چرایی ظهور داعش در آفریقا/ سیاست ضعیف دولت‌ها در مقابله با تروریسم
تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۷۶۰۷۶
گروه بین‌الملل ــ آکینولا اولوجو، پژوهشگر ارشد انستیتوی مطالعات امنیتی «پرتوریا» در آفریقای‌جنوبی، معتقد است که دلیل نفوذ گروههای تروریستی نظیر داعش در آفریقا از واکنش ضعیف دولت‌ها به این گروه‌ها نشئت می‌گیرد و کشورهای آفریقایی باید درک دقیق‌تری از این مسئله داشته باشند. تحولات اخیر در قاره آفریقا و به خصوص در مناطق غربی این قاره نشان می‌دهد که بعد از شکست داعش در سوریه و عراق، این گروه تروریستی به دنبال حضور گسترده در آفریقا است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گسترش خشونت از سوی وابستگان داعش و سایر گروههای تروریستی در آفریقا تا حد زیادی به دلیل درک و واکنش ضعیف دولت‌ها در مواجهه با این گروه‌ها است. پاسخ دولت به افراط‌گرایی خشن در شرق و غرب آفریقا به استفاده از زور یا آنچه می‌توان مقابله نظامی نامید، گره خورده است. رویکرد مسلحانه ابزار خود را دارد و نباید از آن صرف‌نظر کرد. با این حال، در بیش از یک دهه مقابله با گروههای تروریستی در آفریقا شواهد و مدارک به وضوح نشان می‌دهد که مشکلی که کشورهای آسیب دیده با آن روبرو هستند، پیچیده است و به یک راهبرد چندجانبه نیاز دارد. گروه 5 ساحل شامل کشورهای بورکینا‌فاسو، چاد، مالی، موریتانی و نیجر از لحاظ نظامی در منطقه ساحل فعال بوده اما هنوز به نتایج مطلوب دست نیافته‌اند. در حقیقت، علی‌رغم کشته شدن ابوبکر البغدادی، سرکرده سابق داعش، گروههای مرتبط با داعش در آفریقا موجودیت خود را حفظ کرده و حملات بیشتری انجام می‌دهند. باید در نظر داشته باشیم که این گروه‌ها از لحاظ پیوندهای عقیدتی و لجستیکی خود فراملی هستند. علاوه بر این، توجه به این نکته ضروری است که پیچیدگی این چالش‌ها نتیجه ده‌ها سال ضعف حکمرانی در کشورهای آسیب دیده و همچنین اجرای ضعیف سیاست‌های مربوط به مقابله با تروریسم در این کشورها است. وجود مؤسسات دولتی ناکارآمد، غفلت از جوامع حاشیه‌نشین، عدم تعامل سازنده با بازیگران جوامع محلی و افزایش جمعیت جوانان همه با هم در این مسئله نقش داشته و گروههای تروریستی از این خلأها استفاده می‌کنند.
ایکنا ــ برخی معتقدند این گروههای تروریستی درپی شکست داعش در سوریه و عراق به آفریقا آمده‌اند. چه نظری در این‌باره دارید؟
آفریقا قبل از این هم اهمیت بالایی برای داعش داشت، ولی پس از شکست این گروه تروریستی در عراق و سوریه قاره آفریقا به محلی برای تقویت و بازسازی دوباره آن تبدیل شد. این مسئله در تعداد تروریست‌های خارجی که از آفریقا به عراق و سوریه سفر کردند، نمایان است. تخمین زده می‌شود ده هزار نفر فقط از شمال آفریقا به این گروه پیوسته باشند. لازم به یادآوری است که آفریقا میدان نبرد و رقابت میان القاعده و داعش هم بوده است، زیرا هر کدام برای گسترش حوزه‌های نفوذ خود رقابت می‌کنند.
البته برخی از گروههای تروریستی یا جریان‌هایی از این قبیل، قبلاً هم در کشورهای آفریقایی وجود داشته‌اند. به عنوان مثال، بوکوحرام بیش از یک دهه در شمال نیجریه فعال بوده و گروه های دیگری مانند الشباب نیز چندین سال در سومالی و شرق آفریقا فعالیت داشته‌اند.
ایکنا ــ به نظر شما کدام کشورها و مناطق آفریقا بیشتر در معرض خطر گروههای تروریستی به ویژه داعش و گروههای وابسته به آن قرار دارند؟
در حال حاضر گروه هایی مانند داعش در غرب آفریقا (ISWAP) به همراه بوکوحرام در نیجریه وجود دارند و کشورهایی مانند مالی، نیجر و بورکینا‌فاسو نیز به دلیل حضور داعش در صحرای بزرگ (ISGS) با خطر روبرو هستند.
ایکنا ــ در گذشته نیز شاهد حضور گروههای تروریستی در آفریقا بودیم. دلیل جذب برخی از جوانان به این گروه ها در آفریقا چیست؟
آنان به دلایل مختلف به این گروههای مختلف تروریستی می‌پیوندند که باید بر اساس شرایطی که این گروه‌ها فعالیت می‌کنند، به آن پرداخت. برخی افراد بر اساس روایت ایدئولوژیک این گروه‌ها و نیاز به داشتن حس هویت جذب آنها می‌شوند. برخی دیگر به دلیل اقتصادی یا سیاسی به این گروه‌ها می‌پیوندند. برخی نیز به دلایلی مثل انتقام جویی، به عنوان مثال به علت کشته شدن یک عضو خانواده یا یکی از دوستان به وسیله سازمان‌های امنیتی، به این گروه‌ها ملحق می‌شوند. مسیر هر فرد برای پیوستن به هر یک از این گروه‌ها متفاوت است و باید بر همین اساس بررسی شود.
ایکنا ــ به نظر شما دولت‌های آفریقا چگونه می‌توانند با داعش و گروههای مشابه تروریستی مقابله کنند؟
نخست این که برای خنثی کردن تهدید ناشی از این گروه و گروههای وابسته به آن در آفریقا، نیاز به تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به ویژه در مورد امور اطلاعاتی احساس می‌شود. دوم، چارچوب‌های عدالت کیفری و حقوق بشر باید بهبود یابد، زیرا شکاف در این زمینه باعث می شود تا برخی از افراد برای پیوستن به گروههای تروریستی انگیزه پیدا کنند. سوم، محرومیت‌های اقتصادی و چالش‌های حاکمیتی که بر جوامع تأثیر می‌گذارد، باید برطرف شوند. چهارم ، تعامل با بخش خصوصی در مسائلی مثل تهیه راهكارهای فناورانه و مدیریت مؤثرتر در كنترل مرزها تقویت شود. پنجم، باید با ایدئولوژی داعش و سایر گروههای تروریستی از طریق روایت‌های ضد آن از سوی بازیگران جامعه محلی مانند روحانیون مسلمان مقابله شود. ششم، سازمان‌های مجری قانون باید برای شناسایی، رهگیری و مختل کردن عملیات تروریستی به موقع و مطابق با قوانین بین‌المللی تقویت و به ابزارهای فناوری مجهز شوند. سرانجام، باید تعامل عمیق‌تری بین دولت‌ها و ذی نفعان جامعه از جمله سازمان‌های جامعه مدنی (CSO) ، گروههای زنان، گروههای جوانان، مؤسسات سنتی و البته قربانیان حملات تروریستی وجود داشته باشد.
ایکنا ــ چگونه مردم و به ویژه مسلمانان می توانند با این گروه‌ها مقابله کنند؟
جوامع در کشورهای آسیب دیده نقش مهمی در مقابله با افراط‌گرایی خشونت‌آمیز دارند، زیرا دولت‌ها به تنهایی نمی‌توانند این مشکل را برطرف کنند. به خصوص جامعه مسلمانان در کشورهای آسیب دیده باید نگران باشند. این گروههای تروریستی از اصول و آموزه‌های اسلامی سوء استفاده می‌کنند. جامعه مسلمانان هم از خشونت‌های تروریستی آسیب دیده، بسیاری از مساجد در برخی از کشورها مورد حمله قرار گرفته و مسلمانان کشته شده‌اند. در محکوم کردن اقدامات این گروههای تروریستی به صدای منسجم‌تر و گسترده‌تر جامعه اسلامی نیاز داریم. علاوه بر این، روحانیون و اندیشمندان اسلامی باید نقش مهمی را ایفا کنند، زیرا آنها با عناصر اساسی روایات ایدئولوژیک گروههای تروریستی آشنا هستند. نمونه خوبی در سال 2005 مشاهده شد که شیخ محمد عفیفی، محقق اسلامی آکسفورد، کتاب (و فتوایی) را منتشر کرد که هدف آن بی اعتبار کردن ادعاهای ایدئولوژیک کسانی بود که بمب‌گذاری جولای 2005 در لندن را انجام دادند. نفوذ و تأثیر روحانیون در زمینه بسیج عمومی و مقاومت در برابر تروریسم نیز بسیار مهم است. مقاله‌ای در سال 2018 توسط مؤسسه مطالعات امنیتی (Institute for Security Studies) به نقش روحانیون مسلمان در این زمینه اشاره می‌کند و عنوان مقاله این است: روحانیون مسلمان می‌توانند روایت ایدئولوژیک بوکوحرام را تغییر دهند.
گفتگو از محمد حسن گودرزی انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: داعش داعش در آفریقا افراط گرایی افراط گرایی اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۷۶۰۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیس پیشین ام‌آی۶: افزودن نام سپاه به فهرست سازمان‌های تروریستی اقدامی بیهوده است
رئیس پیشین سرویس جاسوسی برون مرزی انگلیس موسوم به «ام‌آی۶» گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی را اقدام بیهوده نامید.
به گزارش مشرق، جان ساورز روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با شبکه خبری اسکای توضیح داد که قوانین ضد تروریسم برای استفاده علیه گروه‌ها طراحی شده است و نه دولت‌ها.
وی افزود: من فکر نمی کنم که افراد متخصص در دولت خواستار شناسایی سپاه به‌عنوان نهاد تروریستی باشند.
این جاسوس پیشکسوت انگلیسی اضافه کرد: اگر رئیس ام آی ۵ (سرویس جاسوسی داخلی انگلیس) می گفت، من برای محافظت از کشور به تحریم آن (سپاه) نیاز دارم، قضیه فرق می‌کرد، اما من چنین حرفی را نشنیده‌ام.
وی افزود: من فکر می‌کنم که این (درخواست) بیشتر موضع شعارگونه از سوی افراد مختلف سیاسی است که به دنبال انجام کاری هستند، بدون اینکه واقعاً به اصل و ضرورت آن فکر کنند.
گفتنی است که بحث افزودن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان نهاد رسمی نظامی ایران، به فهرست سازمان‌های تروریستی انگلیس، در مقطعی از ناآرامی‌های آذر ۱۴۰۱، به سوژه رسانه‌های جریان اصلی ضد انقلاب تبدیل شد. این طرح غیرقانونی به‌واسطه تحرکات گروههای ضد انقلاب و حمایت لابی رژیم صهیونیستی به محافل سیاسی هم راه‌پیدا کرد اما با شکست مواجه شد.
مقام‌های دولت انگلیس همان زمان اعلام کردند که چنین اقدامی به مصلحت روابط دیپلماتیک دو کشور نیست. جیمز کلورلی وزیر امور خارجه وقت انگلیس در همین پیوند گفته بود: هیچ اقدام بین‌المللی بدون هزینه نخواهد بود و افزون سپاه به فهرست سازمان‌های تروریستی به این معناست که رابطه دیپلماتیک ما با ایران قطع خواهد شد.
مشاور دولت انگلیس در امور قوانین تروریستی هم بعدها تصریح کرد که گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به‌عنوان نهاد رسمی نظامی ایران در فهرست سازمان‌های به اصطلاح تروریستی دشوار است.
جاناتان هال گفت: فهرست سازمان‌های تروریستی بدین معناست که این گروه‌ها اصلاً نباید وجود داشته باشند. اما به‌کارگیری این مفهوم برای نهادهای دولتی، هر چند فعالیت‌های آن را تائید نکنیم، بسیار دشوار است.
وی با بیان اینکه «مقام‌های دولتی از تعقیب کیفری برای اعمالی که از طرف دولتشان انجام می‌شود مصونیت دارند» افزود: برای مقام‌های بریتانیایی امکان تعقیب اعضای سپاه پاسداران وجود ندارد.
هال پیشتر هم در کنفرانسی درباره مبارزه با افراط گرایی گفته بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تعاریف گروههای تروریستی نمی‌گنجد «زیرا بخشی از دولت ایران است».
تحلیلگران در انگلیس معتقدند که قرار دادن نام سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی، تنش‌ها بین لندن و تهران را در میان تحولات غرب آسیا تشدید و هر گونه امید در خصوص تلاش‌های دیپلماتیک برای نجات توافق سال ۹۴ را پیچیده خواهد کرد. از این رو به نظر می‌رسد که انگلیس تمایلی به چنین اقدام تنش‌زایی ندارد.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران گفته است که طرح گنجاندن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی کشورهای اروپایی حرکتی از روی استیصال است.
وی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را نیروی رسمی و بخشی از سازمان نظامی کشور خواند و افزود: این اقدام برخلاف قوانین بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد است.
منبع: ایرنا
مدارس شرق کرمان چهارشنبه غیرحضوری شد