به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

رسوم جالب مردمان قدیم قم در ماه مهمانی خدا

تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۶۵۵۱۰

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم ، مردم قم در  ماه مبارک رمضان آداب و رسوم خاصی داشتند که بسیاری از آن‌ها به فراموشی سپرده شده است.

در واقع بسیاری از آداب و رسوم مردم قم در ماه مبارک رمضان که برخی از آن‌ها منحصر به این استان بود، رنگ باخته که مهم‌ترین دلیل آن می‌تواند مشغله‌ها و ملاحظات زندگی شهرنشینی باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کلوخ اندازون

یکی از این آداب و رسوم، «کلوخ اندازون» نام داشت که محمد قاضی،پژوهشگر تاریخ قم درباره این رسم اظهار کرد: طبق این رسم، در شب آخر ماه شعبان، مردم در جوی آب که کنار امامزاده شاه محمد قاسم(ع) وجود داشت و به «خندق» معروف بود کلوخ‌هایی پرت می‌کردند و از خداوند برای روزی گسترده و کمک در ماه مبارک رمضان مدد می‌گرفتند.

او بااشاره به رسم مردم قم در شب ۲۷ ماه مبارک رمضان، افزود: در این شب مردم حتماً باید کله پاچه می‌خوردند و خانم‌ها هم در مساجد یا منازل جمع می‌شدند و مراسم حناگذاری و یا مراسم جشن داشتند.

قاضی با اشاره به علاقه کودکان به روزه داری، بیان کرد: بچه‌ها در سنین پایین خیلی علاقه داشتند که خود را روزه دار جلوه دهند و این یک ارزش محسوب می‌شد.

این پژوهشگر تاریخ قم تأکید کرد: در زمان‌های گذشته به این صورت ساختمان سازی نبود و معمولاً با درشکه برای رفت و آمد استفاده می‌کردند. یکی از دلایل ایجاد گلدسته‌ها این بوده که چراغ‌هایی روی آن می‌گذاشتند تا کسانی که گم شده‌اند راهشان را پیدا کنند. در ایام ماه مبارک رمضان کسانی که صدای بلندی داشتند بالای همین گلدسته‌ها دعای سحر و اذان و مناجات می‌خواندند که در اصطلاح به آن‌ها «پیش خوان» گفته می‌شد.

قاضی با اشاره به اهمیت بیدارکردن مردم برای سحر در گذشته، تصریح کرد: در میدان نو که همان میدان شهید مطهری فعلی است هنگام سحر و افطار، توپ شلیک می‌کردند و مردم می‌فهمیدند که زمان افطار و سحر است.​

​پژوهشگر و نویسنده قمی با اشاره بر غذاهایی که بیشتر در ماه مبارک رمضان تهیه می‌شد، گفت: نان کنجدی در ماه رمضان یکی از مهم‌ترین غذاها بود و از بوی این نان و زولبیا می‌توانستیم حدس بزنیم که ماه رمضان در راه است.

سنت قدیمی طبل زنی در سحر

حسن اعرابی،خوشنویس و پژوهشگر قمی می گوید: شاعران مختلف از رمضان و روزه بسیار در اشعارشان یاد کرده‌اند، از جمله عباس صبوری قمی شاعر معروف قم که در اشعارش از ماه رمضان یاد کرده است.

او  با تشریح برخی آداب و رسوم مردم در ماه رمضان، افزود: ماه رمضان در قم حال و هوای بسیار زیبایی داشت و با همه ماه‌های سال فرق می‌کرد و در همه خانه‌ها مراسم بود.

او تاکید کرد: دعای جوشن کبیر در همه شب‌ها خوانده می‌شد و مختص شب‌های قدر نبود و این سبب می‌شد که بچه‌ها هم در کودکی این دعا را حفظ باشند.

اعرابی با تاکید بر اهمیت توجه به همسایه در ماه رمضان، تصریح کرد: مردم در گذشته همه در خانه‌هایشان برای افطار و سحر اذان می‌گفتند که دیگران از زمان افطار و سحر مطلع شوند و این تبدیل به عادت شده بود.

این قم پژوه از رسم طبل زنی هنگام سحر در محله‌های قم یاد کرد و گفت: عده ای از مردم به صورت داوطلبانه برای بیدارکردن همسایه‌ها و اهالی محل طبل زنی می‌کردند. سحرخیزی در ایام ماه رمضان عادت زیبایی بود که همه اهالی خانواده با هم در آن شریک بودند و سحر تنها مختص افراد روزه دار نبود.

شب نشینی بعد از افطار در پشت بام منازل

اقدس کاظمی شاعر و نویسنده قمی درباره حال و هوای مردم قم در ماه مبارک رمضان، می گوید: در گذشته خانواده‌ها در محلات دور هم جمع بودند و اهالی محل همگی با هم قوم و خویش بودند و در ایام ماه مبارک رمضان معمولاً در کنار هم بودند.

 

این عضو بنیاد قم پژوهی با اشاره به رسم شب نشینی در ایام ماه مبارک رمضان، تاکید کرد: در گذشته که پشت بام خانه‌ها به هم متصل بودند، بعد از افطار، اهالی روی پشت بام‌ها جمع می‌شدند و به دلیل گرمای شدید هوای قم در آن زمان کاهگل ها را با نم آب خیس می‌کردند که قدری هوای مطبوع و خنک در فضا حکمفرما شود.

کاظمی عنوان کرد: مردم قم شب‌های ماه رمضان را معمولاً تا صبح نمی‌خوابیدند، بعد از افطار را به شب نشینی می‌گذرانند و بعد از آن هم برای سحر تدارک می‌دیدند. بعد از سحر هم نماز را در حرم و مساجد اقامه می‌کردند و سپس به مراسم قرائت قرآن می‌رفتند.

این عضو بنیاد قم پژوهی، «چهل کچلون» را یکی از بازی‌های قمی عنوان کرد که بچه‌ها در شب نشینی ها بازی می‌کردند و افزود: بچه‌ها در گذشته در زمان گرمای طاقت فرسا و برای اینکه روزه را بتوان تحمل کرد زمانی از روز را در سرداب‌ها می‌گذراندند و بازی می‌کردند.

او ادامه داد: در ایام ماه مبارک رمضان مناجات‌های زیبایی از بالای گلدسته‌های حرم خوانده و در محله‌ها پخش می‌شد. در آن زمان رادیو تازه آمده بود که با صدای آقای ذبیحی دعای سحر به گوش مردم می‌رسید.

کاظمی با بیان اینکه مردم قم در گذشته به اقامه نماز در حرم به خصوص در ایام ماه مبارک رمضان بسیار تاکید داشتند، بیان کرد: نمک، خرما و آب جوش از ملزومات افطار بود و معمولاً روزه خود را با آب جوش یا نمک باز می‌کردند؛ چیزی که امروز علم به آن رسیده است و قبل از صبحانه و زمانی که شکم خالی است خوردن آب جوش توصیه شده است.

این نویسنده و شاعر قمی با اشاره به اهمیت صله رحم و دید و بازدیدها در ماه رمضان در استان قم، تاکید کرد: شب نشینی های ایام ماه مبارک رمضان هم با خوراکی‌هایی مثل زولبیا، خرما و چای در عین سادگی برگزار می‌شد.

انتهای پیام/ش

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: رمضان 99 مناسبت های مذهبی مردم شناسی ایام ماه مبارک رمضان ماه مبارک رمضان ماه رمضان آداب و رسوم مردم قم شب نشینی بچه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۶۵۵۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تغییر ناگهانی آمار پربیننده ترین برنامه ماه رمضان تلویزیون / محفل چگونه صدرنشین شد؟

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، رسانه ملی سالهاست در ماه مبارک رمضان با تأمین و ارائه برنامه‌های متنوع فرهنگی و مذهبی برای مخاطبان سعی دارد پاسخگوی نیازهای مردم در این ایام باشد و هر ساله در پایان ماه مبارک، مرکز تحقیقات صدا و سیما رمضان بر اساس نظرسنجی‌هایی که از قشرهای مختلف مردم انجام می‌شود، پرمخاطب ترین برنامه‌های سیما را اعلام می‌کند.

بیشتر بخوانید: «زندگی پس از زندگی» و «محفل» در صدر پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیون/ vod ها نرخ برنامه‌سازی را افزایش داده‌اند

امسال نیز با اتمام ماه مبارک رمضان و طبق روال سالهای گذشته، برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون به ترتیب اول(پرمخاطب ترین) تا سوم اعلام شد و برای پنجمین بار نیز، ویژه برنامه «زندگی پس از زندگی» که از شبکه چهار سیما و در ساعات نزدیک به افطار پخش می شود به عنوان پرمخاطب‌ترین برنامه رکورددار معرفی و کسب مقام نخست پربیننده‌ترین برای این برنامه بارها از بخش‌های خبری شبکه‌های خبری سیما نیز اعلام شد.

اما تنها پس از گذشت سه روز از اعلام رسمی این گزارش در بخش خبری ساعت ۲۱ شبکه اول سیما، مورخ شنبه ۲۵ فروردین‌ماه و گذشت یک هفته از ماه مبارک رمضان، امروز در جریان برگزاری نشست خبری تعدادی از مدیران رسانه ملی با اصحاب رسانه به طور ناگهانی این آمارها تغییر کرد و محسن شاکری نژاد، رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما بر خلاف تمام نظرسنجی‌های قبلی اعلام شده، اعلام کرد:«در آخرین نوبت نظرسنجی انجام شده، «محفل» پرمخاطب‌ترین شد و در دو نظرسنجی قبلی، «زندگی پس از زندگی» در صدر بود که در آخرین نوبت، «محفل» بالا آمد و «محفل» ۲۷.۹ درصد و «زندگی پس از زندگی» ۲۷.۱ درصد مخاطب داشتند».

حال با این تغییر عجیب و ابهام برانگیز نتایج آماری، ممکن است پرسش‌هایی برای مخاطبان تلویزیون مطرح شود که:

۱- چرا نظرسنجی‌های انجام شده در سالهای گذشته پس از اعلام رسمی تغییری نداشته‌اند؟

۲- چرا پس از یک هفته از اتمام ماه رمضان و پس از اعلام رسمی قبلی (که دو روز پس از پایان رمضان و برای چندمین بار از شبکه های سیما اعلام شده بود زندگی پس از زندگی جایگاه پربیننده ترین برنامه را کسب کرده) به ناگاه این آمارها تغییر کرده؟

۳- آیا شیوه نظرسنجی‌ها در مرکز تحقیقات صدا و سیما طی یک هفته گذشته تغییر کرده است؟

۴- در مدتی که از ماه مبارک رمضان گذشته و هیچ یک از این دو برنامه پخش نمی‌شوند، قاعدتا تغییری در بینندگان و مشاهده برنامه‌ها رخ نمی‌دهد، پس آمارها چگونه تغییر کرده‌اند؟

۵- پدیدار شدن تفاوت یک شبه بین نتایج این دو برنامه(آن هم در حد دهم درصد) چگونه و بر اساس کدام نظرسنجی یا روشی صورت گرفته که از نظرسنجی قبلی درست تر است؟

۶- اگر گفته شود، «تمام نظرسنجی‌های قبلی که حین و در پایان رمضان به نفع زندگی پس از زندگی اعلام شد صحیح نبوده و نظرسنجی فعلی صحیح است» آنگاه این پرسش مطرح می‌شود که پس چه تضمین و اعتباری برای صحت دیگر نظرسنجی های مرکز تحقیقات وجود دارد؟

۷-اگر « نظرسنجی های قبلی که حین و در پایان رمضان در مورد برنامه زندگی پس از زندگی اعلام شد، درست بوده‌اند» آنگاه این پرسش مطرح می‌شود که چگونه و چرا پس از گذشت هفت روز از ماه مبارک رمضان که این دو برنامه پخش نمی‌شوند آمارگیری جدید انجام شده است؟.

حال باید دید وقتی قرار است کمتر از ۲۴ ساعت دیگر، جلسه سالانه تقدیر از برنامه‌های رمضانی امسال با حضور تهیه کنندگان برنامه‌ها و برخی مدیران در سازمان صدا و سیما برگزار شود، آیا پاسخی به مخاطبان ارائه خواهد شد؟.

منبع: فارس

انتهای پیام/

کد خبر: 1227502 برچسب‌ها سازمان صدا وسیما