کاندیدای مجلس ایران و توسط مردم انتخاب شد / نجات ایران و جهان اندیشه روشنفکران تبعیدی عصر مشروطه

گروه اندیشه: دکتر علی میرسپاسی استاد جامعه‌شناسی و مطالعات خاورمیانه در دپارتمان گالاتین دانشگاه نیویورک و و رئیس مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه نیویورک است. زمینه پژوهش میرسپاسی، نظریه‌های اجتماعی مدرنیته، جامعه‌شناسی تاریخی، تطبیقی، جامعه‌شناسی دین، مطالعه فرهنگ و جوامع خاورمیانه، و اسلام و تغییرات اجتماعی است. او در حوزه تخصصی خود آثار و تالیفات مهمی را منتشر کرده است. به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین تألیفات میرسپاسی به زبان انگلیسی عبارتند از: «اسلام سیاسی، ایران و روشنگری: نظریات امید و یاس» در سال ۲۰۱۱ توسط انتشارات دانشگاه کمبریج به چاپ رسیده؛ «دموکراسی در ایران مدرن: اسلام، فرهنگ، و دگرگونی سیاسی» در سال ۲۰۱۰ و توسط انتشارات دانشگاه نیویورک انتشار یافته ؛ «تأملی در مدرنیته ایرانی: بحثی دربارهٔ گفتمان‌های روشنفکری و سیاست مدرنیزاسیون در ایران» توسط انتشارات کمبریج و در سال ۲۰۰۰ به چاپ رسیده است. این کتاب توسط جلال توکلیان به فارسی برگردانده شده است. میرسپاسی اخیراً در حال کار بر روی پروژه اخیر خویش با عنوان «سنت، جهان وطنی و دموکراسی» است. کتاب «اسلام پس از اسلام: زندگی و فکر احمد فردید» او تلاشی است برای بررسی ریشه‌ای برآمدن اسلام سیاسی در ایران مدرن از منظر تأثیری که احمد فردید در فضای روشنفکری عمومی ایران داشته است. تألیفات میرسپاسی به زبان فارسی عبارتند از: «دموکراسی یا حقیقت: رساله‌ای جامعه شناختی در باب روشنفکری ایرانی» که توسط انتشارات طرح نو به چاپ رسیده؛ «اخلاق در حوزه عمومی: تاملاتی در باب ارزش‌ها و نهادهای دموکراتیک» که توسط نشر ثالث منتشر شده است و همچنین «روشنفکران ایرانی و مدرنیته» که انتشارات باز آن را به چاپ رسانده است. او در سخنرانی خود که در کانال جرعه فایل صوتی و تصویری آن منتشر شده، در خصوص روشنفکران تبعیدی دز عصر مشروطه به مهمترین دیدگاه های آنان شامل نجات ایران ، نجات جهان و صلح جهانی می پردازد. این سخنان از نظرتان می گذرد:

***

دو عامل باعث می شد روشنفکران عصر مشروطه که به غرب تبعید شده و در آن جا جمع شده بودند، با تلاش خستگی ناپذیری کار کنند. عامل نخست اشغال ایران و احتمال حذف فیزیکی ایران بود. و عامل دوم آگاهی اعجاب انگیزی است که روشنفکران تا آن لحظه به ذهنشان خطور نکرده بود که باید پای به میدان بگذارند تا اثبات کنند ایرانی هم وجود دارد.

در این زمان بحث های مهمی مطرح می شود که در کتابم، به بحث های ارانی اشاره کرده ام. نوشته های کاظم زاده ایرانشهر به ویژه نوشته های بعد از دوره گرایشش به ناسیونالیسم را اگر بررسی کنیم بسیار حائز اهمیت است.

همچنین ایرانی هایی که در برلین بودند دغدغه های بسیار برجسته ای در باره ایران دارند و باید گفت به همین دلیل ارتباط بسیار تنگاتنگی با ایران داشتند. این ارتباط باعث می شد که متفکران ایرانی داخل کشور، افکار و اندیشه های خود را در قالب مقاله برای انتشار در نشریات ایرانیان خارج از کشور، ارسال کنند. برای مثال مشاهده می کنید افراد برجسته ای مثل آقای شفق که در ایران بودند، برای این نشریات در خارج از کشور مطلب می نوشتند. ارتباطات داخل و خارج از طریق تلگراف و نامه نگاری میان ایرانیان همواره برقرار بوده است. ایرانیان مقیم خارج نیز تمام تلاششان را می کردند تا نشریاتشان در سراسر ایران توزیع شود.

این ارتباط گاه ابعاد سیاسی نیز پیدا می کرد. برای مثال خیلی جالب است که برای مثال تقی زاده زمانی که در برلین است، برای مجلس در انتخابات ایران کاندیدا می شود، نکته آن است که در آن زمان که وسایل ارتباطی بسیار ابتدایی بوده است، این ارتباط میان ایرانیان درون کشور و ایرانیان بیرون کشور آن اندازه بوده که تقی زاده کاندیدای انتخابات مجلس می شود و در نهایت رای می آورد و انتخاب می شود.

اگر دقت بکنیم، هر یک از این افراد نظرات مختلف و متفاوتی با یکدیگر داشته اند. ولی آثار بسیار بسیار مهمی را از خود به جای گذاشته اند. این گروه تبعیدی، پس از آماده شدن فضا، به ایران برگشتند، و اکثرشان منتهی به ایجاد جریانات روشنفکری جدید در ایران شدند. کسانی مانند کسروی، هدایت، بزرگ علوی و ... . به طور خلاصه فهرست پرشماری از بزرگان ایران، از متفکران و ادبای حتی بعد از ۲۰، ریشه در این جریان دارد. البته نباید فراموش کنیم که در عرصه هنر نیز وضعیت به همین شکل است.

بنابراین دلمشغولی اکثر متفکران در دوره مشروطه ارائه تصویری از ایران جدید است. برای مثال ارانی در عنفوان جوانی یعنی زمانی که ۲۵ سال سن دارد، حدودا در طی ۵ سال در نشر کاویانی تا ۵ متن کلاسیک ادبیات ایرانی شامل سعدی، خیام، عطار و ... را با کمک دیگران از جمله فردریک روزن، قاسم غنی، قزوینی تصحیح می کند. ارانی این آثار را زمانی از خود به جای می گذارد که به مارکسیسم گرایش پیدا کرده و دارد مارکسیست می شود. بعد هم که به طور کامل مارکسیست شد بعد از بازگشت به ایران، کار علمی روی خیام را ادامه می دهد. این متفکران زمانی که در اروپا بودند، با اندیشمندان مهم آن ادیار ارتباط داشتند.

ولی ضمن آن که دارای چنین ارتباط هایی بودند، در ارتباط با فرهنگ، ادب، و فکر ایرانی نیز قرار داشتند، که یک نمونه بسیار مهم در این زمینه، کاظم زاده ایرانشهر است. کاظم زاده ایرانشهر جزو معدود اشخاصی از این گروه از متفکران بود، که به ایران برنگشت. فضای ایران که تا اندازه ای تغییر یافت، کاظم زاده ایرانشهر از برلن به سوئیس رفت. افکار ناسیونالیستی ابتدایی را کنار زد و نظریه های جدید جهانی را در آن زمان مطرح کرد. به این معنا که مساله اصلی اش صلح جهانی بود.

کاظم زاده ایرانشهر گروهی را درست کرده بود و هزاران آدم به این گروه پیوسته بودند، سالی یک بار این اشخاص در سوئیس جمع می شدند. از این جمع و متینگ هایی که برگزار می کردند تصاویری وجود دارد که آن ها را دیده ام. در این گردهمایی ها هزاران نفر از آمریکا، آفریقای جنوبی، آسیا، خاورمیانه شرکت می کردند. این تصاویر نشان می دهد که روشنفکران ایرانی در آن زمان از یک سو می خواستند ایران را نجات، و از سوی دیگر می خواستند دنیا را نجات بدهند. مطالعه آثار و نوشته های کاظم زاده ایرانشهر راجع به ایران نشان می دهد، یک سری از دیدگاه هایش هنوز تازه و بدیع است.

بیشتر بخوانید:

هیچ حکومتی داوطلبانه به جامعه آزادی نمی‌دهد / آزادی نتیجه یک ساختار است / ایرانیان قاعده پذیر نیستند
با یک دوره ۱۵ ساله chaos مواجه ایم / ایرانیان در تاریخ ۱۶۴۰ میلادی به سر می برند/ در خلقیات، خیلی تفاوتی میان جامعه و حاکمیت نیست
تاثیر موسیقی بر شعر فارسی / شرایط تحول پذیری شعر فارسی از سلیقه جامعه / تلاشی بزرگ برای حفظ اصالت و توجه به تحول

216216

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1898214