به نقل از «ایلنا»

فقط دو ارکستر رسمی در ایران وجود دارد/ ارکستر سمفونیک صداوسیما اجراهای قابل توجهی نداشته است

تاریخ انتشار: ۱۸ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۸۱۲۵۰۸

به گزارش خبرنگار ایلنا، فعالیت‌های ارکسترال همواره در ایران با دشواری‌هایی مواجه بوده است. عدم حمایت‌های دولت و بخش خصوصی از ارکسترها مسائل مهمی هستند که ادامه حیات ارکسترها و نحوه فعالیت آنها را با مشکل مواجه کرده‌اند. با وجود تمام مشکلات، هستند افرادی که با گردهم آوردن نوازندگان و موسیقی‌دانان با هدف تشکیل ارکستر، چراغ موسیقی کلاسیک و فعالیت‌های ارکسترال را در کشور زنده نگاه داشته‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

احمد مقدسی‌زاده (نوازنده، آهنگساز و رهبر ارکستر پاسوآ) یکی از افرادی است که به صورت خصوصی و با هزینه شخصی اقدام به تشکیل ارکستر کرده است. او که در رشته مهندسی متالوژی تحصیل کرده و از دانشگاه هنر، مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته آهنگسازی را اخذ کرده، درباره محوریت فعالیت و اهداف ارکستر «پاسوآ» می‌گوید:  کلا، هدفم این است که ارکستر «پارسوآ» بتواند دغدغه‌هایم را عملی کند. یکی از دغدغه‌ها اجرای آثار آهنگسازان ایرانی است؛ به خصوص آثاری که خیلی اجرا نشده‌اند. هدف دیگرم این است که بتوانیم در پیشرفت موسیقی ملی ایران گام‌هایی برداریم. همچنین دوست دارم ارکستر «پارسوآ» به جایی برسد که نوازندگان آن حضوری مستمر در  ارکستر داشته باشند و تمرین‌هایمان مداوم باشد.

سازهای تخصصی شما چیست و کمی درباره فعالیت‌های هنری‌تان توضیح دهید.

«ویلن» و «ویولا» سازهای تخصصی من هستند. در کرج بزرگ شده‌ام و با اینکه به تهران نزدیک بودیم؛ اما باز هم دستمان از امکانات بسیاری کوتاه بود. تقریبا تمام ارکسترهای جدی در تهران فعالیت می‌کنند. امکانات و محل تمرین مناسب و برخی از سازها مانند «تیمپانی» در شهرهای دیگر در دسترس نیست. در ایران فقط دو ارکستر رسمی و بزرگ وجود دارد که فعالیت مستمر دارند؛ که یکی از آنها ارکستر سمفونیک تهران و دیگری ارکستر ملی ایران است. این دو ارکستر نیز تعداد محدودی نوازنده دارند. همین موضوع موجب می‌شود که بسیاری از نوازندگان فرصت نواختن در ارکستر را نداشته باشند. درنتیجه تعداد محدودی از نوازندگان امکان لازم برای نوازندگی در ارکستر را پیدا می‌کنند و در سایر ارکسترهای خصوصی نیز، همین عزیزان به دلیل شناخته شده بودن و توانایی که فرصت اثبات آن را داشته‌اند، مورد توجه قرار می‌گیرند. البته ارکستر سمفونیک صداوسیما نیز به عنوان یک ارکستر دولتی دایر است، ولی در سال‌های اخیر فعالیت اجرایی قابل توجهی نداشته است. به طور خلاصه در تهران، تعداد محدودی نوازنده در تمامی ارکسترهای خصوصی و غیرخصوصی فعالیت می کنند.

 در کرج و تهران با چه ارکسترها یا اشخاصی همکاری کرده‌اید و چه شد که تصمیم گرفتید خودتان ارکستر تشکیل دهید؟

من در ارکسترهایی که در شهر کرج تشکیل می‌شد، نوازندگی می‌کردم. در تهران نیز با برخی ارکسترها همکاری داشته‌ام. اما از جایی به بعد در حوزه نوازندگی فعالیتم را محدود کردم و با توجه به اینکه دوست داشتم، خودم خلق کننده اثر باشم، در ادامه، تحصیل در رشته‌ آهنگسازی را انتخاب کردم. آن زمان که درس «ارکستراسیون» می‌خواندیم، معلما‌ن‌مان تاکید داشتند که آثارمان را باید ارکسترها اجرا کنند وگرنه متوجه نخواهیم شد که قطعه را درست نوشته‌ایم یا غلط. با توجه به اینکه من در حوزه موسیقی الکترونیک کار نمی‌کردم، تنها راه برای شنیدن آثارم این بود که ارکستری باشد و این آثار را اجرا کند. البته این دغدغه همه آهنگسازان در همه جای دنیاست. همیشه وقتی کنسرت‌های ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک را از نزدیک می‌دیدم، این حسرت را داشتم که چرا از آثار آهنگسازان جوان ایرانی که در این عرصه فعالند، استفاده نمی‌کنند تا این آهنگسازان نیز بتوانند حاصل آثارشان را بشنوند و رشد کنند. متاسفانه حتی در دانشگاه نیز چنین امکانی وجود نداشت. یعنی در دانشگاه هنر و در رشته‌ آهنگسازی هیچ امکانی برای اینکه، دانشجو بتواند اثرش را بشنود، وجود ندارد. همه‌ این‌ها موجب ایجاد این حسرت شد که چرا نباید ارکستری باشد تا بتوانم آثار ساخته شده‌ام را آنجا بشنوم! درنهایت به این نتیجه رسیدم که خودم باید جریانی را این زمینه ایجاد کنم.

ارکستر «پاسوآ» را چه زمانی و چگونه تاسیس کردید؟

از سال 1397 به بهانه جشنواره موسیقی فجر در استان البرز، ارکستر «پارسوآ» را تاسیس کردم. برای این منظور از نوازندگان استان البرز استفاده کردم و هرجا هم کمبودی داشتیم از نوازندگان تهران استفاده کردیم. این روند شروعی برای ارکستر «پارسوآ» بود.

وظیفه رهبر ارکستر چیست و شما چگونه در این رشته به تخصص‌های لازم رسیدید؟

رهبر ارکستر در حقیقت شخصی است با دانش جامع یک آهنگساز که در اجرای یک اثر و هدایت ارکستر نیز توانایی لازم را دارد. در واقع رهبر ارکستر کمک می‌کند تا یک اثر به درستی اجرا شود و همین هم‌راستایی آن با رشته آهنگسازی، برای من بسیار جذاب بود. از معلمان خارجی که از کشورهای دیگر به ایران می‌آمدند و مسترکلاس برگزار می‌کردند، بسیار استفاده کردم. دانش من در زمینه رهبری ارکستر محدود به همین مسترکلاس‌ها و مطالعات شخصی خودم است. البته یکی از فاکتورهای لازم برای یک رهبر ارکستر، تجربه بسیار بالاست که من در تلاش برای کسب آن هستم.

در زمینه رهبری ارکستر از محضر چه کسانی بهره برده‌اید؟

کریستین شولتز، نصیر حیدریان، دامیانا جورانا، لوکاس بایکرشر و کاوه کشاورزی از معلمان من در عرصه رهبری ارکستر بوده‌اند.

اهداف و محوریت فعالیت ارکستر «پاسوآ» چیست؟

ارکستر در حال حاضر به دلیل علاقه و دغدغه‌های شخصی‌ام، قطعه‌هایی از موسیقی ملی ایران را با تنظیم‌های ارکسترال اجرا می‌کند. کلا، هدفم این است که ارکستر «پارسوآ» بتواند دغدغه‌هایم را عملی کند. یکی از دغدغه‌ها اجرای آثار آهنگسازان ایرانی است؛ به خصوص آثاری که خیلی اجرا نشده‌اند. هدف دیگرم این است که بتوانیم در پیشرفت موسیقی ملی ایران گام‌هایی برداریم. همچنین دوست دارم ارکستر «پارسوآ» به جایی برسد که نوازندگان آن حضوری مستمر در ارکستر داشته باشند و تمرین‌هایمان مداوم باشد.

بر اساس قاعده مرسوم برای اجرای کنسرتی قابل قبول، نحوه تمرین ارکسترها باید چگونه باشد؟

فکر می‌کنم ارکستر به صورت استاندارد هر 6 یا 8 هفته باید کنسرتی را به صحنه ببرد و در طول هفته سه جلسه تمرین داشته باشد. رپرتوارها در طول هفته باید برای نوازندگان در حال تکرار باشند تا بتوان به کیفیت لازم برای یک اجرای خوب رسید. متاسفانه نوازندگان مجبور هستند در چند ارکستر نوازندگی کنند و به همین دلیل ما مجبور می‌شویم تمرین‌هایمان را در جلسه‌هایی فشرده و در روزهای نزدیک به اجرا برگزار کنیم.

درباره کم و کیف ارکسترهای دولتی و خصوصی توضیح دهید.

هرگاه به کنسرت‌های ارکسترهای دولتی می‌روم، با افسوس و ناراحتی از سالن خارج می‌شوم. ارکسترهای دولتی با تمام امکاناتی که دارند نتوانسته‌اند مسیر درستی را پیش گیرند. به عنوان مثال ارکستر سمفونیک تهران می‌تواند در هر کنسرت دو اثر از آهنگسازان جوان ایرانی را اجرا کند، اما این کار را نمی‌کند. ارکستر ملی هم نه تنها این کار را نمی‌کند، بلکه گاهی آثاری را اجرا می‌کند که واقعا باعث تاسف است. لازم است متذکر بشوم که اکثریت آهنگسازان ایرانی عدم دریافت دستمزد برای اجرای آثارشان را به عنوان یک واقعیت تلخ پذیرفته‌اند. البته نباید منکر فعالیت خوب ارکسترهای خصوصی مانند ارکستر «فیلارمونیک» تهران به رهبری آرش گوران باشیم که با وجود همه سختی‌ها مسیر درستی را انتخاب کرده و راهش را درست می‌رود. متاسفانه، ارکسترهایی که نوازندگان زیادی دارند، نمی‌توانند بدون حمایت‌های مالی فعالیت کنند. شما حساب کنید، یک ارکستر با 40 نوازنده، در یک سالنِ 200 نفره کنسرت برگزار می‌کند. اگر فرض کنیم کل بلیت‌های کنسرت نیز فروش برود، بازهم درآمد این اجرا به اندازه‌ نیمی از هزینه‌ها هم نخواهد بود. تامین دستمزد نوازندگان و هزینه‌های تبلیغات، اجاره سالن، اجاره سالن تمرین و بسیای دیگر از هزینه‌ها واقعا کار را دشوار می‌کند.

برای فعالیت بهتر و بیشتر ارکسترها (چه دولتی، چه خصوصی) چه تمهیداتی را پیشنهاد می‌دهید؟

اگر سیستم دولتی ما می‌خواهد در حوزه فرهنگی کاری بکند، باید بتواند یک چرخه‌ اقتصادی مناسب برای ارکسترها ایجاد کند. حداقل کاری که می‌توان در این زمینه انجام داد، اختصاص سالنِ اجرا و سالن تمرین با امکانات لازم به صورت رایگان است. در پایان امیدوارم موسیقیدانان ایرانی بتوانند به شرایط لازم برای رشد و فعالیت استاندارد در وطن عزیزمان ایران دست پیدا کنند.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: ایران موسیقی وزارت ارشاد جوان تالار رودکی بنیاد رودکی تالار وحدت ارکستر فیلارمونیک خانه موسیقی دفتر موسیقی ارکستر سمفونیک ارکستر ملی ارکستر سمفونیک صدا و سیما آهنگسازان ایرانی موسیقی ملی ایران ارکسترهای دولتی ارکستر سمفونیک آثار آهنگسازان تعداد محدودی تمرین هایمان رهبری ارکستر رهبر ارکستر داشته باشند ارکستر ملی اجرای آثار دو ارکستر هزینه ها دغدغه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۸۱۲۵۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

متاسفانه موسیقی ایران به پاپ منحصر شده است/ تاریخ انقضای موسیقی‌های بی سر و ته تمام می‌شود

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ کسری حاجی‌زاده خواننده، آهنگساز، تهیه کننده، مدیر هنری و مدیر شرکت فرهنگی و هنری «نوای هنر آرنا» است. وی از کودکی شروع به آموزش موسیقی و پیانو کرد و پس از یادگیری و اجرای چندین کنسرت هنرجویی علاقه‌مند به آواز شد. پس از فراگیری آواز کلاسیک و پاپ به عضویت گروه کُر و ارکستر «آوای شفق» درآمد و در چندین کنسرت در تالار وحدت، تالار اندیشه، سالن محک، ایوان شمس و … حضور داشت.

او همچنین به عنوان مدیر هنری سابقه همکاری با شبکه‌های مختلف تلویزیونی و همچنین برنامه تلویزیونی «باهمستان موسیقی» را دارد و در تولید و انتشار چندین هزار قطعه موسیقی به عنوان مدیر تولید و مدیر پخش نقش بسزایی داشته است. با این هنرمند گفت‌وگویی انجام دادیم از نظرتان می‌گذرد:

کمی درباره مشکلات گروه کُر در ایران صحبت کنید.

مشکلاتی که درباره هنر در ایران وجود دارد فقط مختص به گروه‌های کُر نیست ولی بیشترین مشکلات مختص گروه‌های کر و ارکستر‌ها است. مگر می‌شود از هیچ سمت حمایتی از این گروه‌ها نشود؟ آنقدر بی تفاوتی به گروه‌های کُر و ارکستر‌ها شده است که بیشتر آنها تعطیل شده‌اند و دیگر کسی تمایل به همکاری ندارد و ترجیح می‌دهند یا در گروه‌های پاپ فعالیت کنند یا به کار‌های غیر از موسیقی بپردازند. متاسفانه نه حمایت از سوی ارگانی صورت می‌گیرد و نه اطلاع رسانی درستی از این گروه‌ها می‌شود در نتیجه انگیزه‌ای برای اعضای این گروه‌ها نمی‌ماند.

مخاطب امروز با کنسرت‌های گروه کُر ارتباط برقرار می‌کند؟

مخاطب امروز پذیرای چیزی است که آن را ببیند. وقتی کسی غذایی را نه هرگز دیده و نه هرگز خورده معلوم است که پذیرای آن نمی‌شود. تمام تبلیغات، تمام سالن‌ها و تمامی رسانه‌ها تمایل زیادی برای نشان دادن این گروه‌ها ندارند، چون سال‌های سال است که فقط به موسیقی پاپ اهمیت داده شده و درآمد بالایی از این راه دارند. انگار موسیقی پاپ انحصار موسیقی ایران شده است. نه فقط گروه‌های کر بلکه ما در چند سال اخیر تبلیغاتی از اجرا‌های سنتی، گروه‌های بانوان و دیگر گروه‌ها هم نمی‌بینیم.

چه مخاطبانی جذب این کنسرت‌ها می‌شود؟

متاسفانه الان مخاطبانی که عاشقانه این فضا را دوست دارند یا از قدیم با این گروه‌ها آشنا بودند فقط مخاطب این کنسرت‌ها هستند. مشکل ما ریشه‌ای است و زمان می‌برد تا حل شود. آموزش‌هایی که در فضای مجازی داده می‌شود به این مشکلات دامن زده است. بیشتر اساتیدی که واقعا سواد بالایی در موسیقی دارند بیکار نشسته اند تا عده‌ای با آموزش‌های تجربی بدون اصول این مشکلات را بیشتر کنند.

در کشور‌های دیگر به چه صورت است؟

بر خلاف ایران در کشور‌های اروپای غربی از دوران رنسانس با این فضا آشنایی دارند و در کلیسا‌ها گروه‌های کر فعالیت داشتند و آواز‌های مذهبی اجرا می‌کردند و در دوران باروک به اوج خودش رسید. علاوه بر آن وقتی از دوران کودکی در مدارس موسیقی تدریس می‌شود همه افراد گوش موسیقیایی دارند و درست را از غلط به راحتی تشخیص می‌دهند. برای همین است که خوانندگان آنها همه بسیار کوک و ژوست اجرا می‌کنند، چون مردم به راحتی فالش خواندن خواننده را متوجه می‌شوند. علاوه بر تمامی این جریانات مردم تصمیم می‌گیرند که چه نوع موسیقی را گوش دهند نه اینکه برای آنها تصمیم گرفته شود.

آیا ارکستر و گروه کر در ایران با شکست مواجه شده است؟

هنر همیشه راه خودش را پیدا می‌کند و یک زمانی تاریخ انقضای این موسیقی‌های بی سر و ته هم تمام می‌شود، اما با سیاست‌های گرفته شده در ارتباط با ارکستر‌ها و گروه‌های کر فعلا دچار یک خفقان بزرگی شدیم که امیدوارم به زودی با حمایت مسئولین از این بحران بزرگ عبور کنیم.

انتهای پیام/