نگرانی در پیوستن ایران به FATF وجود ندارد
تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۲۶۰۴۷
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با تاکید بر اینکه ما معتقدیم پیوستن به FATF و عمل به کنوانسیونهای مرتبط با آن که FATF همه کشورهای عضو را ملزم به اجرای آن کرده به نفع ماست نه به ضرر، خاطر نشان کرد: اگر اکشن پلن FATF را مورد بررسی قرار دهیم میبینیم که ما عملا خیلی از موارد آن را عمل میکنیم چون ایران نه اهل پولشویی است و نه حمایت مالی از تروریسم و وقتی که ما در همین چارچوب عمل میکنیم مناسب است به کنوانسیونهای مربوط به آن نیز بپیوندیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه صبح امروز در ابتدای نشست خبری خود درگذشت زهرا عبدالمحمدی، خبرنگار پارلمانی فارس را تسلیت گفت و برای خانواده او از خداوند طلب صبر کرد.
وی در حضور خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در جریان تحولات سیاسی و امنیتی اخیر در عراق آیا اخیرا تماس و یا دیداری بین مقامات ایران و عراق صورت گرفته است یا نه؟ گفت: روابط ایران با کشورهای همسایه خود از جمله عراق روابط خوب و مستحکمی است و تماسها بین مقامات دو کشور برقرار است. اگرچه ما از آنچه که درباره سرکنسولگری ایران در نجف اتفاق افتاد دلخور و گلایهمند هستیم ولی روابط دو کشور روابطی محکم و پابرجاست.
وی گفت: چندی پیش شاهد تماس تلفنی آقای ظریف و همتای عراقیشان بودیم و در نشست دوحه نیز دبیر شورای امنیت عراق با آقای ظریف دیدار و گفتوگو کردند.
وی با بیان اینکه تماسها و رایزنیها بین مقامات دو کشور برقرار است، گفت: ما چشمانداز خوبی برای گسترش تعاملات با عراق میبینیم و معتقدیم که این اتفاقات گذرا است و ثبات و آرامش به این کشور با تدبیری که بین مقامات عراقی و مردم این کشور وجود دارد، باز میگردد.
این دیپلمات کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی درباره دخالتهای آمریکا در تحولات عراق گفت: ما هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی عراق را رد میکنیم. به آمریکاییها نیز توصیه میکنیم که در امور داخلی عراق دخالت نکنند. مردم عراق مردمی آگاه و بالغ هستند که میتوانند در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند. بنابراین بهتر است آمریکاییها خود را از تحولات عراق کنار بکشند.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد زمان آغاز به کار و فعالیت سفیر جدید ایران در روسیه نیز گفت: استوارنامه دکتر کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه صادر شده است. ایشان روز گذشته نیز با رئیس جمهور دیدار کردند و در چند روز آینده عازم محل ماموریت خود خواهند شد.
موسوی ادامه داد: دستور کار اصلی ایشان حفظ، گسترش و تعمیق روابط خوب دو کشور ایران و روسیه است و انشاالله با توجه به توانمندیهایشان این ماموریت را به خوبی انجام میدهند.
سخنگوی وزارت خارجه خاطر نشان کرد: در اینجا لازم میدانم از زحمات سفیر منحصر به فرد، پرتلاش و عالممان آقای دکتر سنایی که روابط دو کشور را در سطح بسیار خوبی ارتقا دادند تشکر و برایشان آرزوی موفقیت کنم.
وی ادامه داد: روابط ایران و روسیه روابطی متوازن، خوب و سنتی است. ما منافع و دشمنان مشترک داریم و عدهای بدخواه این روابط هستند ولی دو طرف به این موضوع توجه نمیکنند و اراده مقامات دو کشور گسترش روابط است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد انتشار برخی اخبار مبنی بر عقبنشینی روسیه از انجام وظایف خود در بحث تاسیسات فردو و اینکه گفته میشود این موضوع مربوط به بحث تحریمهای آمریکا علیه ایران است گفت: استباط ما عقب نشینی نیست بلکه یک مشکل فنی است و قابل حل است.
موسوی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی از رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند که دولت آمریکا تا دقایق آخر از موضوع مبادله زندانیان بین ایران و آمریکا و مذاکراتی که در این زمینه در حال انجام بوده است بیخبر بوده و گویی مذاکراتی در این چارچوب بین آقای روانچی نماینده ایران در سازمان ملل و یک سناتور سابق آمریکایی انجام شده است و دولت آمریکا در دقیقه آخر به این روند پیوسته است، گفت: ما مذاکرات اصلی در این زمینه را با دولت سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا در تهران انجام دادیم و پیگیریها در این چارچوب بوده است. ایران به این مسئله از بعد انساندوستانه نگاه کرد ولی اینکه ایده اصلی از کجا استارت خورده است را در مورد آن اظهار نظری ندارم. هیچ پیام و گفتوگوی مستقیم بین ایران و آمریکا در این زمینه انجام نشد. سوئیس واسطه بود و این امر به ثمر رسید.
وی همچنین در همین چارچوب در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برایان هوک در گفتوگویی مدعی شده که "دیپلماتهای ایران در زوریخ سوئیس گفتهاند که مایل به مذاکره هستند ولی رهبر ایران چنین اجازهای را نداده است"، گفت: اگر استنباط برایان هوک از همه مسائل این گونه باشد که واویلا است.
موسوی ادامه داد: تصمیمگیری در عرصه سیاست خارجی ایران ساختارمند و نظاممند است و ما یک کل واحد هستیم و براساس یک سیاست واحد عمل میکنیم و به نظرم در بسیاری از کشورها چنین رویهای جاری است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد سفر اخیر عمرانخان به عربستان به منظور تلاش برای کاهش تنش در منطقه از جمله بین ایران و عربستان و اینکه آیا ایران از نتایج این سفر اطلاعی دارد یا نه، گفت: هنوز چیزی به ما اعلام نشده است ولی از کلیاتی که در این زمینه مطرح شده ما استقبال میکنیم. ما اختلاف بین کشورهای اسلامی را مضر جهان اسلام و مسلمانان میدانیم و معتقدیم که اشخاص، کشورها و رژیمهای ثالثی هستند که از هرگونه اختلاف بین کشورهای جهان اسلام و مسلمانان استقبال میکنند.
وی ادامه داد: دست دوستی ایران به سمت کشورهای اسلامی و منطقه همچنان دراز است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه هفته گذشته نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در ریاض برگزار شد و به نظر میرسد که یکی از بحثهای محوری در این اجلاس بررسی پیشنهاد طرح صلح هرمز از سوی ایران بوده است، آیا خبری از نتایج این بررسی و جزئیات آن دارید و آیا در مورد نتایج این بررسیها به ایران اطلاعی داده شده است یا خیر؟ تصریح کرد: ما خبر رسمی در این زمینه نداریم. بیانیه این شورا آن را نشان نمیدهد. برخی از کشورهای عضو این شورا دید مثبتی به این طرح دارند و برخی دیگر از کشورهای عضو اصرار دارند که رویه گذشته خود را ادامه بدهند.
موسوی تاکید کرد: ایران با حسن نیت پیشنهاد خود را مطرح کرده و بر آن پافشاری میکند.
وی افزود: ما آماده همکاری با کشورهایی هستیم که در چارچوب این طرح به آنها نامه دادیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برخی از مخالفان پیوستن ایران به FATF در داخل کشور معتقدند که اگر ما به تعهدات خود در این زمینه عمل کنیم همچنان در لیست سیاه این گروه باقی خواهیم ماند و نظر وزارت خارجه در مورد این موضوع چیست؟ خاطر نشان کرد: ما نظرات وزارت خارجه را در این زمینه به صورت شفاف بیان کردهایم.
وی با تاکید بر اینکه ما معتقدیم پیوستن به FATF و عمل به کنوانسیونهای مرتبط با آن که FATF همه کشورهای عضو را ملزم به اجرای آن کرده به نفع ماست نه به ضرر، خاطر نشان کرد: اگر اکشن پلن FATF را مورد بررسی قرار دهیم میبینیم که ما عملا خیلی از موارد آن را عمل میکنیم چون ایران نه اهل پولشویی است و نه حمایت مالی از تروریسم و وقتی که ما در همین چارچوب عمل میکنیم مناسب است به کنوانسیونهای مربوط به آن نیز بپیوندیم.
موسوی افزود: امیدوارم که دوستان در مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر ارگانها مصلحت کشور در این زمینه را به درستی تشخیص بدهند.
این دیپلمات افزود: در مورد این موضوع بحث مبادلات بانکی و مالی ما با کشورهای جهان از جمله کشورهای دوست مطرح است. کشورهای دوست به ما اعلام کردند که اگر ایران به این روند نپیوندند و چنین موضوعی محقق نشود نمیتوانند با بانکهای ایرانی کار کنند و این به نفع ما نیست و باعث فشار بیشتر خواهد شد.
وی ادامه داد: همان طور که گفتم وزارت خارجه نظر شفاف خود را در این زمینه مطرح کرده است. باید ببینیم که دوستان چه تصمیمی میگیرند. آنها هر تصمیمی بگیرند ما تابع آن هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که آیا وزارت خارجه نمیتواند که از شورای اقتصادی سران سه قوه بخواهد که در مورد FATF و پیوستن ایران به این موضوع تصمیمگیری کند تا از بنبستی که در این ارتباط بوجود آمده خارج شویم، تصریح کرد: من نظر شفاف وزارت خارجه را در مورد بحث FATF مطرح کردم. البته این موضوع بیشتر یک مسئله اقتصادی است تا سیاست خارجی. عدم پیوستن ایران به این روند موانعی را بر سر مبادلات مالی و بانکی ایران با کشورهای دنیا و حتی کشورهای دوست بوجود میآورد چرا که آنها وارد این مکانیزم شدهاند و مقررات مربوط به آن را پذیرفتهاند. طبق آن مقررات وقتی میخواهند با بانکی کار کنند بررسی میکنند که آیا بانکهای متناظر آنها به این روند پیوسته است یا نه، تا در معرض مشکل یا مسئلهای قرار نگیرند.
وی ادامه داد: ما خیلی نگرانی نداریم که با پیوستن ایران به FATF اتفاق بدی رخ دهد. ما یک جایی میتوانیم براساس شرایط خود عمل کنیم و با پیوستن به این روند برخی از اتهامات واهی که به ایران زده میشود را خنثی کنیم و این زمینه را فراهم کنیم که تجار ما روند تجار خود با سایر کشورها را به پیش ببرند و براساس ضوابط عمل کنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی رسانهها مدعی شدهاند که ایران گروهی را برای مذاکره به عربستان اعزام کرده و عربستان نیز به صورت مخفیانه در تلاش است که اختلافات خود با ایران را حل کند، گفت: گفتوگوهای رسمی ما با عربستان در چارچوب بحث حج عمره بوده که اخیرا انجام شده و من اطلاعی ندارم که گفتوگوی دیگری انجام شده است و به احتمال زیاد چنین چیزی وجود نداشته است.
وی با بیان اینکه در این مدت برخی از کشورها تلاش کردهاند که گفتوگوهایی را بین ایران و عربستان انجام دهند و با حسن نیت در این زمینه عمل کردهاند، گفت: ایران از این موضوع استقبال کرده ولی ما گاهی اوقات شاهد رفتارهای دوگانه از سوی مقامات عربستانی هستیم و اظهارات آنها با روح کلی آنچه که ما و برخی از کشورها با حسن نیت در پیش گرفتهایم سازگاری ندارد.
موسوی ادامه داد: عربستان سعودی باید به رفتار دوگانه خود خاتمه دهد و یقین داشته باشد که امنیت در منطقه از طریق درخواست برای حضور بیگانگان در منطقه و انباشت سلاح حاصل نمیشود. ما امیدواریم که عربستان و کشورهای منطقه دست دوستی که از سوی ایران دراز شده است را بفشارند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که گفته میشود سفر آقای روحانی به ژاپن با چراغ سبز آمریکا صورت گرفته است، گفت: ارتباط ما با سایر کشورها ارتباطی با کشورهای ثالث ندارد و امیدواریم که کشورهای دوست ما روابط ما با خودشان را به چراغ سبز و یا زرد بقیه کشورها گره نزنند. ما کشورهای مستقلی هستیم و ایران همواره خواهان گسترش روابط خود با کشورهای دوست خود از جمله ژاپن بوده است.
موسوی همچنین در مورد گام بعدی ایران برای کاهش تعهدات برجامیاش با توجه به فرصت باقی مانده گفت: در خصوص گام بعدی در حال بررسی هستیم و ما ابراز امیدواری میکنیم که در فرصت باقی مانده اروپاییها به تعهدات خود به صورت جدی عمل و در راستای انجام آن حرکت کنند.
وی گفت: ببینیم که در چند روز آینده شرایط چگونه خواهد بود سپس در مورد گام بعدی و مطالب مرتبط با آن اطلاعرسانی و اظهار نظر میکنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در چند روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه روسیه انجام تعهدات خود مربوط به فردو را متوقف کرده است و در این زمینه دو روایت مطرح شد؛ یک روایت این بود که این مسئله بر اثر یک مشکل فنی است و روایتی دیگر این بود که این تصمیم را روسها به خاطر تحریمهای آمریکا گرفتهاند و مسکو در حال بررسی تحریمهای آمریکا در مورد این قضیه است، گفت: استنباط ما عقبنشینی نیست، مشکل فنی است و نکتهای که در این زمینه مطرح شده است را به رسمیت میشناسیم و آن را تایید میکنیم. کارشناسان فنی ایران و روسیه در حال بررسی این موضوع هستند. همزمانی دو اقدام فنی در فردو در این زمینه موثر بوده و در حال بررسی این موضوع هستند و این موضوع قابل حل است.
وی ادامه داد: در آخرین جلسه از کمیسیون مشترک برجام همه کشورهای حاضر در کمیسیون تاکید کردند که تحریمهای آمریکا عامل بیثباتی و کاهش تعهدات ایران در برجام است. آنها در واقع تاکید کردند که علت وضعیت موجود آمریکا و خروج این کشور از برجام است و به تحریمهای غیرقانونی آمریکا در این زمینه رسمیت نمیدهند.
موسوی همچنین در مورد اخبار منتشر شده درمورد راهاندازی کانال بشردوستانه سوئیس بین ایران و این کشور و اجرایی شدن آن ظرف یک ماه آینده گفت: من اسم این موضوع را بشردوستانه نمیگذارم. ما برای ادامه تجارت اقتصادی و بازرگانی خود با کشورهای دیگر به ویژه کشورهای همسایه و دوست مکانیزمهای دوجانبهای طراحی کردهایم که معاملات بانکی و مالی در این چارچوب انجام شود و آنچه که شما اشاره کردید در این راستا است.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما اعلام کردهایم که با هر کشوری که آماده است میتوانیم براساس این مدل دوجانبه و حتی بحث تهاتر و استفاده از ارزهای ملی کشورها عمل کنیم و در این زمینه آمادگی داریم و در مورد سوئیس نیز آنچه که مطرح شده در این چارچوب است.
وی همچنین در مورد برخی اخبار منتشر شده به نقل از وزیر نیرو در ارتباط با اخذ وام از سوی ایران از روسیه گفت: بحث اخذ وام مطرح نیست بلکه تامین اعتبار برای انجام پروژههای مشترک است و این موضوع در همین چارچوب بوده است و همان طور که گفتم بحث وام نیست.
موسوی همچنین در مورد تحولات اخیر در عراق نیز گفت: برخی از تحولاتی که در عراق رخ داده خوشایند مردم عراق و دوستداران این کشور نبوده و نیست.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: ما در امور داخلی عراق دخالت نمیکنیم ولی تحولاتی که در حال رخ دادن است را دنبال میکنیم و همان طور که مطلع هستیم در مواردی این اتفاقات علیه ایران بود از جمله حمله به مکانهای دیپلماتیک ایران رخ داد.
وی ادامه داد: امیدواریم که با تمهیدات مقامات عراقی گروهها، احزاب و شخصیتهای دینی و مذهبی این کشور بار دیگر ثبات و آرامش به این کشور دوست و همسایه بازگردد.
موسوی همچنین در مورد فشارهای آمریکا به برخی از کشورها از جمله ایتالیا در ارتباط با تحریم هواپیمایی ماهان گفت: ما از کشورهای دوست انتظار داریم که تحریمهای یک جانبه و غیرقانونی آمریکا را نپذیرند و این کشورها را به رعایت مر قانون و مقررات بینالمللی و دوری گزینی از یک جانبهگرایی آمریکا توصیه میکنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد تحولات اخیر در انگلستان و تاکید ایران بر انجام تعهدات این کشور در برجام گفت: من همان طور که در نشست خبری خود در تبریز گفتم تاکید بر این داریم که انگلیس به عنوان یک عضو برجام باید به تعهدات خود عمل کند و رفت و آمد دولتها و تحولات داخلی این کشور نباید بر تعهدات انگلیس بر برجام اثر بگذارد و آنچه که در مورد انگلیس به ما مربوط است این است که این کشور به تعهدات خود در برجام در مورد ایران عمل کند.
موسوی همچنین در ادامه صحبتهای خود با بیان اینکه هفته آتی وزیر خارجه هند برای شرکت در کمیسیون اقتصادی مشترک تهران و دهلی نو به تهران سفر میکند، گفت: همچنین قرار است رئیس جمهور به دعوت نخست وزیر مالزی برای شرکت در نشستی که به ابتکار آقای مهاتیری محمد برگزار شده به این کشور سفر کند.
وی همچنین با بیان اینکه سفر رئیس جمهور به ژاپن نیز در حال برنامهریزی است و پس از قطعی شدن، از سوی دوستان در ریاست جمهوری در این زمینه اطلاع رسانی میشود، گفت: ایران و ژاپن دو دوست قدیمی هستند و ژاپن به عنوان یک کشور مهم یکی از مشتریان عمده ایران در زمینه انرژی بوده و هست.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: در چارچوب روابط دو کشور چندی پیش شاهد سفر نخست وزیر ژاپن به ایران بودیم و طبیعی است که رئیس جمهور ایران نیز به این کشور سفری داشته باشند. این سفر در حال نهایی شدن است و همان طور که گفتم پس از نهایی شدن در این زمینه از سوی دوستان در ریاست جمهوری اطلاع رسانی میشود.
موسوی گفت: ایران و ژاپن علاوه بر اهدافشان جهت گسترش روابط دو جانبه دارای دیدگاههایی در مورد مسائل منطقهای و بینالملل هستند و در این سفر در صورت نهایی شدن علاوه بر مسائل دو جانبه در مورد مهمترین مسائل منطقه، شرق آسیا و همچنین موضوعات برجامی بین مقامات دو کشور بحث و گفتوگو انجام میشود.
وی همچنین در مورد بیانیه چند روز پیش دستگاه دیپلماسی کشور مبنی بر اینکه دانشمندان و محققان ایرانی تا آنجا که امکان دارد حتی در صورت داشتن روادید و دعوتنامه به آمریکا سفر نکنند، اظهار کرد: وزارت خارجه ایران بر حسب وظایف ذاتی خود به اتباع ایران در مورد سفر به دیگر کشورها توصیههایی را ارائه میکند که در مورد سفر به آمریکا نیز اخیرا توصیههایی را اعلام کرده و به دانشمندان ایرانی و محققان اعلام کردیم در سفر به آمریکا حتی اگر دعوتنامه و یا ویزا داشته باشند قدری محتاطانه عمل کنند و تا آنجا که امکان دارد این سفر را انجام ندهند.
سخنگوی وزارت خارجه در همین راستا به برخورد آمریکاییها با مسعود سلیمانی دانشمند ایرانی اشاره کرد و گفت: ایشان با دعوتنامه به آمریکا سفر کرده بودند ولی در هنگام ورود به اتهامات غیرقانونی و واهی بازداشت شدند و به صورت غیرقانونی چهار ماه در زندان بودند. طبیعی است که ما نگران اتباع خود باشیم و به آنها توصیه کنیم که از سفرهای غیرضرور به این کشور و همچنین کشورهایی که رعایت قوانین و مقررات بینالمللی و اخلاق جایی ندارد، پرهیز کنند.
موسوی گفت: در مورد جاهای دیگر نیز اگر دانشمندان و محققان ما احساس کنند که امنیت و آزادی رفت و آمد آنها و همچنین پیشبرد اهداف علمیشان به خطر میافتد باید در مورد سفر به آن کشورها تصمیمگیری و با دقت در این گونه موارد عمل کنند.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا در چارچوب طرح صلح هرمز ایران قرار است با کشورهای منطقه در ارتباط با ادعاهای آنها در مورد جزایر سه گانه ایران گفتوگو و رایزنی کند با توجه به اینکه تاکنون چندین بار امارات در مورد این جزایر ادعاهایی را مطرح کرده و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز از این ادعا حمایت کردهاند، خاطر نشان کرد: همه میدانند که جزایر سه گانه متعلق به ایران است. این موضوع ثابتی است و ادعاهای آنها در این زمینه واقعیت را تغییر نمیدهد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: ما انتظار داریم که آنها دست از برخی ادعاهای واهی خود در این زمینه بردارند و این موضوعی نیست که ما آن را بخواهیم در مذاکرات مطرح کنیم. این یک موضوع مسلم و مشخصی است و همان طور که گفتم ادعاهای آنها تغییری در واقعیت ایجاد نمیکند.
موسوی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد ارزیابی وزارت خارجه از عملکرد مجلس در حوزه دیپلماسی پارلمانی گفت: خوشبختانه در این دوره مجلس به ریاست آقای لاریجانی شاهد تحرکات دیپلماتیک خوبی در سطح مجلس و کمیسیون امنیت ملی مجلس بودیم. ما از اقدامات مجلس در پیشبرد دیپلماسی پارلمانی و توجه آن ها به موضوع سیاست خارجی سپاسگزاریم. امیدواریم که این اقدامات ادامه داشته باشد و مجلس آینده نیز در بحث سیاست خارجی فعالتر حاضر شود.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در مورد سرنوشت سند جامعی که قرار بود بین ایران و افغانستان به تصویب برسد، گفت: تدوین سند جامع بین ایران و افغانستان در حال نهایی شدن است. مذاکرات نهایی در این زمینه ادامه دارد. البته هنوز به جمعبندی نرسیده و به نظر میرسد با توجه به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان مقداری گفتوگوها در این زمینه به تعویق افتاده است. احتمال میدهم که بعد از اعلام نتایج انتخابات دو طرف پیگیر طرح نهایی این سند شوند تا این سند نهایی و به امضا مقامات دو کشور برسد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد استانداردهای دوگانه حقوق بشری آمریکا در عرصه جهانی از جمله ایجاد مانع در صدور دارو و مواد غذایی به ایران توسط دیگر کشورها، گفت: ما بارها اعلام کردهایم که کارنامه آمریکاییها مشحون از نقض حقوق بشر است و ما دست آمریکاییها را در بسیاری از موارد که نقض حقوق بشر انجام شده به صورت آشکارا میبینیم.
وی با بیان اینکه آنها به اسم حقوق بشر در امور داخلی کشورها دخالت میکنند، گفت: آنها مدعی هستند که کالاهای انسانی از جمله دارو و غذا جزو تحریمها علیه ایران نیست ولی به نحوی عمل میکنند که راهها برای ورود این کالا به ایران بسته شود و غذا و دارو به ایران نرسد. آنها در حالی این تروریسم اقتصادی را انجام میدهند که ادعای حمایت از ملت ایران را نیز دارند که این ادعا صد درصد ریاکارانه است.
موسوی همچنین در مورد تجمع اخیر برخی از دانشجویان در برابر وزارت خارجه در ارتباط با پیگیری وضعیت شیخ زکزاکی از سوی این وزارتخانه اظهار کرد: ما حمایت از همه مسلمانان در جهان را جزو وظایف خود میدانیم و با توجه به اتفاقاتی که در نیجریه برای علامه زکزاکی رخ داده است همه نهادهایی که در این زمینه مسئول بودهاند و یا دغدغه داشتهاند نگرانیهای خود را به وزارت خارجه منتقل کردهاند. وزارت خارجه نیز در چهارچوب رایزنیها و تعاملات خود پیگیر وضعیت شیخ زکزاکی است تا وضعیت ایشان بهبود پیدا کند.
وی با بیان اینکه مجموعه اقدامات جمهوری اسلامی ایران در مورد وضعیت شیخ زکزاکی در این چهارچوب بوده که وضعیت ایشان بهتر شود ادامه داد: باید توجه داشت که همه کار دست ما و دوستان ما نیست. طرف مقابل نیز نکات و شرایطی را مطرح میکند ولی همانطور که گفتم ما تلاش خود را برای بهبود وضعیت ایشان انجام میدهیم و تمایل داریم دیگر کشورهای مسلمان نیز اگر اقدامی از دستشان بر میآید برای بهبود وضعیت ایشان و دیگر مسلمانان در دیگر کشورها که تحت فشار هستند انجام دهند.
این دیپلمات همچنین در مورد اظهارات اخیر منوچین وزیر خزانه داری آمریکا مبنی بر اینکه ما فشار حداکثری را جایگزین جنگ کردهاند و بر اگر ایران به شروط آنها عمل کند حاضر به رفع تحریمها هستند، گفت: آقای منوچین گفتارها و سیاستهای اشتباه خود و دیگر دولتمردان آمریکایی را بیان کرده است. او گفته است که تحریم جایگزین جنگ است. در حالیکه تحریم خود جنگ است. یک جنگ اقتصادی و تروریسم اقتصادی است و بدتر از جنگ است.
وی گفت: حرفهایی که آنها مطرح کردهاند بیهوده و گزاف است. بعد از خروج از برجام فکر میکردند با فشار حداکثری میتوانند خواستههای خود را به پیش ببرند ولی به نتیجه نرسیدند. در همین چهارچوب فشارهایشان علیه ایران را افزایش دادند و شروط ۱۲ گانهای را مطرح کردند. پس از مدتی رئیس جمهور آنها آمد و یک شرط گذاشت بعد مقامات دیگر این کشور اظهارنظرهای دیگری مطرح کردند. بنابراین ما یک بلاتکلیفی و سردرگمی در سیاست خارجی آمریکا نسبت به ایران مشاهده میکنیم. در واقع آنها خودشان نیز در مورد سیاستشان در مورد ایران بلاتکلیف هستند. حرفهایی که آنها مطرح میکنند تکراری و بیهوده است.
موسوی ادامه داد: ما گفتهایم که خروج آمریکا از برجام غیرقانونی است و آنها بر اساس توهماتی که داشتهاند این اقدام را انجام دادهاند. ما معتقدیم بازگشت آمریکا به تعهداتش در برجام تنها راه حل است و هیچ راه حلی جز این در این زمینه وجود ندارد.
وی همچنین در مورد انتشار برخی اخبار در مورد احتمال تحریم خریداران آب سنگین ایران گفت: کشورهای عضو برجام تعهداتی را نسبت به ایران دارند و آنها باید به تعهدات خود عمل کنند و استنباط ما این است که آنها به تحریمهای آمریکا در این زمینه رسمیت نمیدهند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که گفته میشود در چهارچوب کانال مالی که سوئیس بین ایران و خود ایجاد خواهد کرد دو شرکت دارویی در آمریکا از وزارت خزانه داری این کشور مجوز گرفته اند که در چهارچوب این کانال مالی به ایران دارو بفرستند و آیا شما از این موضوع اطلاعی دارید، گفت: من از جزئیات این موضوع اطلاعی ندارم ولی بر اساس تجربه قبلی ممکن است که آمریکاییها برای این شرکتها نیز موانعی ایجاد کنند گرچه امیدوارم این اتفاق رخ ندهد.
وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا ایران نمیتواند از ظرفیت خود برای حل مشکلات در سوریه از جمله مسائل کردها که در شمال سوریه وجود دارد استفاده کند. با توجه به تجربیاتی که پیش از این در مورد حل مسئله کردها با دولت عراق داشته است، گفت: جمهوری اسلامی ایران هر کمکی از دستش برای بازگشت آرامش به کشورهای دوست برآید انجام میدهد، کوتاهی نمیکند اگر از ما در این زمینه کمکی بخواهند ما با دید مثبت وارد موضوع میشویم. کما اینکه در مذاکرات و دیدارهایی که داشتهایم حسن نیت ایران احراز شده است. ما به هر شکلی آماده کمک به کشورهای همسایه خود هستیم که برای بازگشت ثبات و آرامش در منطقه از ما تقاضای کمک کند. البته همانطور که گفتم به شرطی که از ما درخواست شود و ما نیز با نظر مثبت این درخواست را مورد بررسی قرار میدهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره تبادل زندانیان با آمریکا و احتمال تکرار آن نیز گفت: کمتر از سه هزار نفر از اتباع ایران به خاطر جرایم مختلف در کشورهای دیگر زندانی هستند و تعدادی از اتباع کشورهای دیگر به جرایم گوناگون در زندانهای ما هستند. اگر وضعیت به گونهای باشد که به خاطر مسائل انسانی ایجاب کند که ما تبادل انجام دهیم، آماده این کار هستیم. متاسفانه تعداد بسیاری از اتباع ما به خاطر همراه داشتن برخی قرصها و عدم رعایت قوانین کشور مقابل سالها در زندان بودهاند که مورد تبادل قرار گرفتند.
موسوی ادامه داد: آماده تبادل هستیم؛ توپ در زمین آمریکا است. زندانیان آمریکایی هم در ایران مشخص هستند که جرایم آنها امنیتی و جاسوسی است و تعدادی از اتباع ما که گروگان محسوب میشوند، بنا به اتهامات واهی در زندان هستند.
وی درباره آخرین اقدامات انجام شده درباره کشتی سانچی و عدم همکاری چین، نیز گفت: موضوع کشتی سانچی، حادثه تاسفآوری بود که وزارت امور خارجه تا آنجا که وظیفهاش ایجاب میکرد برای روشن شدن ابعاد موضوع تلاش کرد. شرکت ملی نفتکش ایران مسئول پیگیری این پرونده است و اقداماتی هم انجام دادند. شایعات اخیر مطرح شده با واکنش این شرکت روبهرو شد و آنها تکذیب کردند.
منبع: انرژی امروز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۲۶۰۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روزنامهنگاری که دیپلمات نبود
حسین فاطمی، وزیر امورخارجه دولت دکتر محمد مصدق اگر مشهورترین وزیر امور خارجه تاریخ ایران نباشد یکی از مشهورترینِ آنها خواهد بود. اما شاید کمتر کسی بداند یا به این نکته توجه کرده باشد که حسین فاطمی اساساً دیپلمات نبود و اقدام دیپلماتیک شاخصی نیز از او سر نزد و در واقع این خود مصدق بود که مسئولیت اصلی اقدامات دیپلماتیک دولتش را بر دوش میکشید.
به گزارش هم میهن، از حسین فاطمی بهعنوان نخستین روزنامهنگار ایرانی که تحصیلات علمی در این رشته را در پاریس گذراند، یاد میشود. آنچه که بیش از همه در کارنامه حسین فاطمی پررنگتر است، حرفه روزنامهنگاری او و مقالات تند و آتشیناش در روزنامه باختر و باختر امروز بود که او را در عرصه سیاست ایران برکشید و چنان در نزد دکتر محمد مصدق عزیز کرد که او را پسر سوم خود خطاب کرده و به وزارت امور خارجه گمارد.
حسین فاطمی که بیشک پرشورترین و جسورترین حامی و هوادار دکتر مصدق بود با روزنامه خود به نام باختر امروز به تریبون اصلی جبهه ملی بدل شد و جسورانهترین دفاعها را از دولت مصدق انجام داد و در همین راه نیز خشم محمدرضاشاهپهلوی و خاندان او را فراهم کرد و در نهایت بر سر همین جان خود را از دست داد.
حسین فاطمی در دوران روزنامهنگاری خود بارها به زندان افتاد و در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت نیز یک بار توسط محمدمهدی عبدخدایی نوجوان عضو جمعیت فدائیان اسلام و یک بار پس از دستگیری توسط شعبان جعفری ترور شد و با بدنی زخمی که در تب میسوخت در دادگاه نظامی ارتش محاکمه و به اعدام محکوم و در ۱۹ آبان ۱۳۳۳ تیرباران شد و کسی که روزی «نشان همایون» را از دستان محمدرضاشاه پهلوی دریافت کرده بود، خاطرهاش با عنوان شهید دکتر حسین فاطمی به یکی از تراژدیهای تاریخ معاصر ایران و نماد مخالفت با سلطنت پهلوی بدل شد.
حسین فاطمی در سال ۱۲۹۶ به دنیا آمد یعنی دو سال پیش از تولد محمدرضاپهلوی؛ البته در تاریخی که پدرش پشت قرآن تولد سیدحسین را ذکر کرده، نیمروز عاشورای سال ۱۳۳۸ هجری قمری است که برابر با ۱۲ مهر ۱۲۹۸ خورشیدی است. پدرش سیدمحمدعلی سیفالعلماء از نوادگان قاضی نورالهدی نائینی و از سادات و علمای مشهور نائین بود.
تحصیلات خود را در کالج میسینوری انگلیسیها در اصفهان که برادرش سیدنصرالله نیز در آنجا تحصیل کرده و مشغول به تدریس بود، تمام کرد. از طریق برادرش سیدنصرالله سیفپور فاطمی وارد سیاست شد. سیدنصرالله فاطمی با کسب امتیاز نشریه باختر برادرش حسین را وارد دنیای روزنامهنگاری کرد؛ باختر جزء نخستین مجلات به سبک جدید در ایران بود و نامدارانی چون ملکالشعراء بهار، سعید نفیسی و دکتر رضازاده شفق با اینکه در تهران بودند، نوشتههای خود را در این مجله انتشار میدادند.
باختر در زیبایی چاپ، نفاست کاغذ و کاربرد عکسها و طرحهای متعدد، از بهترین مجلات زمان بهشمار میرفت. حسین فاطمی به تهران رفت و در دانشگاه تهران شروع به کار کرد. او در دوران دانشجویی در روزنامه ستاره متعلق به احمد ملکی شروع به کار کرد.
نصرالله فاطمی مدتی شهردار شیراز شد و پس از آن حسین به اصفهان بازگشت و مدیریت نشریه باختر را برعهده گرفت و در همین زمان بود که برای نخستین بار به خاطر انتقاد از دستنشانده و بیاختیار بودن نمایندگان مجلس زندانی شد و تنها پس از شهریور ۱۳۲۰ بود که از زندان آزاد شد. پس از شهریور با بازشدن فضای سیاسی حسین فاطمی اولین فعالیت آشکار سیاسی خود را در اصفهان آغاز کرد. مجلس بزرگداشتی برای سیدحسن مدرس در اصفهان برگزار کرد و برای اولینبار مدرس را «شهید» خواند.
حسین فاطمی در همین دوران انتقاد از شخصیتهایی چون محمدعلی فروغی بهخاطر همکاری با بریتانیاهایی که ایران را اشغال کرده بودند پرداخت و مجدداً به این خاطر زندانی شد و پس از آزادی انتقاد از دولت سهیلی را به دلیل ادامه راه دولت فروغی و همکاری با بریتانیاهایی مورد انتقاد قرار داد و مقاله «خدا، ایران و آزادی» را علیه دولت سهیلی منتشر کرد و دولت او را به خیانت متهم کرد.
در همین زمان نصرالله سیفپورفاطمی برادر بزرگتر حسین فاطمی در سال ۱۳۲۲ بهعنوان نماینده نجفآباد و فریدن وارد مجلس شورای ملی شد و با وجود برخی اعتراضات به اعتبارنامهاش به عضویت مجلس درآمد اما دوره نمایندگی را در سال ۱۳۲۴ نیمهکاره رها کرد و عازم انگلستان و سپس آمریکا شد و در دانشگاه پرینستون دکترای تاریخ سیاسی گرفت و در همان دانشگاه به تدریس تاریخ خاورمیانه مشغول شد.
در دوره دکتر مصدق، به ایران دعوت و مشاغلی به او پیشنهاد شد که هیچکدام را جز نمایندگی ایران در سازمان ملل و یونسکو نپذیرفت. اقدامات او پس از سال ۱۳۳۲ برای نجات برادرش دکتر حسین فاطمی به جایی نرسید. وی از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۱ در دانشگاه فرلی دیکینسون نیوجرسی تدریس کرد.
حسین فاطمی در ابتدای دهه ۲۰ با روزنامههای تودهای وارد جبهه مشترک آزادی شد اما بهزودی با پی بردن به وابستگی حزب توده به شوروی از آنان جدا شد و به جبهه مطبوعاتی استقلال به رهبری سیدضیاالدین طباطبایی پیوست اما از او نیز جدا شد و به منتقد سیدضیاء تبدیل شد.
در این دوران موضوع نفت به صورت جدی در مجلس شورای ملی مطرح بود. درحالیکه اتحاد جماهیر شوروی ضمن اشغال آذربایجان و کردستان و روی کارآوردن دولتهای دستنشانده در آنجا بهدنبال کسب امتیاز نفت شمال از دولتهای ایران بود، طرحی در مجلس تصویب شد که تا زمانی که ایران در اشغال نیروهای متفقین باشد دولت حق مذاکره و واگذاری هیچ امتیازی به دولتهای خارجی را ندارد و با تصویب این طرح راه برای واگذاری امتیاز نفت شمال تا زمان خروج شوروی و انگلیس از ایران بسته شد.
تودهایها استدلال میکردند که چون امتیاز نفت جنوب ایران در اختیار بریتانیاییهاست، ایران باید برای ایجاد موازنه میان دوقدرت امتیاز نفت شمال را نیز به شوروی واگذار کند. در سال ۱۳۲۴ همزمان با سفر برادرش نصرالله به انگلستان و آمریکا برای تحصیل، حسین فاطمی نیز برای تحصیل در مقطع دکترا عازم فرانسه شد و توانست با دریافت مدارک دیپلم مدرسه مطالعات عالی بینالمللی، دیپلم مدرسه روزنامهنگاری، دیپلم مدرسه مطالعات عالی اجتماعی، دیپلم مدرسه اجتماعی و کسب مدرک دکترا در سال ۱۳۲۷ به ایران بازگردد.
فاطمی در دوران حضور در پاریس همچنان در نشریه ستاره به مدیریت احمد ملکی و مرد امروز به مدیریت محمد مسعود مقاله مینوشت. در زمان حضور حسین فاطمی در پاریس بود که محمد مسعود در تهران ترور شد. ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ محمدرضاشاه پهلوی نیز در دانشگاه تهران توسط ناصر فخرآرایی خبرنگار روزنامه «پرچم اسلام» که در عین حال با حزب توده نیز در ارتباط بود ترور شد و همین امر مجوز لازم برای برخورد با حزب توده و هواداران آیتالله کاشانی را فراهم کرد.
شاه با استفاده از فضای پدیدآمده پس از این ترور دستور تشکیل مجلس مؤسسان برای تغییر قانون اساسی را داد و طی آن اختیار مهم انحلال مجلس را کسب کرد. در سال بعد یعنی ۱۳۲۸ برگزاری انتخابات شانزدهم در پیش بود و بیم آن میرفت که دربار در ادامه سیاست بستن فضای سیاسی در انتخابات مداخله و نتایج آن را دستکاری کند و به همین روی محمد مصدق از مطبوعات همسو با خود دعوت کرد تا برای برگزاری انتخابات آزاد جبهه متحدی را تشکیل دهند.
نخستین جلسات مشترک در منزل محمد مصدق برگزار شد و همین جلسات مقدمه تشکیل جبهه ملی شد. کمیسیون تبلیغات جبهه ملی نیز با همکاری فاطمی، مظفر بقائی، ابوالحسن حائریزاده، عبدالقدیر آزاد، حسین مکی، خلیل ملکی و عباس خلیلی تشکیل شد. با تحصن اعضای جبهه ملی و فشار به دولت علی رزمآرا انتخابات در فضایی نسبتاً معقول برگزار شد و ۸ نفر از اعضای جبهه ملی وارد مجلس شدند که مصدق بهعنوان نفر اول تهران در میان آنها، شاخص بود.
درحالیکه مجدداً موضوع واگذاری امتیاز نفت شمال به شوروی در مجلس مطرح شده بود محمد مصدق با طرح سیاست موازنه منفی در مجلس به مخالفت با سیاست موازنه مثبت پرداخت و خواستار ملی کردن صنعت نفت ایران و بازپسگیری امتیاز به بیگانگان شد. این طرح در کمال شگفتی در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ در مجلس شورای ملی به تصویب رسید و با وجود آنکه نمایندگان جبهه ملی تعداد انگشتشماری بودند اما مجلس پیشنهاد نخستوزیری مصدق را ارائه داد.
مصدق با پذیرش پیشنهاد ۱۲ اردیبهشت اعضای کابینه خود را معرفی کرد و سیدحسین فاطمی نیز عهدهدار مسئولیت معاونت سیاسی و پارلمانی مصدق شد. در دولت نخست مصدق از ۱۱ اردیبهشت ۱۳۳۰ تا ۲۶ تیر ۱۳۳۱ سیدباقر کاظمی رجل صاحبنام و وزیر امور خارجه پیشین در دوران رضاشاه وزارت امور خارجه را برعهده داشت و پس از دولت چند روزه احمد قوام از ۲۷ تا ۳۰ تیر علی سهیلی عهدهدار این مسئولیت شد.
پس از آن مصدق مسئولیت وزارت امور خارجه را به حسین نواب سپرد. نواب سرکنسول ایران در لاهه هلند بود و در جریان طرح شکایت انگلستان از ایران مورد توجه دکتر مصدق قرار گرفت و پیشنهاد وزارت امور خارجه را دریافت کرد. غلامحسین مصدق در کتاب «درکنار پدرم، مصدق» ماجرای انتصاب و استعفای نواب به سمت وزیر امور خارجه را چنین توصیف کردهاست: «خدمات و کوششهای صادقانه نواب در دیوان دادگستری، پدرم را تحت تأثیر قرار داد.
وی ضمن قدردانی از او توصیه کرد مصدر خدمات مهمتری باشد. به نواب، که در آن موقع وزیر مختار ایران در کشورهای بلژیک و هلند بود پیشنهاد شد مسئولیت وزارت خارجه یا سفارت ایران در واشینگتن را عهدهدار شود. وی وزارت خارجه را انتخاب کرد و مشغول به کار شد، اما دوران وزارتش بسیار کوتاه بود و بر سر تعویض یکی از اعضای عالیرتبه وزارت خارجه از کار کنارهگیری کرد… وی در برابر توصیه، دستور و امر نخستوزیر ایستادگی کرد و سرانجام استعفا داد. ایستادگی نواب برای حفظ اصولی که بدان اعتقاد داشت، نشانه عظمت شخصیت و استحکام قدرت روحی و اخلاقی وی بود.»
در پی این بود که مصدق، سیدحسین فاطمی را بهعنوان وزیر امور خارجه معرفی کرد. سازمان سیا درباره حسین فاطمی در این برهه نوشته است: «فاطمی، وزیر امور خارجه، بیباک، جاهطلب و یک بازوی قدرتمند تاکتیکی است و ممکن است قدرتش افزایش یابد.» فاطمی در زمان معرفی بهعنوان وزیر امور خارجه هیچ تجربه دیپلماتیکی نداشت.
او در عرصه سیاست داخلی چهرهای مشهور بود و هرچند عمده فعالیتهایش دستکم در این برهه بر مخالفت با استیلای بریتانیا بر منابع نفتی ایران متمرکز بود مقالات و سخنرانیها و رایزنیهای سیاسی او را نمیتوان مصداق فعالیت دیپلماتیک دانست.
فریدون مجلسی، دیپلمات سابق وزارت امور خارجه درباره واکنش کارکنان وزارت امورخارجه به وزارت فاطمی میگوید: «وزارت [دکتر حسین] فاطمی ۳۳ساله که از دید کارمندان وزارت خارجه واجد شرایط تحصیلی و تجربه کاری دیپلماتیک هم نبود، با مقاومت کارمندان اصولاً محافظهکارتر وزارت امور خارجه مواجه شد که وزارت او را برنمیتافتند و ریزش حامیان دکتر مصدق در میان کارمندان وزارت خارجه با سرعت آغاز شد. فقط نسل جوانتر مانند ایرج پزشکزاد و دوستانش یا عزالدین کاظمی که پدرش وزیرخارجه و معاون مصدق بود، کم و بیش و نهچندان آشکار به مصدق وفادار بودند.»
در واقع مصدق زمانی فاطمی را بهعنوان وزیر امور خارجه منصوب کرد که دولتش در سراشیبی سقوط قرار گرفته بود. باعدم نرمش مصدق برابر انگلیس و نیافتن متحد یا حتی مشتری دیگری برای نفت ایران دولت توانایی اقتصادی اداره کشور را از دست داده بود. دولت مصدق با جدیت اقدام به اخراج نیروهای انگلیسی از تاسیسات نفتی ایران کرد و در مقابل تحریم محمولههای نفتی ایران توسط بریتانیا نیز کوتاه نیامد و با وجود کاهش درآمد و مشکلات اقتصادی ناشی از آن حاضر به مصالحه با شرکت نفت ایران و انگلیس نشد.
بنبست سیاسی در عرصه داخلی نیز مشهود بود و مصدق با رنجاندن متحدین مذهبی خود به رهبری آیتالله کاشانی در عرصه سیاسی نیز تنها مانده بود. مصدق بدون اینکه بهدنبال راهحلی برای بنبستهای پیش روی دولت باشد با اصرار بر مواضع غیرقابل تغییر خود حاضر به هیچ مصالحهای با رقبا و حتی دوستان پیشین خود نبود.
به اتحاد با حزب توده که اساساً باور نداشت و با دربار نیز به خاطر سوءظن همکاری با بریتانیا پشت کرده بود و اساساً معتقد بود شاه حق دخالت در امور اداره کشور را ندارد. در واقع آنچه که به بنبست سیاسی کشور افزود رفراندم مصدق برای انحلال مجلس بود که علاوه بر اینکه در قانون اساسی چنین شرایطی پیشبینی نشده بود کشور را بدون مجلس در شرایط بحرانی قرار داد و عده زیادی از متحدین مصدق را در مجلس از او ناامید و یا منفعل کرد. مصدق امیدوار بود با تکیه بر تودهها بتواند شرایط متزلزل دولت را ادامه دهد اما برنامهای برای برونرفت از این شرایط نداشت.
مصدق امیدوار بود که بتواند با کمک یکی دیگر از قدرتهای خارجی تاسیسات نفتی ایران را راهاندازی کرده و برای آن مشتری پیدا کند. دو قدرتی که به آنها امید میرفت یعنی شوروی و آمریکا در این زمینه اقدام مثبتی نکردند. دکتر مصدق در سفر به ایالات متحده آمریکا که حسین فاطمی او را همراهی میکرد با هری ترومن نیز دیدار کرد و امیدوار بود بتواند نظر آمریکاییها را برای مشارکت در صنعت نفت ایران جلب کند.
اسناد آمریکایی نیز نشان میدهد که واشنگتن نیز به این امر بیمیل نبوده اما جدیت و اصرار بریتانیا مانع از مداخله آمریکا شده است. حسین فاطمی نیز ابتکار تازهای در عرصه دیپلماسی رقم نزد او در سایه نخستوزیر کاریزما به یار پرشور و جسور بدل شد تا پیشروتر از نخستوزیر پیر به دشمنان او بتازد و در صدر این دشمنان دربار و انگلستان قرار داشتند.
فاطمی در مهمترین حضور دیپلماتیک خود مصدق را در سفر به آمریکا برای شرکت در جلسه شورای امنیت سازمان ملل و دفاع از حقوق ایران در مقابل شکایت بریتانیا همراهی کرد. مصدق در این سفر با ترومن رئیسجمهور و دین آچسن وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا دیدار کرد اما از حسین فاطمی جز تصویری که در جلسه شورای امنیت پشت سر محمد مصدق نشسته است اثری در این سفر نیست. در همین سفر بود که مصدق با ممانعت از حضور نصرالله انتظام در جلسه با رئیسجمهور آمریکا کارکنان وزارت امور خارجه را رنجاند. قطع رابطه با انگلستان و تعطیلی سفارت این کشور نیز که به حسین فاطمی نسبت داده میشود مصوبه هیت وزیران بود و وزارت امور خارجه تنها مجری این مصوبه بود.
با وقوع کودتای ناکام ۲۵ مرداد حسین فاطمی در صدر هواداران مصدق به سخنرانی و نشر مقاله پرداخت و تندترین حملات را متوجه دربار و شخص شاه کرد. در روزنامه باختر امروز در فاصله ۲۵ تا ۲۷ مرداد از شاه بهعنوان «فراری بغداد» یاد میکرد و به تندی به دربار میتاخت. در میدان بهارستان نیز نطق تندی علیه شاه ایراد کرد.
روز ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ پس از کودتای نافرجام لشکر گارد، شاه از رامسر به بغداد رفت. دکتر حسین فاطمی وزیر امور خارجه وقت تلگرافی به مظفر اعلم سفیر ایران در بغداد ارسال کرده و اعلام کرد که شاه منعزل است؛ هیچگونه استقبال و تماسی با وی نباید گرفته شود. اعلم با توجه به دستورالعمل وزارت امور خارجه برخلاف تأکید و اصرار نوری سعید نخستوزیر عراق در استقبال از شاه به فرودگاه نرفت؛ که همین رویداد نیز به عمر سیاسی مظفر اعلم پایان داد و او تا سال ۱۳۵۰ اجازه بازگشت به ایران پیدا نکرد.
خود شاه درباره سرنوشت مصدق، رهبران جبهه ملی و اقدامات فاطمی به کرمیت روزولت فرمانده آمریکایی عملیات کودتا مینویسد: «میل دارم بدانم در مورد مصدق، ریاحی و دیگران، که علیه شما توطئه کردهاند، چه فکری کردهاید؟» شاه میگوید: «در این مورد زیاد فکر کردهام. مصدق محاکمه میشود. (در این موقع لبهای شاه میلرزید) و به سه سال محکوم خواهد گشت… ریاحی نیز مجازات مشابهی دارد. ولی یک استثنا وجود دارد و آن، حسین فاطمی است. او هنوز دستگیر نشده ولی به زودی او را پیدا میکنند. فاطمی، بیش ازهمه ناسزاگویی کرد. هم او بود که تودهایها را واداشت مجسمههای من و پدرم را سرنگون و خرد کنند. او، پس از دستگیری، اعدام خواهد شد».
کرمیت روزولت اول شهریور پس از کودتا به ایران آمده بود و مینویسد: «پس از برگزاری تشریفات، شاه به من اشاره کرد و اولین عبارتی که با لحن رسمی ادا کرد، این بود: «من تختم را مدیون خدا و ملتم و ارتشم و شما هستم». سام فال دبیر شرقی سفارت انگلیس در تهران در زمان کودتا نیز درباره فاطمی مینویسد: «…اعدام بیرحمانه، صرفنظر از غیرانسانی بودن آن، ممکن است در مورد مصدق عاقلانه نباشد ولی شاید برای فاطمی، اگر دستگیر شود، بهترین راهحل باشد. تا زمانی که اینگونه افراد زنده هستند و در ایران به سر میبرند، همیشه خطر ضدکودتا وجود دارد، شدت عمل ضروری است».
صبح روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ گروهی از اراذل و اوباش دفتر روزنامه «باختر امروز» را تخریب کردند. کودتاچیان پیروز مأموریت داشتند که هرجا فاطمی را دیدند، بکشند. فاطمی از روز کودتا تا ششم اسفند در منزل یک پزشک تودهای پنهان شد و در نهایت با اطلاع خدمتکار منزل این پزشک دستگیر شد. محاکمه فاطمی در دادگاه نظامی صورت گرفت و به اعدام محکوم شد.
دکتر فاطمی در جریان رسیدگی دادگاه به اتهاماتش گفت: «من دیگر در این لحظات در مقام تظاهر و عوامفریبی نیستم و به مرگ خود یقین دارم و آنچه میگویم از روی حقیقت است. ما از نهضتی به پیشوایی دکتر مصدق حمایت کردیم که هیچ قصد و غرضی جز عزت و استقلال مملکت نداشت. من برای آن کشته میشوم که اولین اقدامم در وزارت بستن سفارتخانه و قطع رابطه با انگلستان بود. هیچ مأیوس نیستم، از هر قطره خون من هزاران نهال میروید و با تأیید خداوند قهار، انتقام این ملت ستمدیده را از استعمار ناپاک میگیرد.»
دکتر شاهین فاطمی درباره آخرین دیدار با عمویش میگوید: «دو هفته مانده بود که عازم آمریکا شوم. او در بیمارستان لشگر دو زرهی بود. همه رفته بودند پیش او و التماس کرده بودند این ورقه را امضا کن و نکرده بود. تا وارد شدم گفت: شاهی (شاهین)، میدانم برای چه آمدی. گفتم: درست حدس زدید. به سیروس رحم کنید. گفت: اگر من امروز استغفار کنم دیگر هیچکس در این مملکت، حرف کسی را باور نمیکند و جواب جوانهای مملکت را در آینده تاریخ چه کسی خواهد داد که میگویند: حتی حسین فاطمی هم وقتی پای جانش افتاد، به گ… خوردن افتاد. اما چنین نکرد و دانسته مُرد».
روزنامه اطلاعات در شماره روز ۱۹ مهر ۱۳۳۳ نوشت: «سپیدهدم امروز دکتر حسین فاطمی که در دادگاه بدوی و تجدیدنظر به اعدام محکوم شده بود، در میدان تیرِ لشگرِ دو زرهی تیرباران شد و ساعت ۷ صبح امروز این خبر از رادیو تهران انتشار یافت و بلافاصله اطلاعیه دادستان ارتش به این شرح منتشر شد: دکتر فاطمی که در اثر قیام ملی ۲۸ مرداد ۳۲ فراری و در پناه اشرار تودهای قرار گرفت و پس از دستگیری و تعقیب و تسلیم به دادگاه به موجب احکام صادره در دادگاه عادی و دادگاه تجدید نظر، اعمالش به منظور به هم زدن اساس حکومت، تشخیص و محکوم به اعدام شد با انجام تشریفات قانونی ساعت ۶ صبح امروز تیرباران گردید.»
مصدق بعد از مرگ وی چنین نوشت: «اگر ملی شدن نفت خدمت بزرگی است از آن کسی که اول این پیشنهاد را نمود باید سپاسگزاری کرد و آن کس شهید راه وطن دکتر حسین فاطمی است. در تمام مدت همکاری با اینجانب حتی یک ترک اولی هم از آن بزرگوار دیدهنشد.»
پیکر دکتر فاطمی بعد از اعدام توسط خواهرش سلطنت فاطمی به قبرستان ابنبابویه شهر ری منتقل شد و کنار شهدای ۳۰ تیر ۱۳۳۰ به خاک سپرده شد.