به نقل از «آنا»

تصویر مدافعان پهنه دریا بر پرده نقره‌ای/ نگاه سینمای ایران به حماسه‌های دریایی چگونه است؟

تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۹۴۵۰۶۱

دفاع از قلمرو آبی کشور، سوژه چند فیلم ماندگار در سینمای ایران بوده است.

به‌گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، حادثه تلخ شهادت 19 تن از پرسنل غیور و فداکار نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حادثه شناور کنارک،  سند دیگری از جانفشانی و ایثار غیورمردانی شد که در پهنه  دریا مدافع مرزهای این خاک پاک هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قلمرو دریایی ایران از گذشته‌های دور تاکنون همواره چشم طمع  استعمارگران و دشمنان این آب و خاک را به خود جلب کرده است.از مقاومت در برابر هجوم پرتغالی‌ها در عصر صفوی تا حماسه رئیسعلی دلواری و دلیران تنگستان و سرانجام  حضور دلیرانه شیرمردان نیروی دریای سپاه و ارتش  بر پهنه آب‌های خلیج فارس در هشت سال دفاع مقدس همگی صفحات افتخارآمیز این کتاب هستند.

در این بین، آثار سینمایی  تنها گوشه‌ای از این فداکاری‌ها و حماسه آفرینی‌ها را روی پرده برده‌اند و همچون بسیاری از عرصه‌های دیگر سینمای ما هنوز تا رسیدن به  آماری قابل قبول در تولیدات مربوط به حضور جان‌برکفان نیروی دریایی ارتش و سپاه و اصولاً فیلم‌های دریایی با محور مقامت و دفاع راه درازی در پیش دارد. در ادامه، تعدادی از تولیداتی که با این موضوع ساخته شده‌اند را از نظر می‌گذرانیم.

جنگ نفتکش‌ها

محمد بزرگ‌نیا که با ساختن سه فیلم کشتی آنجلیکا، جنگ نفتکش‌ها و راه آبی ابریشم به عنوان کارگردان دریایی سینمای ایران شناخته می‌شود، در سال 1372 فیلم جنگ نفتکش‌ها را با فیلمنامه‌ای از خود و تهیه‌کنندگی غلامرضا موسوی جلوی دوربین برد.

 مجید مظفری، عزت‌الله انتظامی، جمشید جهانزاده، فاطمه گودرزی، محمود عزیزی، ژاله علو و فیروز بهجت محمدی بازیگران این فیلم خوش‌ساخت هستند.

این فیلم بر اساس رویداد واقعی جنگ نفتکش‌ها در اواخر دوران دفاع مقدس ساخته شده است.محمد بزرگ‌نیا برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی دوازدهمین دوره جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد. موسیقی این فیلم اکشن نیز ساخته زنده‌یاد بابک بیات است.

در داستان این فیلم می‌خوانیم: در اواخر جنگ تحمیلی،  دامنه جنگ به خلیج فارس نیز کشیده شده و گشتی های نفت‌کش ایرانی مورد حمله  دشمن قرار می‌گیرند. در این میان یک ناخدای جوان( مجید مظفری) تصمیم به عبور کشتی نفت‌کش از تنگه هرمز می‌گیرد و برای این کار از ناخدایی بازنشسته ولی پرتجربه کمک می‌خواهد.

ناخدای پیر در ابتدا تمایلی برای انجام این کار ندارد اما سرانجام می‌پذیرد و آنها باوجود دسیسه‌ها و حملات دشمن موفق به عبور نفت‌کش غول‌پیکر از تنگه هرمز و رساندن محموله آن به کشور هلند می‌شوند.

 افق

فیلم سینمایی افق به نویسندگی و کارگردانی زنده‌یاد رسول ملاقلی‌پور محصول سال 1367 و از آثار ماندگار سینمای دفاع مقدس است. جهانبخش سلطانی، سید جواد هاشمی، حبیب‌الله الهیاری و مهرزاد نوشیروانی بازیگران اصلی این فیلم هستند.

داستان این فیلم در دوران دفاع مقدس می‌گذرد؛ گروهی از غواصان بسیج و سپاه پاسداران برای انهدام سکوی الامیه تجهیز می‌شوند. رزمنده‌ای به نام نصرت به تنهایی به مأموریت شناسایی و عکس‌برداری از اسکله می‌رود. همرزم او، احمد، که می‌داند نصرت بیمار است به دنبال او روان می شود. آن ها به محاصره ی دشمن درمی آیند. احمد نصرت را فرار می دهد و خود دستگیر و کشته می شود. با اطلاعاتیک ه نصرت در اختیار رزمندگان قرار می‌دهد‌، اسکله الامیه منهدم می‌شود.

 افق دارای سکانس‌های مؤثر و ماندگاری است که با موسیقی جذاب محمدرضا علیقلی برای مخاطبان جذابیت بیشتری یافته است.

پی 22

فیلم سینمایی «پی22» با نام قبلی «مرواریدهای خلیج فارس»  به کارگردانی حسین قاسمی جامی محصول سال 1393 سینمای ایران است.

این فیلم، حماسه «ناوچه جوشن» نیروی دریایی ارتش در دوران دفاع مقدس را به تصویر کشیده است. ناوچه جوشن در دوران دفاع مقدس مأموریت‌های موفقیت‌آمیز زیادی را در دفاع از آب‌های سرزمینی و همچنین تأمین امنیت کشتی‌های نفتی و تجاری جمهوری اسلامی ایران را پشت سر می‌گذارد.این ناوچه در 29 فروردین 1367، در نبردی نابرابر، در دفاع از یکی از سکوهای مهم نفتی به محاصره نیروی دریایی آمریکا و تعدادی از هواپیماهای دشمن در می آید همه کارکنان آن جز یک نفر به درجه رفیع شهادت نائل می آیند.

این فیلم روایت آن حماسه از زبان هادی، فرمانده تکاوران نیروی دریایی ارتش(هادی ساعی) برای نویدپسر فرمانده شهید ناوچه جوشن است.امین حیایی نقش ناخدا محمدیفرمانده اوچه جوشن  وافسانه بایگان در نقش زهرا همسر ناخدا محمدی  بازیران این فیلم هستند.

من، پدرم، دریا

«من، پدرم، دریا» فیلم تلویزیونی به کارگردانی مهرداد خوشبخت به تهیه کنندگی مهدی تربتی فرد و محصول سیما فیلم است که با مشارکت نیروی دریایی جمهوری ایلامی ایران  در سال 1394 تولید شده است.

قصه «من، پدرم، دریا» به قلم مشترک کریم خودسیانی و حمزه صالحی که با مشارکت نیروی دریای ارتش جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفتکش ایران ساخته می شود درباره پارسا، فرزند ناخدا یاور است که برای تصویربرداری از انتقال نفت توسط نفتکش به کشورهای خارجی، راهی سفری دریایی می‌شود. این در حالی است که به دلیل مقتضیات شغل پدر، پارسا همواره دچار تعارضات اساسی با او بوده اما حمله دزدان دریایی خلیج عدن به نفتکش ایران و عملیات موفق آمیز نیروی دریایی ارتش به فرماندهی ناخدا یاور با دزدان، محملی برای تغییر نگاه پارسا نسبت به پدرش می‌شود...

داریوش فرهنگ، محمود عزیزی، حسن جوهرچی، حسین مهری، افشین نخعی، سارنگ بهمنی، ساناز نیک نام، افشین طائی، امین سیدی، داود محمدی، ناهید ثناگو و مرتضی زارع دیگر بازیگران اصلی این فیلم هستند.

تصویربرداری این فیلم به طور کامل در جزیره خارک و بوشهر انجام شد و یک نفت کش غول پیکر و ناو جنگی روی آب‌های خلیج فارس از لوکیشن های اصلی این فیلم بودند

موج مرده

فیلمی به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا که در سال 1379 و پس از تجربه دو فیلم متفاوت «روبان قرمز» و «آژانس شیشه‌ای» ساخته شد.

در داستان فیلم «موج مرده» آمده است: سردار مرتضی راشد از فرماندهان نیروی دریایی که در آستانه بازنشستگی قرار دارد، درصدد گرفتن انتقام از ناو آمریکایی وینسنس می‌باشد. حبیب فرزند وی که بعلت دوری از پدر در دوران جنگ و کمبود محبت پدری روحیاتی متفاوت با پدرش دارد و در حین فرار از مرز آبی کشور به همراه دختری محلی به اسم سلما توسط گارد ساحلی دستگیر می‌شود و پدرش او را جهت تنبیه به کشتی سوخته میان دریا منتقل می‌کند.

فاطمه (همسر مرتضی) که به همراه سلما برای یافتن حبیب راهی کشتی شده بودند گرفتار طوفان می‌شوند که البته با نجات آن‌ها توسط نیروهای آمریکایی احتمال زنده بودن فاطمه و سلما قطعی می‌شود. راشد و یگان عملیاتی‌اش که در شب آخر تصدی وی به‌طور پنهانی قصد حمله به ناو ونیسنس را داشتند توسط نیروهای نفوذی از جمله عبدالله (برادر فاطمه) متوقف می‌شوند...

در موج مرده باردیگر شاهد آرمانگرایی خاص حاتمی‌کیا هستیم که در شخصیت راشد به خوبی جلوه‌گر است و این بار نه یک آژانس هواپیمایی که پهنه خلیج فارس بستر بروز این بغض‌های فروخفته می‌شود.

علاوه براین فیلم‌ها می‌توان به سکانس‌های ماندگار و جذابی از سریال «در چشم باد» نیز اشاره کرد که در آن مقاومت جانانه و مظلومانه تعدادی از سربازان نیروی دریایی ایران در مقابل هجوم متفقین در جریان جنگ جهانی دوم به نمایش درآمد. سکانس‌هایی که هجوم هواپیماهای شوروی و انگلستان به سواحل دریای خزر و خلیج فارس را با پرداخت هنرمندانه مسعود جعفری جوزانی به نمایش گذاشت.

انتهای پیام/4104/

منبع: آنا

کلیدواژه: سینمای ایران نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شناور کنارک حادثه شناور کنارک نیروی دریایی ارتش دوران دفاع مقدس سینمای ایران جنگ نفتکش ها خلیج فارس نفت کش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۹۴۵۰۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(ویدیو) فوجیان؛ بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین کشتی جنگی چین

نیروی دریایی ارتش چین تنها در ۱۲ سال سه ناو هواپیمابر ساخته است. لیائونینگ در سال ۲۰۱۲ و شاندونگ در سال ۲۰۱۹ معرفی شدند و فوجیان قرار است در سال ۲۰۲۴ یا ۲۰۲۵ وارد خدمت شود. فناوری مورد استفاده در دو ناو هواپیمابر اول که برای نمایش قدرت چین در خارج ساخته شدند، از فناوری پیشرفته ناوهای هواپیمابر عقب‌تر است. آن‌ها فاقد منجنیق پرتاب هواپیما هستند و در عوض از رمپ اسکی برای برخاستن هواپیماها استفاده می‌کنند.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

به گزارش عصرایران، اکنون، به نظر می‌رسد که ناو هواپیمابر فوجیان، به عنوان پیشرفته‌ترین کشتی جنگی چین تا به امروز، این وضعیت را تغییر خواهد داد.

فوجیان بزرگترین کشتی جنگی چین تا به حال محسوب شده و بنابر گزارش‌ها از فناوری پرتاب هواپیما الکترومغناطیسی جدید بهره می‌برد. این مشابه با آن چیزی است که نیروی دریایی آمریکا در جدیدترین ناو هواپیمابر خود، یعنی یو اس اس جرالد آر. فورد استفاده می‌کند. تلاش و پیشرفت مداوم در هوانوردی دریایی نشان دهنده اشتیاق چین برای تطابق یا حتی فراتر رفتن از توانایی‌های نیروی دریایی آمریکا است.

از خزیدن تا راه رفتن و دویدن

نخستین ناو هواپیمابر چین، لیائونینگ، در اصل برای اتحاد جماهیر شوروی ساخته شد. اما فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱، ناقص باقی ماندن این پروژه را به همراه داشت. این کشتی توسط یک تاجر هنگ کنگی از وارث آن، یعنی اوکراین، خریداری و به چین ارسال شد. این ناو هواپیمابر در چین تکمیل و برای خدمت در ارتش چین آماده شد.

لیائونینگ با ۳۰۶ متر طول و ۶۰ هزار تن وزن توانایی حمل حدود ۴۰ فروند هواگرد را دارد که شامل ۲۴ فروند جت جنگنده شنیانگ جی-۱۶ و ترکیبی از هلیکوپترهای ضد زیردریایی و چند منظوره می‌شود.

ناو هواپیماربر لیائونینگ از یک رمپ اسکی برای برخاستن هواپیما استفاده می‌کند. هواپیماها از جمله جنگنده جی-۱۶ پس سوز خود را روشن کرده و سپس از عرشه پرواز به سمت رمپ حرکت می‌کنند. سطح شیب دار هواپیما را به سمت آسمان پرتاب می‌کند و پس از آن نیروی بالابر و پیشرانه کنترل می‌شود تا هواپیما اوج بگیرد.

در شرایطی که ساده و کاربردی است، هواپیما باید سوخت و مهمات کمتری نسبت به برخاستن‌های عادی حمل کند تا با برخاستن از روی ناو دچار مشکل نشود. هواپیماهایی که فاقد پیشرانه‌های توربین پس سوز هستند نمی‌توانند از رمپ اسکی به پرواز درآیند زیرا امکان رسیدن به سرعت کافی برای نگه داشتن خود در هوا پیش از عبور از رمپ اسکی را ندارند.

شاندونگ، دومین ناو هواپیمابر نیروی دریایی چین، از بسیاری جهات یک رونوشت از نسل قبلی خود است، با این تفاوت که به طور کامل در چین ساخته شده است. شاندونگ تمامی کاستی‌های لیائونینگ را دارد، به ویژه استفاده از رمپ اسکی به جای منجنیق برای کمک به برخاستن جت‌های جنگنده. در شرایطی که ناوهای هواپیمابر آمریکا برای بیش از نیم قرن از منجنیق‌های بخار استفاده می‌کردند، چین تخصص لازم برای ساخت آن‌ها را نداشت.

منجنیق‌های بخار مدرن که در دهه ۱۹۵۰ معرفی شدند یک برگ برنده برای نیروی دریایی آمریکا بودند. بخار تولید شده در کشتی به سمت عرشه پرواز هدایت می‌شود، جایی که فشار را در پشت یک سری پیستون متصل به میله‌ای در عرشه پرواز ایجاد می‌کند. زمانی که پیستون‌ها رها می‌شوند، هواپیمای متصل به میله در امتداد شیارهای روی عرشه به سمت جلو حرکت می‌کند تا شتاب لازم برای برخاستن را کسب کند.

نیروی دریایی آمریکا بیش از ۷۰ سال است که از بخار استفاده می‌کند. نیروی بخار به ناوهای هواپیمابر اجازه می‌دهد هواپیما را با تسلیحات و سوخت بیشتری به پرواز درآورند که قدرت آتش و برد بیشتری به آن‌ها می‌بخشد. منجنیق‌ها که مستقل از نیروی هواپیما عمل می‌کنند، می‌توانند به برخاستن هواپیماهای دارای پیشرانه توربوپراپ کمک کنند.

اگر چین خواهان ناوهای هواپیمابر بهتر و کارآمدتر بود، باید نوعی از فناوری منجنیق را برای ناوهواپیمابر فوجیبان تکمیل می‌کرد. و این دقیقا همان کاری است که بنابر گزارش‌ها انجام شده است.

زیر عرشه‌ها

در سال ۲۰۱۷، نیروی دریایی آمریکا ناو هواپیمابر یو اس اس جرالد آر. فورد را به خدمت گرفت که کشتی پیشرو ناوهای هواپیمابر کلاس فورد محسوب می‌شود. این کشتی به سامانه پرتاب هواپیما الکترومغناطیسی (Electromagnetic Aircraft Launch System) یا به اختصار ایمالز (EMALS) مجهز است. این سامانه جایگزین منجنیق و فشار بخار شده و از الکترومغناطیس و انرژی جنبشی ذخیره شده استفاده می‌کند.

سیمکشی جایگزین کانال‌های بخار شده و سامانه را به گونه‌ای می‌توان تنظیم کرد تا برای پهپادها نیز قابل استفاده باشد. ایمالز در زمان جنگ می‌تواند برای برخاستن ۲۷۰ هواپیما در روز استفاده شود که ۳۳ درصد بیشتر از منجنیق‌های بخار است. همچنین، این سامانه به طور قابل توجهی کم صداتر است که موجب می‌شود زندگی ملوانان در کشتی کمتر استرس‌زا باشد.

نیروی دریایی آمریکا نخستین نیرویی در جهان بود که از سامانه الکترومغناطیسی استفاده کرد. در سال ۲۰۱۷، گزارش‌هایی حاکی از این که نیروی دریایی چین در حال برداشتن گام‌هایی بزرگ در جهت توسعه سامانه پرتاب الکترومغناطیسی خود است، منتشر شد. این گزارش‌ها با شک و شبهاتی همراه بودند زیرا سامانه ایمالز در ناو هواپیمابر فورد همچنان با برخی مشکلات فنی مواجه بود که رفع آن‌ها به چند سال زمان نیاز داشت.

چین خود را می‌رساند

اخبار مربوط به موفقیت سامانه شبه ایمالز در چین با ساخت سومین ناو هواپیمابر این کشور، یعنی فوجیان همزمان شد. این ناو هواپیمابر با ۳۱۶ متر طول طول دارد. فوجیان در زمان بارگیری کامل ۸۰ هزار تن وزن دارد. نه تنها طراحی و ساخت فوجیان به طور کامل در چین صورت گرفته است، بلکه بزرگترین کشتی جنگی این کشور تا به امروز نیز محسوب می‌شود.

همانند جرالد آر. فورد، فوجیان دارای یک عرشه پرواز زاویه دار است که به ناو هواپیمابر اجازه می‌دهد برخاستن و فرود هواپیماها را بدون این که هواپیمای ورودی و خروجی در مسیر یکدیگر قرار بگیرند، انجام دهد. همچنین، این کشتی جنگی دارای دو آسانسور برای انتقال هواپیما بین آشیانه و عرشه است. قابل توجه‌ترین پیشرفت فوجیان مجهز بودن آن به سه منجنیق است. در مقام مقایسه، ناو هواپیمابر فورد دارای چهار منجنیق است. موفقیت واقعی فوجیان در زیر عرشه پرواز نهفته است: این کشتی از منجنیق‌های الکترومغناطیسی نیز استفاده می‌کند.

سامانه پرتاب فوجیان ظاهرا با مدل آمریکایی متفاوت است. به نظر می‌رسد سامانه چینی با الهام از رانشگر خودروهای الکتریکی شکل گرفته و از یک چرخ لنگر و ویندینگ ویل برای ذخیره و آزادسازی انرژی استفاده می‌کند. پس از آزاد شدن، انرژی ذخیره شده از یک کابل فولادی برای کشیدن هواپیما روی عرشه و کمک به برخاستن آن استفاده می‌کند. چرخ لنگر و ویندینگ ویل از نظر فیزیکی به هم متصل نیستند، در عوض توسط یک کلاچ جریان گردابی که نیروی الکترومغناطیسی قوی ایجاد می‌کند، به یکدیگر پیوند می‌خورند.

در مقام مقایسه، سامانه آمریکایی همچنان پیشرفته‌تر است و قطعات متحرک کمتری دارد. این فقط شامل میله‌ای می‌شود که در کانال مغناطیسی حرکت کرده و هواپیما را همراه خود می‌کشد.

با این حال، استفاده از فناوری پرتاب الکترومغناطیسی یک دستاورد قابل توجه برای کشوری است که نخستین ناو هواپیمابر خود را تنها حدود ۱۲ سال پیش به خدمت گرفته است.

چین و به چالش کشیدن قدرت نیروی دریایی آمریکا

فوجیان احتمالا طی یک یا دو سال آینده وارد خدمت خواهد شد و تعداد ناوهای هواپیمابر چین را به عدد سه می‌رساند. در شرایطی که این تعداد در مقایسه با ناوگان ناوهای هواپیمابر آمریکا همچنان بسیار کم است، اما تداوم این روند با چنین سرعتی، می‌تواند خیلی زود این فاصله را جبران کند. چین به وضوح در تلاش است تا به سرعت و همزمان هم در کیفیت و هم کمیت به برتری دست یابد. حال، پرسش بزرگ این است: چرا؟

چین تمایل خود را برای ایجاد یک نیروی دریایی به اندازه کافی قدرتمند با هدف بیرون راندن آمریکا از غرب اقیانوس آرام پنهان نکرده است. این کشور همچنین استفاده از زور به منظور پیوستن دوباره تایوان به سرزمین اصلی چین را رد نکرده و ادعاهای ارضی توسعه طلبانه‌ای را در دریای چین جنوبی مطرح کرده است. این وضعیت مشابه دهه ۱۹۳۰ است، زمانی که یک قدرت دیگر آسیایی، یعنی ژاپن، یک نیروی دریایی بزرگ را برای ایجاد و حفظ یک امپراتوری شکل داد. سپس، تنها قدرت بزرگی که می‌توانست آن جاه طلبی‌ها را متوقف کند، آمریکا بود. ممکن است تاریخ در حال تکرار خود باشد.