خطر جدی اخراج قشم از یونسکو به دلیل تخریب «غار نمکی»
تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۶۱۹۲۶
سرپرست مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم، با اعلام اینکه تخریب حریم میراث طبیعی ملی و جهانی «غار نمکی» قشم طبق مستندات قانونی جرم است، گفت: با وجود پیگیری‌ها و مکاتبات قضایی متعدد برای جلوگیری از این تخریب، عملیات ساخت مرکز پروش میگو نه تنها متوقف نشده، بلکه همچنان ادامه دارد و خطر خروج ژئوپارک قشم را از فهرست جهانی یونسکو، جدی کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
واگذاری اراضی در محدوده طولانی‌ترین غار نمکی جهان به مرکز پرورش میگو به‌عنوان جدی‌ترین تهدید برای خروج ژئوپارک قشم از یونسکو مطرح است. واگذاری اراضی در جزیره قشم از سال ۱۳۹۶ درحالی شروع شد که همان سال، پروژه ژئوپارک این جزیره موفق شد که به فهرست ژئوپارک‌های یونسکو بازگردد. این ژئوپارک یک بار در سال ۱۳۸۵ ثبت جهانی شده بود اما در سال ۱۳۹۱ به دلیل آنچه مشکلات مدیریتی اعلام شد، کارت قرمز گرفت و از این فهرست خارج شد. اینک کارشناسان معتقدند، واگذاری اراضی که بیشتر با هدف احداث اقامتگاه، مرکز پرورش میگو و آبزیان، پلاژ و شهرک‌های صنعتی بوده، این ژئوپارک را بار دیگر در معرض تهدید قرار داده است.
علیرضا امری‌کاظمی ـ مدیر ژئوپارک جهانی قشم و سرپرست مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم ـ در این‌باره به ایسنا گفت: حدود دو ماه قبل موضوع این واگذاری در ایسنا مطرح شد اما به دلیل بی‌توجهی مسؤولان ذی‌ربط اکنون کار به جایی رسیده که در محوطه‌ای که زمان انتشار خبر فقط دو کانکس در آن مستقر بود، تخریب گسترده در اصل اثر اتفاق افتاده است. با این وجود پروژه نه تنها متوقف نشد، بلکه با قوت ادامه پیدا کرد.
او درباره اقداماتی که برای جلوگیری از این تخریب انجام شده است، توضیح داد: چندماه پیش ما در قالبی رسمی و از جانب مدیریت ژئوپارک جهانی قشم و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جزیره، از مجاری قانونی مکاتبه و شکایت خود را به مقام قضایی شهرستان اعلام کردیم و لزوم توقف سریع این پروژه و لغو مجوزهای آن را خواستار شدیم. دلایل کاملا مستند بود، پرونده‌های ثبت ملی و جهانی ژئوپارک را هم فرستادیم. می‌خواستیم از مجاری قانونی و طبق روال پیش رویم، تمام مستندات و مکاتبات در تاریخ‌های مشخص نیز موجود است.
وی ادامه داد: علاوه بر این به سرمایه‌گذار و کسی که تخریب را انجام می‌دهد شفاهی و با اخطار و تذکر کتبی دادیم. خواستیم کار را شروع نکند و استعلام بگیرد تا محدوده اثر طبیعی ملی و جهانی را اعلام کنیم. متاسفانه حرف‌شنوی نداشتند و به کار خود ادامه دادند و تا این لحظه توقف عملیات صورت نگرفته است.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم گفت: این پروژه در اراضی‌ای در حال اجرا است که سه حریم مهم را شکسته است؛ نخست حریم ثبت جهانی ژئوپارک قشم است که در پرونده یونسکو کامل و واضح مشخص شده. دو حریم دیگر به میراث طبیعی و ملی که در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت شده است با عنوان محدوده ژئوپارک و محدوده اختصاصی سایت «نمکدان» مربوط می‌شود. این تخریب در هر سه محدوده اتفاق افتاده است.
او در پاسخ به این پرسش که این تخریب، ژئوپارک جهانی قشم را با چه مخاطراتی روبه‌رو خواهد کرد؟ اظهار کرد: مشکل اصلی این است که ژئوپارک جهانی قشم را در خطر خروج از یونسکو قرار می‌دهد. مشکل دوم تعرض و تخریب حریم میراث طبیعی ملی گنبد نمکدان است. براساس قوانین صریحی که وجود دارد هرگونه تغییر در چشم‌انداز و یا تغییر اصالت اثر یا عملیاتی که موجب آسیب رساندن این اثر شود، تخلف و جرم است.
امری‌کاظمی درباره اینکه با توجه به متوقف نشدن این پروژه علی‌رغم پیگیری‌ها و خطر خروج ژئوپارک از یونسکو، چه اقدامات فوری را برای جلوگیری از گسترش تخریب می‌توان انجام داد؟ اظهار کرد: نمی‌دانم غیر از پیگیری‌های قانونی و رسمی که ما تا کنون انجام داده‌ایم، چه کار دیگری می‌توانیم انجام دهیم. ما (سازمان منطقه آزاد قشم) ضابط قضایی نیستیم و نمی‌توانیم به صورت قهری به ماجرا ورود کنیم. فقط می‌توانیم قانونا و رسما شکایات‌مان را کتبی پیگیری کنیم. عکس‌العمل‌های در خور توجه، مناسب و شایسته این اتفاق را دیگر مسؤولان باید نشان دهند که در انتظار تصمیم‌گیری و اقدام سریع آنها هستیم.
سرپرست مدیریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قشم یادآور شد: براساس قوانین داخلی و اداری، ژئوپارک و مدیریت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مستقیما نمی‌توانند شکایتی را مطرح کنند و از طریق مدیریت امور حقوقی و قراردادهای سازمان منطقه آزاد قشم باید این پروسه دنبال شود. مکاتبات رسمی ما با مقامات قضایی نیز از این طریق پیگیری شد.
وی افزود: ما قبل از هر گونه تخریب، هشدارهای لازم را دادیم و مکاتباتی داشتیم، اگر در همان مرحله حکم توقف پروژه و تخریب صادر می‌شد، دیگر به اینجا نمی‌رسید و ژئوپارک به مخاطره نمی‌افتاد و روی نظر ارزیابان یونسکو که قرار است بهار سال آینده به قشم سفر کنند تاثیر منفی نمی‌گذاشت. الان این نگرانی وجود دارد که با این اتفاق، در بحث ارزیابی ژئوپارک جهانی قشم با مشکل مواجه شویم و این ضایعه‌ای بزرگ برای قشم و کشور خواهد بود.
او مهمترین اقدام را توقف سریع عملیات تخریب در محدوده غار نمکی و برگردادن وضعیت زمین به حالت قبل از تخریب و پر کردن حوضچه‌های ایجاد شده و برداشت آوارها و ضایعات دانست و گفت: این اولین و فوری‌ترین اقدام است تا بعد از آن دفاعیه‌ای در برابر ارزیابان یونسکو داشته باشیم که ما این تخریب را متوقف کردیم یا به حالت قبل برگرداندیم، هرچند متاسفانه باید بگویم برگرداندن طبیعی زمین به این سادگی‌ها نیست و در زمان کوتاه اتفاق نمی‌افتد؛ چرا که هم هزینه دارد و هم به حالت اصلی و طبیعی خود برنمی‌گردد و این باعث تاسف است که اثر طبیعی ملی و جهانی خود را به این راحتی تخریب می‌کنیم؛ تخریبی که همچنان ادامه دارد.
امری‌کاظمی اظهار کرد: از روزی که این موضوع در قشم شروع شد، مردم محلی و دلسوز جزیره به ما مراجعه می‌کردند و می‌خواستند عکس‌العمل نشان دهیم، وگرنه خودشان فعال می‌شوند، ما از آنها خواهش کردیم اجازه دهند قانونی و رسمی موضوع را پیگیری کنیم تا به صورت اداری و رسمی مشکل حل شود. اطمینان خاطر دادیم که این پیگیری‌ها به نتیجه می‌رسد اما متاسفانه مردم وقتی دیدند پیگیری سازمان منطقه آزاد قشم و شکایات‌های ما به نتیجه نرسید و تخریب شروع شد و شدت هم گرفت، اعتراض خود را به فضای مجازی کشاندند. مردم از ما ناامید شدند که خودشان دست به کار شده‌اند.
او ادامه داد: اگر در بدو امرِ هشدارها و مکاتبات اداری و درون‌سازی، مشکل حل شده بود امروز کار به اینجا نمی‌رسید که جو ملتهبی ایجاد شود و مردم روی این قضیه حساس شوند و خودشان پیگیری کنند. در چنین جوی ممکن است حرف‌های غیرواقعی و بزرگ‌نمایی که برخلاف مصالح کشور است، مطرح شود و یکسری از این جو برای تخریب مسؤولان استفاده کنند و اقدامات مثبت آنها را زیر سوال ببرند. متاسفم که کار به این مرحله رسید. اگر موضوع در چارچوب قانونی پیگیری می‌شد و به نتیجه می‌رسید، مسلما این اتفاق‌ها نمی‌افتاد.
امری‌کاظمی بیان کرد: مردم، فعالان میراث و محیط زیست قشم، انسان‌های متواضع و خویشتن‌داری هستند، حرف ما را در دو سه ماه قبل پذیرفتند. ما از آنها اجازه خواستم مشکل را رسمی و قانونی حل کنیم و اجازه تخریب نمی‌دهیم، خیلی سعه صدر داشتند و تأمل کردند ولی حالا ما نزد آنها شرمنده شده‌ایم که نتوانستیم موضوع را به نتیجه برسانیم و از تخریب جلوگیری کنیم. ما پاسخی برای مردم نداریم. امیدوارم دیگر مقامات مسؤول در این رابطه عکس‌العملی نشان دهند که نظر مردم تامین شود و این مشکل را حل کنند تا خطر خروج ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو نیز دور شود.
این تصویر که در فضای مجازی منتشر شده، محل احداث مرکز پرورش میگو را در حریم گنبد نمکی قشم نشان می‌دهد.
لینک کوتاه: asriran.com/002ysWمنبع: عصر ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۶۱۹۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای شیوع قارچ و جلبک در تخت جمشید ؛ گلسنگ ها مفیدند یا مضر؟
به گزارش همشهری آنلاین، علیرضا عسکری چاوردی با اشاره به انتشار اخباری در فضای‌مجازی با عنوان «تخت‌جمشید را قارچ گرفت» گفت: گلسنگها یکی از مهمترین عوامل آسیب‌رسان در بناهای تاریخی به ویژه آثار سنگی محسوب می‌شوند که این معضل در ایران کمتر و در بناهای سنگی کشورهای اروپایی به ویژه کشور ایتالیا بسیار بیشتر است.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با بیان این که گلسنگها انواع بسیار زیادی دارد، تصریح کرد: براساس نظر متخصصان بیولوژیست، گلسنگ از یک موجود زنده تشکیل شده از اجماع بسیار نزدیک قارچ‌ها و جلبک‌هاست، در این هم زیستی جلبک‌ها از طریق عمل فتوسنتز، مواد آلی تولید کرده که به مصرف قارچ‌ها می‌رسد و از سوی دیگر قارچ‌ها با ترشح اسید سبب انحلال مواد معدنی سنگ می‌شوند که به مصرف جلبک‌ها می‌رسد.
عسکری ادامه داد: البته تمامی متخصصان با این نظریه هم عقیده نیستند، اما تمامی متخصصان اعم از حوزه میراث فرهنگی و بیولوژیست‌ها بر این باورند که رشد گل سنگ‌ها می‌تواند به سنگ آسیب وارد کند.
وی با اشاره به اینکه با توجه به تنوع گل سنگ ها، تا کنون یک درمان قطعی و واحد برای آن ارائه نشده است، افزود: کشورهای مختلف راه حل‌های متفاوتی را برای پاکسازی آنها پیشنهاد می‌کنند هر چند استفاده از بعضی از روش‌های مناسب بوده است، اما انتقادهایی هم درباره آنها وجود دارد.
مدیر پایگاه پژوهشی میراث جهانی تخت جمشید تصریح کرد: در گذشته مرمتگران تجربی با آب و برس اقدام به پاکسازی گلسنگها می‌کردند که این روش راحت‌ترین روش است، اما معایب زیادی دارد که عبارت است از انتشار گل سنگ‌ها، از بین نرفتن لیف گلسنگها و به وجود آمدن انواع جدیدی از گل سنگ‌ها که از شروع کار بنیاد پژوهشی پارسه- پاسارگاد روش پاکسازی با روش شستشو و برس در تخت جمشید منسوخ شد.
عسکری با بیان اینکه پایگاه تخت جمشید از ۱۷ سال پیش تا کنون مطالعات بسیار گسترده‌ای در خصوص نوع و روش‌های پاکسازی گل سنگ‌ها آغاز کرده است و این مطالعات با همکاری مراکز بین المللی و مراکر تخصصی ایرانی همچنان در حال انجام است.
وی با تاکید بر اینکه می‌توان گفت تخت جمشید نخستین سایت ایرانی است که گل سنگ‌ها مورد بررسی‌های تخصصی قرار گرفتند و نخستین مکانی است که با گل سنگ‌ها به صورت علمی برخورد شده و مقدار زیادی از این عوامل آسیب رسان از سطح آثارسنگی زدوده شده است، تصریح کرد: در سال ۱۳۹۰ تنها بخشی به عنوان آزمایش توسط هیات مرمت و باستان‌شناسی ایرانی- ایتالیایی انجام شد و در این پروژه کارشناسان ایرانی و کارشناسانی از دانشگاه بلونیا، موسسه ایزیائو و ایکروم فعالیت داشتند. پس از اینکه نتایج استفاده از یک نوع مواد گلسنگ‌زدا مثبت تشخیص داده شد در سال ۱۳۹۸ کاخ شورا و کاخ تچر توسط مرمتگران بدون مرز و با همکاری نزدیک کارشناسان ایرانی گل سنگ‌ها پاکسازی و آثار سنگی مرمت شد.
مدیر پایگاه پژوهشی میراث جهانی تخت جمشید گفت: هیأت باستان‌شناسی و مرمت ایرانی - ایتالیایی آزمایش‌هایی روی یکی از دیواره‌های بدون نقش در تخت جمشید انجام دادند تا پس از چند سال دوباره مورد بررسی قرار گیرد. نکته حائز اهمیت اینکه پاکسازی گلسنگها و رویش آنها بسیار پیچیده است و برای دیدن نتایج منتج از پاکسازی‌ها نیاز به یک دوره چندساله است.
عسکری گفت: به عنوان نمونه ممکن است مواد گلسنگ‌زدا در ایتالیا مفید تشخیص داده شده باشد، اما در ایران با توجه به نوع گلسنگ و جنس‌سنگ و شرایط آب و هوایی مناسب نباشد؛ بنابراین نمی‌توان بدون انجام مطالعات مستمر و تخصصی دارویی را استفاده کرد. از این رو کارشناسان و مدیریت تخت‌جمشید استفاده از هر گونه مواد گلسنگ‌زدا را با توجه به سوابق مفید آن در تخت جمشید تجویز و استفاده می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه معمولا پاکسازی گل سنگ‌ها باید همزمان با اقدامات حفاظتی و مرمتی انجام شود، تاکید کرد: ضروری است برای پاکسازی هر بخش، یک کارگاه مرمتی تعریف شود تا پس از پاکسازی گل سنگ‌ها، اقدامات حفاظتی و مرمتی انجام شود، در غیر انصورت پاکسازی‌ها ممکن است نه تنها مثبت نباشد بلکه برای آثار تاریخی زیان بار هم باشد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید افزود: مجموعه تخت جمشید طی برنامه‌های از پیش تعیین شده اقداماتی را در راستای پاکسازی گلسنگها و حفاظت و مرمت آن مد نظر دارد. هم اکنون یک کارگاه فعال در کاخ آپادانا مشغول عملیات پاکسازی گل سنگ‌هاست. کارگاه پلکان شمالی کاخ آپادانا نیز زودی ایجاد خواهد شد است و نکته حائز اهمیت اینکه برای پاکسازی پلکان شمالی کاخ آپادانا متخصصان ایرانی و خارجی با مرمتگران تخت جمشید همکاری خواهند داشت و یا اینکه به عنوان مشاور همکاری می‌کنند.
وی در ادامه در خصوص موضوع قارچ‌ها گفت: در واقع قارچ‌ها موجودات هتروتروفیک یوکاریوتی هستند که با دیواره سلولی سخت خود که از ماده کیتین ساخته شده شناخته می‌شوند. در میراث جهانی تخت جمشید نمونه‌هایی از قارچ‌های مرستماتیک میکروسکوپی و مخمری سیاه دیده می‌شود و در واقع ایجاد رابطه همزیستی بین قارچ و حداقل یک میکرو ارگانیسم فتوسنتز کننده، منجر به شکل گیری گلسنگ می‌شود.
عسکری ادامه داد: گل سنگ‌ها در سراسر سطح خشکی جهان پراکندگی دارند به طوری که حدود هشت درصد سطح خشکی‌ها با گلسنگ پوشیده شده است و گفته می‌شود قدیمی‌ترین فسیل آنها حدود ۶۰۰ میلیون سال قدمت دارد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با بیان اینکه وجود گلسنگها و قارچ‌ها بر روی آثار سنگی موضوع تازه و عجیبی نیست، افزود: قاعدتاً هرجا سنگ باشد، احتمال حضور گلسنگ هم هست. این مسئله در طول تاریخ حفاظت و مرمت مجموعه تخت جمشید مورد نظر بوده و تحقیقاتی بر روی آن اعمال شده و همچنین اقدامات عملی و موثری هم انجام شده است.
به گفته عسکری با توجه به سطح وسیع آثار سنگی در محوطه تخت جمشید و حساسیت موضوع برخورد با عوامل بیولوژیک، نمی‌توان یک فرمول کلی را بسط داد و اقدام کرد و تا به حال در کارگاه‌های مرمت و پروژه‌های انجام شده، به صورت موردی گلسنگها از سطح آثار حذف شده‌اند.
وی، به مدیریت بحران محوطه میراث‌جهانی تخت جمشید در بخش گلسنگها نیز اشاره و تصریح کرد: از سال ۸۲ مطالعات میدانی بر روی نقش برجسته‌هایی که درگیر تهدید طبیعی گلسنگ بوده اند، بطور ویژه آغاز شد. بنا بر این مطالعات میدانی که تا کنون بنا بر اظهارات کارشناس گلسنگ بیش از ۱۰۰ گونه گل سنگ در محوطه شناسایی شده است که پیش‌تر اخبار این پروژه تحقیقاتی از سوی پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید، منتشر شده بود.
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت جمشید بیان کرد: در امر پاکسازی و برطرف کردن گلسنگها، به عنوان نمونه موردی، در بخشی از دیواره شمالی صفه اقداماتی برای مهار گل سنگ به روش نوین اجرا شد و در اقدام حفاظتی فوق که به عنوان پایلوت انجام شد، شیوه شوک حرارتی از سوی کارشناسان پایگاه مورد استفاده قرار گرفت که این روش همچنان مورد توجه است.
وی با بیان این که روش نوین شوک حرارتی مزایایی همچون متلاشی کردن ریسه‌های گل سنگ بصورت عمقی‌تر داشته و عیب آن بحث زمان استفاده از این روش است که تنها در دو ماه گرم سال (بازه زمانی پانزدهم تیر تا پانزدهم مرداد) قابلیت اجرایی دارد، تصریح کرد: این روش در حال حاضر با توجه به تحقیقات پژوهشی انجام شده، جایگزین مناسب گل سنگ‌زدایی به روش محلول‌های شیمیایی بوده که آسیب کمتری بر روی آثار خواهد داشت.
عسکری با بیان اینکه طی دو سال اخیر پایش اقدامات گل سنگ‌زدایی با روش نوین مهار گلسنگ از سوی کارشناسان مرمت در محوطه انجام شده است، گفت: علی رغم مزایای روش مذکور، نمی‌توان این روش را قطعی‌ترین راه نجات نقوش و آثار در راستای ایمن ماندن از تخریب ناشی از گلسنگ دانست، به همین دلیل اهمیت انجام مطالعات پژوهشی، تکمیلی و تحلیلی حاصل از مطالعات قبلی برای دستیابی به روش‌های جدیدتر و اثرگذارتر در حال انجام است.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در ادامه با اشاره به اینکه پروژه گلسنگ‌زدایی از کاخ‌های تچر و کاخ شورا انجام شده و در تالار آپادانا نیز در روزهای اخیر آغاز شده است، اظهار کرد: مستندسازی و مستندنگاری محل گل سنگ‌ها در تخت جمشید در حال انجام است و تا یک ماه دیگر رویداد دانش بنیان در راستای حل موضوع گل سنگ در تخت جمشید برگزار می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه حفاظت و مرمت در مجموعه میراث جهانی تخت جمشید با رویکرد حفاظت و استحکام بخشی در کاخ‌های آپادانا، هدیش، تالار شورا، کاخ صد ستون و آرامگاه خشایارشا در حال انجام است و حفاظت برخی از نقش برجسته‌ها در اسفند ۱۴۰۲ به پایان رسیده است، افزود: در برنامه جامع حفاظتی تخت جمشید برنامه حفاظت پلکان شمالی کاخ آپادنا، تالار شورا، مرمت بناهای برزن جنوبی تخت جمشید و مرمت اشیای موز های تخت جمشید در سال ۱۴۰۳ انجام می‌شود. در سال اخیر، موزه تخت جمشید ساماندهی و طرح توسعه آن آغاز می‌شود و دروازه پردیس پارسه مرمت و احیا می‌شود.
کد خبر 846164 منبع: تسنیم برچسب‌ها تخت جمشید وزارت میراث فرهنگی و گردشگری خبر مهم
تعطیلی مدارس شهرستان زرند در روز چهارشنبه