چالش «گلزار» و غیرت تلویزیون/ ماجرای گاف انتخاباتی سیما چه بود؟
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۳۴۲۴۱۱
خبرگزاری مهر -گروه هنر-عطیه موذن: «هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژهای است که هر پنجشنبه به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هر هفته میپردازد.
در این بسته خبری هفتگی در نظر داریم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامهسازان و مدیران سیما، نیم نگاهی به حواشی رسانهای و حتی شایعاتی که بهرغم غیررسمی بودن میتوانند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امروز پنجشنبه ۱۲ دی ماه میتوانید با بیست و چهارمین بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور مهمترین رویدادها و خبرهای تلویزیون و شبکه نمایش خانگی در هفتهای که گذشت، با خبرگزاری مهر همراه شوید.
چهره هفته؛ محمدرضا گلزار و چالش خانگی شدن «برنده باش»
محمدرضا گلزار از جمله چهرههایی بود که حضورش در تلویزیون تا ماهها با حاشیههای زیادی همراه شد؛ از قبل از ورودش به تلویزیون و زمانی که مطرح شد قرار است برنامهای تبلیغاتی در حوزه کتاب در شبکه نسیم داشته باشد تا زمانی که در برنامه «ماه عسل» احسان علیخانی حضور یافت و از مسابقه مورد علاقهاش یاد کرد که در فیلم «میلیونر زاغهنشین» هم به آن پرداخته شده بود و از تولید وپخش آن در شبکه سه خبر داد.
بعد از آن او با اجرای «برنده باش» با الگویی از مسابقه «چه کسی میخواهد میلیونر شود؟» در قاب شبکه سه ظاهر شد که درباره اطلاعات عمومی بود و تا سقف صد میلیون تومان جایزه به برگزیدگانش میداد. حاشیههای «برنده باش» در تمام ماههایی که این برنامه تولید میشد اگر چه گاهی کمرنگ میشد اما تمامی نداشت. از انتقادها به اجرای این بازیگر سینما گرفته تا شایعه دستمزد ۵۰ میلیونی او و تا معضلاتی پیرامون اپلیکیشن مسابقه و نحوه پذیرفته شدن مردم با پرداخت پول برای سوالات مسابقهای که مرتبط با کتابخوانی بود.
برنامه «برنده باش» البته بعد از چند قسمت یکی از برنامههای پربیننده تلویزیون شد و حتی بسیاری از کسانی که به اجرای گلزار یا نوع سوالات برنامه انتقاد داشتند باز هم هر هفته به تماشای آن مینشستند.
این سبک از مسابقه البته برای اولین بار نبود که در تلویزیون تولید میشد، بلکه سالها پیش ایرج نوذری با «ستارهها» و کمی قبلتر از «برنده باش» نیز اشکان خطیبی با «پنج ستاره» در شبکه پنج تولید مسابقهای برای میلیونر شدن شرکتکنندهها را کلید زده بودند. با این حال شبکه سه یک بار دیگر تلاش کرد تا روی چنین مسابقهای سرمایه گذاری کرده و آن را به برندی برای خود تبدیل کند. برای همین منظور دکور سنگینی طراحی شد و گلزار هر بار از تعبیر مسابقه «بزرگ» برنده باش برای این برنامه استفاده میکرد. با این حال هر چقدر این اتفاق بزرگتر و مهمتر پرزنت و معرفی میشد رسانهها بیشتر به «کپیبرداری» الگوهایی از این دست در تلویزیون انتقاد میکردند.
بخشی از این انتقادات نیز اساساً تریبون دادن به کسی بود که جایگاهی کاملا خارج از مدیوم تلویزیون داشت و با حضور در تلویزیون تصور میکرد مخاطب زیادی را با خود همراه کرده است آنچنان که در جشنواره تلویزیونی جام جم در سخنانی در مقابل مدیران ارشد سیما بیان کرد که «خیلی خوشحالم که باعث شدم خیلی از کسانی که تلویزیون نمیدیدند برگردند و به تماشای تلویزیون بنشینند.» سخنی که خیلی از تلویزیونیها را هم به واکنش واداشت. با این حال تلویزیون همواره پای گلزار ایستاد و حاضر شد هزینه این حاشیهها را بپردازد تا او همچنان مجری بماند.
به تدریج اما حاشیههای جنجالیتری شکل گرفت که این بار نام سجاد خواجه علیجانی را به عنوان اسپانسر برنامه وارد فضای رسانهای کرد. از اینکه او چگونه ثروت خود را به دست آورده است تا اینکه ممکن است در تغییر آرای جشنواره جام جم تاثیر داشته باشد و در ادامه همین حاشیهها هم بود که یک بار دیگر شیوه خرید سوالات در برنامه طرح شد و این بار با استفتای آیتالله مکارم شیرازی در پاسخ به سوالی که با تشریح روند برگزاری مسابقه و خرید سوال همراه بود ادامه پخش مسابقه را با شک و تردید همراه کرد و باعث توقف آن شد.
البته قرار بود این مسابقه با تغییری در سیستم برگزاری دوباره به تولید برسد اما ماهها خبری از تصمیم جدید مدیران نشد تا اینکه در هفتهای که گذشت مطرح شد که قرار است «برنده باش» به شبکه نمایش خانگی برود.
خبری که اگرچه هیچ جزئیات دیگری از آن مشخص نبود اما خیلی زود تکلیف آن مشخص شد و یکی دو روز بعد معاون سیمای رسانه ملی در حاشیه جلسه هم اندیشی شبکه نسیم با صراحت اعلام کرد که این برنامهها برندهای تلویزیون هستند و تلویزیون برای حفظ آنها تلاش میکند و نسبت به آنها «غیرت» دارد. این اظهارنظر نشان داد که احتمال آن میرود این برنامه هم مثل «دورهمی» که با عنوان «شب نشینی» در یک قسمت ضبط شد و قرار بود به شبکه نمایش خانگی وارد شود اما از ادامه تولید آن جلوگیری بعمل آمد، به راحتی نمیتواند به خارج از قاب تلویزیون کوچ کند. آیا میتوان از این اظهارنظر، قویتر شدن احتمال بازگشت «برندهباش» به آنتن را هم برداشت کرد؟
حاشیه هفته؛ گاف انتخاباتی یا سانسور نماینده!
اگر تا پیش از این تصور میکردید که فقط چهره خلافکاران، متهمین یا کسانی که قرار نیست با مشخص شدن چهرهشان آبرو و اعتبارشان از بین برود شطرنجی میشود، سخت در اشتباه بودهاید. تلویزیون در هفته گذشته نشان داد میتواند نماینده مجلس را هم در مقابل دیدگان شما بنشاند و تصویر او را با اشکالی مخدوش کند تا شما متوجه نشوید چه کسی در مقابل قاب دوربین است! شیوهای که به مدل «آباژور» برای سانسور معروف بود و در چند روز اخیر در پخش یک برنامه انتخاباتی سر و صدای زیادی به پا کرد.
برنامه تلویزیون «هرکی که شما بگین» هر هفته سراغ یکی از نمایندگان فعلی مجلس میرود اما نه تنها چهره آنها را نشان نمیدهد که در صدای نماینده هم نوعی تغییر ایجاد میکند و در برنامه همزمان زیرنویس میشود که «به دلیل نزدیک بودن به زمان انتخابات مجلس شورای اسلامی تصویر و صدای نماینده نماینده محترم با رضایت و اجازه شخصی خودشان تغییر کرده است». هم تصاویر عجیب هم این زیرنویس عجیبتر باعث شد خیلی زود در شبکههای اجتماعی وایرال شده و واکنشهای انتقادی چهرههای رسانهای را هم نسبت به این اتفاق در بر داشته باشد.
بخشی از این اتفاقات به زیرنویس برنامه مربوط میشد که اگر قرار است نمایش این نمایندگان مجلس در آستانه انتخابات تبلیغاتی محسوب شود چرا نمایندگان در بسیاری از برنامههای دیگر تلویزیون حضور پیدا کرده و در باب موضوعات مختلف حرف میزنند و اتفاقا این نحوه بروز و ظهور رسانهای آنها در برنامه «هر کی شما بگین» باعث میشود مخاطب با توجه به سوال و جوابها بیشتر در پی این سوال باشد که سخنان چه کسی را میشنود؟ حتی در قسمتی که این هفته پخش شد با توجه به لهجه نماینده دعوت شده و گفتههای او پیرامون حوزه انتخابیه با کمی جستجو به راحتی میتوان حدس زد چه کسی در مقابل دوربین نشسته است!
علاوه بر اینها آنچه باعث شد با پخش برنامه هجمه زیادی به آن وارد شود، نحوه سانسور و محو تصاویر این نماینده بود که به سادهترین و سطحی ترین شکل ممکن و به دور از هر گونه جذابیت گرافیکی یا حتی اتفاق رسانهای بدیع و بکر در طراحی شکل گرفته بود و همه اینها باعث شد خروجی آنچه که در نهایت روی آنتن رفته بود، بیشتر بی احترامی به مهمان برنامه تعبیر شود. نه تنها نمایش او که قاب کلی برنامه نیز دم دستی طراحی شده و در کنار همه اینها حضور مهران رجبی که او را بیشتر در بازیگری نقشهای طنز میشناسیم در مقام مجری یک برنامه که هیچ نشانی از طنازی و فانتزیهای مدل رجبی ندارد، بیشتر بر سوال و ابهام مخاطب نسبت به برنامه اضافه میکند.
ابهامی که متولیان برنامه حاضر به پاسخگویی درباره آن نشدند. اما در همین هفته مرتضی میرباقری معاون سیما نیز این اتفاق را یک حرکت اشتباه قلمداد کرد و در ادامه سخنانش از اصلاح برنامه خبر داد. با این حال مشخص نیست که برنامه چگونه اصلاح خواهد شد چون تمام قسمتهای این برنامه ضبط شده است و باید دید مدل محو کردن چهره از این پس قرار است چه تغییری داشته باشد.
نکته جالب توجه این برنامه این است که در طراحی و پشت پرده آن ساخت یکی از کارگردانان جنجالی سینما قرار دارد که نامش هنوز در میان عوامل برنامه رسانهای نشده است. باید دید چه زمانی به شکل رسمی نام او منتشر خواهد شد. او پیش از این چند تله فیلم هم کارگردانی کرده و در آثار سینمایی خود هم معمولاً حاشیههای زیادی را تجربه کرده است.
اتفاق ویژه هفته؛ «سلمان فارسی» بعد از ۱۷ سال بالاخره کلید خورد
«سلمان فارسی» تقریبا طولانی مدت ترین پروژهای است که همه مدیران تلویزیونی در تلاش برای ساخت آن بودند و مطرح شدن نام آن نه به مدیریت فعلی عبدالعلی علی عسکری نه محمد سرافراز بلکه به اوایل ریاست عزتالله ضرغامی بازمی گردد. وقتی در سال ۸۱ طرح آن در صداوسیما مطرح شد و حالا حدود ۱۷ سال بعد این پروژه کلید خورد.
سریال «سلمان فارسی» آنطور که خود داوود میرباقری کارگردان آن گفته است به لحاظ پروژهای «سه برابر پروژه سنگین و فاخری چون مختارنامه است» و آنطور که امرالله احمدجو یکی از اصلی ترین نویسندگان این مجموعه درباره میرباقری به خبرنگار مهر بیان کرده است «این سریال اوج تجربه و پختگی میرباقری است، مختارنامه یکی از شاخصترین سریالهای اوست و به نظر «سلمان فارسی» کار پختهتری خواهد شد»
مدتهاست که نام «سلمان فارسی» مطرح میشود اما جدی ترین زمان آن همان وقتی بود که عوامل سریال «مختارنامه» در زمان رییس وقت صداوسیما یعنی عزت الله ضرغامی تجلیل شدند و او در دی ماه سال ۹۰ بیان کرده بود که «کار بعدی معاونت سیما، سریال سلمان فارسی خواهد بود. انتخاب این موضوع به دلیل ظرفیتها و قابلیتهای خوبی که دارد، میتواند یکی از ماندگارترین کارهای تاریخی رسانه ملی باشد.» کاری که اگرچه در دی ماه کلید خورد اما نه یک یا چند سال بعد از سخنرانی ضرغامی بلکه هشت سال طول کشید.
بیشترین مشکلات صداوسیما هم در همه این سالها به همان معضل اصلی یعنی مسائل مالی بازمی گردد و باعث شد ضرغامی یک سال بعد یعنی در اسفندماه سال ۹۱ درباره توقف تولید سریال «سلمان فارسی» توضیح دهد که «سریال سلمان فارسی که نقش ایرانیان را در مکتب اسلام به تصویر میکشد، متوقف است تا اعتباراتش تامین شود»
نام این سریال اما دوباره در سالهای بعد هر بار توسط مدیران تلویزیون مطرح میشد و مدیران هر بار بر نقش تاثیرگذار این سریال تاکید میکردند. سخنانی که شاید بیشتر داوود میرباقری را خسته میکرد چراکه عملا اتفاقی رخ نمیداد و بالاخره میرباقری را به واکنش واداشت و او چند سال بعد در سال ۹۶ در برنامه تلویزیونی «چهل چراغ» که محمدرضا شهیدی فرد اجرایش را بر عهده داشت، گفت «چقدر باید به خاطر «سلمان» به روح و زندگیم زخم بخورد؟ این زخمها زمانی اجر دارد که نتیجه داشته باشد. من ۱۵ سال پیش «سلمان» را نوشتهام و آماده است، دیگر خسته شدهام از این نوع کار کردن؛. یعنی شما سالها زحمت میکشی، پدر خود را درمیآوری ولی آخر، کار با آنچه که فکر میکردی تفاوت دارد و موضعگیریها، کمبود امکانات و یک تغییر مدیریت این همه لطمه به کار وارد میکند. «سلمان» را اینگونه نخواهم ساخت. سلمان را همانطوری میسازم که فکر کردم؛ همانطوری میسازم که نوشتم.»
با تغییر مدیریت سرافراز و حضور علی عسکری، بارها به طور جدی مطرح شد که «سلمان فارسی» وارد پیش تولید شده است و به زودی کلید میخورد و حالا بعد از سالها بالاخره این اتفاق ویژه رخ داد و این سریال که میراث ماندگار دیگری از کارگردان سریالهای فاخر و پروژههای مهم تلویزیونی چون «امام علی(ع)»، «مختارنامه»، «معصومیت از دست رفته» و... بوده است در ابتدای دی ماه ۹۸ بالاخره کلید خورد و مخاطب قرار است با داستانی از حقیقت جوییهای یک ایرانی در صدر اسلام مواجه شود.
سینما در سیما؛ افتتاحیه یک جشنواره سینمایی در قاب تلویزیون
بخشی از جذابیت تلویزیون میتواند در اختیار قرار دادن آنتن به اتفاقات و رویدادهای ویژهای باشد که شاید ارتباطی هم با خود سیما هم نداشته باشد. رویدادهای سینمایی از جمله این اتفاقات است که معمولا طیفی از علاقمندان را با خود همراه میکند و به طور مثال پخش افتتاحیه و اختتامیه جشنواره فیلم فجر از شبکه نمایش از مخاطبان زیادی برخوردار است که نمیتوانند به این رویداد ورود داشته باشند.
این هفته افتتاحیه جشنواره فیلم «عمار» یکی از دیگر رویدادهای سینمایی بود که به صورت زنده از تلویزیون پخش شد و البته این رویداد دو شبکه تلویزیونی را به طور همزمان درگیر خود کرد.
جشنواره فیلم «عمار» جشنوارهای مردمی با دبیری نادر طالبزاده است که معمولا مراسم افتتاحیه و اختتامیه آن هم با حضوری مردمی همراه است. یکی از ویژگیهای این جشنواره معمولا اکرانهای مردمی آن بود که در مسجدی در یک روستا یا دانشگاه یا منزلی در یک شهرستان دورافتاده رخ میداد. نحوه این اکرانها شاید باعث شد سوژههای مردمی تری هم به این جشنواره راه یابد که طی این سالها باعث ورود و معرفی مستند یا مستندسازانی مساله محور به سینما شد و حتی برخی از این مستندها از طریق شبکههای تلویزیونی نیز بارها پخش شده اند.
افتتاحیه این جشنواره امسال چهارشنبه ۱۱ دی ماه برگزار شد و توسط تلویزیون پوشش داده شد و البته یکی از بخشهای ویژه آن هم تجلیل از عوامل سریال «گاندو» بود که پخش آن با حاشیههایی جنجالی از طرف دولت و واکنشهای زیادی در این ماهها همراه شد. سریالی که محصول شبکه سه سیما بود و با پخش اولین قسمت و ماجرای دستگیری یک مفسد اقتصادی روی هوا خیلی زود مخاطب خود را پیدا کرد. ادامه این سریال و پرداختن به ماجرای جیسون رضائیان نیز به نظر بسیاری جسارتی میخواست که شبکه سه این کار را متقبل شد.
جواد افشار کارگردان سریال «گاندو» جزو چهرههایی بود که عماریون بهصورت ویژه در افتتاحیه دهمین جشنواره «عمار» به آنها دستمریزاد گفتند. طی هفته گذشته خبر رسید جواد افشار با همراهی مجتبی امینی بهعنوان تهیهکننده «گاندو» قصد ساخت یک فیلم سینمایی مرتبط با زندگی حضرت معصومه(س) را هم دارد.
پیشنهاد ویژه؛ تماشای فصل جدید «دورهمی»
ویژه برنامه شب یلدای «دورهمی» و بازگشت مهران مدیری پس از ماهها فراز و فرود و مخصوصا انتقادهای او به دولت که اتفاقاً اولین قسمت از برنامه در نوروز را به محاق برد آنطور که انتظار میرفت نه تنها محافظه کارانه نبود که اتفاقا دوباره نقدهای تند و تیزتری را به سمت دولت نشانه رفت.
شوخی با جمله حسن روحانی درباره بنزین و ماجرای شروع «دورهمی» توسط مهران مدیری که بیان کرد خودش هم از این ماجرا خبر نداشته است، بارها در شبکههای اجتماعی چرخید. اما این مهمترین جنجال این روزها برای مهران مدیری که سال هاست بدون حاشیههای زندگی شخصی روزگار را میگذراند، نبود.
بیشترین حاشیههای پیوند خورده با نام مدیری در همه این سالها مرتبط با زندگی حرفهای و کاری او بوده است از ممنوعالتصویر شدن در تلویزیون به خاطر کار در شبکه نمایش خانگی تا معضلات سانسور و اجازه نیافتن تولید مجدد پروژههایی مثل «شبهای برره» یا حاشیههایی که سریال «در حاشیه» را در خود فرو برد و این چند سال با پخش «دورهمی» و تولید «شب نشینی» در شبکه نمایش خانگی.
حاشیه این چند روز که خیلی زود هم کمرنگ شد اما درست چند روز بعد از پخش ویژه برنامه شب یلدای «دورهمی» رقم خورد و طی آن عکسی خصوصی از مهران مدیری در شبکههای اجتماعی چرخید که برخی آن را به پای تسویه حساب با مهران مدیری گذاشتند. سکوت مدیری اما خیلی زود پرونده این حاشیه را هم بست.
مهران مدیری حالا با فصل جدید «دورهمی» یک بار دیگر به تلویزیون بازگشته است و این برنامه چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه شبها ساعت ۲۲ از شبکه نسیم پخش میشود. برنامهای که احتمالا در شبهای سر زمستانی به گرم شدن دورهمی خیلی از خانوادهها پای قاب تلویزیون منجر خواهد شد.
امشب مهران مدیری در «دورهمی» میزبان منوچهر هادی کارگردانی جنجالی سالهای اخیر سینما و شبکه نمایش خانگی خواهد بود.
کد خبر 4814217 عطیه موذنمنبع: مهر
کلیدواژه: محمدرضا گلزار مهران مدیری شبکه یک سیما شبکه نسیم شبکه سه سیما مرتضي ميرباقري مهران رجبی انتخابات مجلس شورای اسلامی مجموعه دورهمی جشنواره فیلم عمار سریال گاندو مسابقه برنده باش شبکه نمایش خانگی تئاتر ایران موسیقی ایرانی فیلم سینمایی کنسرت موسیقی سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر فیلم کوتاه سینمای مستند موسیقی پاپ موسیقی نواحی کارگردان تئاتر جشنواره فیلم عمار شبکه نسیم تماشاخانه شهرزاد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۳۴۲۴۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نگاهی به نقش صدا و سیما در گسترش فرهنگ عفاف و حجاب
یک کارشناس علوم ارتباطات نوشت: «از جمله انتقادهایی که به صدا و سیما در زمینه حجاب و عفاف وارد میشود، نداشتن اهتمام جدی در راه ترویج فرهنگ عفاف و پوشش اسلامی است، چرا که تا کنون اقدام برجستهای که نشاندهنده برنامهریزی هدفمند و گسترده در راه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف باشد، در رسانه ملی انجام نشده.»
به گزارش خبرگزاری ایمنا، حمیدرضا محمدی فعال رسانهای و کارشناس علوم ارتباطات در یادداشتی با اشاره به نقش ویژه صدا و سیما در ترویج موضوع عفاف و حجاب نوشت:
«بی گمان نحوه رفتار، گفتار، حرکات دست و چشم و لباس مجریان و بازیگران زن و محتوای فیلمها و مجموعههای تلویزیونی میتواند در زمینه الگوسازیهای مثبت و منفی عفاف و حجاب در جامعه تأثیر بهسزایی داشته باشد؛ در بین وسایل ارتباط جمعی، تلویزیون بهدلیل گیرایی و جذابیتهای خاص خود نقش و سهم بیشتری در انتقال الگوهای رفتاری و فرهنگسازی حجاب و عفاف در جامعه دارد و از آنجا که مخاطبان تلویزیون گروه معدودی نیستند و تمامی گروههای سنی، مخاطب پیامهای تلویزیون قرار میگیرند، این رسانه در سطح بسیار کلان و بر کل جامعه تأثیر میگذارد. علاوه بر این سهولت استفاده از تلویزیون و تنوع برنامههای آن، اهمیتش را دوچندان میکند
در کتاب صحیفه نور جلد ۵ صفحه ۲۰۳ آمده که حضرت امام خمینی (ره) در مورد نقش و اهمیت صدا و سیما چنین بیان داشتهاند: «اهمیت رادیو و تلویزیون بیشتر از همه (وسایل ارتباط جمعی) است، این دستگاه، دستگاه تربیتی است. باید تمام اقشار ملت با این دستگاه تربیت شوند، این یک دانشگاه عمومی است، یعنی دانشگاهی است که در تمام سطوح کشور گسترده شده است.»
مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) نیز در دیدار با مدیران صدا و سیما میفرمایند: «زن سرشار از ارزشهای اسلامی و انقلابی است. لذا سیمای زن مسلمان و انقلابی باید با تکیه بر حجاب، نجابت و عفت نقش اصلی و اساسی او در خانواده و جامعه، تأثیر زن در رشد مرد و جامعه و نیز نقش پر اهمیت او در واقعیتهای گذشته نظیر جنگ تحمیلی در صدا و سیما نشان داده شود»
بر اساس نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما از پرمخاطبترین برنامههای سیما که در مرداد ۹۸ منتشر شده بیش از ۸۰ درصد مردم بیننده برنامههای تلویزیون بودند که بر اساس آن زنان با آمار ۷۳ درصد، بیش از مردان «۶۷.۹ درصد» به تماشای تلویزیون نشستهاند؛ این موضوع از اهمیت تأثیرپذیری برنامههای این رسانه بر ذهن مخاطبان به خصوص قشر دختران و زنان جامعه حکایت دارد؛ بی گمان نحوه رفتار، گفتار، حرکات دست و چشم و پوشش مجریان و بازیگران زن و حتی محتوای فیلمها و مجموعههای تلویزیونی میتواند در الگوسازیهای مثبت و منفی حجاب و عفاف در بین دختران و زنان جامعه تأثیرگذار باشد.
وظایف صدا و سیما در زمینه گسترش فرهنگ عفاف و حجابقانون راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب که در ۱۳ دی ۱۳۸۴ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده برای ۲۶ دستگاه اجرایی کشور وظایفی را تعیین کرده است. این قانون ۳۱ وظیفه را برعهده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران قرار داده که در اینجا به برخی از مهمترین این وظایف اشاره میشود:
۱- فرهنگسازی در زمینه اصلاح پوشش نامناسب و ارائه راهحلهای مؤثر و فوری از طریق تولید برنامههای کارشناسی، گفتمان، تولید فیلم، تیزرهای تلویزیونی و ...
۲- تبیین و آموزش احکام شرعی حجاب و عفاف و رعایت حریم عفاف در خانه و اجتماع و آموزش معیارهای رفتار صحیح زن و مرد جهت برقراری روابط متعادل اجتماعی.
۳- ترویج الگوهای مناسب حجاب از طریق تولید فیلم و سریال و سایر برنامههای تلویزیونی و انجام مناظره علمی، فرهنگی و هنری در خصوص فلسفه حجاب و عفاف به منظور استحکام بنیه اعتقادی و فرهنگی جوانان.
۴- آموزش و ترویج احکام شرعی حجاب و پوشش بومی (منطقهای) در جغرافیای جمهوری اسلامی ایران.
۵- به تصویر کشیدن زنان تحصیلکرده، ممتاز، متعهد و باحجاب در فیلمها و مجموعههای هنری و پرهیز از نشان دادن آنان در نقشها و شخصیتهای عامه و کمسواد.
۶- بازنگری در شرایط انتخاب فیلمها و سریالهای خارجی بر اساس ملاکهای حجاب و عفاف.
۷- تهیه برنامههای متناسب با فرهنگ حجاب و عفاف برای کودکان و استفاده از قهرمانهای عروسکی مطرح در کارتونها و برنامههای
۸- تهیه برنامههای مختلف در خصوص تاریخچه و جایگاه پوشش و حجاب در غرب، تبیین علل و عوامل آن و چگونگی رواج فرهنگ برهنگی در سدههای اخیر در آن جوامع.
۹- نظارت مستمر بر تبلیغات تجاری به منظور جلوگیری از ایجاد روحیه مصرف گرایی و تجمل پرستی به عنوان عوامل ترویج بی مبالاتی اخلاقی و سوق آن به سوی تبلیغات و آگهیهای فرهنگی و اخلاقی.
۱۰- تدوین سیاستهای مشخص در مورد سبک لباس و آرایش هنرمندان، مجریان زن و مرد و ... در برنامهها، فیلمهای سینمایی، تئاتر و ... با محوریت عفاف و حجاب.
نقدی بر عملکرد صدا و سیما در حوزه عفاف و حجاباز جمله انتقادهایی که به صدا و سیما در زمینه حجاب و عفاف وارد میشود، ضعف برنامهریزی دقیق و نداشتن اهتمام جدّی در راه ترویج فرهنگ عفاف و پوشش اسلامی است، چرا که تا کنون اقدام ویژه و برجستهای که نشاندهنده برنامهریزی هدفمند و گسترده در راه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف باشد، در رسانه ملی انجام نشده و از توانمندی و ظرفیتهای بالای تلویزیونی برای فرهنگسازی درباره حجاب، عفاف و لوازم آن به شایستگی استفاده نشده که البته این کار، نیازمند پژوهش ژرف و علمی است.
با این وجود در برخی سریالهای تلویزیونی از بانوانی که به پوشش اسلامی و حفظ حریم نامحرم مقید هستند، شخصیتپردازی خوب و مناسبی انجام میشود؛ یعنی افرادی را موفق، جذاب و تأثیرگذار نشان میدهند که شایستگی الگودهی به مخاطبان را دارند. بهعنوان نمونه، از سریال «ستایش» میتوان یاد کرد که در آن، شخصیت ستایش که آراسته به پوشش برتر یعنی چادر است، زنی موفق رانشان میدهد که با وجود ناملایمات فراوان توانسته فرزندان خود را بزرگ کرده و بر اساس ارزشهای اسلامی تربیت کند. درنتیجه، مخاطب به وی علاقهمند میگردد. اینگونه شخصیتپردازیها در الگودهی درست، نقش بسزایی دارند.
در پایان ضمن سپاس از تلاشهایی که تا کنون از سوی رسانه ملی در خصوص حجاب و عفاف انجام پذیرفته است، اما به نظر میرسد برای ترویج آن باید گامهای بیشتری برداشته میشد که به عللی از انجام آن بازماندهاند و این، خود نیازمند آسیبشناسی جدی و دقیق است.»