ملاآقا دربندی و مقتل نگاری؛ نگاه‌ها، نوآوری‌ها و استنادها
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۶۰۱۲۴
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «ملاآقا دربندی و مقتل نگاری؛ نگاه‌ها، نوآوری‌ها و استنادها» نوشته رسول جعفریان به تازگی منتشر شده است:
در مقدمه این اثر آمده است: قرن سیزدهم، قرن زایش افکار تازه در ایران شیعی است، زایشی با مدل‌های مختلف که در تولید مکتب‌های تازه بکار می‌رود و محصول آن را تنها با بررسی دقیق متون تولید شده می‌توان شناخت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
افرادی از این دست که در این قرن در ایران، عراق و گاهی در هند هستند، بیشتر به چهره‌های فرقه سازی شبیه اند که رسالت خود را کشف آرا و افکار جدید از دل متون با افزوده‌هایی دانسته و از ایجاد یک فرقه و نحله کوچک، تا ادعای داشتن دین نو و تازه پیش می‌روند. معنای این تعبیر این نیست که این نحوه نوآوری در حد ایدئولوژی، بویژه متناسب با فضای سیاسی جامعه، بی سابقه بوده است؛ از اتفاق، در قرون قبل هم نمونه‌هایی مانند حروفیه و نقطویه داریم، اما به هرحال در قرن سیزدهم هجری، به صورت آشکار، پدیده خاصی متناسب با افکاری که در نجف یا طهران یا برخی از شهرهای دیگر بوده، و نیز در پی جنگ‌های ایران و روس که تأثیر مهمی روی روح و روان مردم ایران، علاوه بر اقتصادیات و اجتماعایت آنها، داشت، ایجاد شد.
شخصیت‌هایی مانند شیخ احمد احسایی (م ۱۲۴۳)، میرزا محمد اخباری (م ۱۲۳۲)، سید کاظم رشتی (م ۱۲۵۹)، سید علی محمد باب (م ۱۲۶۶)، حاج محمد کریم خان کرمانی (م ۱۲۸۸)، و از جمله افرادی مانند همین ملاآقای دربندی از این دست هستند. چندین نفر از خاندان برغانی و نراقی و نیز عالمانی در تبریز نیز در شمار کسانی هستند که در ساختن آثار مکتوب با علایق خاص، نقش دارند. شاید این بحث، بیش از این قابل تعقیب باشد، اما هدف صرفاً نگارش سطوری برای ورود بحث از ملاآقا دربندی است، لذا به همین مقدار بسنده می‌کنیم.
برخلاف تصوری که در دهه‌های اخیر از ملاآقای دربندی در محافل تبلیغات مذهبی ایرانی بوده، و بیش از همه ناشی از مطالبی است که میرزا حسین نوری در لؤلؤ و مرجان و سپس آقای مطهری به نقل از آن، در باره وی آورده اند، این شخص، از چهره‌های برجسته ای است که در ساختن بناهای جدید فکری در قرن سیزدهم، توانا بوده و در این زمینه و بیش از همه، از دریچه امام حسین (ع) و عاشورا، نقش خود را در ارائه تصویری جدید از مذهب ایفا کرده است. معلوم است که قضاوتی در باره درستی و نادرستی افکار وی نداریم، و بیشتر از لحاظ سطح نفوذ وی در افکار عمومی شیعه، در قالب یک عالم متفاوت با رسالتی پیامبرگونه برای تبدیل عاشورا به یک پژوه عظیم و متفاوت بحث می‌کنیم.
باید توجه داشت که افکار نوی شیعی پدید آمده در قرن سیزدهم، مشروط بر آن که جهان ایرانی، روی چرخه قدیم خود با افکار سنتی می‌چرخید، می‌توانست منشأ یک تحول فکری و حتی سیاسی باشد. آنچه برابر آن ایستاد، و اجازه نداد که چنین اتفاقی بیفتد، و حتی در باره بابیه و بهائیه، آن را به مسیر دیگری برد، برآمدن تجدد بود که راه را بر نفوذ آن افکار بست و حتی اندیشه‌ای مانند بابی گری و بهایی گری که از جمله همین افکار برساخته و با همان ویژگی‌های قرن سیزدهمی از نوع نگرش‌های احسایی و میرزا محمد اخباری و سید کاظم رشتی بود، به اجبار از شکل سنتی آن تغییر داده و به سمت تجدد برد. این در حالی است که بسیاری از این افراد و جریان‌های فکری که آنها را ساختند، در برخورد با تجدد دوره اخیر قاجاری و سپس دوره پهلوی، خودشان و آثارشان، از چرخه تفکر در ایران خارج شدند، هرچند هیچ گاه نمی‌توان پذیرفت که این افکار از بین رفته و زمینه زنده شدن، در بخش‌هایی از عامه مردم را ندارد.
و اما نکته خاص در اینجا این است که ویژگی بسیاری از افکار جریان ساز در قرن سیزدهم، به طور خاص، تمرکز روی مسأله ولایت و در مورد ملاآقای دربندی که موضوع این کتاب است، از دریچه عاشورا و جایگاه رویداد کربلا است. اهمیت این مسأله برای جامعه ایرانی که از اول صفویه روی افکار شیعی آن کار شده و به تدریج دایره نفوذ عاشورا و محرم بیشتر و بیشتر گشته، شناخته شده است. محور قرار دادن مسأله ولایت و عاشورا و نوشتن در باره آن، در جامعه ایرانی که طی دو سه قرن از دیگر بخش‌های جهان اسلام فاصله گرفته بود، امری طبیعی بود. مهم این بود که چهره‌هایی با ورود در این مباحث، به نگاشتن آثاری دست بیازند که بتوانند فلسفه‌ای از دل آن بیرون آورده و تئوری‌های تازه ای که هم جذاب و هم با ذوق و هم متناسب با عواطف مذهبی جامعه، پدید آورند. ملاآقا از این دست افراد بود که این کتاب به شرح زندگی و آرای وی اختصاص دارد.
کد خبر 4828448منبع: مهر
کلیدواژه: معرفی کتاب مقتل خوانی رسول جعفریان قاسم سلیمانی سردار سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی کنفرانس بین المللی معرفی کتاب نشست علمی فعالیت های قرآنی قرآن آیت الله جوادی آملی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نقد کتاب پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی انقلاب اسلامی ایران ایام فاطمیه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۶۰۱۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وسواس فکری چیست و چطور درمان می‌شود؟
دکتر زهرا غلامی حیدرآبادی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: تمام روزم برای اینکه بررسی کنم که هیچ چیز اشتباهی اتفاق نمی‌افتد، سپری شد. صبح یک ساعت طول می‌کشد تا از خانه بیرون بیایم، چون مطمئن نیستم که همه وسایل برقی را خاموش کرده باشم و تمام پنجره‌ها را قفل کرده باشم. سپس شش بار بررسی می‌کنم که آیا شومینه گازی خاموش است، اما اگر اوضاع درست به نظر نرسد، باید دوباره از اول همه این کار‌ها را مرور کنم.
وی گفت: ولی باز در آخر هم از همسرم می‌خواهم دوباره همه آنها را برایم چک کند. در محل کار همیشه عقب هستم، چون همه چیز را چند بار مرور می‌کنم مبادا اشتباهی کرده باشم. اگر چک نکنم، به حدی احساس نگرانی دارم که نمی‌توانم تحمل کنم.
این روانشناس ادامه داد: اختلال وسواس فکری عملیِ شدید ممکن است توانایی کار کردن منظم، نقش داشتن در زندگی خانوادگی یا حتی کنار آمدن با افراد خانواده را برایتان غیرممکن نماید.
وی افزود: آیا افراد دارای اختلال وسواس فکری عملی کنترل خود را از دست می‌دهند؟ خیر، با اینکه این افراد با اختلال وسواس فکری عملی دائما نگران از دست دادن کنترل خود هستند، در واقع این اتفاق نمی‌افتد. حتی ممکن است آنها با این سوال مواجه باشند که آیا در حال ابتلا به جنون و یا در شُرف دیوانگی هستند. آنها معمولا با اینکه مقصر این اختلال نمی‌باشند، از وضعیت خود شرمسارند و سعی در پنهان سازی آن می‌نمایند. شما نگران از دست دادن کنترل خود هستید، ما می‌دانیم که این امر بسیار نادر است.
غلامی گفت: روبروی رفتار اجباری مقاومت کنید، نه افکار وسواسی. برای کاهش اضطراب و درک اینکه آیا این افکار ناشی از مشکل اختلال وسواس فکری عملی هستند، می‌تواند مفید باشد.وسواس فکری افکار، تصاویر و تکانه‌هایی هستند که مرتبا در ذهن فرد تکرار می‌شوند و به نظر می‌رسد خارج از کنترل فرد هستند و علی رغم میل او به ذهنش می‌آیند.اگر به اختلال وسواس مبتلا باشید، این فکر‌ها می‌تواند هم ناراحت کننده و هم ناتوان کننده باشد.
وی گفت: در وسواس فکری ترس از مرگ فرد می‌ترسد که مبادا در اثر یک اتفاقی عزیزانش بمیرند. نگرانی درباره اینکه مبادا دیگران به خاطر شما بیمار شوند. ترس شدید از اینکه یک اتفاق وحشتناک برای فرد عزیزی اتفاق بیفتد. فکر اینکه مبادا با کسی تصادف کنید یا ناخواسته به کسی آسیب برسانید. احساس نیاز شدید برای مرتب و منظم کردن چیز‌ها تا وقتی که نحوه قرارگرفتن آنها مرتب به نظر بیاید.
غلامی گفت: معمولا افکار وسواسی آن قدر ناتوان کننده است که انجام کار‌های روزمره برایتان سخت می‌شود. معمولا این وسواس‌ها این قدر آزار دهنده هستند که فرد سعی می‌کند با انجام اعمال وسواسی یا افکار وسواسی دیگری از شر آنها خلاص شود. اجبار یا وسواس عملی رفتار‌هایی هستند که باید بار‌ها و بار‌ها انجام شود تا اضطراب ناشی از افکار وسواسی فرد کاهش یابد. اگر وسواس آلوده بودن دارید، ممکن است احساس کنید که مجبور هستید دستان خود را بار‌ها بشویید یا بار‌ها از ماده ضدعفونی کننده استفاده کنید تا نگرانی ناشی از آلوده بودن دست هایتان کاهش پیدا کند.
وی افزود: وقتی فکر وسواسی به ذهن فرد مبتلا می‌آید بسیار نگران می‌شود و تلاش می‌کند آن را به طریقی از ذهن خود خارج کند و این مساله باعث می‌شود که این افکار دوباره و بدتر از قبل بازگردند و طبیعی است که اضطراب بیشتری در فرد ایجاد کرده و باید تلاش بیشتری برای سرکوب و خارج کردن آن افکار از ذهنش بکند و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی ازدواج و خانواده
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام