حمله به حشد الشعبی، نقض توافقنامه امنیتی عراق- آمریکا
تاریخ انتشار: ۲۵ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۲۴۹۵۶
هواپیماهای آمریکایی در آخرین روزهای سال 2019 میلادی، مقر نیرویی تیپهای ۴۵ و ۴۶ الحشد الشعبی عراق در منطقه القائم در غرب استان الانبار را هدف قرارداد که بر اساس تازهترین آمار درآمده از آن، بیش از ۳۰ نفر از نیروهای نظامی حشد الشعبی، کشته و دهها زخمی نیز برآورد شده است. بلافاصله پسازاین حمله، مردم، مسئولان، شخصیتهای سیاسی و اجرایی عراق، به این اقدام آمریکا، اعتراض نموده و آن را بهعنوان نقض حاکمیت ملی و تمامیت ارضی عراق، محکوم کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سایر سیاستمداران و شخصیتهای عراقی نیز در موضعگیریهای خود به عدم پایبندی آمریکا به توافقنامه امنیتی میان دو کشور عراق و آمریکا، اشاره نموده و خواهان اخراج نیروهای آمریکایی از عراق و لغو این توافقنامه امنیتی-راهبردی که از سال 2008 تاکنون میان دو کشور وجود دارد، شدند.
براین اساس، یادداشت پیش رو، ضمن اشاره به ماهیت حقوقی نیروی نظامی حشد الشعبی در ساختار داخلی عراق، به موضوع نقض توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا میپردازد و با در نظر گرفتن توافقنامه امنیتی مذکور، درصدد بررسی وضعیت حقوقی حملات آمریکا به مواضع حشد الشعبی عراق است.
جایگاه حشد الشعبی در نظام داخلی عراق
مهمترین دلیل شکلگیری حشد الشعبی را میتوان در حوادث عراق بعد از هجمه داعش مورد بازخوانی قرارداد. نیروهای افراطگرای داعش در مدتزمانی کوتاه موفق به تصرف موصل و بخشهای زیادی از استانهای صلاحالدین و دیالی شدند و حتی تا نزدیکی بغداد پایتخت عراق پیش رفتند. ناتوانی و چنددستگی ارتش عراق (بهمثابه ساختار چینش شده امنیتی - نظامی توسط آمریکا در مقطع پسا صدام) در مقابله با تروریستهای داعش، نخبگان سیاسی - مذهبی عراق را مجبور به اتخاذ تدابیر جدید برای مقابله با این گروه نمود. ازاینرو باتدبیر برخی سیاستمداران عراقی و حمایت مراجع دینی، نیرویی مردمی در قالب حشد شعبی برای مبارزه با داعش و دفاع از حاکمیت عراق تشکل یافت و باروحیه بالا و انسجامی فوقالعاده وارد عرصه با داعش شد.
از مهمترین گروههای تشکیلدهنده حشد شعبی میتوان به گروههایی همانند عصائب اهل الحق، سرایا السلام، طلیعه الخراسانی، کتائب سیدالشهدا، حرکت حزبالله النجباء، کتائب حزبالله و... اشاره کرد. مناطق عملیاتی این نیرو عمدتاً عبارت بودهاند از بغداد، بابل، دیالی، صلاحالدین، الانبار و الگرمه از توابع شهر استراتژیک فلوجه در الانبار. در حال حاضر رهبری آن بر عهده شخصیتهایی نظیر: صالح الفیاض، ابو مهدی مهندس و هادی العامری چهرههای برجسته عرصه نهضتی و سیاسی عراق است.
در مورد ماهیت حقوقی حشد الشعبی در ساختار نظامی سیاسی عراق میتوان به قانون حشد الشعبی مصوب پارلمان عراق در پاییز 1395 ه.ش، اشاره کرد، در این مصوبه حشد الشعبی با استناد به بند اول از ماده 61 و بند سوم از ماده 73 قانون اساسی عراق، تشکلی است که تحت نظارت نخستوزیر عراق، بهعنوان فرمانده کل نیروهای مسلح قرار دارد که طبق آن، هماهنگیهای آن را فالح فیاض، از مسئولان امنیتی عراق و فرماندهان میدانی آن را ابو مهدی مهندس و هادی عامری بر عهدهدارند که در این میان ابو مهدی مهندس در پی حمله آمریکا، به شهادت رسید.
حمله به حشد الشعبی و نقض توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا
ارتش آمریکا به بهانه کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی در جریان حملهای که به پایگاه محل استقرار نیروهای ایالاتمتحده در استان الانبار صورت گرفت، مواضع نیروهای حشد الشعبی را در عراق و سوریه را با هواپیماهای بدون سرنشین و جنگنده اف-۱۵ بمباران نمود. بر اساس گزارشهای منتشرشده، پهپادهای ارتش آمریکا در این حمله، در سه نوبت، مقرهای لشکر ۴۵ و ۴۶ حشد الشعبی (محل استقرار نیروهای کتائب حزبالله و عصائب اهل الحق) در القائم را هدف قراردادند.
در پی این حمله، برهم صالح رئیسجمهور عراق حمله آمریکا به پایگاههای بسیج مردمی حشد الشعبی را مخالف توافقنامه امنیتی امضاشده میان دو کشور دانست.
توافقنامهای که بهموجب آن، آمریکاییها میبایست تمامی تحرکات نظامی خود در خاک عراق را با هماهنگی دولت مرکزی انجام دهند؛ اما در مقابل، این کشور، با حملهای تجاوزکارانه به حشد الشعبی، توافقنامه امنیتی با بغداد را زیر پا گذاشته است.
توافقنامه امنیتیای که در سال 2008 میان عراق و آمریکا امضا گردیده و بر اساس آن نیروهای آمریکا باید تا 31 دسامبر سال 2011 از خاک عراق خارج میشدند ولی به بهانه مبارزه با گروه تروریستی داعش و البته درخواست عراق، به این کشور بازگشتند ولی پس از نابودی داعش در این کشور ماندگار شده و خارج نشدهاند.
توافقنامهای که بهصراحت بر خروج نظامی آمریکا از عراق اشاره دارد، اما آمریکا از شرایطی که عراق در دوره حضور داعش داشته سوءاستفاده کرد و بار دیگر نیروهایش را به عراق بازگرداند و پایگاههایی را در مناطقی که از دست داعش آزاد شد، ایجاد نمود و در آن ماندگار شد؛ که موضوعی کاملاً مغایر با توافقنامه امنیتی منعقده با عراق است.
بنابراین، آنچه مشخص است، حملات آمریکا علیه نیروهای نظامی حشد شعبی که نیروی نظامی کاملاً رسمی عراق محسوب میگردد و تحت امر فرمانده کل نیروهای مسلح میباشد، علاوه بر اینکه نقض آشکار توافقنامه امنیتی امضاشده میان دو کشور است، نقض حاکمیت و امنیت عراق نیز به شمار میرود.
نتیجه
در اولین هفته شروع سال 2020 میلادی، ایالاتمتحده آمریکا درنهایت تخاصم، بارها و بارها به مواضع و محل رفتوآمد نیروی نظامی رسمی عراق (حشد الشعبی) حمله کرده و حاکمیت و امنیت این کشور را نقض نموده است، اقدامی که هم نقض توافقنامه امنیتی میان دو کشور تلقی میشود و هم ازنظر قواعد حقوق بینالملل، نقض تمامیت ارضی عراق محسوب میشود.
برمبنای توافقنامه امنیتی دو کشور ایالاتمتحده آمریکا برای هر نوع حملهای نظامی در خاک عراق، اجازه یا حداقل اطلاع دولت عراق را نیازمنداست، درحالیکه در آن صورت نیز، بههیچوجه اجازه ندارد به نیروهای نظامی عراقی ازجمله حشد الشعبی حمله نماید، چراکه حشد بخشی از ساختار نظامی عراق به شمار میرود.
این اقدام غیرقانونی آمریکا میتواند زمینهساز تحول سیاسی بزرگی در این کشور باشد، ازجمله اینکه پارلمان عراق، فرصت لازم را یافته تا قانون اخراج نظامیان آمریکایی را سریعتر تهیه و تصویب کند.
گرچه درخواست برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق از یک سال پیش و بعد از اعلام پایان نظامی داعش، بهطورجدی مطرحشده است اما صورت نگرفته است و ظاهراً نیازمند خروج عراق از پیمان امنیتی با آمریکا است.
خروج عراق از پیمان امنیتی با آمریکا، نیازمند اقدام پارلمان این کشور و تصویب قانون خروج نیروهای آمریکا از این کشور توسط نمایندگان پارلمان عراق است، موضوعی که اکنون گروههای سیاسی و شخصیتهای سیاسی نظامی و مذهبی عراقی هم در داخل و هم بیرون از پارلمان، بهانه لازم را برای توجیه و اجرایی کردن آن را در اختیار دارند.
* سایت مرکز استراتژیک ریاست جمهوری
منبع: تقریب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۲۴۹۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درحمله به پایگاه نظامی عراق شرکت نکردیم
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، ائتلاف آمریکایی و چند ملیتی که مدعی مبارزه با داعش هستند در واکنش به انفجار مهیب شب گذشته در یک پایگاه حشدالشعبی عراق اعلام کرد که نیروهای ما در حمله به پایگاه نظامی آسیب دیده اخیر در عراق شرکت نداشتند.
در واکنش به انفجار و یا حمله هوایی به پایگاه حشدالشعبی عراق، «ابو علا الولایی»، دبیرکل گردانهای سیدالشهدا عراق تهدید به پاسخ به عاملان این حمله کرده و گفته است که به هر کسی که پشت حمله اخیر به پایگاه نظامی حشدالشعبی بوده است، پاسخ داده خواهد شد.
همچنین رئیس کمیته امنیتی استان بابل اعلام کرد که هدف قرار دادن پایگاه کالسو در بابل با حملات موشکی انجام شده است و نه حمله پهپادی.
به گفته رئیس کمیته امنیتی بابل، تصور اولیه این است که حملات شب گذشته ناشی از سقوط موشک است نه پهپاد.
رئیس کمیته امنیتی فرمانداری بابل همچنین افزود که در حمله اخیر به پایگاه نظامی حشدالشعبی، یکی از اعضای گردان تانک جان خود را از دست داده و ۶ نفر دیگر هم زخمی شدند.
ساعاتی پیش نیز مقاومت اسلامی عراق اعلام کرد در حمایت از غزه و پاسخ به جنایات دشمن صهیونیستی علیه غیرنظامیان فلسطینی و تجاوز این رژیم به خاک عراق، هدفی مهم و حیاتی را در ایلات در اراضی اشغالی با پهپاد هدف قرار داده است.
مقاومت اسلامی عراق گفته است که این حمله پاسخی است به نقض حاکمیت عراق توسط دشمن صهیونیستی و هدف قرار دادن مقر نیروهای حشد الشعبی.
به گفته مقاومت اسلامی عراق، مجاهدان ما در سحرگاه شنبه با استفاده از پهپادها، هدفی حیاتی در «ایلات» در سرزمینهای اشغالی را هدف قرار دادند.
مقاومت اسلامی عراق همچنین افزوده است که در پاسخ به کشتار مردم فلسطین و هدف قرار دادن اردوگاههای حشد الشعبی به تخریب سنگرهای دشمن ادامه میدهیم.
در ساعات بامدادی شب گذشته، شبکه المیادین از وقوع انفجارهای مهیب در پایگاه نظامی موسوم به پایگاه کالسو در جنوب بغداد که پایگاه مشترک نیروهای ارتش، پلیس فدرال و نیروهای حشد الشعبی است، خبر داد.
رویترز نیز به نقل از منابع ارتش عراق مدعی شده است که این انفجار در پایگاه مورد استفاده نیروهای حشد الشعبی صورت گرفته است.
خبرگزاری فرانسه هم به نقل از منابع امنیتی عراق گزارش داده است که بر اثر انفجار و بمباران یک پایگاه نظامی در عراق، حداقل یک نفر جان خود را از دست داده و تعدادی زخمی شدند.
همچنین رئیس کمیتۀ امنیتی فرمانداریِ بابِل نیز اعلام کرد که ۵ انفجار بر اثر حملات هواپیماهای بدون سرنشین به پایگاه نیروهای بسیج الحشد الشعبی رخ داده؛ حجم آتشسوزی بهدلیل وجود درختان در اطراف پایگاه بوده.
مدیر دفتر المیادین در بغداد گزارش داده که این حملات تجاوزکارانه ورودی اصلی پایگاه کالسو، یک گاراژ خودرو و دو دفتر نیروهای حشد الشعبی را هدف قرار داده و شدت حملات قوی بوده است.
مدیر المیادین همچنین توضیح داده که ترافیک هوایی هواپیماهای آمریکایی در آسمان عراق طبق معمول فعال است و یک هواپیمای سوخت رسان در حریم هوایی عراق مشاهده شده است.
وی همچنین گفته که این مقر حشد الشعبی با سه حمله مورد هدف قرار گرفته است و حداقل ۳ نفر مجروح شدهاند.
در واکنش به انفجار و بمباران یک پایگاه نظامی متعلق به نیروهای حشد الشعبی و ارتش عراق، حشدالشعبی با انتشار بیانیهای این انفجار را تائید و اعلام کرد که انفجاری در مقر نیروهای بسیج در پایگاه نظامی کلسو در شمال استان بابل در جنوب بغداد رخ داده است.
در بیانیه نیروهای حشد الشعبی عراق گفته شده است که یک تیم تحقیقاتی در محل انفجار حاضر شدند و این انفجار منجر به خسارات مادی و زخمی شدن برخی افراد شده است.
کد خبر 6082907