حلقه مفقوده برجام و جنگ دیپلماتیک ایران با کرونا
تاریخ انتشار: ۲۸ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۳۱۲۵۹۰
ساعت 24-یک کارشناس مسائل بین الملل می گوید: انتظار این است که افکار عمومی و دولتها بیش از این زیر بار استبداد حقوقی آمریکا نرفته و برای نجات مردم ایران از درد و رنج ناشی از تروریسم اقتصادی آمریکا که در حال حاضر مبارزه با ویروس کرونا را سخت کرده است، گامی اساسی بردارند.
ظهور کرونا در ایران با وجود تحریم ها مقابله با این ویروس مرگبار را بسیار سخت کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این سوالات را با رضا رسالت کارشناس حقوقی بین الملل درمیان گذاشته ایم، او در اینباره او می گوید: «اگر جامعه ی جهانی برای حل و فصل بحران های نوظهور در عرصه ی بین الملل، ناگزیر از پذیرفتن باید ها و نباید های خشک حقوقی باشد، رسیدن به نتایج مطلوب بسیار توان فرسا خواهد بود. دولت جمهوری اسلامی ایران در طول مذاکرات هسته ای خود به این تشخیص رسید که برای حل و فصل این موضوع می بایست به سوی یک توافق سیاسی چندجانبه پیش برود. توافقات سیاسی به مثابه ی ماده ای سیال، روان کننده ی مناسبات حقوقی به شمار میروند. ترجیحات رفتاری ارائه شده در این توافقات چرخ دنده های فرتوت مقررات حقوقی را به حرکت وا میدارند. شاید بتوان گفت توافق هسته ای نیز در همین زمره قابل ارزیابی است، متن برجام که در واقع سندی انضمامی به قطعنامه ی 2231 شورای امنیت محسوب میشود با به وجود آوردن دامنه ای از تکالیف و امتیازات، تصلّبات ناشی از یک معاهده ی حقوقی را تا حد زیادی فرومیکاهد.
توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5 گواه همین امر است. گرچه این توافق به انضمام قطعنامه ی 2231 شورای امنیت به تصویب رسید، اما نباید از خاطر برد که بدون در نظرگرفتن مکانیسم های نهفته در متن سند، عملا دینامیسم این توافق نیز از حرکت باز خواهد ایستاد.»
آیا در حال حاضر این دینامیسم غیر فعال شده است؟ و اگر شده چگونه می توان فعال کرد؟
برجام، یک سند "خود بسنده" محسوب می شود. در حقوق بین الملل به اسنادی که درون خود نظام جبرانی و ساز وکار حل و فصل اختلافات داشته باشند، خود بسنده می گویند؛ مثل سند تاسیس سازمان تجارت جهانی که امکان حل اختلاف را درون خود پیش بینی کرده است. به موجب ماده 26 برجام، ایران در صورتی که یکی از اطراف توافق، "عدم اجرای مهمی" داشته باشد، می تواند توقف اجرای برجام را جزئا و کلا مستند به این عدم اجرا، اعلام نماید. در ماده 26 اعلام شده است که در صورت نقض برجام از سوی یک طرف، ایران نیز میتواند در واکنش به آن به اقدامات تقلیلی خود وفق این ماده استناد نماید.
جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای بازگرداندن تمامی گامهای جبرانی که در راستای بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق برداشته شده را اعلام کرده است. تحقق این امر، نیازمند بسیج عملی ظرفیتها در طرفهای باقیمانده برای انجام تعهداتشان است. گامهای برداشته شده توسط ایران، مزایای عدم اشاعهای ذیل این توافق را کاهش داده است. موضوع صرفا اتخاذ برخی اقدامات جبرانی از سوی ایران برای اعاده تعادل مفقوده در برجام است. این توافق بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد، بلکه قرار بود که اعتماد به عنوان نتیجه اجرای تعهدات توسط طرفین باشد. بنابراین، با نگاه به چهار سال تجربه در اجرا و پیگیری این توافق، میتوان پی به این حقیقت برد که یک چیزی در این میان مشکل دارد که با نگاه محاسباتی تطبیق نمیکند.
چه مشکلی کار به اینجا رسانده است؟ آیا همان بحث یکجانبه گرایی آمریکا در بحث تحریم ها است یا کار از جای دیگر می لنگد؟و ایران چه راهبردی در پیش گرفته است؟
تحریمهای آمریکا جان مردم را از جمله با جلوگیری از فراهم کردن دارو برای افراد نیازمند، هدف گرفته است، هر نوع محدودیت در خصوص تأمین داروهای پزشکی، به ویژه در شرایط کنونی که کشورهای جهان از جمله ایران با ویروس کرونا مواجه هستند، حق دسترسی به بهداشت و حق حیات را نقض میکند. علاوه بر این، این اقدام آمریکا در تناقض آشکار با قرار موقت دیوان بینالمللی دادگستری مبنی بر توقف اعمال تحریمهایی است که ناقض فعالیتهای بشردوستانه است. در رویکرد جدید به نظر میرسد دولت امریکا بر خلاف مدعیات خود در صدد شکل دهی به رفتار و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از طریق وضع تحریم هاست.
رویکرد جمهوری اسلامی ایران در چهار سال گذشته از زمان اجرای توافق، گواهی شفاف از عزم آن در اجرای تعهداتش ذیل برجام بوده و تمایل آن را برای یافتن یک راه حل عملی و منطقی برای این موضوع ثابت میکند. ایران امیدوار است که بقیه طرفین برجام و نیز جامعه بینالمللی این قطار از ریل خارج شده را به مسیر صحیح اقدام از طریق برداشتن گامهای عملی معتبر برای بهبود اعتماد و بازگرداندن تعادل از دست رفته در این توافق، برگردانند. اما آنچه که در حال حاضر از سوی کارگزاران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری و تدبیر است، دوگانه سازی بین تحریم های امریکایی و عدم التزام سایر دولت ها برای پیروی از آن هاست. از این حیث وزارت امور خارجه ی ایران در ابتدا با محکوم نمودن تحریم های یکجانه ی امریکا توجه ی جامعه ی بین المللی را به ابعاد حقوق بشری و غیر انسانی تحریم های ثانویه جلب نموده و سپس با پیشبرد سیاست های تقابلی در نهاد های بین المللی همچون اجلاس عدم تعهد غیر الزام اور بودن تحریم های ثانویه ی امریکا را خاطر نشان میسازد و افکار دولت ها را متوجه استبداد حقوقی امریکا مینماید. انتظار این است که افکار عمومی و دولتها بیش از این زیر بار استبداد حقوقی آمریکا نرفته و برای نجات مردم ایران از درد و رنج ناشی از تروریسم اقتصادی آمریکا که در حال حاضر مبارزه با ویروس کرونا را سخت کرده است، گامی اساسی بردارند. نادیده گرفتن تحریمهای غیرقانونی آمریکا و کمک به دولت ایران برای تامین اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی، می تواند اولین گام در این مسیر باشد.
منبع: ساعت24
کلیدواژه: جمهوری اسلامی ایران افکار عمومی ی بین الملل حال حاضر ی ایران تحریم ها ی امریکا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.saat24.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساعت24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۱۲۵۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازدید منظم آژانس از تاسیسات هستهای ادامه دارد
رئیس سازمان انرژی اتمی کشور با اشاره به اینکه ۱۲۰ بازرس تائید شده برای مسائل هستهای کشور وجود دارد که برخی در ایران مستقر بوده و برخی در رفت و آمد هستند، گفت: این بازرسان بر حسب موضوع و برنامه توافقی به صورت منظم یا سرزده از تاسیسات هستهای کشور بازدید میکنند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، محمد اسلامی روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره ادعای رافائل گروسی رئیس سازمان بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه برنامه هستهای ایران ابهام دارد، به خبرنگاران اظهار کرد: گزارشهایی که آقای گروسی یا مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شورای حکام یا شورای امنیت سازمان ملل ارائه میدهد، دارای دو بخش است. بخش نخست درباره برجام و بخش دیگر آن به پادمان و ان پی تی مربوط است.
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه در بخش پادمان و ان پی تی، روابط خوبی بین ایران و آژانس برقرار است، یادآور شد: در این بخش نصب دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نظارت و دائم آنها در حال انجام است و دانش اطلاعاتی آنها نسبت به عملکرد ما همیشه به روز است.
اسلامی ادامه داد: ۱۲۰ بازرس تأیید شده برای مسائل هستهای کشور وجود دارد که برخی در ایران مستقر بوده و برخی در رفت و آمد هستند و بر حسب موضوع و برنامه توافقی به صورت منظم یا سرزده از تأسیسات هستهای کشور بازدید میکنند.
وی با اشاره به بیانیه توافقی اسفندماه سال گذشته میان گروسی و سازمان انرژی اتمی، مبنی بر توجه ایران به ان پی تی و پادمان تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هر گونه فعالیت هستهای که تعامل بین ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را خدشه دار کند، نمیپذیرد.
رئیس سازمان انرژی اتمی به موضوع برجام هم اشاره کرد و گفت: در بخش برجام تابع قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها هستیم و فعالیت هستهای ایران در قانون اقدام راهبردی در چهارچوب پادمان است.
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه گفت: آژانس بینالمللی انرژی اتمی هر سه ماه یک بار به شورای حکام و ۶ ماه یک بار به شورای امنیت سازمان ملل گزارشی درباره فعالیت هستهای ایران ارائه میدهد و موضوع انطباق یا عدم انطباق فعالیت هستهای ایران با برجام محور اصلی گزارش است.
اسلامی اضافه کرد: ما هم طبق قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، متعهد هستیم در صورتی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند، شرایط فعلی به وجود میآید. در صورتی که اگر آنها به تعهدات خود عمل کنند، جمهوری اسلامی هم به تعهدات برجامی در خصوص بندهایی که برای برخی محدودیتها وجود دارد، عمل خواهد کرد.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام به تعهدات خود عمل میکند، به صحبتهای اخیر رافائل گروسی اشاره و عنوان کرد: ایشان گفتند هرچند ایران نسبت به غنی سازی بالا اقدام میکند ولی این به معنای برخورداری ایران از سلاح هستهای نیست.
اسلامی خاطرنشان کرد: نکته حائز اهمیت این است که آقای گروسی به حضور بازرسان سازمان بینالمللی انرژی اتمی در ایران و تعاملات خوب بین ایران و آژانس اشاره کرده و انشاالله ایشان در آینده به ایران سفر خواهد کرد و تنظیمات دو طرف به روز خواهد شد.