انتشار عمد و غیرعمد ویروس کرونا دارای تبعات کیفری است؟
تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۱۹۶۰۳۰
عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفت: «انتشار عمد و غیرعمد ویروس کرونا توسط هر فرد یا گروهی دارای تبعات کیفری است.»
مسعود حیدری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در اصفهان با اشاره به شیوع ویروس کرونا در کشور اظهار کرد: «هر فرد یا گروهی که با شیوع و پخش وسیع آلات و ادوات آلوده و با انگیزه تضعیف حکومت اسلامی و درگیرکردن آن به بحران و یا با سودای سودآوری و تجارت، سعی در فلجکردن و ابتلای عده زیادی از افراد به این بیماری مهلک داشته باشد، عمل او مصداق افساد فیالارض است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این حقوقدان بیان کرد: «بیماریهای واگیردار و نوظهور در دنیا، سالانه موجب مرگ و میر بسیاری میشوند و یکی از بیماریهایی که اخیراً شیوع پیدا کرده و سلامتی جامعه جهانی را با چالش مواجه کرده، کروناست که فقدان قانونی خاص برای جرمانگاری و مجازات رفتارهای انتقالدهنده و اقدامات خطرآفرین در ارتباط با آن سبب شده تا در این راستا توسل به نهادهای کیفری مورد توجه قرار گیرد و با توجه به خطرات این بیماری برای جامعه، علاوه بر لزوم پیشگیری، تدوین قوانین مناسب در راستای تأمین سلامت جامعه و حمایت از قربانیان آن ضروری است.»
عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) افزود: «با توجه به اینکه برای احراز مسئولیت مدنی و یا کیفری ناشی از انتقال عامل بیماریزا رابطه استناد و انتساب در مفهوم کلی آن مهم است، بررسی دقیق ماهیت این رابطه در انتقال و یا کمک به انتشار عامل بیماری، امری ضروری است.»
متخصص حقوق کیفری دانشگاه آزاد اصفهان با بیان اینکه برخی از حقوقدانان و مراجع نظراتی در مورد انتقال این بیماری واگیردار دارند، خاطرنشان کرد: «در این خصوص آیتالله مکارم شیرازی در پاسخ به این سؤال که چنانچه بر اثر سهلانگاری افراد مبتلا و بیتوجهی به بهداشت، این بیماری به دیگران سرایت کند و موجب بروز خسارت شود، میگویند: «در صورتی که این کار سبب ابتلای به بیماری و منتهی به مرگ شود، دیه تعلق میگیرد و کسی که موجب شده، باید دیه را بپردازد و اگر فقط هزینه درمانی سنگین دارد، آن را باید بپردازد.»
حیدری ادامه داد: «همانطور که ملاحظه میشود وی نیز به رابطه استناد و رابطهای که مبین پیوند سببی بین دو پدیده مادی یعنی رفتار و نتیجه است، اشاره داشته و قانونگذار نیز بر لزوم احراز و اثبات رابطه استناد تأکید دارد.»
وی بیان کرد: ماده ۵۲۹ قانون مجازات اسلامی در این باره بیان میدارد «در کلیه مواردی که تقصیر، موجب ضمان مدنی یا کیفری است، دادگاه موظف است اسناد نتیجه حاصله را به تقصیر مرتکب احراز کند.» و بنابر ماده ۵۲۶ «هرگاه دو یا چند عامل برخی به مباشرت و برخی به تسبیب در وقوع جنایتی تأثیر داشته باشند، عاملی که جنایت مستند به اوست، ضامن است» و نیز ماده ۴۹۲ قانون مجازات اسلامی نیز مقرر میدارد «جنایت در صورتی موجب قصاص یا دیه است که نتیجه حاصل، مستند به رفتار مرتکب باشد، اعم از آن که به نحو مباشرت یا به تسبیب یا به اجتماع آنها انجام شود.
احکام وضعی دایر مدار صحت انتساب جنایت است
عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) تصریح کرد: «احکام وضعی، اعم از دیه و قصاص همانگونه که بسیاری از فقها به آن تصریح کردهاند، دایر مدار صحت انتساب جنایت است. پس می توان گفت رابطه سببیت واسطهای است که فعل و نتیجه جرم را به هم میپیوندد و به عبارتی باید گفت سبب، عبارت است از اقدامی که بهواسطه یک یا چند عامل دیگر بهطور غیرمستقیم در ایجاد یک حادثه تأثیر داشته باشند .بهگونهای که امکان نسبت دادن به آن وجود داشته باشد؛ بنابراین اگرچه سبب علت وقوع جنایت نیست؛ اما مؤثر در وقوع آن است.»
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در مواردی، علل غیرمستقیم مانند انتقال ویروسها منجر به قتل میشوند، اظهار کرد: ماده ۲۹۶ قانون مجازات اسلامی صراحتاً نظریه علت غیرمستقیم را پذیرفته که «اگر کسی عمداً جنایتی را بر عضو فردی وارد سازد و او به سبب سرایت فوت کند، چنانچه جنایت واقعشده مشمول جنایت عمدی باشد، قتل عمدی محسوب و در غیراینصورت، قتل شبهعمدی است و مرتکب علاوه بر قصاص عضو به پرداخت دیه نفس نیز محکوم میشود» و بنابر ماده یادشده با پذیرش نظریه علت غیرمستقیم، مرتکب را مسئول قتل ناشی از سرایت دانسته است.
حیدری افزود: «در ماده ۵۳۹ قانون مجازات اسلامی نیز قانونگذار نظریه علیت غیرمستقیم را پذیرفته و هرگاه مجنیعلیه بر اثر سرایت صدمه یا صدمات غیرعمدی فوت کند یا عضوی از اعضای او قطع شود و ...، بهنظر می رسد اگر دیهای باید پرداخت شود، باید مباشر یعنی کسی که این ویروس را به دیگران منتقل کرده است، آن را بپردازد و این کار بهصورت شبهعمدی است، چراکه معمولاً عمدی در کار نیست؛ اما اگر شخصی که این ویروس را دارد، بخواهد عمداً دیگری را مبتلا کند، بحث قصاص پیش میآید و به دلیل اینکه معمولاً غیرعمد این اتفاق میافتد، دیه آن برعهده مباشر است.»
این استاد حقوق عنوان کرد: «در بررسی جنایت باید دقت شود که عواملی که هیچ ارتباطی با جنایت ندارند، کنار گذاشته شوند و طبق نظریه برابری اسباب، در این حالت، هیچ مسئولیتی متوجه عامل نخواهد بود. پس اگر انتقالدهنده بیماری قبلاً خود را برای انتقال بیماری آماده یا مقدمات آن را فراهم کرده باشد، بنابر تبصره ماده ۲۹۲ جنایت عمدی محسوب میشود؛ اما اگر کسی که مبتلا به ویروس کرونا باشد و از بیماری خود خبر نداشته و عملی انجام دهد که موجب انتقال ویروس به دیگری شود که منجر به مرگ وی شود، بهنظر میرسد از موارد خطای محض است. (نظر آیتالله بهجت و نوری همدانی)
انتقال ویروس و بیماری واگیردار مصداق افساد فیالارض است
عضو هیئت علمی واحد اصفهان در پاسخ به این پرسش که آیا میتوان انتقال ویروس و بیماری واگیردار را مصداق افساد فیالارض به شمار آورد یا خیر به آنا گفت: قانونگذار در ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی اشاره به گستردگی آثار و نتایج فعل زیانبار کرده است که معمولاً احراز این شرایط مشکل است؛ اما فرضیهای را میتوان مطرح کرد که هر فرد یا گروهی با شیوع و پخش وسیع آلات و ادوات آلوده تحت هر عنوان سعی در فلجکردن و ابتلای عده زیادی از افراد به این بیماری مهلک داشته باشد و چنین اعمالی که ممکن است با انگیزه تضعیف حکومت اسلامی و درگیرکردن جامعه به بحران و یا به سودای سودآوری و تجارت صورت پذیرد، بهنظر میرسد فارغ از اشکال ماهوی که در تدوین ماده به دلیل عدم تعیین دقیق معنای مفاهیم کلیدی مانند «گسترده» و به تبع آن امکان تفسیر موسع از ماده وجود دارد، بتوان مورد را با توجه به جمعبودن شرایط موجود در ماده از مصادیق جرم افساد فیالارض دانست.
وی ادامه داد: «اما در مورد کسانی که چه با کسب و کار خود و یا به هر دلیلی مردم را به اجتماعی دعوت میکنند و منجر به انتقال ویروس کرونا و ... به دیگران میشوند، به لحاظ تشویق و تسهیل و تهیه وسایل ارتکاب جرم، میتواند بهنوعی معاونت در جرم محسوب شود و قابل تعزیر است.»
انتهای پیام/4103/4062/
منبع: آنا
کلیدواژه: حقوق عضو هیئت علمی ویروس کرونا دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان مسعود حیدری قانون مجازات اسلامی افساد فی الارض عضو هیئت علمی انتقال ویروس دانشگاه آزاد ویروس کرونا واحد اصفهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۱۹۶۰۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بیماری ایکس ؛ همه گیری بعدی جهانی در راه است؟
یک نظرسنجی بینالمللی که بنابر اعلام «گاردین» آخر هفته آینده منتشر میشود، نشان میدهد ۵۷ درصد از متخصصان احتمال میدهند یک سویه از ویروس آنفلوآنزا علت شیوع بعدی بیماریهای عفونی مرگبار در سطح جهان خواهد بود. به گزارش ایسنا، «جان سلمانتون گارسیا» از دانشگاه کلن که این مطالعه را انجام داده است، تاکید کرد: این باور که آنفلوآنزا بزرگترین تهدید همهگیری در سطح جهان است بر اساس تحقیقات طولانیمدتی به دست آمده که نشان میدهد این ویروس به طور مداوم در حال تکامل و جهش است. این کارشناس افزود: اگرچه هربار تلاش میشود با سویههای مختلف آنفلوآنزا به اندازه کافی مقابله شود و آنها فعلا در حد خطرناک ارزیابی نمیشوند، اما این موضوع لزوما برای همیشه صادق نخواهد بود. جزئیات این نظرسنجی شامل ارزیابی نظر ۱۸۷ دانشمند جهانی قرار است در کنگره میکروبیولوژی بالینی و بیماریهای عفونی (ESCMID) فاش شود که آخر هفته آینده در بارسلونا برگزار میشود. براساس بخشی از اطلاعات منتشرشده از این پژوهش، ۲۱ درصد از کارشناسانی که در این مطالعه شرکت کردند، اعتقاد دارند محتملترین عامل بعدی همهگیری پس از آنفلوآنزا، احتمالا ویروسی است به نام بیماری ایکس X که هنوز برای علم ناشناخته است. آنها درباره بیماری ایکس بر این باورند که همهگیری بعدی ممکن است از سوی میکروارگانیسمی که هنوز شناسایی نشده است، ایجاد شود درست همانطور که ویروس عامل کووید-۱۹ پیدا شد و در سال ۲۰۱۹ همهگیری جهانی را شکل داد. در واقع برخی از دانشمندان هنوز بر این باورند که سارس کوو-۲ (عامل کووید – ۱۹) همچنان یک تهدید محسوب میشود به طوری که ۱۵ درصد از دانشمندان این مطالعه، آن را محتملترین علت همهگیری در آینده نزدیک ارزیابی میکنند. سایر میکروارگانیسمهای کشنده - مانند ویروسهای لاسا، نیپا، ابولا و زیکا – تنها از سوی یک تا دو درصد از پاسخدهندگان بهعنوان تهدیدهای جدی جهانی ارزیابی شدند. به گفته «جان سلمانتون گارسیا»، مسئول این مطالعه جهانی آنفلوآنزا تا حد زیادی تهدید شماره یک از نظر احتمال همهگیری از سوی بیشتر دانشمندان جهان معرفی میشود. این نتایج در حالی ارائه خواهد شد که هفته گذشته نیز سازمان جهانی بهداشت نسبت به شیوع آنفلوآنزای پرندگان (سویه اچ۵ان۱ H ۵ N ۱) که باعث میلیونها مورد ابتلا در سراسر جهان شده است، ابراز نگرانی کرد. شیوع این بیماری در سال ۲۰۲۰ آغاز و تاکنون منجر به مرگ یا تلف شدن دهها میلیون طیور و نابودی میلیونها پرنده وحشی شده است. این ویروس به تازگی به گونههای پستانداران نیز گسترش یافته است به طوری که گزارش شده گاوهای اهلی در ۱۲ ایالت آمریکا آلوده شدهاند و نگرانیها در مورد خطرات این بیماری برای انسان بیش از پیش افزایش یافته است. «اد هاچینسون»، ویروسشناس دانشگاه گلاسکو در این زمینه گفته است ظهور ویروس آنفلوآنزای پرندگان در گاوها تعجبآور است، زیرا خوکها تاکنون به این ویروس مبتلا شده بودند، اما تا همین اواخر گزارشی از ابتلای گاوها نبود و این موضوع را نباید دستکم گرفت. به گفته او، ابتلای گاوها به ویروس آنفلوآنزای پرندگان به این معنا است که خطر ورود ویروس به حیوانات مزرعه بیشتر شده و نگرانی درباره انتقال از حیوانات مزرعه به انسان نیز افزایش مییابد. با توجه به گزارشها درباره شیوع آنفلوآنزای پرندگان، دانشمندان نسبت به چشمانداز یک بیماری همهگیر آنفلوآنزا هشدار میدهند. اگرچه آنها همچنین خاطرنشان میکنند که واکسنهایی علیه بسیاری از گونههای آنفلوآنزا از جمله آنفلوآنزای پرندگان قبلا ساخته شده است و میتوان امیدوار بود که غافلگیری کووید-۱۹ رخ ندهد. در عین حال کارشناس دانشگاه کلن و انجامدهنده این مطالعه جدید، نسبت به فراموش کردن رعایت نکات بهداشتی هشدار داده و گفت: مردم به عادتهای قبلی نظیر سرفه کردن در دستانشان و سپس دست دادن با افراد دیگر بازگشتهاند. ماسک زدن کنار گذاشته شده و به بسیاری از عادتهای خطرناک قبلی برگشتهایم؛ اینها ممکن است ما را پشیمان کنند. کانال عصر ایران در تلگرام