به نقل از «همشهری آنلاین»

پژوهش در راستای کشف مطالبات مردم باشد

تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۷۸۲۶۳

وقتی سخن از تحقیق و پژوهش به میان می‌آید، ذهن‌ها به کارهای تحقیقاتی و پایان‌نامه‌های دانشگاهی و مقاله‌های استادان معطوف می‌شود.همه گمان می‌کنند کارهای پژوهشی، در راستای بررسی نقاط قوت و ضعف یک معضل یا پدیده انجام می‌شود و این تفکر، همگانی شده است. دکتر «علی دشتی»، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد و دبیر هیئت رئیسه شورای عالی استان‌ها، نظر متفاوتی دارد و می‌گوید: «تحقیقات برای اینکه کاربردی شود باید در راستای کشف مطالبات و خواسته‌های مردم باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

» او در این گفت‌وگو توضیحات بیشتری از نقش و جایگاه تحقیق و پژوهش در مدیریت شهری و دلایل نقاط ضعف پژوهش‌ها در کشور و کلانشهر تهران ارائه می‌دهد.

 «تهران شهر زیست‌پذیر و شهروند مشارکت‌پذیر» یکی از شعارهای مدیران شهری بوده و هست. هدف از این شعار جلب مشارکت شهروندان است. آیا تحقیق و پژوهش درباره چگونگی جلب مشارکت شهروندان ضرورت دارد و انجام شده است؟
در دوره معاصر در بسیاری از کشورها مدیران و مسئولان به دنبال شهرسازی و شهرداری مشارکتی هستند. یعنی دوره برگزاری انتخابات و انتخاب یک فرد به‌عنوان مدیر و فراموشی افراد انتخاب‌کننده، گذشته است. به عبارت دیگر در دوره معاصر مدل‌های مدیریت شهری منوط به حضور و مشارکت شهروندان است. بنابراین مشارکت شهروندان در جامعه امری لازم و ضروری است و پیش‌نیاز جلب مشارکت‌، وجود پژوهش‌ها و زیرساخت‌های فکری و فرهنگی است تا بتوان از طریق آنها به نظرات شهروندان دست یافت. پس در یک کلام، برای مشارکت شهروندان در مدیریت، نیاز به شناخت و فهمیدن نیازهای مردم و اولویت‌بندی آنهاست و این امر محقق نمی‌شود مگر با برقراری اتصال میان تحقیق و نیازهای مردم.

 آیا تصمیم‌گیری بر اساس تحقیقاتی که بر گرفته از نیاز شهروندان است، منطقی و کارگشاست؟
وقتی پژوهش‌ها در راستای شناخت و کشف نیازهای شهروندان و مردم جامعه باشد و تصمیم‌ها منطبق بر مقتضای محلی گرفته شود، بی‌تردید منطقی و کارگشا خواهد بود. در اصل ۱۰۰ قانون اساسی به صراحت درباره اداره امور هر بخش از شهر و روستا و استان مواردی ذکر شده است و براساس همین اصل، تصمیم‌ها باید جزئی باشد و این کار از طریق برقراری ارتباط عمیق‌تر و دقیق‌تر با مردم محقق می‌شود. تصمیم‌گیری در ابعاد جزئی نکته بسیار مهمی است که به نظر بنده در این مورد مرتکب غفلت شده‌ایم و به همین دلیل در جلب مشارکت شهروندان، آن‌گونه که باید و شاید موفق نبوده‌ایم.

آیا تحقیق و پژوهش می‌تواند در مدیریت بهتر شهر به مدیران ارشد و میانی کمک کند؟
بی‌شک این اتفاق می‌افتد. برای اداره بهتر شهر، نیاز به شناخت مقتضیات محلی، ویژگی‌ها و خواسته‌های مردم است. بنابراین اگر مدیران شهری یا مدیران هر نهادی نتوانند با مردم ارتباط برقرار کنند از خواسته و انگیزه آنها دور می‌شوند و در چنین شرایطی پژوهش نقطه مهمی محسوب می‌شود و می‌تواند این ارتباط را برقرار کند.

به نظر می‌رسد، تحقیقات و پژوهش‌ها در کشور از جایگاه خاصی برخوردار نیستند. آیا این موضوع صحت دارد؟
نمی‌توان به صراحت در این‌ باره صحبت کرد،اما تحقیق و پژوهش نیاز به بودجه دارد و در کشور بودجه‌ای که به این کار اختصاص داده می‌شود، کم است، ولی با همین کمبود هم پژوهش‌هایی انجام می‌شود. نکته مهم این است که در جهت‌دهی نوع پژوهش‌ها با مشکل مواجه هستیم و آن‌گونه که باید و شاید پژوهش‌ها، کاربردی و قابل استفاده نیستند.

چگونه می‌توان پژوهش‌ها را کاربردی کرد؟
بیشتر پژوهش‌هایی که در دانشگاه‌ها و در سطوح کارشناسی ارشد و دکتری انجام می‌شود، مباحث شکلی و ظاهری را در بر می‌گیرند و به امکان و شیوه استفاده و کاربردی شدن آنها فکر نمی‌شود. بنابراین پژوهش‌ها اگر با فکر و ایده انجام و به سمت و سوی کاربردی شدن سوق داده شوند، بی‌تردید گره‌ای از مشکلات را باز می‌کند. آسیب دیگری که پژوهش و تحقیقات را تهدید می‌کند، این است که پژوهش‌ها، مدیریت محور یا به عبارتی مدیر زده می‌شوند. به این معنا که از افرادی که خودشان مدیر هستند، می‌خواهیم پژوهش‌های مربوطه را انجام دهند. این کار درست نیست و برای اینکه تحقیقات، راهبردی شوند باید از افراد خارج از مجموعه که غرق در سیستم اداری نیستند و رویکرد مشخصی دارند، استفاده شود. به عبارت بهتر تلفیقی از نظر مدیران اجرایی و متخصصان بیرون مجموعه که بتوانند نیازهای اداره و شهر را به درستی تشخیص دهند، در رأس پژوهش‌ها قرار گیرند و از مدیرزدگی و آرمانگرایی پرهیز کنند.

چنددرصد طرح‌ها با پشتوانه تحقیق و پژوهش اجرا می‌شود؟
به‌طور کلی نمی‌توان در این‌باره ‌درصدی را اعلام کرد زیرا بسیاری از پروژه‌ها و طرح‌ها ابلاغی هستند و به همین دلیل بدون پشتوانه مطالعاتی اجرایی می‌شوند. متأسفانه طرح‌ها و پروژه‌ها به‌ویژه پروژه‌های شهری، بلندمدت نیستند و باید در فرصت کوتاهی اجرایی شوند و همین شتاب‌زدگی مانع از تحقیقات و آسیب‌شناسی طرح‌ها می‌شود و ممکن است پس از اجرا، مشکلاتی داشته باشند. اگر طرح‌ها و پروژه‌ها با مطالعه و تحقیق و پژوهش پیش بروند و از همان ابتدا پیوست‌های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی داشته باشند، بی‌شک اجرای آنها به نفع مردم و حاکمیت خواهد بود.

کلانشهر تهران سال‌های زیادی است که با معضل ترافیک دست و پنجه نرم می‌کند. چرا تاکنون پژوهشی برای رهایی از این معضل انجام نشده است؟
ترافیک معضلی است که تنها یک ارگان در آن دخیل نیست و عوامل زیادی در به وجود آمدنش سهم دارند. درباره انجام نشدن پژوهش و تحقیق در این مورد، نمی‌توان گفت هیچ پژوهشی انجام نشده است. کارهایی در این‌ زمینه انجام شده و تا حدودی کارگشا بوده اما تا وقتی همه نهادها و ارگان‌های مربوطه پای کار نیایند، نه تنها تحقیقات حاصلی نخواهد داشت بلکه این معضل هم برطرف نمی‌شود.

منبع:ویژه نامه شهرپژوه

کد خبر 471969 برچسب‌ها مجله شهر پژوه پژوهش

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: پژوهش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۷۸۲۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئیس جمهور: ساز و کارهای مشارکت مردم برای تحقق شعار سال فراهم شود / توسعه یافتگی همگام با نظام انقلابی

آیت الله سیدابراهیم رئیسی روز پنجشنبه در نشست شورای اداری استان در قالب برنامه های سفر یکروزه دولت سیزدهم به سمنان در سالن شهید سلیمانی دانشگاه این شهر، با بیان اینکه اصل ارتباط با مردم را بسیار تشویق می‌کنم ادامه داد: استاندار سمنان می‌گوید که به ۴۰۰ روستای استان سفر داشته است. حتما نیاز نیست با کسانی بنشینیم که به ما رأی دادند. اتفاقا با کسانی که به ما رأی ندادند هم جلسه بگذاریم. این افراد هم شهروندان جامعه هستند. «ما» یعنی ۸۵ میلون نفر و نباید از این ۸۵ میلیون نفر گروهی را جدا کرد. نگاهی که رهبر معظم انقلاب به جامعه دارند این است و رهبر معظم انقلاب امروز الگوی جامعه برای همه ما هستند.

آیت الله رئیسی ادامه داد: امسال سال مشارکت مردمی است. نخستین نکته در مشارکت ایجاد ساز و کار است. مردم کجا باید مشارکت کنند؟ باید بستر را برای مشارکت مردم فراهم کنیم. کار دولت هدایت، حمایت و نظارت است. هر جا که دولت خودش ورود می‌کند کار دشوار می‌شود، اما هر جا نظارت و حمایت کرد، بخش خصوصی موفق عمل کرد. ستاد احیاء صنایع و واحدهای راکد که حدود هشت هزار و ۴۰۰ واحد را فعال کرد، با همین نگرش توانست اثرگذار باشد.

وی با اشاره به اینکه روز عید فطر سه نکته توانمندسازی، گفتمان‌سازی مشارکت عمومی و رفع موانع را خدمت رهبر معظم انقلاب به عنوان راهبردهای تحقق مشارکت مردمی مطرح کردم، افزود: باید تلاش کنیم مشارکت مردمی را در همه حوزه‌ها با همین راهبرد عملیاتی کنیم.

رییس جمهور با بیان اینکه باید با همدلی و انسجام در سفر استانی دولت طوری عمل کنیم که مردم احساس رضایت کنند و رضایت مردم با قطعنامه و سخنرانی محقق نمی‌شود، خاطرنشان کرد: مردم باید پیشرفت را احساس کنند. تلاش بر این باشد که از بورکراسی اداری دوری شود تا روند رسیدگی به مشکلات مردم شتاب بگیرد.

تاثیر آمارها بر رضایت اجتماعی بازبینی شود

رییس جمهور گفت: دستگاه‌های اجرایی در هر کدام از شاخص‌ها آمارهایی را ارائه می‌دهند که نادرست هم نیست. اما باید این آمارها به افزایش رضایت اجتماعی و بهبود وضعیت جامعه منجر شود.

وی افزود: دستگاه‌های اجرایی در هر کدام از شاخص‌ها آمارهایی را ارائه می‌دهند که نادرست هم نیست. اما باید ببینیم که این آمارها به افزایش رضایت اجتماعی و بهبود وضعیت جامعه منجر شد یا نه؟ اگر نتیجه‌بخش بود یعنی خوب است. اما اگر نشد یعنی یک جا در فرآیند انجام کار مشکلی وجود دارد.

وی با بیان اینکه اصل بر پاسخگو بودن است و مدیر باید طوری عمل کند فعالیتش مسئولانه باشد و با داشتن روحیه مسئولیت‌پذیری به وظایف خود عمل کند، تاکید کرد: کسی که در یک حوزه قبول مسئولیت کرد باید تلاش کند که آن مسئولیت را تمام و کمال به انجام برساند. هرگونه کوتاهی و کم‌کاری و بی‌انگیزگی یا مسئولیت‌نشناسی در کل نظام اداری اثرگذار است.

رییس جمهور بیان کرد که در مساله‌شناسی و راهکارهای حل مساله یک پدیده که در شهرستان یا استانی وجود دارد نباید ریشه آن کم‌کاری یک بخش یا انجام نشدن مسئولیت باشد. در هر فرآیند اجرایی انجام هر بخشی منوط به این است که بخش قبلی درست انجام شده باشد.

وی با بیان اینکه با یک نگاه دقیق در سال ۱۴۰۳ باید ببینیم آیا می‌توانیم جلوتر حرکت کنیم و پیش‌تر از جای کنونی‌مان باشیم، ادامه داد: در حوزه دانش و فناوری می‌توانیم دانش‌بنیان‌تر حرکت کنیم. در حوزه اجرای عدالت در جامعه یا یافتن استقلال به ویژه استقلال اقتصادی هم باید همین نگاه را داشته باشیم.

رییس دولت سیزدهم به اهمیت انتظار رهبری فرزانه انقلاب در سال ۱۴۰۳ تاکید و اشاره کرد: انتظار مردم، انتظار انقلاب و فرهنگ انقلابی زیستن و انقلابی اندیشیدن و عمل کردن از یک مدیر مجرب دانش‌آموخته دارای پیشینه در آن حوزه یا حوزه‌های مشابه برآورده می‌شود.

توسعه یافتگی همگام با نظام انقلابی

وی ادامه داد: به هر دستگاهی اگر مراجعه کنیم آماری درباره عملکردشان می‌دهند. حتما هم درست می‌گویند. در حوزه صنعت، معدن، کشاورزی، نظام اداری همه گزارش‌ها و عملکردهایی ارائه می‌دهند. اما آیا خروجی کار به آن‌چه که انتظار داشتیم رسیده است؟ باید ببینیم توسعه‌یافتگی متناسب با نظام انقلابی در خروجی فعالیت‌های ما دیده می‌شود یا نه.

فراتر رفتن از عنوان‌ها تا استفاده از ظرفیت علمی

آیت الله رئیسی افزود: عناوینی که به مدیران می‌دهند نباید ما را دچار اشتباه کند. برخی از عناوینی که به من می‌دهند برازنده اساتید و دانشمندان است، در حالی که من یک طلبه هستم. باید ببینیم مردم از ما چقدر رضایت دارند؟ امروز انتظار مردم از این دوره از کار و مدیریت این است که طرحی نو دراندازیم و کاری متفاوت ارائه دهیم. ظرفیت هم در کشور بسیار بالاست.

وی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری در مقاطع مختلف فرمایشاتی داشتند که مخاطب این اظهارات ما(دولت) است، خاطرنشان کرد: صنعت، معدن، کشاورزی و گردشگری در استان سمنان و دانشگاه‌های متعدد وجود دارد. ۱۰۰ هزار عضو هیات علمی در کشور داریم که ظرفیت بسیار بالایی برای انجام کارهای پژوهشی و علمی هستند. امروز از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان بهره‌مند هستیم. استان سمنان هم از این ظرفیت برخوردار است.

رییس جمهور افزود: باید یک بازنگری در نوع بهره‌وری داشته باشیم. ببینیم آن‌چه که نتیجه و بهره‌وری از امکانات به همین میزان است یا می‌تواند بیشتر باشد؟ من معتقدم در همه حوزه‌های کشور نسبت به بهره‌وری باید تجدیدنظر کنیم.

تاثیر توانمندی نظامی کشور

آیت الله رئیسی با بیان اینکه روحیه‌ای که سه هزار شهید و سرداران استان سمنان در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل داشتند را باید امروز سرلوحه قرار دهیم، اضافه کرد: وقتی اقتدار برای کشور آفریده می شود که در صنایع پیشرفته نظامی حرف بالایی داریم و همه نتایجش را دیدیم، در سایر حوزه‌ها نیز می‌توانیم پیشتاز عمل کنیم.

وی تاکید کرد: بیش از ۱۰ کشور تمام امکانات علمی و فنی خود را به میدان آوردند که کار فرزندان ایران را خنثی کنند، اما نتوانستند. می‌گفتند امکان ندارد که موشک‌های ما به آن‌جا برسد. نه با غافلگیری، بلکه با اعلامِ از پیش جوانان ما با یک کار مجاهدانه توانستند موفق عمل کنند. مردم می‌گویند وقتی در چنین کار بزرگی آنقدر موفق می‌شویم، چرا در بخش‌های دیگر گرفتاریم و باید کارهای مقدماتی انجام شود؟ اتفاقا بیشترین تحریم‌ها را در صنایع نظامی داریم و صنایع دیگر ما کمتر دچار این چالش هستند.

وی ادامه داد: انتظار از این دولت این است که به فرموده رهبر فرزانه انقلاب باید کار جهادی کنیم. حتما از روزمرگی باید خارج شد. کارهای روزمره نباید ما را از اهداف توسعه و پیشرفت دور نگه دارد. باید متناسب با انتظار مردم کار کنیم. به این‌که گزارش عملکرد ارائه کردیم بسنده نشود.

برای حل مساله آب سمنان مجدانه تلاش شود

وی با اشاره به اینکه بسیاری از پرونده‌هایی که وجود دارد با هماهنگی چند مدیر به سرعت قابل حل است و باید یک کار هماهنگ و مجاهدانه صورت بگیرد تا بتوانیم خیلی از مسائل را پیش ببریم، خاطرنشان کرد: مساله آب در این استان که مورد انتظار مردم سمنان است را باید با کار مجدانه حل کنیم. گام‌هایی در این زمینه برداشته شد که امیدواریم سرعت اجرای این قبیل طرح‌ها با تلاش مسئولان استان افزایش یابد.

آیت الله رئیسی ادامه داد: تلاش می‌کنیم که در مدت کوتاهی نگرانی مردم استان نسبت به مساله آب برطرف شود.

وی یادآور شد: خوشبختانه رشد اقتصادی استان سمنان پنج و هفت دهم درصد و تورم در این استان کاهشی است. ۱۹ هزار مسکن در حال ساخت است که ۲ هزار دستگاه امروز تحویل می‌شود. نرخ بیکاری در سمنان رو به کاهش است و اشتغال روندی افزایشی دارد. چون زمینه برای کار وجود دارد و مهم‌تر این‌که استان از نعمت وحدت و انسجام و امنیت برخوردار است.

منبع: خبرگزاری ایرنا