پایش کیفی و کمی تالاب در دستور کار محیط زیست/آخرین وضعیت تالابها
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۴۹۱۵۱
به گزارش خبرنگار مهر، احمدرضا لاهیجانزاده معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری روز جهانی تالابها گفت: آخرین تالابی که در کنوانسیون رامسر ثبت شد تالاب زریوار بود و مراسم روز جهانی تالابها امسال آنجا برگزار خواهد شد.
لاهیجانزاده افزود: دوم فوریه در سال ۱۹۷۱ یا ۱۳۴۹ شمسی اولین کنوانسیون بینالمللی در حوزه محیط زیست تحت عنوان حفاظت از تالابها به تصویب رسید که میزبانی آن در شهر رامسر و کشور ایران بود که افتخار بزرگی برای ما بود چون اولین کنوانسیون محیط زیستی جهان را ما به ثبت رساندیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: در کشور خودمان هم ۱۴۳ تالاب داریم که با هماهنگی وزارت نیرو به عنوان پیوست قانون حفاظت از تالابها ثبت شده و مجموعاً ۳ میلیون هکتار را در بر میگیرد. در کنار اینها در مصوبه دولت صخرههای مرجانی، هورها و مانند اینها هم یاد شده است.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست گفت: از این میان ۲۵ تالاب ما ثبت کنوانسیون رامسر هستند که ۱.۴ میلیون هکتار از تالابهای ما را شامل میشود. ۴۵ تالاب ما میتواند منشأ گرد و غبار باشد یعنی اگر در شرایط تالابی خود نباشد میتواند منشأ گرد و غبار باشد که ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار هم مساحت دارد و مساحت قابل توجهی است.
لاهیجانزاده تصریح کرد: چهار تهدید و مشکل عمده تالابهای ما را تهدید میکند. اولین موضوع تأمین حقابه تالابهاست و کمبود آب و خشک شدن تالابها اولین تهد جدی مجموعه تالابهای کشور است. بحث دوم آلودگیهایی است که وارد تالابها میشود و میتواند فاضلاب شهری و روستایی، زهاب کشاورزی، یا پسابهای صنعتی باشد که وارد تالاب میشود. تصرفات و تغییر کاربری غیرمجاز تالابها یکی دیگر از تهدیدات تالابها هستند که بیشتر در تالابهای شمال با آن رو به رو هستیم. گونههای غیربومی مضر یا مهاجم مثل تیلاپیا در جنوب و سنبل آبی در شمال مشکل بعدی است.
وی ادامه داد: سازمان محیط زیست سیاست تازهای را در قبال تالابها در دستور کار قرار داده است. اولین بحث تعیین نیاز آبی تالاب است. صراحتاً در قانون آمده سازمان محیط زیست مکلف است نیار آبی تالاب را مشخص کند و وزارت نیو هم مکلف است حقابه مورد نیاز تالاب را تأمین کند. تا کنون تعیین نیاز آبی ۳۴ تالاب و مجموعه رودخانهای را به پایان رساندهایم و اکنون ۱۸ تالاب دیگر را هم در دستور کار داریم.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برنامههای زیستبومی و پایش کمی و کیفی تالابها در دستور کار ماست. مخصوصاً نیازمندیم که آخرین ورودی آب تالابها را بدانیم و در تلاشیم که در محل ورودی رودخانهها به تالابها سیستمهای دبیسنج را نصب کنیم و از نظر کیفی هم سیستمهایی را پیشبینی کردهایم که برخی آنلاین است و برخی لازمهاش نمونهبرداری است.
لاهیجانزاده افزود: در تالاب گاوخونی حتی در شرایط پرآبی سال گذشته نتوانستیم حقابه تالاب را تأمین کنیم و از موارد اعتراض ما نسبت به وزارت نیرو بودیم. در پنجاه سال گذشته سه نوبت بالای ۲ هزار میلیمتر بارندگی داشتیم که یکی سال گذشته بود و سد زایندهرود در خرداد سال ۹۸ نزدیک به ۷۸۰ میلیون متر مکعب آب در پشت سد ذخیره شده بود که در ۱۸ سال گذشته به ندرت این اتفاق افتاده بود اما در این سال پر آب هم وزارت نیرو حقابه مربوط به تالاب گاوخونی را تأمین نکرد.
وی ادامه داد: حقابه گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب است که وزارت نیرو ۱۴۰ میلیون متر مکعبش را تعهد کرده میدهد. اما این آب که امسال دم سد رهاسازی شد به تالاب نمیرسد و وزارت نیرو میگوید من مسئولیتم رهاسازی دم سد است و نه تحویل دادن به تالاب. با پیگیریهایی که امسال صورت گرفت توافق بر این شد که بهمن و اسفند که مصرف آب کشاورزی در پایینترین سطح خود است رهاسازی انجام شود و هر ماه ۱۰ میلیون متر مکعب رهاسازی شود که حداقل ۲۰ میلیون مترمکعب را بهمن و اسفند ماه امسال تحویل بگیریم و مابقی را در بهار سال پیش رو. از ۵ روز پیش رهاسازی آب شروع شده است. باید مسیر طی شود تا آب به تالاب برسد.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در تالابهای سیستان و بلوچستان که تالاب هامون مهمترین آنهاست، خوشبختانه در این هفتههای اخیر بارش برف خوبی در کشور افغانستان داشتیم. تالاب هامون سه بخش دارد یکی تالاب صابوری که در شمال سیستان قرار گرفته و عمده مساحتش در ایران و بخش کمی در افغانستان است یکی هامون پوزک که برعکس قبلی ۹۰ درصد در افغانستان و بخش کوچک در ایران است. در سیلابهای بهار گذشته تقریباً صد در صد تالاب هامون پوزک آبگیری شد. هامون صابوری که بخش بزرگش در کشور ایران قرار دارد ۱۳۰ هزار هکتار آبگیری شد. اکنون بارندگی خوبی در نیمه جنوبی استان سیستان و بلوچستان رخ داد که آمار بالای ۲۰۰ میلیمتر را هم داشتیم اما در بخش شمالی که هم تالابها آنجاست و هم کانون گرد و غبار است ۲۵ میلیمتر بیشتر بارندگی نداشتیم اما امیدواریم سیلابهایی که در افغانستان رخ میدهد بتواند آب تالابها را تأمین کند. ولی بخش ایرانی هامون پوزک هنوز آبگیری در آن رخ نداده است.
لاهیجانزاده تاکید کرد: تالابهای بینالنهرین که برای ما خیلی مهم است در شرایط پرآبی یک میلیون سیصد تا یک میلیون هفتصد هزار هکتار میتواند فرصت داشته باشد. از این میان ۳۶۰ هزار هکتار هورالعظیم است که از آن ۱۳۰ هزار هکتار در ایران است. بر اساس تصاویر ماهوارهای تقریباً ۹۰ درصد تالابهای بینالنهرین آبگیری شده است. این اتفاق که از سیل پارسال شروع و کماکان ادامه دارد، از سال ۲۰۰۰ میلادی که صدام به عمد تالابهای بینالنهرین را خشک کرد و در سال ۲۰۰۰ به عنوان بزرگترین فاجعه زیست محیطی قرن در کنار از بین رفتن جنگلهای آمازون مطرح بود، این تالابها به شرایط مطلوب خود برمیگردد و ۹۰ تا ۱۰۰ درصد آبگیری انجام شده و میزان آبگیری در تصاویر حتی از تصاویر سال ۱۹۷۵ هم بیشتر است. به این ترتیب پدیده گرد و غبار میتواند خیلی کاهش پیدا کند. تالاب شادگان هم شرایط مشابهی دارد و ۸۵ تا ۹۰ درصد تالاب وضعیت مطلوبی دارد و این روند ادامه خواهد داشت.
وی ادامه داد: یکی از استانهای تالابخیز ما استان فارس است که تالابهای متعددی دارد. بارندگی در استان فارس خیلی مطلوب بوده و در مقایسه نقطهای بالاتر از میانگین بوده و برخی شهرها مثل فیروزآباد بالاتر از ۴۰۰ میلیمتر بارندگی داشته. در این استان تقریباً تالابهای جنوب و جنوب شرق استان، شرایط صد درصدی و مطلوب را به خود اختصاص میدهند. تالاب مهارلو که در نزدیکی شهر شیراز قرار دارد نزدیک به ۷۰ درصد آبگیری در آن اتفاق افتاده است. طشک و بختگان هم شرایط بهتری از سالهای گذشته دارد و در حال حاضر بین ۳۰ تا ۳۵ درصد آبگیری شده است. اتفاق خوب این بود که ۲ ماه پیش ۴۰ میلیون مترمکعب حقابه این تالاب رهاسازی شد و قابل توجه بود.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: تالاب پریشان وضعیت خوبی ندارد اما جالب بود که میزان بارندگی در شهر کازرون تا دو روز پیش ۳۰۰ میلیمتر بود که از میانگین شهر کازرون تا اول بهمن که ۲۱۳ میلیمتر است بیشتر بود. چه اتفاقی افتاده که حتی با این میزان آب هم تالاب آبگیری نشده و این بر میگردد به نزول آبهای زیرزمینی و حفر چاههای مجاز و غیرمجاز و هرچه آب وارد تالاب میشود از طریق آبهای زیرزمینی جذب میشود و این تالاب ۵۰ هزار هکتاری را دچار مشکل کرده است.
کد خبر 4834363منبع: مهر
کلیدواژه: سد زاینده رود محیط زیست دریایی کنوانسیون رامسر تالاب شهرداری تهران وزارت آموزش و پرورش شورای شهر تهران شهر تهران بارش برف مناطق سیل زده کشور محسن هاشمی دستگیری سارق سقوط هواپیمای اوکراینی سیل سیستان و بلوچستان کمیته امداد امام خمینی محسن حاجی میرزایی امداد رسانی محمد سالاری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۴۹۱۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درنای بلژیکی خانهدار شد
رویا "درنای بلژیکی که زمانی قرار بود یار و همسفر "امید" تک درنای سیبری باشد از بلژیک بار سفر به مازندران بست و ششم بهمن ۱۴۰۱ با هماهنگی دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور به تالاب بین المللی فریدونکنار منتقل شد.
رویا سفر خود را از یک قفس شروع کرد و در تمامی مسیر بلژیک تا مازندران را مجبور به حبس در این قفس بود و به امید روزی که بتواند از این قفس رها شود پا به این خطه از شمال کشور گذاشت و البته این امیدش هم نتیجه داد.
طرح همسفر شدن رویا و تلاشها برای همزادی طبیعی و محیطی این ۲ پرنده با رهاسازیش از قفس ادامه یافت و پس از گذشت پنج روز از زمانیکه به مازندران آمد با فراهم شدن همه شرایط، درنا همسفر بلژیکی با رها شدن از قفس طبیعی استتار شده در کنار درنای سیبری تالاب فریدونکنار قرار گرفت.
آن ۲ روز ۱۴ اسفند ماه ۱۴۰۱ پس از ۳۴ روز اقامت به صورت مشترک، تالاب بین المللی فریدونکنار را به سمت سیبری ترک کردند، اما رویا که تمام طول عمر زندگیش را در یک مرکز محدود و محصور نگهداری در بلژیک سپری کرده بود نتوانست مسیر را ادامه دهد و در ۲۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در منطقهای در عباس آباد تنکابن در مازندران فرود آمد و این بار او را به منطقه "اجاکله"در نزدیکی تالاب فریدونکنار منتقل کردند.
ازآن زمان تاکنون تمامی اقدامات محیط زیست کشور و مازندران حول این محور قرار داشت تا این پرنده در آسایش و آرامش کامل در این مدت انتظار امید تک درنای سیبری روزگار خود را در این استان سپری کند و برای این منظور اداره کل محیط زیست مازندران سنگ تمام گذاشت و تمامی امکانات مورد نیاز از جمله مه پاش برای خنکی هوا و رطوبت و نیز حضور شبانه روزی محیط بانان را فراهم کرده است.
دفتر فصل زمستان گذرانی پرندگان مهاجر در مازندران با نیامدن امید تک درنای سیبری به تالاب فریدونکنار سپری شد و همانطور که مسوولان محیط زیست استان اظهار داشتند رویا تا فصل سرد امسال نیز در این استان ماندگار شده است.
با توجه به تداوم حضور و میزبانی از این مهمان فرنگی، محیط زیست مازندران با لحاظ کردن نظر کارشناسان ملی و بین المللی حیات وحش تدابیر جدیدی برای محیط زیست این پرنده در نظر گرفته است که در نخستین گام جابه جایی محل سکونت آن است.
کوروس ربیعی رییس اداره حیات وحش محیط زیست مازندران از تغییر محل سکونت رویا خبر داد و گفت که محل جدید در فاصله چند کیلومتری از اجاکله و در تالاب فریدونکنار قرار دارد.
او افزود: براساس نظرات کارشناسان محیط زیست برای مکان یابی محیط زیست مناسب این پرنده جزیرهای کوچک در محیط تالابی و آب بندانی انتخاب شد و رویا به آنجا منتقل شده است.
ربیعی گفت: محل سکونت جدید رویا در منطقه "بنه کنار ازباران"در تالاب فریدونکنار قرار دارد که محیطی مناسب برای زیست پرنده است.
رییس اداره حیات وحش محیط زیست مازندران در توضیح محیط زیست جدید این پرنده گفت که محیط تالابی و آب بندانی و جزیره کوچک محل استقرار این پرنده با سازه ساخته شده از نی مناسب سازی شده است.
او افزود: این جزیره کوچک فراگرفته با آب برای درنا که زندگیش به آب وابسته است مناسب و مطلوب است همچنین سازه ساخته شده با نی به عنوان به آب وصل شده است.
ربیعی گفت:محیط آبی این جزیره امکان بدست آوردن مواد تغذیهای را برای پرنده فراهم کرده و همچنین از حالت یکنواختی محیط قبلی خارج شده است.
او افزود: رویا تا فصول سرد امسال در این مکان میماند و بعد از آن در صورت فرود امید تک درنای سیبری در تالاب فریدونکنار به این محل منتقل خواهد شد.
درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم میشد که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت میکرد که منقرض شد، جمعیت غربی به ایران میآمد که الان فقط یک درنای نر با نام امید از آن باقی مانده که با تلف شدن آن این جمعیت نیز کامل منقرض میشود، اما جمعیت شرقی آن هنوز وجود دارد و میگویند که سه هزار درنا از آن همچنان به چین مهاجرت میکند.
درناها برای زندگی به آب وابسته اند به طوری که تغذیه، لانهسازی، زادآوری و زمستانگذرانی این پرنده در تالابها ترجیحا وسیع و کم عمق (حداکثر ۳۰ سانتیمتر) آب شیرین با میدان دید مناسب است و بیشتر از ریشهها، جوانهها، دانههای گیاهان آبزی، حشرات، ماهیها و جوندگان کوچک تغذیه میکنند که در ایران تالاب فریدنکنار هر ساله میزبان یک درنا میشود که باقیمانده از جمعیت غربی آن است که اگر این یک عدد درنا هم از بین برود جمعیت غربی آن کامل منقرض میشود.
منبع:ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان مازندران ساری