داستان مجتهدی که خودش در نجف بود و دلش در تهران
تاریخ انتشار: ۱۹ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۵۰۸۷۳۴
به گزارش خبرنگار حوزه احزاب و تشکلهای گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، در همان روزهای ابتدایی انقلاب، امام خمینی (ره) هدف اصلی انقلاب اسلامی را انسان سازی و تربیت انسان میدانست، هدفی که چون چشمهای جوشان به راه افتاد و جهانی را هم مسیر خود کرد. انقلابی که وقتی به سرنوشتش نگاه میکنی به خوبی میبینی تنها معطوف به جغرافیای ایران نبود و از گوشه گوشه جهان افرادی تا پای جان برای تحقق آن جنگیدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شاید در آن روزها سید حیدر صدر عاملی و شیخ عبدالحسین آل یاسین گمان هم نمیکردند فرزندی که خداوند در دهم اسفندماه سال ۱۳۱۳ به آنها عطا کرد و لذت به آغوش کشیدنش را در شهر کاظمین داشتند، روزی یکی از بزرگترین مجتهدان و البته حامیان اصلی انقلاب اسلامی ایران باشد و امام خمینی از او به عنوان مغز متفکر اسلامی یاد کند؛ فرزندی که نام اورا سید محمد باقر صدر گذاشته اند.
از زمان آغاز نهضت اسلامیِ امام خمینی (ره)، آن را تحت نظر داشت و از امام و حرکتش حمایت میکرد و زمانی که از تبعیدگاه ترکیه به نجف اشرف منتقل شد ورود امام به حوزه علمیه نجف، جنب و جوشی در آن ایجاد کرد و علما و روحانیون نجف درباره استقبال از امام، نظرات مختلفی داشتند. سید محمد باقر صدر اما از همان ابتدا بااینکه به عنوان یکی از مراجع بزرگ عراق شناخته میشد، با شنیدن سفر امام به نجف درس خود را در حوزه تعطیل کرد و با اشتیاق تمام به همراه عدهای از علمای دیگر، در مراسم استقبال و پیشواز از امام شرکت، و شاگردان و همفکرانش را نیز به آن دعوت کرد.
در تمام چهارده سال اقامت امام در نجف، سید محمدباقر با ایشان ارتباط نزدیکی داشت و به امام عشق میورزید، عشقی که تا آخر عمر در بین او و امام جاری بود.
او در راه انقلاب اسلامی ایران از هیچگونه روشنگری فروگذار نکرده و تا زمانی که نفسهایشان یاریگر بود همواره در این مسیر با ارادهای الهی قدم برمیداشت. سیدعبدالعزیز حکیم برادر محمدباقر حکیم در خاطرهای درباره ایشان گفته است: آیتالله صدر همواره جوانها را در مجالس جمع میکرد و برای آنها از انقلاب اسلامی ایران و امام خمینی (ره) سخن میگفت و از آنها میخواست که در این خط حرکت کنند.
ایشان همچنین کتاب شش جلدی الاسلام یقود الحیاة را نیز به همین منظور نوشت؛ کتابی که به موضوعاتی نظیر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، منابع قدرت دولت اسلامی، اقتصاد جامعه اسلامی و ... میپرداخت و زمانی که با خیل شهدای انقلاب اسلامی ایران مواجه میشد میگفت «کسانی که در ایران برای دفاع از اسلام و مسلمین قیام کرده و کشته میشوند، شهید هستند و خداوند آنان را با امام حسین (ع) در بهشت محشور میگرداند.
شهید صدر همچنین در اعتراض به ممانعت از ورود امام خمینی به ایران توسط شاپور بختیار طی نامهای به او نوشت «به نمایندگى از مرجعیت و علماى نجف اشرف، اقدام شما در بستن فرودگاههاى کشور را در زمانى که آیتالله العظمى خمینى قصد بازگشت به ایران دارند، به شدت محکوم میکنم. امیدوارم از ظاهرسازیهاى غیرقانونى در برابر اراده ملت مسلمانى که به رهبرى کسى غیر از علما تن نمیدهد، دست بردارید و استعفا بدهید تا از این رهگذر راه ملت مسلمان ایران که به پیشوایى علما هدایت می شود، هموار گردد؛ در غیر این صورت خداوند متعال و تاریخ این ملت غیور شما را نخواهد بخشید.
آیتالله هاشمی شاهرودی نقل میکند که «شب فرار شاه، آقای صدر درس نگفتند و با حال و بیان عجیب و سحرآمیز و لحن حماسی درس را شروع کردند. ادبیات عجیبی داشتند. خیلی عجیب بودند. هم قلم عجیبی داشتند، هم بیان خارقالعادهای. بعد از گفتن بسمالله گفتند: "الیوم تحقق آمال الانبیاء"؛ امروز آرزوهای انبیاء در تاریخ محقق شد.»
در شب پیروزی انقلاب نیز ایشان در مسجد جواهری نجف اشرف به منبر رفت و برای مردم مسلمان عراق از انقلاب اسلامی ایران و نقش امام خمینی در احیای اندیشههای دینی و اصلاح امت اسلام، سخن گفت و در تعیین تکلیفی، مردم عراق را در برابر حکومت ضددینی بعث، به قیام دعوت کرد: قیام!... قیام...
فردای آن شب، مردم عراق به دعوت رهبر خود، برای حمایت از انقلاب اسلامی ایران و رهبری امام خمینی، در بسیاری از شهرهای عراق راهپیمایی کردند و کینهای عمیق از او و یارانش در دل رژیم بعث عراق جان میگرفت.
سید محمد باقر حکیم نه یک فرد عادی بود و یک روحانی ساده، بلکه مرجعی شناخته شده در میان مسلمانان جهان عرب بود؛ با این حال اما در مواجهه با امام خمینی (ره) موضع پشتیبانی مطلق و بی چون و چرا اتخاذ کرده و همواره درباره ایشان گفته بود: «در امام ذوب شوید، همان گونه که امام در اسلام ذوب شده است.»
شهید صدر همچنین درباره اطاعت از امام خمینی و حمایت از ایشان مینویسد: «اگر امام خمینی از من بخواهد برای خدمت به اسلام در یکی از روستاهای ایران زندگی کنم، هیچ تردیدی در پذیرش این خواسته به دل راه نخواهم داد.»
آیتالله حسینی شاهرودی در خاطره ای درباره ولایت مداری ایشان اینگونه گفته است: وقتی انقلاب اسلامی به پیروزی رسید دولتِ حزب بعث، قیام مردم مسلمان عراق را بهشدت سرکوب کرد و صدها نفر از روحانیت و علما و مردم مؤمن را به شهادت رساند؛ در همین زمان به ایران خبر میرسد که آیتالله سید محمدباقر صدر تصمیم به خارجشدن از عراق گرفته است و آنگاه که امام از مسئله باخبر میشوند، طی پیامی به ایشان دستور میدهند که از عراق خارج نشده و حرکت انقلابی را در درون عراق ادامه دهد؛ زمانی که پیام امام در رادیو ایران قرائت شد، شهید صدر ضمن پیامی اطاعت خود را از پیام و دستور امام راحل اعلام داشته و در وصیتنامه خود مینویسد: أنا صمّمتُ علی الشهاده.
حتی وقتی به ایشان پیشنهاد کرده بودند به اتفاق برخی از مؤمنینِ مورد اعتماد، ایشان را بدون مطلع شدن نیروهای بعثی سالم به خارج از عراق منتقل کنند در جواب گفته بود «بنا به دستور شرعی امام خمینی از عراق خارج نخواهد شد.
داستان مبارزه شهید صدر با رژیم بعث عراق صفحات بی شماری در بر دارد که شاید یکی از آنها را بتوان حرکت اربعین سال ۱۳۹۷ در عراق دانست؛ روزی که مردم نجف هر ساله مویه کنان و عزادار، با پای پیاده از نجف تا کربلا راهپیمایی میکردند. اما در آن سال، آیت الله صدر هر چه در توان داشت به هیئتهای عزادار مساعدت کرد تا مراسم شورانگیز اربعین را هر چه باشکوهتر برگزار نمایند؛ در آن روز دهها هزار نفر در قالب عزاداران حسینی، اعتراض خود را علیه سلطه ضدانسانی رژیم بعث عراق، اعلام کردند و به دنبال آن قیام تاریخی، آیت الله صدر، را دستگیر و به سازمان امنیت بغداد منتقل کرده و پس از بازجویی، هشت ساعت تحت شکنجه جسمی و روحی قرار دادند؛ شکنجههایی که آثار آن تا آخر عمر در بدنش هویدا بود.
علاوه بر این یکی از برنامههای خطرناک رژیم بعثی عراق، «بعثی کردن نظام آموزش و پرورش» بود که طی آن به همه دست اندرکاران امور تعلیم و تربیت از مدارس گرفته تا دانشگاهها تکلیف کردند که به حزب بعث عراق بپیوندند و برنامههای ضداسلامی آن را در تمام سطوح آموزش کشور اجرا کنند. در این هنگام، آیت الله صدر در مقام مرجعیت و یگانه پرچمدار مبارزه با حزب کافر بعث، با صدور فتوایی، پیوستن به حزب و هرگونه همکاری با آن را تحریم کرد. این فتوا، تکلیف مردم را روشن ساخت و بیشتر مردم از پیوستن به حزب و عضویت در آن پرهیز کردند. تاثیر این فتوا به حدی بود که یکی از مسئولان حزب در این باره، اعتراف کرد: فتوای سید محمدباقر، همه نقشههای ما را نقش بر آب کرده و هیچ کس، جز عده کمی ترسو و بزدل، از پذیرفتن عضویت حزب و همکاری با آن استقبال نکرد.
در حوزه علمیه نجف کم تر دیده شده بود که یک مرجع تقلید تفسیر قرآن بگوید، اما یکی از کارهای شگفت انگیز آیت الله صدر برای بیداری مردم عراق و آماده کردن آنها برای قیام و حرکت در مقابل حکومت سفاک بعث برگزاری تفسیر موضوعی قرآن بود. آن هم بعد از تعطیل کردن درس خارج فقه؛ زمانی هم که برخی از شاگردان در این باره کردند او جواب داد: «برای من تدریس و تالیف و تحقیق، صورت حرفه و هدف در زندگی ندارد، بلکه ادای وظیفه شرعی به هر نحو ممکن برای من از همه چیز مهمتر است. امروز در این برهه از تاریخ اسلام و مسلمین، که انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی پیروز شده و پوزه قدرتهای شیطانی شرق و غرب را به خاک مالیده و امت اسلام را در سرتاسر دنیا بیدار کرده است، من وظیفه خود میدانم که با تفسیر قرآن، افکار مردم مسلمان عراق را آگاه و آرمانهای انقلابی اسلام را مطرح نمایم و با بیان مفاهیم شورآفرین، حماسی و اجتماعی قرآن کریم، دلها را برای پیوستن به انقلاب اسلامی ایران آماده کنم.
درس تفسیر قرآن جنب و جوشی در میان توده مردم به وجود آورده بود. حکومت ظالمانه صدام از این امر به وحشت افتاد و برای جلوگیری از هرگونه تحرک، در یک یورش وحشیانه، همه نمایندگان آیت الله صدر را در تمام شهرهای کشور دستگیر و زندانی کرد.
شهید صدر روز ۱۶ رجب ۱۳۹۹ را روز اعتراض و اظهار انزجار از اعمال ظالمانه رژیم اعلام کرد. مردم به اطاعت رهبر و مرجع تقلید خود برخاستند، دست از کارهای خود کشیدند، بازارها را تعطیل کردند و برای بیعت با رهبرشان به خانه او شتافتند.
وقتی شهید آیت الله صدر توسط حکومت بعثی عراق دستگیر شد، رئیس سازمان امنیت نجف، از وی پرسید که تو عرب هستی، چرا از ایران و انقلاب آن طرفداری میکنی و چرا همه فعالیتهای خودت را در راه کمک به ایران منحصر کردهای؟ چرا برای مطهری که یک آخوند فارسی زبان ایرانی بود، در نجف مجلس ختم بر پا میکنی و برای چه با [امام]خمینی مکاتبه میکنی؟ آیتالله صدر با خشم گفت: من یک مسلمانم و در برابر همه مسلمانانِ جهان، مسئول هستم و باید به مسئولیت جهانی خویش عمل کنم؛ و این مربوط به عرب و عجم، ایران و غیر ایران نیست؛ و از این راه یک قدم به عقب نخواهم گذاشت.»
هنگامی که آیت الله سیدمحمدباقر صدر، توسط رژیم بعث عراق دستگیر شد، یکی از یاران و دوستان آیت الله صدر به بنت الهدی خواهر شهید صدر پیشنهاد کرد که مدتی سکوت نماید و پنهان شود و در برابر ظلم و ستم رژیم عراق اعتراض نکند، اما بنت الهدی در جواب چنین گفت: مسئولیت شرعی، ما را بر آن می دارد که در برابر ظلم و ظالم، این چنین موضع گیری کنیم. دیگر زمان سکوت به سر آمده است. ما باید صفحه دیگری از جهاد و مبارزه بگشاییم. ما سال های متمادی سکوت کرده ایم و هر چه بیشتر سکوت کنیم، دشمنان ما گستاخ تر می شوند. چرا باید ساکت باشیم؟
آن گاه بنت الهدی به سوی مرقد مولا علی می رود و پس از زیارت، در بازار شهر ندای اللّه اکبر سر می دهد و علیه رژیم بعث عراق، برای مردم تبلیغ می کند.
در بعد از ظهر روز شنبه ۱۹ جمادی الاول ۱۴۰۰ (۱۶ فروردین ۱۳۵۹)، «ابوسعید» رئیس سازمان امنیت نجف، با عدهای از مزدوران امنیتی، آیت الله صدر را دستگیر و به سرعت از نجف به بغداد منتقل کرد و گویی شهید صدر به خوبی خبر از شهادت خود داشت، چرا که وقتی ابوسعید جنایتکار گفت: «آماده باشید به بغداد برویم!» به آرامی گفت: «من خیلی وقت است که آماده شهادتم!».
فردای آن روز، حکومت جبار بغداد، اقدام به دستگیری بنت الهدی کرد، چون بیم داشت مبادا بنت الهدی بار دیگر مردم را به اعتراض و تظاهرات دعوت کند و رژیم را رسوا نماید! برزان ابراهیم، برادر ناتنی صدام و رئیس سازمان امنیت کشور، در زندان از آیت الله صدر خواست که فقط چند کلمه بر ضد امام خمینی و انقلاب اسلامی بنویسد، تا آزاد شود، وگرنه کشته خواهد شد!
آیت الله صدر اما در جواب این خواسته آن آدمکش را رد کرد و گفت: «من آماده شهادتم، هرگز خواستههای غیرانسانی و ضددینی شما را قبول نخواهم کرد و راه من همان است که انتخاب کردم...!»
وقتی که مزدوران بعثی، از منصرف کردن آیت الله صدر و خواهرش مأیوس شدند، این دو را در روز سه شنبه ۲۳ جمادی الاول ۱۴۰۰ (۱۹ فروردین ۱۳۵۹) زیر شکنجه به شهادت رساندند و پیکر آن دو شهید در جوار مرقد امام علی علیه السلام، در آرامگاه خانوادگی «شرف الدین» به خاک سپرده شد.
امام خمینی، در پیامی به مناسبت شهادت مظلومانه آن دو شهید نوشت: مرحوم آیت الله شهید سید محمدباقر صدر و همشیره مکرمه مظلومه او که معلمین دانش و اخلاق و مفاخر علم و ادب بود، به دست رژیم منحط بعث عراق با وضع دلخراشی به درجه رفیعه شهادت رسیدهاند. شهادت ارثی است که امثال این شخصیتهای عزیز از موالیان خود بردهاند.
در بخشی از وصیتنامه این مرد بزرگ نیز آمده است: «من از خدای تبارک و تعالی خواستارم که ملتهای مسلم را بیدار کند و ملت عراق را هوشیار کند و خودشان را [رها کنند] از قید و بند این قدرتهای بزرگ و این جرثومههای فسادی که به اسم اسلام مسلمین را قتل عام میکنند و به اسم اسلام احکام اسلام را زیر پا میگذارند و با اسم اسلام علمای اسلام را شهید میکنند، آن هم مثل سید محمدباقر صدر که مغز متفکر اسلامی بود و امید این بود که اسلام از او بهره برداریهای زیادتری بکند و من امیدوارم که کتابهای این مرد بزرگ مورد مطالعه مسلمین قرار بگیرد و ان شاءاللّه خداوند تعالی او را با اجداد بزرگش محشور فرماید و خواهر بزرگوار مظلومۀ او را هم با جده اش محشور کند و امیدواریم که ملتهای اسلامی با قیام خود دست قدرتهای بزرگ را از کشور خودشان کوتاه کنند.»
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: محمدباقر صدر انقلاب اسلامی شهید صدر انقلاب اسلامی ایران رژیم بعث عراق محمدباقر صدر سازمان امنیت سید محمدباقر آیت الله صدر امام خمینی بنت الهدی شهید صدر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۵۰۸۷۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«وعده صادق» اخلاقیترین عملیات تاریخ نظامی جهان بود
به گزارش خبرگزاری مهر، آیت الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه شامگاه دوشنبه سوم اردیبهشت ماه در سومین همایش خاطره گویی کارمندان ایثارگر مرکز مدیریت حوزههای علمیه که در مدرسه امام کاظم (ع) قم برگزار شد، ضمن گرامیداشت حرکت شجاعانه و مدبرانه سپاهیان اسلام در عملیات «وعده صادق» این اقدام را عملیاتی بی نظیر و اخلاقی ترین اقدام نظام تمام دوران تاریخ نظامی جهان توصیف کرد.
مدیر حوزههای علمیه با بیان اینکه من کوچکترین و کمترین سرباز این نظام و انقلاب در قبل از انقلاب و حتی دوران جنگ تحمیلی هستم و بر حسب وظیفه خدمتتان حضور پیدا کرده ام، به سیر تاریخی انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: انقلاب اسلامی پدیدهای بی نظیر است که امام راحل بنیانگذار آن شد و در مسیر با شجاعت ایستادگی و رهبری کرد.
وی با بیان اینکه از سال ۴۲ تا به امروز این درخت تناور انقلاب اسلامی مراحل و تطوری را طی کرده است، ابراز کرد: این تقسیمات رسالت حوزه و شما حوزویان را سنگینتر میکند. لذا در همین راستا باید بگویم، ریشههای انقلاب در صدر اسلام و عاشورا و عصر امام صادقین و عصر غیبت صغری و عصر علما است اما طلوع خورشید امام در قم یک مرحله نو و بی نظیر در تاریخ اسلام و حوزههای اسلام به شمار می اید هرچند تاریخهای بی نظیری همچون حرکت خواجه نصیرالدین در عصر مغول را شاهد میباشیم اما تاریخ انقلاب اسلامی کاملاً متمایز از تواریخ نهضتهای اسلامی است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه امام راحل تطور عظیم تاریخی به شمار میآید، ادامه داد: شوری که امام (ه) در میان مردم افکند و شاگردانی که در مسیر ایشان تربیت شدند و ادبیات و گفتمان دو سال اول در سال ۴۲ و ۴۳ یک دوره آغازین نهضت میباشد و در آن دوره افرادی که وارد میدان شدند بسیار ارزشمند هستند چرا که سینه تاریکیها را شکافتند و پایه گذار نهضت اسلامی شدند و پس از آن چهارده سال دوران تبعید امام است که با زندانهای طولانی و فشارهای غیرقابل وصف همراه شده است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: اولین روزی که سال ۱۳۵۰ وارد فیضیه شدم شاهد برخورد نیروهای ساواک و پهلوی با حجره نشینان فیضیه بودم، طلاب جمع میشدند و شعار میدادند و هر هفته در فیضیه برخورد ساواک با طلاب جوان وجود داشت. سال ۵۴ سال بسیار مهمی بود که حرکت بزرگی در فیضیه رخ داد و به خیابانها کشیده شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه فیضیه به عنوان کانون و محور اعتراضات علیه شاه دو سال کامل تعطیل شد، تصریح کرد: در شب عید فطر سال ۵۴ دستگیر ابتدا به اداره ساواک در خیابان ایستگاه فعلی بردند و سپس به شهربانی قم واقع در خیابان باجک بردند و مورد شکنجه و بازجویی قرار دادند که پس از چند روز با وساطت آیت الله حائری مرا آزاد کردند.
آیت الله اعرافی اظهار کرد: هر روز احتمال دستگیری و شکنجه بود ولی همه نسل جوان آن روز حوزه عشق به امام (ره) داشتند و عشق توصیف ناچیزی در مقابل عشق و جانفشانی نسبت به امام بود و عشق به آقا سید روح الله حاکم بر قلبها بود و جانشان را برای آرمانهای امام در کف دست گرفته بودند.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنان خود به جزوه جهاد اکبر امام خمینی (ره) اشاره کرد و گفت: جزوه جهاد اکبر امام (ره) برای دستگاه شاهنشاهی سنگین بود، عزاداریهای عاشورای قم در این مقطع بسیار فوق العاده، شورانگیز و اثرگذار بود و زمام کار از دست ساواک و شهربانی آن وقت خارج میشد و نوحهها و عزاداریها فوق العاده حماسی و جذاب بود و ای کاش از آن دوران فیلمهایی به یادگار مانده بود.
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به جریان تبلیغ حوزه در عصر انقلاب تاکید کرد: جمع زیادی از طلاب در فرصتهای تبلیغی اندیشه و افکار امام (ره) را در سراسر نقاط کشور انتشار میدادند و زمینه انقلاب و آگاهی و بصیرت را فراهم میکردند. در همین زمینه سخنرانی چهلم آقا مصطفی را بارها بشنوید جرقه انقلاب را در این سخنرانیها می دانم که انسان ساز و اخلاقی است، همچنین سخنرانی امام (ه) در فیضیه که دنیا را تکان داد و همه چیز را زیر و رو کرد.
مدیر حوزههای علمیه با بیان اینکه امام خمینی (ره) انقلاب را مردمی میدانستند، اظهار داشت: کسی فکر نمیکرد انقلاب به ثمر برسد اما امام (ره) با پشتوانه مردمی و توکل بر خدا دستگاه ظلم را فرو ریخت.
کد خبر 6086446