اندر حکایت آزمون جامع دکتری
تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۵۲۱۸۱
بدون تردید، آزمون و امتحان، نه تنها مرحله‌ای مهم و ضروری در فرایند آموزش، بلکه سنتی الهی در زندگی بشر است؛ همچنین فلسفۀ آزمون‌ها، شناخت فرد و محک زدن او در آن چیزی است که برای رشد و تعالی وی لازم بوده و پیش از آن فراگرفته است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، بدون آزمون چگونه می‌توان تعیین کرد که آیا فراگیر، معیارهای کمی و کیفی آموزش را کسب کرده است یا خیر؟ اساساً آزمون‌ها نوعی غربالگری در امر آموزش محسوب می‌شود، اما نکته مهم این است که این غربالگری باید هم شامل سطح دانش آموخته شده فراگیر و هم روش آموزش استادان و مربیان و هم خود آزمون باشد و این میسر نخواهد بود مگر آنکه فراگیر، معلم یا استاد، روش آموزش و نیز نظام آموزشی، مبتنی بر اهدافی حرکت کنند که در نهایت، نه تنها آزمون به رسالت سه گانه خود عمل کرده باشد، بلکه تأثیر آن بر ارتقا و بهبود فرایند یاددهی و یادگیری و مهمتر از همه اثربخشی این آموزش در زندگی فردی و اجتماعی و توسعه علم نیز محسوس باشد و صد البته پیش‌نیاز آن نیز درک این اصل مهم است که تحلیل آزمون، از خود آزمون مهمتر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قطعاً تحلیل منطقی و مبتنی بر اصول علمی، می‌تواند به بهبود هر چه بیشتر خود آزمون هم کمک کند. یادمان باشد که در فرایند آموزش، باید به موازات توسعه دانش و مهارت فراگیر، روش‌های آموزشی و آزمون گیری هم تحول پیدا کرده و بهتر شود، چرا که اینها مؤلفه‌های متأثر از همدیگر است و هر چقدر روش آموزش بر اساس تحلیل آزمون بهتر شود، روش آزمون‌گیری هم مناسب‌تر خواهد شد و به تبع آن یادگیری و آموزش نیز متأثر از این بهبود روش‌ها به رشد و ارتقای مناسبی خواهد رسید.
طبق این روال، فراگیر بهتر می‌آموزد چون به روش بهتری آموزش می‌بیند؛ آموزش دهنده نیز از تکرار روش‌های قالبی اجتناب کرده و روش‌های نوینی را به کار می‌گیرد که البته به توسعه مهارتی و خلاقیت او افزوده خواهد شد و نظام آموزشی هم از قید و بند بعضی سنت‌ها و روش‌های کلیشه‌ای فاصله می‌گیرد و جان تازه‌ای در آموزش دمیده می‌شود؛ در واقع اینها همگی قطعات یک پازل هستند که اگر با دقت کنار هم چیده شوند، تصویر جامعه‌ای بالنده و توسعه یافته را ترسیم می‌کنند.
اگر یک نظام آموزشی بخواهد نقش تعیین کننده و مثبت خود را در جامعه به منصه ظهور برساند، چاره‌ای ندارد مگر آنکه در روش‌های خود و مهمتر از همه فلسفه وجودی هر یک از قطعات این پازل، تأمل کند و ببیند تا چه اندازه متناسب با مقتضیات و نیازهای جامعه است و آیا جایگزین‌های بهتری برای آن وجود دارد یا خیر؟ به عنوان مثال اگر آموزش آنلاین در بعضی از دروس نه تنها لطمه‌ای به فرایند آموزش نمی‌زند، بلکه آن را بهتر هم می‌کند، باید در روش آموزش خود تجدیدنظر کرده و این نوع آموزش را جایگزین روش سنتی کلاس درس در یک فضای فیزیکی محدود کنند.
این تغییر و تحول نه تنها قادر خواهد بود کیفیت یاددهی و یادگیری را بهبود بخشد، بلکه عامل ترغیب کننده‌ای برای ایجاد تنوع در دیگر بخش‌های نظام آموزشی هم خواهد شد و این گونه است که با یک فضای آموزشی متنوع، رو به جلو و قاعده‌مند روبرو خواهیم شد که توانسته است بعضی از سنت‌های منسوخ را در هم شکسته و به نوسازی امر آموزش بپردازد.
این مقدمه در واقع مدخلی بود بر این بحث که در آموزش دانشگاهی ما و به خصوص در مقطع دکتری، نه تنها همان روش در شیوه آموزش، آزمون و حضور و غیاب برقرار است که در مقاطع پایین‌تر به صورت سنت و رسمی معهود و غیرقابل تغییر ادامه می‌یابد، بلکه آزمون دیگری هم بر آن افزوده شده است که گویی از عنوان پرطمطراق و دهان‌پرکنی که دارد، جایگاهی خاص و مهم پیدا کرده است، گویی تجدید خاطره کنکور ورودی است که نبودنش به معنای زیر سوال بردن کل فلسفه وجودی مقطع دکتری است.
آری صحبت از "آزمون جامع" است؛ آزمونی که دانشجوی دکتری را که باید وقت و انرژی خود را برای نوشتن رساله‌ای درخور و کاربردی برای گره‌گشایی از جامعه بگذارد، هدر داده و دانشجو را وادار می‌کند تا بعضی از همان دروسی را که در ترم‌های قبلی با موفقیت گذرانده، دوباره با صرف زمان یک ترم کامل، دوباره به صورت کتبی و شفاهی، آن هم در فاصله زمانی دو یا سه روز به طور فشرده آزمون دهد تا صلاحیت ورود به ترم بعدی و نگارش رساله خود را پیدا کند.
حال سوال این است که آیا این نظام آموزشی از نتیجه آزمون‌هایی که در پایان ترم دوم و سوم دکتری از دانشجو گرفته می‌شود، مطمئن نیست یا به طور کلی دو بار آزمون دادن، میزان یادگیری، دانش و مهارت دانشجویان را بیشتر می‌کند و یا اساساً این آزمون جامع، سنت و رسمی آکادمیک است که گویی نبودنش، خلائی جدی و لطمه‌ای جبران ناپذیر به ساختار این مقطع وارد خواهد کرد؛ بدون آنکه چرایی و فلسفه وجودی این نوع آزمون روشن باشد.
درگیر ساختن نه تنها دانشجو بلکه استادان و نظام آموزشی با چنین آزمونی آن هم برای یک ترم تحصیلی، چه معنا و مفهومی دارد و از نظر علمی و آموزشی چه کارکرد مثبتی برای رشد و توسعه نظام آموزشی جامعه خواهد داشت؟ آیا تا کنون مسئولان امر در حوزه آموزش عالی، ضرورت وجودی این نوع آزمون را تحلیل و بررسی کرده و تحقیقی مبسوط در خصوص لزوم برگزاری این آزمون در بهبود وضعیت علمی دانشجویان دکتری که آماده ورود به حوزه نگارش رساله و انجام پژوهش خود هستند، داشته‌اند؟ آیا می‌توان گفت بدون گذر از این خوان، ورود دانشجو به رساله نویسی، به این دلایل محکم، نادرست است؟ آیا می‌توان گفت اخذ مدرک دکتری بدون گذراندن امتحان جامع، همان خالکوبی تمثال شیر بی یال و دم و شکم است؟
آیا بهتر نیست یا وقت آن نرسیده است به جای ایجاد این دغدغه آماده شدن برای آزمون جامع در دانشجویان که آن قدر انرژی و وقت و مهمتر از همه انگیزش تحصیلی را فرسوده می‌سازد و رمق آن‌ها را برای ورود به ترم بعدی که انجام پژوهش و نوشتن رساله است، می‌گیرد، گزینه‌های بهتری را جایگزین کنیم؟ گزینه‌هایی مثل:
- شرکت در دوره‌ها یا کارگاه‌های آموزشی مرتبط با رشته تحصیلی خود یا موضوعی که به عنوان پایان نامه مدنظر دارند؛ از این طریق، بنیه اجرایی و عملی آن‌ها هم تقویت شود و بهتر آماده ورود به بازار کار یا عرصه کاربردی تخصص خود شوند و ارائۀ مقاله یا محصولی که نشان دهنده انجام این امر از سوی دانشجو باشد.
- شرکت در همایش‌ها و سمینارهای علمی مرتبط با رشته یا موضوع پایان نامه خود با ارائه مقاله؛ با این کار دانشجویان حضور در محافل علمی را بهتر تجربه کرده و ضمن آشنایی با دیگر حوزه‌های علمی رشته خود، زمینه آشنایی و همکاری بین متخصصان نیز فراهم می‌شود.
- تألیف یا ترجمه کتاب‌های جدید و علمی با تائید استادان خود؛ این کار نه تنها باعث می‌شود تا دانشجویان در حوزه تخصصی خود به جستجوی بیشتر منابع و مطالعه آن‌ها بپردازند، بلکه به تولید محصولات علمی نیز کمک می‌کند.
- خدمت‌رسانی داوطلبانه و رایگان به جامعه در زمینه تخصص خود؛ از این طریق، دانشجویان دکتری نه تنها دِین خود را به جامعه تا حدودی ادا می‌کنند و احساس تعلق اجتماعی‌شان را افزایش خواهند داد، بلکه جامعه نیز از وجود آن‌ها منتفع خواهد شد و روحیه جهادی در حوزه علم نیز معنای تازه‌ای می‌یابد.
این نوشتار، دغدغه‌ای بود که مدتها است در ذهن نگارنده پرسه می‌زند و امیدوار هستم لااقل علامت سوالی در ذهن مسئولان آموزش عالی ایجاد کند که آیا آزمون جامع، بر اساس شواهد علمی و دقیق، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و قبولی در آن سند محکمی است بر شایستگی دانشجو برای ورود به امر پژوهش و رساله نویسی، یا اینکه سنت و رسمی به جا مانده از قبل استکه جایگزینی برای آن وجود ندارد و دانشجو، استاد و نظام آموزشی باید این رسم را گردن نهند و لب به شکایت نگشایند؟
یادداشت از: احسان کاظمی، دانشجوی دکتری روانشناسی
کد خبر 422303منبع: ایمنا
کلیدواژه: آزمون کنکور دکتری دانشگاه آزاد اسلامی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق نظام آموزشی آزمون جامع خواهد شد روش آموزش نه تنها روش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۵۲۱۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام اصلاحات دفترچه راهنمای انتخاب رشته دکتری سال ۱۴۰۳
پیرو انتشار دفترچه راهنمای انتخاب رشته (شماره ۲) آزمون ورودی دکتری (Ph.D) نیمه‌متمرکز سال ۱۴۰۳ در تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۸، ضمن اعلام اصلاحات جدید مربوط به دفترچه راهنمای یاد شده «به شرح زیر» به اطلاع می‌رساند، داوطلبان مجاز به انتخاب رشته در آزمون فوق می‌توانند در مهلت مقرر پس از مطالعه دقیق دفترچه راهنمای فوق و مندرجات این اطلاعیه، تا پایان روز چهارشنبه به‌تاریخ ۱۴۰۳/۰۲/۰۵ به درگاه اطلاع‌رسانی این سازمان مراجعه و نسبت به انتخاب رشته خود اقدام کنند.
در ضمن آن دسته از داوطلبانی که قبلاً نسبت به انتخاب کدرشته‌محل‌های تحصیلی اقدام کرده‌اند، می‌توانند در صورت تمایل تا تاریخ فوق، نسبت به مشاهده و ویرایش کدرشته‌محل‌های انتخابی خود اقدام کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی دانشگاه و كنكور
هیچ کسی مثل بازیگران بی اخلاق و بی تعهد نیست ؛ اگر پول باشد هر کاری می‌کنند !