به نقل از «ایسنا»

تالاب حوض سلطان گنجینه گردشگری که بایدآن را از نو شناخت

تاریخ انتشار: ۲ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۱۷۲۳۴

ایسنا/قم پژوهشگر و راهنمای گردشگری تاریخی و فرهنگی به تشریح مباحث مختلف پیرامون اهمیت و جایگاه گردشگری و محیط زیستی دریاچه یا تالاب حوض سلطان پرداخت.

حسین صادقی پژوهشگر و راهنمای گردشگری تاریخی و فرهنگی درسی‌صدونودونهمین جلسه بنیادقم‌پژوهی که در دانشگاه طلوع مهر برگزارشد با ذکر این مطلب که در قم حدود 290 هزار هکتار تالاب وجود دارد  گفت: این تالاب ها  از سمت شرق به غرب دریاچه نمک، تالاب غدیر است که از سمت حسین آباد میش‌مست راه دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به سمت جاده گرمسار تالاب مره وجود دارد و سمت دیگر آن تالاب حوض سلطان و تالاب زیبای بهشت معصومه وجود دارد.

وی با بیان اینکه در استان  قم  290 هزار هکتار تالاب وجود دارد تصریح کرد:240 هزار هکتار آن به دریاچه نمک اختصاص دارد و 37 هزار هکتار حوض سلطان است.

صادقی با اشاره به اینکه بزرگترین آینه طبیعی جهان در کشور پِرو وجود دارد که دارای بیش از 70 درصد عنصر سبک لیتیوم  را دارد بیان کرد: دریاچه حوض سلطان به عنوان آینه طبیعی ایران مطرح است.

این پژوهشگر با بیان اینکه بنا بر روایتی این دریاچه پس از تولد پیامبر اسلام(ص)خشک شده است و آتشکده آذر گشنسب خاموش شده و طاق کسری ترک خورده است تصریح کرد: اسامی متعددی برای این دریاچه نام برده‌اند که حوض سلطان، دریاچه شاهی و دریاچه ساوه جز این اسامی است.

صادقی تصریح کرد: حوض در لغت به معنای آبگیر و تالاب است و از آنجا که از گذشته‌های دور، پیرامون این دریاچه مملو از علفزار بود بنابراین دارای جانوران شکاری مانند جبیر، گورخر، هوبره بود. به همین علت شکارگاه مخصوص سلاطین و حاکمان وقت بوده است.

این پژوهشگر با بیان اینکه حوض سلطان  تالاب محسوب می‌شود اظهارکرد: طبق تعریف کنوانسیون رامسر، تالاب به زمین‌های خیس باتلاقی، برکه‌ها، آب ساکن دائمی یا موقت با مزه شوریا شیرین، مصنوعی یا طبیعی و سواحل دریاها گفته می‌شود که ارتفاع آب به هنگام جزر کمتر از شش متر باشد. بنا بر این تعریف اطلاق تالاب به دریاچه حوض سلطان قم چندان غریب نیست.

صادقی با بیان اینکه حوض  سلطان دارای پلایا است افزود: پلایا به حوضه‌های هموار، نمکزارهای کم عمق و دریاچه‌های مناطقی گفته می‌شود که به صورت دوره‌ای فصلی دارای آب است و به هنگام خشکی به شکل منطقه‌ای پوشیده از گل‌های رسی ترک خورده سله بندی توام با املاح می‌شود.

وی در توضیح مشخصات دیگر حوض سلطان گفت: شکل این دریاچه بیضی شکل ولی متغیر با میزان آبگیری است. مساحت تقریبی حوض سلطان: 120 تا 240 کیلومتر مربع است و ارتفاع از سطح دریا: 790 تا 800 متر قرار دارد.

راهنمای گردشگری تاریخی و فرهنگی در خصوص پهنه‌بندی دریاچه حوض سلطان بیان کرد: پهنه بیولوژیکی 22000 هکتار است که پهنه مرطوب 10576 هکتار و پهنه نمکی آن  6803 هکتاراست.

وی با بیان اینکه این دریاچه از مسیر بزرگراه قم – تهران و مسیر قم – دهستان قمرود قابل دسترسی است  افزود: عده‌ای این دریاچه را با دریاچه نمک یکی می‌پندارند. همچنین داستان‌هایی وجود دارد که بعضی از آدم‌ها را به این دریاچه ریخته‌اند که صحت ندارد.

صادقی در خصوص منابع تغذیه کننده دریاچه حوض سلطان و املاح آن  اظهارکرد: این دریاچه از ارتفاعات و رود شور تغذیه می‌شود و دارای املاح تبخیری، انواع نمک، گچ، کلرور، سولفات، کربنات و کائولن است.

این پژوهشگر بیان کرد: مطالعات لرزه‌نگاری نشان داده که محدوده پلایا تا عمق 46 متری دارای نمک است. البته این نمک‌ها قابل برداشت نیست بلکه به صورت پنج لایه جدا از هم وجود دارند که ضخامت کل آنها به بیست متر می‌رسد که با رس‌های قهوه‌ای تا خاکستری و مارن از هم جدا می‌شوند و ضخامت پوسته نمکی اصلی که قابل برداشت است پنج سانتی است.

وی افزود: طبق ضوابط خاص سالیانه حدود 100 هزار تن نمک از سطح دریاچه برداشت می‌شود که بیشتر آن حدود 90 درصد به مصارف صنعتی و پتروشیمی از جمله ساخت کود شیمیایی، استخراج نفت، تولید وسائل پاک کننده مانند صابون، داروسازی و... می‌رسد و حدود پنج درصد به عنوان نمک طعام مصرف خوراکی دارد. همچنین بخشی ازمصارف صنعتی مورد استفاده شهرداری‌ها و ادارات راه و ترابری قرار می‌گیرد که برای رفع یخ‌زدگی از جاده‌ها و خیابان‌ها استفاده می‌شود.

صادقی در خصوص  موارد مصرف کائولن خاکی موجود در این دریاچه تاکید کرد: کائولن که از آن چینی تولید می‌شود از تجزیه فلدسپات ها پدید می‌آید. فلدسپات‌ها گروه بزرگی از کانی‌ها هستند که عناصری چون سیلیکات آلومینیم، پتاسیم، سدیم و کلسیم و باریم در ساختمان آن‌ها به کار رفته است و تقریبا نیمی از پوسته زمین را شامل می‌شود. فلدسپات‌ها نامحلول‌اند ولی تجزیه شیمیایی می‌شوند و از آنها انواع رس‌ها از جمله خاک چینی یا کائولن به وجود می‌آید. بر اساس مطالعات انجام شده توسط کرینسلی در پهنه مرطوب، میزان رس موجود در نمونه‌ها 35 تا 45 درصد است که 10 تا 90 درصد دارای کائولن است.

وی گفت: این در یاچه دارای پوشش گیاهی منحصر به فردی است که دارای ارزش دارویی است که از آن جمله می‌توان به گز، تاغ، درمنه، سالسولا، اشنان، پرند، خارشتر و اشنان که دارای مصارف صنعتی و دارویی است اشاره کرد. در مورد درمنه اضافه کنم که کاربرد درمانی گیاه درمنه افزون بر نقش اکولوژیکی و مرتعی نقش دارویی هم دارد.  اسانس انواع درمنه می‌تواند علیه بیماری‌های قارچی و باکتریایی موثر باشد.

صادقی با بیان اینکه کاروانسراهایی که در نزدیکی این دریاچه وجود دارد از جاذبه‌های انسان ساز محسوب می‌شود که از قدمت تاریخی برخوردار هستند.

وی بیان کرد: دریاچه حوض سلطان دارای محدویت‌هایی نیز هست که به دو دسته عوامل طبیعی و انسانی تقسیم می‌شوند. در عوامل طبیعی کمبود بارش، شوری آب، شوری خاک و بالا بودن دامنه دما دخیل هستند و همچینن برداشت‌های غیر اصولی نمک، احداث بند و سد بر روی رودهای تغذیه کننده دریاچه، جاده‌سازی و مرز بندی کف دریاچه، چرای بی.رویه دام، ایجاد پادگان‌های نظامی، ایجاد سایت توزیع بنزین و ایجاد شهرک‌های صنعتی دو هزار هکتاری که به علت شیب منفی زمین  فاضلاب‌های آلوده شهرک به دریاچه سرازیر می‌شود از عوامل محدود کننده انسانی محسوب می‌شوند.

 این پژوهشگر تصریح کرد: با توجه به اینکه دریاچه حوض سلطان دارای ظرفیت‌های متعدد گردشگری است بنا بر این لازم است که میراث فرهنگی و سازمان صنایع و معادن در این زمینه ورود کرده تا مشکلات انسان‌ساز را بر طرف کنند تا بتوانیم ارزش گردشگری دریاچه راحفظ کنیم.

صادقی با تاکید بر لزوم توسعه زیرساخت‌های گردشگری قم در زمینه طبیعت گردی گفت: منحصر به فردترین تالاب در قم وجود دارد، گنبد نمکی که بی‌نظیر است و کاروانسراهای تاریخی همه این‌ها از جاذبه‌های گردشگری قم هستند اما همچنان زیر ساخت‌های لازم برای ورود گردشگران مهیا نیست.

وی تصریح کرد: متاسفانه بارها دیده شده است که برخی از گردشگران کد‌های گردشگری را رعایت نمی‌کنند مثل مواردی که در بازدید‌های گنبد نمکی و دریاچه‌ها دیده‌ایم رعایت نکردن کدهای گردشگری با تخریب و آسیب می‌شود. لازم است که راهنمایان گردشگری در این باره دقت کافی را داشته باشند تا شاهد تخریب طبیعت نباشیم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۱۷۲۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رونمایی از شبکه نفوذ

  ریشه‌هایی که گاهی اگر دقیق به آن نگاه کنیم، آثار آن در میان آقازاده‌ها و برخی افراد هم یافت می‌شود. هفت سر اژدها فقط معمایی یا پلیسی نیست بلکه از هر دوی این ژانرها بهره برده است. مجموعه تولید شده توسط ابوالقاسم طالبی که پژوهش و نوشتن آن هم در دست خود او بوده، حالا چند وقتی است که روی آنتن رفته است.به طور کلی طیف مخاطبان این مجموعه تلویزیونی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: آنهایی که با ارائه خلاقیت و کارهای نو در مجموعه‌های این چنینی موافق هستند و هفت سر اژدها را پسندیده‌اند و آنهایی که درست در مقابل این گروه قرار می‌گیرند و برهمین اساس هم، هر سکانس این سریال را به محلی برای بحث و نقد تبدیل کرده‌اند. فرای این‌که در این روزهای سخت اما رو به رشد تلویزیون که کنداکتور پخش از همه گونه‌های سریال، برنامه‌سازی و دیگر انواع آثار تلویزیون پر شده، هر سلیقه‌ای امکان انتخاب اثر مورد نظر خود را خواهد داشت، باید به چند نکته درباره سریال بحث‌برانگیز هفت سر اژدها اشاره کرد.
 
قصه خاص یک آقازاده 
مجموعه‌هایی دراین فضا پیش ازهفت‌سر اژدها روی آنتن رفتند و توانستند قابل قبول و مخاطب‌پسند باشند. به خصوص سریال گاندو که با دو فصل متفاوت و بحث برانگیز پخش شد و به واسطه ارجاعاتی که داشت، توانست پرسش‌های بسیاری را برای مخاطبان ایجاد کند. سریال بازپرس هم از منظر نمایش یک قاضی اخلاقی و مشتاق عدالت، جالب توجه بود. اما در هر دوی این مجموعه‌ها با وجود حضور قصه و عوامل درست و حرفه‌ای، ضرباهنگ قوی و تند تیزی شکل نگرفته بود. از همین نظر هم، توانست نظر مخاطبان را به خود جلب کند. اما مجموعه هفت سر اژدها، ضرباهنگ تندتری در سکانس‌های حساس دارد و همین مسأله، آن را به یک سریال متفاوت تبدیل کرده است. افراد فاسد در سریال هفت سر اژدها با کسی شوخی ندارند. نه مثل گاندو، سریع به دام افتاده‌اند و نه مثل بازپرس، به تهدید اکتفا کرده‌اند.در سریال طالبی، مخاطب با شکل دیگری از زیست افراد فاسد روبه‌رو می‌شود که رحمی برای افراد دیگر ندارند. رگ و پی سیستم فاسد یک آقازاده را می‌بینیم که زمان رفتن به خانه قاضی معروف و عادل، رحم ندارد تا از کشتن قاضی و زدن شاهرگ فرزندش دست بردارد. حتی درعروسی پسر قاضی به عروس این قاضی شهید شده هم رحم نمی‌کند و ابایی ندارد که در یک صحنه نشان دهد عروس تصادف کرده و با همان لباس عروسی روی تخت بیمارستان می‌افتد. صحنه‌ای که بخشی از سریال خانه امن و دل نگرانی‌های حمیدرضا پگاه برای عروسش را تداعی می‌کند. آنجا هم عروس، دست حامیان داعش و افراد فاسد داخلی می‌افتد تا به دلیل تلاش برای رهایی از دست آنها، گلوله‌ای به پایش اصابت کند و دست آخر به دلیل دیر رسیدن به مراکز درمانی و نجات از دست آنها، یک پایش را از دست بدهد.انگار طالبی هم مثل معظمی، ابایی از این ندارد که خشونت و خودخواهی فاسدان را مثل داعش، به نمایش بگذارد. ضرباهنگ تند برخی صحنه‌های هفت سر اژدها آن‌قدر غافلگیرانه است که به نظر می‌رسد حتی بازیگران هم گاهی از آن عقب‌تر حرکت می‌کنند و شاید همین هم باعث می‌شود مثل زندگی عادی با آن روبه‌رو شویم.این اتفاق، به پشتیبانی قصه خاص و مسیری که مخاطب را با خود همراه می‌کند، توانسته نظر حامیان نوآوری در تولیدات مجموعه‌های نمایشی را به خود جذب کند. هفت سر اژدها که ساخت آن از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ به درازا کشیده بود، توانسته قدری در حوزه پرداختن به رانت‌خواری آقازاده‌ها، خط‌شکن باشد. 
 
سیمای سرکرده مافیا 
امابخش مهمی ازهفت سراژدها، دردست بازیگرانی است که درست سر جای خود نشسته‌اند. مجید واشقانی ایفاگر نقش سلطان‌خواه، تشکیلات گسترده‌ای را رقم زده و در واقع با استفاده از رانت پدر و برخی مقامات، برای خود حکومتی تشکیل داده است. سلطان‌خواه می‌خواهد با خریدن برخی چهره‌های امنیتی و پلیسی، از طریق تشکیلات اقتصادی مهم کشور مثل نفت ثروت و مال هنگفتی به دست آورد.اگر از ظاهر این نقش گذر کنیم و قدری به باطن آن برویم، متوجه شباهت‌های بسیار کاراکتر سلطان‌خواه و ردینگتون درسریال بلک‌لیست (لیست سیاه) خواهیم شد. هرچند مقایسه این دو به لحاظ شباهت، ممکن است قدری هواداران مجموعه بلک‌لیست را آزرده خاطر کند اما واقعیت این که واشقانی در قامت یک بازیگر حرفه‌ای در مافیا، خوب می‌داند چطور چهره خود را به یک مافیای واقعی مثل ردینگتون نزدیک کند. کلاه نوعِ فدورا که سلطان‌خواه بر سر می‌گذارد و آن عینک رنگی که گاهی روی چشمش قرار می‌دهد، درست نمایانگر تصاویری از زندگی لوکس، پنهانی، برخاسته از قدرت و صد البته فاسد کاراکتر اصلی بلک‌لیست است. سلطان‌خواه هم درست مثل ردینگتون، اصراری ندارد که همان اول دستش برای مخاطب رو شود. به مرور مشتش را برای مخاطب باز می‌کند تا مشخص شود هر دوی این شخصیت‌ها قرار است چه شگفتانه‌ای برای مخاطب داشته باشند. چیزی که به مرور به یک معمای چند مجهولی در هفت سر اژدها تبدیل می‌شود که فشارهای سیاسی و امنیتی، به جای آن‌که به فرد فاسد وارد شود روانه افراد صادق می‌شود.  در هفت سر اژدها اما قرار نیست نیروهای امنیتی با متهمان همراه شوند. البته به درستی بحث نفوذ در میان نیروهای پلیس هم به نمایش گذاشته می‌شود اما دیگر خبری از قرارداد معروف نیروهای اف‌بی‌آی با متهم ردیف اول نیست. در هفت سر اژدها با چند گروه مواجهیم که انگار قرار نیست تا دقیقه آخر مشخص شود که کدام‌شان دغدغه واقعی این خاک و وطن را دارند که نیروهای پلیس هم از این دسته هستند.در اشاره دوباره به کاراکتر سلطان‌خواه و سلسله شباهت‌هایی که در مورد این شخصیت و مجموعه بلک‌لیست گفته شد، باید به بیان و زبان مجید واشقانی هم اشاره کرد که توانسته سیمای واقعی یک آقازاده فاسد را به نمایش بگذارد؛ چه زمانی که در حال خوردن هندوانه، خبر حکم دادگاه را می‌شنود و با نوای وکیل همراه می‌شود و چرخ می‌زند، چه وقتی که می‌خواهد همه را سر جای خود بنشاند و از نظرش، هر کسی یک قیمتی دارد. 
 
نقشی پرگره برای یک تازه‌بازیگر
در ابتدای اعلام لیست بازیگران و مشخص شدن نقش حمید صفت، برخی فعالان رسانه نسبت به آن واکنش‌های مختلفی نشان دادند. بعضی معتقد بودند که صفت، تجربه بازی ندارد و شاید نتواند از پس کاراکتر محمدعلی پسر قاضی رضایی، به درستی برآید. اما تا اینجای پخش سریال، به نظر نمی‌رسد صفت در نظر مخاطبان نمره بدی گرفته باشد.کاراکتر محمدعلی قرار است در سوی دیگری از بازی کاراکتر سلطان‌خواه حرکت کند و سمت و سوی عدالت‌خواهی را به نمایش بگذارد. کما این‌که ماجراجویی و تعقیب و گریز بسیاری را هم انجام می‌دهد تا بتواند راهی پیدا کند که هرآنچه بر سرش رفته را یکی کند و متوجه ماجرا شود. محمدعلی انگار خودش می‌خواهد رابین‌هود قصه باشد.اما ورای آن، هر بار که با ماجرایی همراه می‌شود بیشتر از حقیقت دور می‌شود. همان‌طور که سلطان‌خواه در سریال هفت سر اژدها اصراری به بیان همه وجوه شخصیتی خود در ابتدای قصه ندارد، محمدعلی هم به همین شیوه جلو رفته و به نظر می‌رسد که مخاطب در طول این سریال در انتظار است تا گره‌های بسیاری از شخصیت‌ها گشوده شود. 

آگاهی‌بخشی عمومی
نباید فراموش کرد که تولید مجموعه‌های پلیسی و امنیتی کار راحتی نیست و نیاز به تحقیق، مطالعه و بررسی پرونده‌های واقعی فساد اقتصادی و مرور تخلفات دارد که گاهی امکان پرداختن به آن سخت یا غیرممکن است. از این جهت باید گفت که طالبی توانسته مجموعه‌ای از این قصه‌ها را در قالب یک روایت روی آنتن ببرد.همان‌طور که ابتدای سریال هم بیان می‌شود، همه روایت‌ها مربوط به یک پرونده نیست و ترکیبی از چند پرونده‌ را شامل می‌شود. می‌توان امیدوار بود که بعد از هفت سر اژدها، شاهد پخش مجموعه‌های بیشتری از تلویزیون باشیم که حال و هوای مبارزه با مفاسد اقتصادی داشته باشند، حرف دل مردم را بیشتر از قبل بزنند و صد البته روز به روز کیفی‌تر شوند.