تفسیری بر معنای 《اشبهالناس》 به پیامبر اکرم (ص)/ خلق و خوی یوسف امام حسین(ع) چگونه بود؟
تاریخ انتشار: ۱۷ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۴۸۴۷۶۷
درباره شخصیت حضرت علی اکبر (ع) گفته شد، که وی جوانی خوش چهره، زیبا، خوش زبان و دلیر بود و از جهت سیرت و خلق و خوی و صباحت رخسار، شبیهترین مردم به پیامبر اکرم (ص) بود.
به گزارش خبرنگار حوزه معارف اسلامی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، حضرت علی اکبر(ع) در روز یازدهم شعبان سال ۳۳ هجری قمری به دنیا آمد و در دهم محرم سال ۶۱ قمری در رکاب پدر بزرگوارشان امام حسین (ع) و در روز عاشورا به شهادت رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بر اساس صحیحترین روایت، حضرت علیاکبر (ع) از همه فرزندان امام حسین (ع) بزرگتر بوده است. درباره شخصیت حضرت علی اکبر (ع) گفته شد، که وی جوانی خوش چهره، زیبا، خوش زبان و دلیر بود و از جهت سیرت و خلق و خوی و صباحت رخسار، شبیهترین مردم به پیامبر اکرم (ص) بود و شجاعت و رزمندگی را از جدشان علی ابن ابی طالب (ع) به ارث برده و جامع کمالات، محامد و محاسن بودند.
در روایتی به نقل از شیخ جعفر شوشتری در کتاب «خصائص الحسینیه» آمده است: اباعبدالله الحسین (ع) هنگامی که علی اکبر (ع) را به میدان میفرستاد، به لشگر خطاب کرد و فرمودند: «یا قوم، هولاءِ قد برز علیهم غلام، اَشبهُ الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسول الله… ای قوم، شما شاهد باشید، پسری را به میدان میفرستم، که شبیهترین مردم از نظر خلق و خوی و منطق به رسول الله (ص) است بدانید هر زمان ما دلمان برای رسول الله (ص) تنگ میشد نگاه به وجه این پسر میکردیم.
جمله «... اَشبه الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسولک ....» یعنی شبیه ترین مردم از نظر رفتار و خلق و خوی و از نظر گفتار به پیامبرت ـ این جمله امام حسین(ع) سه شباهت علی اکبر به پیامبر را بیان مینماید.
شباهت اخلاقی، آنچه از این روایت استفاده میشود این است که حضرت علی اکبر اخلاقی بسیار نیکو و پسندیده داشت و در این نیک خُلقی به پیامبر اکرم(ص)که قرآن خُلق آن حضرت را تحسین مینماید، شباهت داشت، حسن اخلاق پیامبر مورد اعجاب و حیرت قرآن کریم میباشد چنانکه میفرماید: «انک لعلی خلق عظیم ....» و بر اثر همین حسن خلق و نوع برخورد پیامبر با مردم بود که اسلام با سرعت چشمگیری رونق و گسترش یافت چنانکه قرآن در این باره سخن گفته است. با این اوصاف اخلاق علی اکبر شباهت کامل به پیامبر داشت که امام حسین(ع) آن را اظهار مینماید.
شباهت دیگری که مورد توجه امام بوده است شباهت ظاهری و جسمانی است که با عبارت«خَلقاً» در روایت مطرح شده بنابر اظهار امام، حضرت علی اکبر از نظر قیافه و شمایل به پیامبر اکرم(ص)شباهت کامل داشته است، این شباهت نیز در بین اصحاب پیامبر که آن جناب را دیده بودند معروفیت داشت و تمام بنی هاشم و اصحاب پیامبر که یاد پیامبر میافتادند به زیارت علی اکبر میرفتند چنانکه از عبارت حدیث امام حسین این مطلب روشن میشود.
اما شباهت علی اکبر(ع) به پیامبر اکرم(ص) از نظر منطق، شباهت در نطق و گفتار است، چنانکه میدانید پیامبر اکرم بیانی بسیار زیبا و فصیح داشت و بسیار روشن و واضح سخن میگفت، خوش بیان، خوش لحن و خوش صدا بود. لذا از این حیث، حضرت علی اکبر در این خصوصیات از جدش رسول خدا ارث برده بود و کاملاً شبیه آن حضرت سخن میگفت.
انتهای پیام/4028/
منبع: آنا
کلیدواژه: اهل بیت امام حسین حضرت علی اکبر پیامبر اکرم شبیه ترین مردم حضرت علی اکبر امام حسین ع خلق و خوی حضرت ع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۸۴۷۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هر حقالناسی، حقالله هم است
در اسلام حقوق به حقالله و حقالناس تقسیم میشود. «حقالله» حقوق خداوند بر بندگان و شامل تمام امر و نهیهای الهی است. خداوند تکالیفی مانند نماز و روزه بر عهده بندگان خود گذاشته که در صورت انجام ندادن این تکالیف، توبه و قضای آنها واجب میشود.
در مقابل آن «حقالناس» احترام به حقوق مردم بر یکدیگر است که فقط مخصوص حقوق مالی نیست و جان و آبروی افراد را نیز شامل میشود. در «رسالة الحقوق» یادگار چهارمین اختر برج امامت، بیش از 50حق و تکلیف نسبت به دیگران ذکر شده است. علامه طباطبایی(ره) در کتاب تفسیر المیزان در شرح آیه44 سوره مدثر بیان کرده: مراد از اطعام مسکین در این آیه، انفاق بر تهیدستان جامعه است و نماز نیز اشاره به حقالله دارد و این دو قسم حق را باید پرداخت.
با وجود این سفارشها حتماً شما هم زیاد شنیدهاید «خدا حقالله را میبخشد ولی حقالناس را نمیبخشد» یا «شما مراقب حقالناس باشید، مال مردم را نخورید و آبروی مردم را نریزید؛ نماز نخواندید مهم نیست، چون حق خداست و خدای مهربان از حق خودش میگذرد».
گفتوگوی ما با حجت الاسلام مرتضی رحیمیان، از اساتید ستاد اقامه نماز در خصوص روشن شدن ابعاد حقالله و این ادعاست. اینکه آیا رحمان و رحیم و بخشنده بودن خداوند، دلیلی موجه بر گذشت از حقالله و سبک شمردن نماز یا کوتاهی در انجام فرایض دینی است؟
نبخشیدن حقالناس در قیامت
حجتالاسلام رحیمیان در ابتدا با اشاره به تأکید قرآن و ائمه اطهار(ع) بر ضرورت رعایت حقالناس، میگوید: در روایات آمده خداوند متعال به عزت و جلال خود قسم خورده در قیامت از هر چه بگذرد، از حقالناس نخواهد گذشت. این تفکر و توجه به حقالناس بسیار پسندیده است، اما برای این جمله که اگر کسی حقالناس را رعایت کند، خدا حقالله را میبخشد؛ چه دلیل، آیه یا روایتی دارید که مراجع عظام تقلید در این هزارو400 سال ندیدهاند؟ آیا خداوند مطلبی را به شما گفته که به پیامبر(ص) و امامانش نگفته است؟ زیرا پیامبر اکرم(ص) و 12 امام(ع) همیشه توصیه میکردند مواظب ظلم به مردم باش و در کنار آن، همگی متفقالقول به خواندن نماز سفارش میکردند و با اینکه به هیچ بندهای ظلم نمیکردند، باز نماز میخواندند.
او ادامه میدهد: اگر فقط رعایت حقالناس کفایت میکند و خواندن نماز مهم نیست، پس چرا در آیات بسیاری از قرآن کریم به خواندن نماز توصیه شده است؟ نماز در تمام ادیان الهی به عنوان برترین آیین عبادی و رکن معنویت و ارتباط با خداوند مطرح بوده است. حضرت ابراهیم(ع) از خداوند درخواست کرد «پروردگارا من و ذریهام را بر پا دارنده نماز قرار ده» یا به حضرت موسی(ع) در کوه طور خطاب شد «همانا من الله هستم، معبودی جز من نیست؛ مرا پرستش کن و نماز را برای یاد من برپا دار». حضرت عیسی(ع) نیز میگوید «مرا توصیه به نماز و زکات مادام که زندهام کرده است».
رعایت حقالناس یا انجام واجبات؟
کارشناس مرکز تخصصی نماز تشریح میکند: در آیین مقدس اسلام نماز جایگاه ویژهای دارد و در قرآن کریم بر آن تأکید فراوان شده است. خداوند در قرآن، 17 مرتبه فرموده است باید، باید و باید نماز بخوانید. در قرآن کریم خدا بینمازها را تهدید میکند. در آیه42 سوره مدثر آمده است: «اهل بهشت از برخی اهل جهنم ـ در حالی که عذاب میشوند ـ میپرسند چه چیزی شما را در این جهنم قرار داد؟ یکی از دلایلی که جهنمیان ذکر میکنند این است که میگویند از نمازگزاران نبودیم». اگر فقط رعایت حق الناس کفایت میکرد خداوند نباید دستور به نماز میداد.
رحیمیان به برخی از آثار دنیوی و اخروی نماز اشاره و بیان میکند: نماز بزرگترین و محکمترین تکیهگاهی است که انسانها را از سرگردانی و بلاتکلیفی نجات داده و راهنمای ما در این دنیاست. نماز پشتوانهای در بحرانهای زندگی و در غمها و مشکلات است، زیرا به انسان قدرت ایمان، اراده و صبر میدهد و او را از ناامیدی دور میکند. نماز ذکر خداست و ذکر خدا آرامشدهنده قلبها، الا بذکر الله تطمئن القلوب. علاوه بر آن، نماز تعظیم در برابر خدا و عزت انسان را در پی دارد، عامل وحدتبخش بوده و نظم و انضباط ایجاد میکند. نظافت و پاکیزگی، رعایت حقوق دیگران، احترام به پدر و مادر، رعایت پوشش اسلامی، استحکام بنیان خانواده، آشنایی با مسائل سیاسی و اجتماعی جهان، آرامش روانی و پرورش تمرکز ذهن بخشی دیگر از آثار نماز است.
حقالناس در برابر حقالله
پژوهشگر ستاد اقامه نماز یادآور میشود: تمامی دستورات خدای تبارک و تعالی، برای انسان فایدهای دارند و اگر فردی به هر دلیل آن دستور را رعایت نکند، از فواید آن بهرهمند نمیشود. حتی اگر کسی حقالناس را به صورت کامل رعایت کند، روز قیامت بهخاطر نماز نخواندن از فواید بیشمار نماز بهرهمند نمیشود. طبق آنچه پیامبر اکرم(ص) فرمود، نماز نوری در قیامت برای مؤمنان است. اَلصَّلاَةُ نُورُ اَلْمُؤْمِنِ. خداوند در آیه 13 سوره حدید میفرماید: «مردان و زنان منافق به مؤمنان میگویند نظری به ما بیفکنید تا از نور شما پرتویی برگیریم. به آنها گفته میشود: به پشت سرِ خود بازگردید و نوری بدست آورید». نماز هزاران فایده برای دنیا و آخرت و جسم و روح ما دارد و به بهانه اینکه حقالناس را رعایت میکنیم، نباید نماز را سبک بشماریم.
حجتالاسلام رحیمیان در پایان با بیان اینکه هر حقالناسی حقالله هم است، میگوید: همه چیز حتی انسانها مملوک خدا هستند و اگر هر حقی از کسی ضایع شود، در واقع حق خدا ضایع شده است. ضمن اینکه اگر حقی ضایع شود، چه حقالله چه حقالناس، برای خدای رحمان ضرری ندارد بلکه این آدمی است که ضرر میکند. ضایع کردن حقالله که نماز نخواندن یکی از مصادیق آن است، یعنی ظلم به خود و این ظلم مستلزم عذاب الهی است، مگر آنکه خدای رحیم آن را ببخشید.
مریم احمدی شیروان