«ویتگنشتاین و روان‌درمانی»؛ جان هیتون؛ ترجمه پرویز شرفی درآمدی و لیلا طورانی؛ نشر ققنوس ویتگنشتاین فروید را درهم می‌کوبد
تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۵۸۱۵۰۱
«ویتگنشتاین و روان‌درمانی»
(از پارادوکس تا حیرت)
نویسنده: جان هیتون
ترجمه: پرویز شرفی درآمدی و لیلا طورانی
ناشر: ققنوس، چاپ اول 1397
264 صفحه، 25000 تومان
****
علاوه بر هم‌وطن و اتریشی بودن، ویتگنشتاین و فروید همشهری نیز بودند؛ هر دو اهل وین. تقریبا در یک دوره و حال‌وهوا می‌زیستند. البته از جهت سنی، ویتگنشتاین 33 سال از فروید کوچکتر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نویسنده بر اساس تفکر ویتگنشتاین خطاهای بنیادی روان‌کاوی فرویدی را تشریح می‌کند. جالب اینجاست که برخلاف تصور اولیه، نویسنده فیلسوف نیست، بلکه پزشک است و از پزشکی به روان‌درمانی روی آورده بود. ذکر این زمینه برای این است که خواننده گمان نکند جان هیتون به عنوان یک فیلسوف ویتگنشتاینی و به‌خاطر یک پژوهش آکادمیک دست به نگارش چنین کتابی زده است. او دغدغه‌های عملی دارد و دل‌مشغول راه‌حل‌های درست، خوب و کارآمد برای روان‌درمانی افراد است. با چنین نگاهی و بر اثر سال‌ها تجربه، او به این نتیجه رسیده که روان‌کاوی فرویدی ناموفق و بلکه مخرب است. علت این نابسامانی پیش‌فرض‌های غلط و رویکرد نادرست به مقوله درمان است.
یکی از پیش‌فرض‌های فروید وجود چیزی عینی به نام «ضمیر ناخودآگاه» است که مخزن خرت‌وپرت‌های روانی بسیاری است. هیتون وجود چنین چیزی را به‌شدت رد می‌کند و از آموزه‌های ویتگنشتاین استفاده می‌کند که چیزی عینی به نام نفس وجود ندارد. ویتگنشتاین می‌نویسد: «برخلاف آنچه در روان‌شناسی کم‌مایه این عصر دیده می‌شود، چیزی به نام روح – سوژه و غیره – وجود ندارد. در حقیقت روح مرکب دیگر نمی‌تواند روح باشد». بدبختانه فروید این نظریه را با جزمیت تمام مطرح کرده است. اساسا او در همه آراء خود جزمیت دارد. این رویکرد جزمی ریشه در تلقی فروید از روان‌کاوی دارد که آن را اساسا به منزله یک علم در کنار سایر علوم قرار می‌دهد. هیتون نیز به‌طور مبنایی با جزم‌باوری مخالف است و آن را ویران‌گر می‌داند. در اینجا نیز رویکرد شکاکانه ویتگنشتاین به‌کار می‌آید. اضافه بر این، نویسنده طرفدار خوانش خاصی از فلسفه ویتگنشتاین است که پنبه همه این نوع روان‌درمانی‌ها را می‌زند.
بسیاری از افرادی که به فلسفه ویتگنشتاین پرداخته‌اند این تلقی را از این فیلسوف دارند که او همانند دیگر فیلسوفان نظریات خاص خود را دارد. او در برابر سخنان و آراء دیگران که مورد نقد او هستند، نظریاتی را مطرح کرده و مجموعه این نظریات، فلسفه او را تشکیل می‌دهد. اما هیتون تلقی دیگری دارد. او همانند اندک فیلسوفانی، همچون اسوالد هنفلینگ، بر این باور است که ویتگنشتاین هیچ نظریه‌ای ندارد. اساسا فلسفه او ضد نظریه است. از نظر اینان ارزش و اهمیت و بداعت و تفاوت فلسفه ویتگنشتاین در برابر دیگر فلسفه‌ها همین است که تفکر او مخالف هرگونه نظریه‌سازی است و هیچ نظریه‌ای را زیاده جدی تلقی نمی‌کند. این دیدگاه نیز در تقابل با فروید است که سخت به نظریه‌سازی چسبیده است، به‌حدی که نظریات روان‌کاوی را همچون نظریات علوم طبیعی به شمار می‌آورد. اگرچه نظریات فروید این مشکل مضاعف را هم دارد که از وضوح و شفافیت نظریات علمی برخوردار نیست.
روان‌کاوی فروید دانش پیچیده‌ای است که البته به دست پیروان او پیچیده‌تر هم شده، به‌حدی که به نهایت درجه غموض رسیده است. اثبات این مدعا دشوار نیست. کافی است نگاهی به روان‌کاوی ژاک لاکان بیندازیم تا سرگیجه بگیریم. اما این پیچیدگی بسیار فریبنده است؛ زیرا کاملا مصنوعی است. جان هیتون در سراسر مباحث پیچید‌گی‌های مصنوعی روان‌کاوی را کنار می‌زند تا نشان دهد که چیزی ورای آن سخنان نیست. البته رویکرد این کتاب به‌طور کامل انتقادی نیست. نویسنده به همان اندازه که نقدهای تندی حواله روان‌کاوی فرویدی می‌کند، تلاش دارد که رویکرد ایجابی دیگری جایگزین آن سازد.
اولین نکته این است که در مقابل روان‌کاوی فروید، باید رویکرد بسیار منعطفی را در پیش گرفت. به جای جزمیت باید از پارادوکس به حیرت رسید. رابطه درمانگر با درمان‌جو نیز بر همین اساس بازتعریف می‌شود. درمانگر دانشمندی نیست که نظریات علمی قاطعی دارد که بر اساس آنها چیزهایی می‌داند که درمان‌جو از آنها بی‌خبر است. برعکس، رابطه باید گشوده و دوطرفه باشد. درمانگر برای درمان‌جو باید در حکم آیینه‌ای باشد که تصویر او را به‌خوبی منعکس می‌کند. او از پیش خود چیزی نمی‌داند و رابطه درمانی بر اساس یک گفتگوی واقعی میان دو طرفی که واقعا مساوی هستند، پیش می‌رود. در همین راستا حتی لازم نیست که همه چیز تبیین شود یا توضیحی منطقی و معقول پیدا کند. ویتگنشتاین تذکر می‌دهد که «جنبه مصیبت‌بار تفکر علمی که امروزه بر تمام دنیا حاکم شده این است که سعی می‌کند هر ناراحتی و رنجی را با قاطعیت توضیح دهد و این‌گونه آن را پاسخ گوید».
*دکترای فلسفه
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۵۸۱۵۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام تعرفه‌های جدید ویزیت پزشکان ۱۴۰۳
معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از ابلاغ و اجرایی شدن تعرفه‌های پزشکی مصوبه دولت با افزایش ۳۵ درصدی به مراکز بهداشتی و درمانی و سایر نهادهای مرتبط کشور خبر داد.
به گزارش ایرنا، سعید کریمی روز دوشنبه در جمع خبرنگاران در ستاد وزارت بهداشت افزود: در فضای مجازی برخی افراد تعرفه‌های پزشکی امسال را اعلام کرده بودند که درست نبود و اکنون نرخ مصوب تعرفه‌ها در بخش خصوصی برای پزشکان عمومی ۱۲۶ هزار تومان، متخصص ۱۸۹ هزار تومان، فوق تخصص و فلوشیب۲۴۱ هزار تومان و روانپزشکی ۲۵۱ و پزشکان فوق تخصص روانپزشکی۲۸۶ هزار تومان است.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه جراحی‌ها بر اساس کا محاسبه می‌شود، در بخش خصوصی ۱۰۱ هزار تومان و در بخش دولتی ۳۰ هزار تومان بوده که بطور متوسط ۳۵ درصد افزایش نسبت به سال ۹۰ افزایش داشته است.
وی تصریح کرد: دولت مساعدت خوبی در زمینه افزایش تعرفه‌های پزشکی داشته و این رقم در سال‌های گذشته بی‌سابقه بوده است، زیرا یک عقب ماندگی تاریخی ۱۰ ساله تعرفه‌ها نسبت به نرخ تورم داریم و دولت سعی کرد برای حفظ پزشکان و پیشگیری از مهاجرت، امسال تعرفه‌ها را افزایش دهد.
به گفته کریمی، با توجه به اینکه دریافتی پرستاران دریافتی کم است، مساعدت شده در سالجاری کارانه گروه پرستاری افزایش یابد.
تنها تعرفه‌های قانونی ملاک عمل خواهد بودپدرام پاک آیین سخنگوی وزارت بهداشت نیز در این رابطه گفت: بیشترین افزایش تعرفه خدمات درمانی، تشخیصی و پزشکی با هدف تأمین هزینه‌های مراکز درمانی و ماندگاری پزشکان برای سال ۱۴۰۳ صورت گرفته که اعم از هزینه‌های خدمات بیمارستانی و سهم پزشکان است.
وی اظهار داشت: محاسبه تعرفه خدمات درمانی و تصویب آن در دولت با رویکرد تعادلی مبنی بر حمایت از سبد معیشتی مردم، تأمین حق جامعه در دسترسی آسان و ارزان به خدمات درمان و ماندگاری پزشکان در بخش دولتی صورت گرفته است.
تعرفه خدمات درمانی شامل تعرفه معادل قیمت در بازار است با این تفاوت که قیمت‌ها با توجه به عرضه و تقاضا به‌طور مدام در حال تغییر هستند، اما تعرفه خدمات پزشکی بدون در نظر گرفتن کارکرد و شرایط بازار برای یک دوره ثابت که عموماً یکساله است، بدون تغییر باقی می‌ماند.
هر ساله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعرفه خدمات پزشکی و درمانی را در دو بخش دولتی و خصوصی اعلام می‌کند و همه مراکز درمانی موظف به دریافت هزینه‌ها مطابق با تعرفه تعیین شده سالانه هستند.
به طور مثال، فرض کنید یک بیمار علاوه بر داشتن یک عمل جراحی، خدمات جانبی دیگر مانند آزمایش‌های مختلف، سونوگرافی و شب‌های بستری در بخش‌هایی مانند آی. سی. یو و بخش عمومی را در فرایند درمان خود از بیمارستان دریافت کرده است؛ هر کدام از این خدمات طبق تعریف در کتاب ارزش‌های نسبی دارای K مشخصی هستند که با توجه به مبلغ هر K که سالانه اعلام می‌شود، کل خدمات درمانی برای یک بیمار محاسبه و در صورتحساب ذکر می‌شود.
بر این اساس، تعرفه خدمات بهداشتی، درمانی و دارویی اواخر هر سال در شورای عالی بیمه که ارکان آن را برخی از اعضای هیات دولت و نیز نمایندگان جامعه پزشکی و سازمان‌های بیمه گر تشکیل می‌دهند، تعیین و از سوی وزیر بهداشت به سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد می‌شود. این سازمان نیز آن پیشنهاد را در هیات دولت مطرح می‌کند و نرخ نهایی پس از تصویب به دستگاه‌های مرتبط اجرایی و سازمان نظام پزشکی کشور ابلاغ می‌شود.
در همین راستا، شورای عالی بیمه اواخر دی پارسال با افزایش ۴۶ درصدی تعرفه‌های تشخیصی درمانی در سال آینده موافقت کرد. در این جلسه، همه اعضا از جمله وزیر بهداشت، معاون درمان وزارت بهداشت، نمایندگان بیمه‌ها، سازمان برنامه، سازمان اداری استخدامی و سازمان نظام پزشکی حضور داشتند و نرخ تعرفه‌ها با رأی اکثریت اعضا تصویب و از سوی وزارت بهداشت به سازمان برنامه و بودجه اعلام شد؛ در نهایت هیات وزیران در جلسه پنجم فروردین ماه با افزایش میانگین ۳۵ درصدی تعرفه‌های پزشکی برای سال ۱۴۰۳ موافقت کرد.
حریق گسترده انبار کالا در میدان مهارت + فیلم