عقلانیت دینی؛ حلقۀ مفقودۀ معرفت‌زایی جوانان
تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۴۹۴۷۵۶
به راستی جوانی که تا دیروز به آموزه‌ها و مناسک دینی و معرفتی اهتمام می‌ورزید، به یکباره با عنصر تشکیک و تردید با مسائل دینی مواجه می‌شود...
به گزارش خبرگزاری شبستان: «به راستی جوانی که تا دیروز به آموزه‌ها و مناسک دینی و معرفتی اهتمام می‌ورزید، به یکباره با عنصر تشکیک و تردید با مسائل دینی مواجه می‌شود و از آنجا که فضای فرهنگی و نخبگانی جامعه در راستای ترویج عقلانیت دینی و پاسخگویی به شبهات دینی و معرفتی جوانان تعریف نشده است، لذا نه تنها جوانان جز شعار، پاسخ دیگری در همراهی با مسائل و مشکلات دینی خود نمی‌بینند بلکه در عمل از ساحت خانواده و اجتماع طرد می‌شوند و اینچنین، برای رهایی از بحران اعتقادی و معرفتی خود به سمت برخی ناهنجاری‌های اخلاقی و رفتاری کشیده می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حسین مختاری ـ رییس دانشگاه مذاهب و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم ـ در یادداشتی به مناسبت سالروز ولادت حضرت علی اکبر علیه السلام و روز جوان آورده است:
«ولادت باسعادت حضرت علی اکبر(ص) که به نام روز جوان نام‌گذاری شده است از یک سو از شأن و منزلت بی‌بدیل آن حضرت به عنوان نماد رشادت، معرفت، عقلانیت، بصیرت و لزوم الگوپذیری جوانان از آن حضرت حکایت دارد و از سوی دیگر طرح مسائل و مشکلات نسل جوان بالاخص در زمینه های فرهنگی و معرفتی را دوچندان می‌سازد.
جوانی مهم‌ترین و حساس‌ترین مرحله از زندگی انسان به شمار می‌آید که با پرخاشگری و حریف‌طلبی جوانان به اوج خود می‌رسد؛ چرا که کودک آرام دیروز به جوان پرشور امروز تبدیل شده است و این شورگرایی ایجاد برخی رفتارهای بحران‌زا را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد.
در این میان پروسۀ گذار از دوران پرفشار مدرسه که به نام اصول تربیتی، باید و نبایدهای فراوانی از سوی نظام آموزشی کشور بر رفتار شکننده نوجوانان و جوانان تحمیل می‌کند، روحیات و خلقیات نسل جوان را به مثابۀ فنر فشرده شده‌ای قرار می‌دهد که تبعات آن در دانشگاه در قالب افت تحصیلی، تشدید پرخاشگری و دین‌گریزی سر باز می‌کند.
و به راستی جوانی که تا دیروز به آموزه‌ها و مناسک دینی و معرفتی تعبداً اهتمام می‌ورزید، به یکباره با عنصر تشکیک و تردید با مسائل دینی مواجه می‌شود، و از آن جا که فضای فرهنگی و نخبگانی جامعه در راستای ترویج عقلانیت دینی و پاسخگویی به شهبات دینی و معرفتی جوانان تعریف نشده است، لذا نه تنها جوانان جز شعار، پاسخ دیگری در همراهی با مسائل و مشکلات دینی خود نمی‌بینند، بلکه در عمل از ساحت خانواده و اجتماع طرد می‌شوند و اینچنین، برای رهایی از بحران اعتقادی و معرفتی خود به سمت برخی ناهنجاری‌های اخلاقی و رفتاری کشیده می شوند.
اما به راستی ریشه این بحران و چالش کجاست؟
تأمل و نگاه کلان و راهبردی به بحران‌های موجود در میان جامعۀ جوان کشور، از مشکلات عدیده در فضای فرهنگی جامعه حکایت دارد.
باید اعتراف کرد، جوانان قربانی ندانم کاری‌های سیاست‌گذاران فرهنگی شده‌اند؛ به عبارت دیگر، جوانان در حصار ناکارآمدی حوزه و دانشگاه گرفتار آمده‌اند که میوۀ تلخ عدم بازتولید دین و رکود زایدالوصف این دو نهاد معرفتی، ارتقای معرفت دینی جوانان را به رویایی دست نیافتنی تبدیل کرده است که نتیجۀ شوم این رکود را می‌توان در فقر فرهنگی شدید رسانۀ ملی به عنوان خروجی تولیدات محتوایی حوزه و دانشگاه مشاهده کرد؛ رسانه‌ای که متأسفانه مدت‌هاست دیگر به مثابۀ دانشگاه عمل نمی‌کند و ترویج برنامه‌های مروج افسردگی و ناامیدی و ترویج نهیلیسم، به رویۀ ثابت این رسانه اثرگذار تبدیل شده که دود فقر رسانه‌ای به چشم جوانان می‌رود.
فراموش نکنیم انقلاب اسلامی از حقیقت ناب دین بهره گرفت؛ لیکن در سال‌های اخیر، تقلیل‌گرایی و بازنشر خام معارف دینی و بی اعتنایی به معارف ناب اهل بیت (ع) و اصرار بر بازتولید تقلیلی خام مسائل دینی، موجب شده است تا تولید محتوای معرفت شناسانه در نهادهای معرفت ساز همچون حوزه و دانشگاه، جای خود را به دانشنامه‌نویسی، دایرةالمعارف‌نویسی و موسوعه‌نگاری بدهد.
در این بین، این نسل جوان است که در دوگانۀ ناکارآمدی عدم بازتولید معارف دینی در حوزه و موج سهمگین القای خصومت دینی در میان روشنفکران غرب زده در دانشگاه گرفتار شده است، حال برای برون رفت از این نقیصه باید عقلانیت دینی را مورد نظر قرار داد که حلقۀ مفقودۀ تحقق معرفت زایی در میان جوانان به شمار می‌آید؛ چراکه در ساحت عقلانیت، عرفان گرایی افراطی فارغ از تفکر و تعقل به قهقرا خواهد رفت و ماهیت دین ستیزانۀ روشنفکران غرب زده برای جامعۀ جوان کشور آشکار خواهد شد.»
منبع: خبرگزاری ایسنا
پایان پیام/500منبع: شبستان
کلیدواژه: حضرت علی اکبر ع جوانان عقلانیت دینی و معرفتی عقلانیت دینی مسائل دینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۴۹۴۷۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از اولین دانشگاه شیعی در پاکستان چه می دانیم؟
به گزارش «مبلغ»، در سال ۲۰۰۲ میلادی، اسلام آباد پایتخت پاکستان گام مهمی در مسیر علوم دینی برای پیروان اهل بیت(ع) برداشت که این گام مهم تاسیس مدرسه نمونه دینی به نام «دانشگاه الکوثر» است که با تلاش موسسه خیریه خوئی محقق شد.
شبستان نوشت: این اقدام، آغاز یک پروژه علمی و فرهنگی بزرگ و یکپارچه بود که از اهمیت بالایی به منظور حمایت و نشر معارف اهل بیت(ع) و رساندن معارف اهل بیت(ع) به نسل های جدید مسلمان برخوردار است.
شیخ انور نجفی، نماینده آیت الله سیستانی، مرجعیت عالیقدر دینی در اسلام آباد و رئیس دانشگاه الکوثر و یکی از همراهان تاسیس دانشگاه الکوثر درباره اهداف اصلی این دانشگاه، می گوید: اهداف اصلی در سه نقطه محوری دارد که یکی از آنها جذب طلاب با هوش و با درک ممتاز از تمام مناطق پاکستان و آموزش آنها با علوم متعدد و روش‌های نوین است، علاوه براین آموزش علوم دینی هدف ضروری این دانشگاه است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از این اهداف فراهم کردن ابزار و وسایل آموزشی مدرن متناسب با مقتضیات این عصر و سومین هدف، فضاسازی و دادن فرصت به دانشجویان برای سخنرانی و مصاحبه از طریق رسانه‌های رسمی و غیررسمی به منظور مشارکت شان در زندگی عمومی به خصوص نقش آفرینی در زمینه ارشادی، رسانه ای و آموزشی در کل جامعه است.
شیخ نجفی درباره انواع علوم و مطالعات تحصیلی در این دانشگاه و جذب اتباع خارجی، گفت: دانشگاه الکوثر، اولین مدرسه دینی شیعی تخصصی برای آموزش عالی در علوم دینی در پاکستان است که در آن فقه و اصول، علوم قرآنی، حدیث، رجال و کلام تدریس می‌شود. این دانشگاه امروز بیش از ۹۰ درصد دانشجوی در مقطع کارشناسی و بالاتر در پاکستان دارد، باتوجه به اینکه این دانشگاه درحال حاضر دانشجوی خارجی ندارد، اما آمادگی جذب و ثبت نام دانشجویان خارجی را دارد.
وی ادامه داد: هرساله از طریق آزمون براساس شایستگی دانشجو پذیرفته می‌شود. در اینجا دانشجو کتاب کفایة الاصول و کتاب المکاسب را کامل می‌کنند و سپس بحث خارج را می آموزند.
وی ادامه داد: در نتیجه این تلاش‌ها طلاب فارغ‌التحصیل از این دانشگاه، در عرصه‌های مختلف از جمله تدریس در مدارس علمیه، مدارس سنتی، دانشکده‌ها و دانشگاه‌های دولتی و خصوصی، روضه خوانی و سخنرانی مجالس حسینی، نگارش مقالات علمی، ترجمه کتب به زبان‌های خارجی و ارائه خدمات در ادارات مؤثر بر زندگی اجتماعی و فرهنگی کشورخدمت رسانی می‌کنند.
شیخ نجفی افزود: دانشگاه از طریق مطالعات دینی و انسان‌گرایانه به دنبال ارتقای درک فرهنگ‌ها و ارزش‌های معنوی و اخلاقی و توسعه تفکر انتقادی و تحلیلی است. همچنین آماده‌سازی دانشجویان برای مشارکت مؤثر در جامعه از طریق انواع تخصص‌ها همچون تاریخ، فلسفه، ادبیات و غیره را دنبال می کند.
نماینده مرجعیت عالیقدر دینی درباره دستاوردهای این دانشگاه می گوید: دانشگاه الکوثر با گذشت بیش از بیست سال از زمان تأسیس خود، جایگاه علمی ممتاز و محکمی را در بین مؤسسات آموزشی پاکستان به خود اختصاص داده است و این دانشگاه ترکیبی ایده آل بین تحصیلات حوزوی و دانشگاهی به شمار می آید. علاوه بر این، توجه به تحصیلات تکمیلی، با عث شده نزدیک به ۷۰ نفر در راه اخذ مدرک دکتری علوم دینی باشند. تعدادی از آنها در حال حاضر در دانشگاه های دولتی و غیردولتی مشغول به کار هستند و همچنین بیش از ۸۰ نفر در این دانشگاه مشغول به کار هستند.
شیخ نجفی درباره فعالیت‌های خیریه خارج از چارچوب دروس حوزوی، می‌گوید: دانشگاه الکوثر مقر نماینده مرجعیت عالی دینی در نجف‌الاشرف به‌شمار می‌رود و فعالیت‌های دیگری نیز خارج از حوزه دارد. این فعالیت‌ها مانند حمایت از ۳۴ مدرسه دینی پسرانه و دخترانه در استان های مختلف پاکستان، ساخت بیش از ۱۰۰۰ مسجد، تعدادی بیمارستان، مجتمع های مسکونی برای مستمندان و سایر اقدامات خیرخواهانه برای مسلمانان است.
شیخ انور نجفی درباره چشم انداز همکاری با عتبات عالیات، می گوید: دانشگاه الکوثر روابط نزدیکی با عتبات عالیات عراق به ویژه حرم امام حسین(ع) دارد. دانشگاه الکوثر مفتخر به میزبانی جشنواره هایی از جمله هفته فرهنگی «نسیم کربلا» برای حرم امام حسین(ع)، «فاطمه راه نجات» برای حرم حضرت عباس(ع)، جشنواره جهانی الغدیر برای آستان مطهر علوی است. ما امیدواریم که دایره همکاری در زمینه های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، تبلیغی و حوزه رسانه و ارتباطات مجازی گسترش یابد.
وی ادامه داد: آستان مقدس امام حسین(ع) از طریق مرکز بین المللی رسانه در معاونت رسانه تصمیم دارد مرکز فرهنگی و رسانه ای امام حسین(ع) را در دانشگاه الکوثر پاکستان افتتاح کند. این اقدام با توجه به حضور نمایندگی رسمی آستان مقدس در این کشور، گامی بسیار مهم خواهد بود تا به عنوان حلقه پیوندی بین عتبات عالیات در عراق و پیروان اهل بیت علیهم السلام در پاکستان باشد. همچنین افق های همکاری بیشتر از جمله برپایی دوره ها، برنامه‌ها و کارگاه‌های آموزشی برای کادر تدریس و دانشجویی با نظارت و اجرای آستان مقدس امام حسین(ع) وجود دارد.
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام