نقد سریالهای رمضانی/ از مخاطب کلافه «سرباز» تا لحن درست شوخی «زیرخاکی»
تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۹۷۵۹۳۲
فارس نوشت: این روزها سریال های تلویزیونی به روال هرساله ماه مبارک رمضان مخاطبان را درگیر کرده اند و با توجه به اینکه بیشتر آنها از نیمه گذشته اند، می توان درباره آنها اظهارنظر کرد و آنها را مورد نقد و بررسی قرار داد.
در همین رابطه با «حسین سلطان محمدی» منتقد سینما و تلویزیون گفت و گویی کرده ایم که متن کامل آن را در ادامه می خوانید:
-در مجموع باید بگویم بین سریال های «زیرخاکی»، «بچه مهندس۳» و «سرباز»، «بچه مهندس۳» را محکم تر از سایرین می دانم و معتقدم «زیرخاکی» شبکه یک بهتر ساخته و اجرا شده است و «سرباز» هم کلافه کننده است!
** زیرخاکی و نقبی به انقلاب
تجربه کارهای جلیل سامان نشان می دهد که همیشه در کارهایش نقبی به انقلاب و اتفاق های قبل آن می زند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
** لحن شوخی «زیر خاکی» درست درآمده است
-اگر بخواهیم این سوال را پاسخ دهیم که آیا جلیل سامان در اجرا و درآوردن لحن کمدی و شیرین موفق عمل کرده است؟ باید بگویم بله، در این سریال پژمان جمشیدی و ژاله صامتی زوج بسیار خوبی درآمدند و انصافا خوب هم اجرا می کنند و در برخی سکانس ها به دلیل نداشتن تصویر، با بیان دیالوگ ها به کمک ریتم می آیند و همان دیالوگ ها را هم شیرین بیان می کنند.
تا به اینجای سریال قابل قبول است منهای یک مورد که در شب های گذشته به آن برخورد کردیم و باعث شد تعجب کنم. در این سریال دیدیم نیروهای انقلابی به سادگی مجموعه ای از اموال عتیقه را از خانه مصادره ای برداشتند و جلوی یکی از کاراکترها گذاشتند.
در سکانس بعدی یکی از بازیگران از کشویش یک جعبه درآورد که حاوی اسلحه بود! و آنقدر شوخی بود که مخاطب احساس کرد انگار شکلات است! و هیچ آموزشی درباره کار کردن با اسلحه نگفت و اتفاقا عده ای هم به خانه وارد شدند که خیلی توجیه نیستند و ... به نظرم داستان از وقتی وارد این فاز شد مقداری خراب شد.
** نقد گروه های مختلف در زندان
-در این سریال تحلیل و نقد گروه های مختلف در زندان را دیدیم و الان درست زمانی است که باید به انقلابیون بپردازد. آن زمان این افراد بیشتر در تکثیر و پخش اعلامیه فعالیت می کردند و غیر از این تصویری از بچه های انقلابی نداریم.
بعد از همه اینها یکباره می رسیم به بلاهت عجیبی که فقط به صرف اینکه یک فرد پرونده ای در زندان داشته نگهبان خانه مصادره ای می شود. در صورتی که خانه کناری پر است از محافظ های شبه کمیته ای و چنین موضوعی در روند داستان توجیه منطقی نداشت. البته از این بابت نگرانم و امیدوارم به جایی نرسد که با این فکاهی بازی که در این چند قسمت آخر درآورد، کاراکتر فریبرز باغمیشه برسد به مدل داستان فیلم بانوی داریوش مهرجویی!
** نشان دادن چهره انقلابیون در قالب کاریکاتور!
-به نظرم در این سریال کاریکاتور عجیبی از نیروهای انقلابی که تا پیش از این در همین سریال ها سالم بودند نشان داده و باید پرسید میان آدم های ساده چطور اعتماد می کنی و اسلحه را مثل نخود و لوبیا بین شان توزیع می کنی؟ مگر آن اطراف نیروی نظامی نیست؟ در این سریال اول انقلاب را با یک طور هرج و مرج دارد تعریف می کند و فکاهی را در نیروهای انقلابی به رخ می کشد.
** تغییر لوگوی سریال به زبان «عبری» و طرح یک سوال
-در نیمه های سریال به یکباره لوگوی زیرخاکی تغییر کرد و زبان لوگوی این سریال به زبان عبری شد. مفهوم و معنای این کار مشخص نیست! پرسشی دارم و آنهم این که آیا می خواهید صهیونیست ها را هم وارد بازی کنید؟ در سریال هایی مشابه همیشه یک کاراکتر زشت و بدقیافه یهودی وجود دارد که عتیقه می خرد! و احتمالا این دوستان هم به دنبال این هستند که کاری کنند تا لوگوی عبری روی داستان بنشیند. در مجموع داستان برایم از اولویت افتاد، در صورتیکه می توانست طرف را در زیرخاکی طبیعی نگه دارد و حوادث انقلاب را از طریق برادر او جلو ببرد.
** «بچه مهندس۳»، تا به اینجا خوب پیش رفته است
-سریال«بچه مهندس۳» به این دلیل که ادامه دو فصل قبلی است از این لحاظ خوب است و تا اینجا هم خوب پیش رفته است. نیروهای جوان دانشگاهی، دختر و پسر وارثین کارخانه، رقابت علمی، هک کردن کواد کوپتر و ... همگی مطلوب و پذیرفتنی است و به عنوان یک سریال اجتماعی می تواند ادامه پیدا کند.
تنها نکته ای که بعد از پخش نیمی از کار من را توجیه نمی کند حضور کاراکتر کامران تفتی است. چرا این شخصیت در داستان وجود دارد؟ اگر بحث منافع ملی است می توانست در قالب شرکت های دانش بنیان که یکسری پروژه ها را در دست دارند جلو بیاید. الان سریال تبدیل شده به یک کار پلیسی عجیب و غریب که کامران تفتی معلوم نیست با چه منطقی کواد کوپتر را نمی دهد؟
استاد بالا دستی که از او فرمان می برد، به او اعتماد دارد. حالا فرض بگیرید در یک ساختار دولتی بروکراتیک یک عده نفوذی داریم اما چرا نیروی نظامی به دکتر توفیقی اعتماد نمی کند و چرا کواد کوپتر را آزاد نمی کند؟ که دانشگاه را در مسیر دیگری ببرد؟
** برای همه رفتارها تعریف مشخصی وجود دارد
در حال حاضر داستان در مسیر اتفاق های خانوادگی اجتماعی و بدون غلو پیش می رود. عبادت، سلامت و نماز خواندن شخصیت ها از همان اول طبیعی بود و در قصه سریال برای همه رفتارها تعریف مشخصی وجود دارد. در میانه راه گزینه ای مثل مرضیه مقدم را سر راه جوادی قرار می دهد یعنی داریم می رسیم به گزینه جایگزین مژگان عباسی.
** حضور کامران تفتی در سریال بی منطق است
فضایی که کامران تفتی و آن جاسوس در آن هستند از ابتدا نباید مطرح می شد. از طرفی رشته هوافضا رشته خاصی است، مثل رشته هسته ای. آیا اینهایی که در دانشگاه امیرکبیر درس می خوانند بعد از پایان تحصیلات باید به شهرشان برگردند؟ پس برای چه این رشته را خواندند؟ در صورتی که اینطور نیست و حتی دخترهایشان به شدت تحت کنترل هستند.
کارگردان می خواهد در این سریال روی این رشته مانور دهد. روزبه حصاری هم در مصاحبه ای گفته شنیدم برخی ها می خواهند رشته تحصیلی شان را به هوافضا تغییر دهند و اگر درست باشد به نظرم افرادی که این رشته را می خوانند باید تحت یک حفاظت پنهان باشند که سرمایه ملی کشورمان باشند و برای خودمان نگه شان داریم.
** عدم حمایت دانشگاه هوافضا از دانشجوهایش غیر منطقی است
-حالا در چنین وضعیتی در این سریال می بینیم که دانشگاه از دانشجوهایش حمایت نمی کند و تا این اندازه آنها را آزاد و رها گذاشته و ارق شخصی شان اینها را پای کار نگه داشته و عنصر نظامی اذیتشان می کند و کواد کوپترشان را نمی دهد حتی برای پایان نامه و بعد اینکه دانشگاه نتواند این افراد نخبه را در مسیر دیگری هدایت کند، خارج از منطق است! معتقدم داستان این سریال اجتماعی است و نباید به فضای امنیتی کشیده می شد. هنوز برای مخاطب روشن نشده که چرا کواد کوپتر نباید پس داده شود و چرا این سه دانشجو را پیش خودشان در دانشگاه نمی آورند؟ و از آنها حمایت نمی کنند؟
** آیا دانشجوهای نخبه دانشگاه امیرکبیر را باید آنقدر اذیت کرد؟
-وقتی استادهایشان آنقدر در پروژه های علمی امنیتی غول هستند چرا باید دانشجوهای نخبه را تا این اندازه اذیت کنند؟ و باید گفت منطق علمی و روایی اش درست نیست! از سویی جاسوس آنقدر آزاد و رها وارد ایران شده و شما شناسایی اش کردید و او کل زندگی پسر معتاد دانشجو را می داند؟ وقتی برای دکتر توفیقی محافظ گذاشتید و این پسر او را شناسایی می کند، در چنین شرایطی عامل حفاظتی نباید او را کنترل کند؟ همچنان می گویم عنصر جاسوسی، کامران تفتی و تک تیرانداز باید از این قصه حذف شوند.
درباره انتخاب روزبه حصاری ایفاگر نقش جواد جوادی نیز باید گفت تا اینجا انتخاب خوبی بوده است و همان چهره و حس و حال جواد در نوجوانی را دارد، مثل درونگرایی و ...
** «سرباز» قصه بی عُرضگی نیروهای تحصیل کرده
درباره سریال سرباز باید گفت جالب است که سرمایه گذار کار ارتش بوده و سازندگان کاری را ساختند که جوان ها از سربازی نترسند، بعد داستانی در قصه قرار می دهند و نیروهای تحصیل کرده کشور را بی عُرضه نشان می دهند و می گویند که هر کدامشان فراری از خدمتند.
شخصیت اصلی سریال که یحیی است دکتری است که با عطش قدرت پزشک شده است، پس چرا تا این اندازه بی عُرضه است؟ چرا در مقابل رفتارهای خطای نامزدش حرفی نمی زند؟
یکبار هم که در اتوبان مقابل نامزدش ایستاد، بلافاصله صدای ناصر طهماسب گفت که یحیی اشتباه کرد! از طرفی دلیل علاقه مند شدن یحیی به یلدا نامفهوم روایت شد و فقط در یک سکانس مبهم خلاصه شد که یلدا به همراه پرستاران دیگر به کمک فردی رفتند که در دستشویی از حال رفته بود! و یحیی از دور آنها را نگاه می کرد. در بخش بعدی قصه وارد پادگان شد و به آموزش سربازی پرداخت و زیرنویس هم حین پخش سریال مدام سامانه سرباز ماهر را تبلیغ می کند.
** قرار دادن صدای طهماسب، اشتباه بود
قرار دادن صدای ناصر طهماسب دوبلور و گوینده روی این سریال به عنوان نریشن کار بسیار اشتباهی است. در زیرخاکی هم نمی توانستند همه سکانس ها را با تصویر بسازند اما آنقدر دو سه کاراکتر اصلی با هم تند تند صحبت می کنند شما کاملا متوجه می شوید که در ذهنشان چه می گذرد. حرفم این است که وقتی نمی توانید ذهنیت بسازید، اجازه دهید تا شخصیت ها خودشان صحبت کنند. نه اینکه بگویم صدای آقای طهماسب اشتباه است، نه اساسا استفاده از صدای راوی در این سریال اشتباه است. از سمتی من بارها شنیدم که همه این سریال را با وضعیت سفید قیاس می کنند که این هم کار اشتباهی است. تماشای سریال «سرباز» برای مخاطب آزار دهنده است و در پایان هم مخاطب به هیچ نقطه تحولی نمی رسد.
یک سکانس بی سر و ته هم در سریال وجود داشت و آنهم رفتن گروه به مشهد مقدس بود درصورتیکه می توانستند تا این اندازه هزینه سفر نکنند که اواسط سریال به دلیل مشکلات مالی متوقف شود.
** سریال های امسال در تبعات شیوع کرونا گرفتارند نه ماه رمضان
-نکته مهمی که درباره سریال های رمضانی وجود دارد این است که باید این را پرسید چرا این چهار سریال برای رمضان امسال انتخاب شده است؟ تلویزیون هر سال در ماه رمضان رقیب های موازی داشت. افطار تا سحر اکران سینما می توانست جذاب باشد و نمایشگاه قرآن و جنگ های مختلف تلویزیونی و فعال بودن مسجدها و عبادت و راز و نیاز و .. حالا هر مدلی که بود همراه داشت اما امسال تلویزیون به خاطر وضعیت کرونا فشار سختی دارد متحمل می شود و باید همه مردم را در خانه سرگرم کند. وقتی هم شروع به انتخاب سریال هایش کرده دیده عمده جمعیت جامعه امروزی هم جوان ها هستند و چه بهتر که سریال ها برای جوان ها موضوعیت داشته باشد.
سرباز سریالی است که به جوان ها می گوید نباید از سربازی ترسید. بچه مهندس ۳ هم مسائل شرعی را بدون شعار زدگی نشان می دهد ، حتی درست است خواستگاری تینا از مسعود نامتعارف است اما این سریال متناسب تر از سایر سریال ها برای ماه رمضان است و مسائل شرعی را در جای خود کار می کند.
در سرباز تنها جایی که اعمال شرعی می بینید یحیی و شهاب هستند و از باقی شخصیت های سریال هیچ رگه مذهبی ندیدیم.
اما کاراکترهای اصلی و فرعی سریال بچه مهندس همگی از بچه های سالم هستند حتی تینا وصال! و همه در جای خود سلامت روانی دارند که در ادامه سلامت کار است که به مخاطب معرفی می شود. در بچه مهندس تم اصلی روی جوان ها است اما در سرباز جوان ها همگی بی حال هستند و جوان های بچه مهندس افرادی هستند که به راحتی می توانند با هم رقابت کنند. در مدل سرباز، زن و شوهر باهم رقابت نمی کنند! حتی یحیی می گوید من شم اقتصادی ندارم یلدا که خونه شو فروخت شم اقتصادی دارد!
باید گفت سریال های امسال در تبعات شیوع کرونا گرفتارند نه ماه رمضان!
** زیرخاکی سریالی محض خنده است
در سریال زیرخاکی کاراکتر ارزشی نمی بینید. به جز سفری که خیراندیش و صامتی به مشهد رفتند شما هیچ کاراکتر ارزشی نمی بینید و حتی ختم را هم در خانه گرفتند و در مسجد نگرفتند و مخاطب هیچ ویژگی جذابی از اینها ندید. این سریال هم محض خنده است که مردم را در ماه رمضان در خانه شاد کند.
و اینکه کاملا مشخص است هیچ کدام از این سریال ها از ابتدا برای ماه رمضان کلید نخورده و اقتضای شرایط کرونا تلویزیون را به این صرافت رسانده که سرباز را به خاطر اینکه دغدغه خیلی ها است برای شبکه سه انتخاب کند و بگوید آنها که تخصصی دارند، نترسند چونکه در سربازی می توانند روی تخصص هایشان کار کنند و بی دلیل به برجک نگهبانی فرستاده نمی شوند.
اما در این میان بهتر است پژمان جمشیدی حمایت شود تا سر از کمدی های سخیف برخی فیلم های سینمایی در نیاورد.
** پدر پسری؛ تلاشی مذبوحانه برای جذب مخاطب
سریال «پدر پسری» طرحی جذاب و پرکشش ندارد و فقط به بازی های لحظه ای اکتفا کرده است و یک طورهایی زمان و آنتن شبکه را با این سریال پُر کردند. هر آنچه ما می بینیم داستانِ رویدادهای لحظه ای است و دنباله دار نیست که برای مخاطب جذاب باشد. از طرفی هیچ کدام از مواردی که مطرح کرده خوب درنیامده است. مثل تلاش های پسر خانواده برای ارائه پایان نامه، کاریابی پدر و ... از نظر فکاهی بودن هم گویی بازیگران مشغول انجام دادن تلاشی مذبوح برای جذب مخاطب هستند و می خواهند با اتکا به حرکت های صورت مخاطب را بخندانند!
منبع: الف
کلیدواژه: تا این اندازه کامران تفتی بچه مهندس۳ کواد کوپتر بچه مهندس ماه رمضان باید گفت سریال ها جوان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۹۷۵۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فضایمجازی در سیطره برنامههای رسانهملی
نشستی که با حضور محسن شاکرینژاد رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما، حسن عابدینی معاون امور استانها، علی بخشیزاده معاون صدای رسانهملی، محمد کشوری مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی، سلیم غفوری قائممقام معاونت سیما، حسین قرائی مدیرکل روابطعمومی، احمد خورشیدی مدیرعامل تلوبیون و مدیران شبکههای رادیویی فرهنگ، صبا و پیام برگزار شد. دقیقترین نظرسنجیهامحسن شاکرینژاد، رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در ابتدای ارائه گزارش خود پیرامون مخاطبان نوروز و رمضان، با اشاره به فعالیتهای مرکز تحقیقات بهعنوان یکی از قدیمیترین مراکز افکارسنجی عنوان کرد: نظرسنجی مرکز تحقیقات هم مثل تمام جهان، به دو صورت انجام میشود؛ یکی از آنها نظرسنجی مقابل منازل است که براساس استانداردهایی که داریم، جلو میرویم. مسائل مرتبط به تلویزیون به لحاظ نبود حساسیتی که در حوزه مسائل سیاسی وجود دارد، به شکل تلفنی و در منازل و به شکل شفاف انجام میدهیم. یکی ازمعیارهای مراکز نظرسنجی در ایام انتخابات است. بهنوعی میگوییم شب قدر مراکز تحقیقی و افکارسنجی در انتخابات است. برهمین اساس، در انتخابات اخیر، عددی حول ۷.۴۱درصد را در مورد مشارکت مردم در انتخابات اعلام کردیم که با نتایج واقعی اختلاف اندکی داشت. درسنجش مخاطب هر دو هفته یک بار میزان مخاطب را میسنجیم و اگر یک سریال یک ماه پخش آن به طول بینجامد، در هر دو هفته نظرسنجی دوباره انجام میدهیم. از آنجا که بررسی همه برنامههای تلویزیون هزینهبر است، برنامههای شاخص به ما اعلام میشود تا به صورت حضوری آن را مورد بررسی قرار دهیم. دقیقترین نظرسنجیها ، به شکل فصلی و به صورت حضور در مقابل درب منازل انجام میشود.
«نونخ» پرمخاطبترین سریال شد
وی ادامه داد: بهتازگی اظهاراتی از من منتشر شد که شبکههای معاند روی آن مانور دادند. میخواهم در این فرصت قدری درباره آن توضیح بدهم. در آخرین نظرسنجی که داشتیم، کلیت میزان مخاطب ۶۶ درصد است که شامل نظرسنجی پیغامگیران ما در تهران و مراکز استان میشود. نمیتوان انکار کرد که مخاطب تلویزیون در شهرستانهای تابعه و روستاها بیشتر است. بر این اساس، میزان مخاطب در شهرستان ۶۹/۹درصد و میزان مخاطب در روستاها ۷۸/۷درصد بوده است. اگر بخواهیم همه را بسنجیم باید به شکل میلیاردی هزینه کنیم. در نظرسنجی مرتبط با انتخابات هم این را دیدیم که مخاطبان شهرستانها نسبت به تهران بیشتر هستند. بهطور کلی در همه آیتمهای نوروز و رمضان، ۸درصد افزایش مخاطب داشتهایم. البته معتقدم که دشمن میخواهد دشمنی کند و از تیتر خاصی استفاده کرد. امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه میکند، به ندرت آمارهایش به ۱۰ درصد میرسد؛ بهعنوان مثال، برنامه پرمخاطب ۲۰۲۳ انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که ۱۲/۵ میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود ۱۸ درصد میشود. امروز قتی با مردم صحبت میکنیم متوجه میشویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانهای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت میکنیم، هر دو را لحاظ کنیم. رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما با اشاره به اولین نظرسنجی انجام شده در سال جاری، عنوان کرد: طبق نظرسنجیهای انجام شده، سریال نون خ با ۴۱/۵درصد پرمخاطبترین سریال بوده است. این مجموعه سال گذشته مخاطبی حدود ۳۱/۴ درصد داشت که امسال بالاتر رفته است. ما در همه آیتمها بهجز برنامههای شب قدر رشد داشتیم. مساله شب قدر و ریزش مخاطب برای ما جای خوشحالی است چون به این معناست که بهدلیل تعطیلات، مردم بیشتر فرصت رفتن به مساجد و هیاتها را داشتهاند. وی در ادامه با بیان آمار سریالهای نوروز و رمضان، تصریح کرد: سریال زیرخاکی با ۲۴/۹ درصد، هفت سر اژدها با ۲۲/۵ درصد و رستگاری با ۱۵/۹ درصد مخاطب ثبت شدهاند. در مورد برنامههای افطار، برنامه محفل با ۲۷/۹ درصد، زندگی پس از زندگی ۲۷/۱ درصد پرمخاطب بود که بعد از آن برنامه هلال قرار داشت. این را هم بگویم که رکورد مخاطبان سال قبل برنامه زندگی پس از زندگی امسال توسط خود برنامه زده شد. برنامه محفل هم از ۱۹/۷ به ۲۷/۹ رسید. در مورد برنامههای سحر هم، پربینندهها مربوط به شبکههای استانی بود که گویای تمایل مردم به پیگیری سحر از شبکههای استانی خودشان بوده و طبیعی هم هست. شبکههای استانی با ۱۴/۳درصد(پرمخاطبترین برنامه سحرگاهی شبکههای استانی) و بعد از آن برنامه ماه خدا با ۹/۴درصد پربینندههای سحر بودند. شاکرینژاد در توضیح مخاطبان تلویزیون و آمارهای اعلام شده هم اینطور بیان کرد: در نظرسنجیها کلیت را میسنجیم و مخاطبان ۱۲سال به بالا را لحاظ میکنیم. در نظرسنجیها از افراد میپرسیم که چقدر تلویزیون میبینند. ارقام بالای ۱۵دقیقه در زمره مخاطبان قرار میگیرند. اگر هم تلویزیون نبینند، چرایی آن را جویا میشویم.
نگاه جهانی و امتی
سلیم غفوری، قائممقام معاونت سیما هم در ادامه این نشست گفت: آنچه در نوروز و رمضان روی آنتن تلویزیون رفت، گویای تلاش و زحمت شبکهها بود. برخی سریالها مثل زیرخاکی و رستگاری به پایان رسید و بقیه ادامه دارد. شبکههای ما برای سال تحویل برنامه تدارک دیده بودند که همه در جریان هستند. امسال قله برنامهها محفل و زندگی پس از زندگی بود اما برنامههای دیگری هم داشتیم. مثل هلال که با محوریت امت اسلامی بود. بهطور کلی، برای ماه رمضان ۱۰برنامه ویژه افطار، ۹برنامه ویژه سحر، ۱۵ ترتیلخوانی، ۵۰ ویژهبرنامه معارفی و ۱۶برنامه مناجات داشتیم. در این میان ۵۰ درصد برنامههای گفتوگو محور، ۱۴ درصد مسابقه، ۲۴ درصد نماوا و کلیپ، ۷درصد برنامههای گزارشی و ۵.۳درصد برنامههای پویانمایی داشتیم. در نوروز هم برنامههای متنوعی تدارک دیده بودیم. شبکه چهار با برنامه سرزمین شعر مورد اقبال قرار گرفت. تلاش کردیم در برنامههایمان به سراسر ایران فرهنگی توجه کنیم و نگاه جهانی و امتی داشته باشیم.
تغییر مصرف رسانهای از تلویزیون به فضای مجازی
غفوری در پاسخ به برخی شبهات درباره کیفیت سریالها هم اینطور بیان کرد: در دوره جدید، ابتدا فیلمنامه به شکل کامل نهایی میشود و بعد، وارد تولید میشویم. آثار تولید شده با این رویکرد هنوز به آنتن نرسیده است. مثلا «هفت سر اژدها» از سیستم قدیم بوده. البته این را هم بگویم که کیفیت سریال میتواند اختلاف دیدگاه باشد. طبق اعلام آمار، احتمالا کیفیت نون خ امسال از سال قبل بهتر بوده اما حتما فرآیند جدید بر این مبناست که با فیلمنامه کامل وارد تولید شویم تا بهتر از قبل به ارتقای کیفی مجموعهها کمک شود. اینکه برخی میگویند چرا تلویزیون دیگر خیابانها را خلوت نمیکند، باید بگویم این مساله به فضای کلی مصرف رسانه در کشور و کل دنیاست که روزگاری تمام مرجع ما تلویزیون بود و حالا به شکل دیگری است. ما این روزها بخشی از وقتمان را در گوشی صرف میکنیم و مصرف رسانهای ما متفاوت از قبل شده است. در نتیجه مخاطب تلویزیون از سایر بسترها کم شده است. این در همه دنیا اتفاق افتاده است. الان شبکهای در دنیا نداریم که ۸۰ درصد مخاطب داشته باشد. در سایر رسانهها هم همینطورشده است. درست مثل تیراژ روزنامهها که نسبت به گذشته یه یکدهم رسیده است.در حقیقت مردم از بسترهای دیگری نیازمندیهای خود را تأمین میکنند. در مورد کارگردانان صاحبنام هم اینطور نیست که با ما همکاری نکنند. کارهای پخش شده و در دست تولید هم مؤید این مطلب است. ممکن است برخی هم با سایر فضاهای رسانهای همراه شوند. گاهی هم مراحل توافق طول میکشد. وی ادامه داد: البته خیلی از برنامههای نوروز یا رمضان همچنان ادامه دارد و باید این را بگویم که دو شبکه یک و سه، تا پایان سال خالی از سریال نخواهد بود. مجموعههای مختلفی در مراحل تولید هستند که به آنتن این دو شبکه میرسند. برخی نقد میکنند که تلویزیون گفته بود از سلبریتی استفاده نخواهد کرد. ما هیچ وقت نگفتیم، نمیخواهیم از سلبریتی استفاده کنیم. چیزی که از ابتدا اعلام کردیم این بود که حتما از حضور هنرمندان استقبال میکنیم اما با شرط رعایت شرایط خاصی که رسانه ملی دارد. در عین حال، حتما تلویزیون برای برنامههایی برنامهریزی میکند که اتکایی به سلبریتی هم ندارد. درست مثل برنامههای زندگی پس از زندگی و محفل. این را هم بگویم که برخی پلتفرمها نرخ تولید برنامهسازی و دستمزدها را به هم زدهاند اما تلویزیون به هر حال زایش داشته و چهرههای تازهای اضافه کرده است.
امتداد محتوای رسانه ملی
در ادامه این نشست، محمد کشوری، مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی در بیان آمار بینندگان رسانه ملی در فضای مجازی گفت: مخاطبان از چند منبع میتوانند محتوای رسانه ملی را ببینند که امتداد محتواهای سازمان در پیامرسانهاست. چند نکته باید بگویم. وقتی میگوییم بازدید، این کلمه با بازدیدکننده فرق دارد. نکته دیگر اینکه محتواهایی که در مجازی منتشر شده، کوتاه و تقطیع شده است که به ازای اقتضائات آن منتشر میشود. یعنی آماری که میگویم مربوط به انتظار قطعاتی از سریال بوده که خودش نوعی مصرف رسانهای است. بهطور کلی ۵۵۰ هزار محتوای کوتاه در چهار پلتفرم مرتبط با برنامههای سازمان در رمضان و نوروز جمعآوری کردیم. بر این اساس، میزان بازدید مخاطبان از این محتواها در تلگرام ۱۷۳ میلیون، اینستاگرام ۱.۲میلیارد، ایتا ۸۵.۵میلیون و روبیکا ۱۳۹میلیون بازدید داشتهایم. از حیث برنامهها نیز میتوان گفت که محفل با ۴۰۵ میلیون بازدید، زندگی پس از زندگی با ۲۷۸میلیون، سال نو شبکه سه با ۱۱۸میلیون، برمودا در ایام عید ۱۰۳میلیون و شب عیدی شبکه دو با ۷۹میلیون بازدید در ردیف پرمخاطبترین برنامهها قرار داشتند.
۵۰ میلیون بازدید در ۲۴ ساعت
احمد خورشیدی، مدیرعامل تلوبیون هم در ادامه مراسم اینطور بیان کرد: آمار تلوبیون در رابطه با مخاطبان خود تلوبیون معنا پیدا میکند و به معنای افکارسنجی نیست. این آماری که اعلام میکنم مربوط به آرشیو است. در مورد آمار زنده باید بگویم در رویدادهای مختلف تلاش میکنیم مخاطب و آمارش را اعلام کنیم. بهطور کلی یک رقم ۵۰ میلیون واچ تایم (زمانی که مخاطب برای مشاهده صرف میکند) در۲۴ساعت منتهی به سال تحویل داشتیم. در خود سال تحویل هم، ۱۱۲ هزار و ۵۴۶ ای پی منحصربهفرد شبکه سه را تماشا کردند؛ ۴۰ هزار و ۲۹۸شبکه یک و ۳۰ هزار و ۸۹۲ شبکه دو را دیدند. آن چیزی که ما در نوروز و رمضان تجربه کردیم این بود که کاربران با اینترنت رایگان خانگی مخابرات تلوبیون دیدند و همین آمار را بالا برد. طی چهار سال اخیر پربینندهترین برنامه، زندگی پس از زندگی بود که امسال برنامه محفل با تجمیع آمار شبکه سه و قرآن، به رقم زندگی پس از زندگی یعنی حدود سه میلیون بازدید رسید.در این میان سریالها، نونخ در هر قسمت با ۱۵۰ هزار بازدید در پلتفرم صداوسیما مواجه بوده و به لحاظ بیننده در صدر است. پس از این مجموعه، سریال زیرخاکی با ۱۴۰ هزار بازدید در هر قسمت، هفت سر اژدها با ۱۰۷ هزار بازدید و رستگاری با ۳۷ هزار بازدید و فصل جدید جومونگ حدود ۴۷ هزار بازدید به ازای هر قسمت داشته است.وی آمار مخاطبان تلوبیونی ویژهبرنامههای تحویل سال را هم اعلام کرد و گفت: برنامه سال نو با یک میلیون و ۶۶۲ هزار،شب عیدی با۳۶۷هزار و ایران دوستداشتنی با ۱۶۸هزار بازدید ازجمله پرمخاطبها بودهاند. در برنامههای سرگرمی مهمانی با ۶۴۶ هزار، مردان آهنین با ۳۸۰ هزار، شب خوش با ۳۹۵ هزار، پاورقی با ۲۳۵ هزار و معرکه با ۱۶۹ هزار بازدید در میان پرمخاطبها قرار داشتند.
کارنامه درخشان استانها
بخش دیگری ازآمار، مربوط به اموراستانها بود که حسن عابدینی، معاون امور استانهای رسانهملی دراینخصوص گفت: سازمان در راستای دو محور اصلی فعالیتهای خود یعنی هویتمحوری و عدالتگستری، تلاش کرد آرام آرام خردهفرهنگها و قومیتهای مناطق مختلف را در قاب رسانه نشان دهد. از چهار ماه قبل، روزانه ۱۰ساعت از برنامههای شبکههای ملی را از طریق استانی پوشش دادهایم به طوری که از ۷ تا ۹صبح، شبکه سه در اختیار استانهاست که از سیستان و بلوچستان تا خراسان شمالی و خوزستان این پهنه گستره ایران اسلامی را شامل میشود. دو ساعت هم در شبکههای دیگر زیستبوم استانها را به نمایش گذاشتیم. ما معتقدیم که بخش مهمی از کارهای استانی، قابلیت پخش در شبکههای ملی را دارد و باید به مرور سریال و مجموعهها به استانها نقل مکان کنند تا سوژههای استانی در قالب مجموعههای نمایشی تولید شود. سال قبل سریال سنجرخان را روی قاب رسانه بردیم. علاوهبر آن دو سریال دیگر از مناطق کرد در حال انجام است که یکی از آنها مربوط به زندگی شخصیت مستوره اردلان خواهد بود و فیلمنامه آن در حال نهایی شدن است. امیدواریم امسال جلوی دوربین برود. همچنین، مادرسوجان را در گیلان داریم که امیدوارم اوایل تابستان به آنتن برسد. سریال دامون هم از مازندران در حال جلو رفتن است.دو سه سریال در رمضان و نوروز، ویژه استانها تولید کردیم که باعث شده به مرور جهشی در این حوزه اتفاق بیفتد. این را هم باید بگویم که میزان بینندگان شبکههای استانی در سحر۴.۲درصد نسبت به سال قبل رشد داشت که نشان میدهد توانسته نیاز مخاطب را تأمین کند. در نوروز بیش از ۲۹هزار دقیقه برنامه تولید کردیم که در قالب برنامههای نمایشی و ترکیبی بود و دو حوزه صداوسیما را شامل میشد. همچنین در بازه انتخابات، رقمی حدود ۱۵۰ هزار دقیقه مناظره ضبط و پخش کردیم که رکورد بالایی است. راهبرد معاونت امور استانها این است که سهم استانها در شبکههای ملی بالاتر رود.ما درمدت اخیر درانیمیشن ونماآهنگ هم کارکردیم.همچنین در موضوع غزه، ویژهبرنامههای مشخص داشتیم که با گویشهای متنوع استانی صورت گرفت. امیدواریم در سال جاری فرآیند تولید فرآوردههای رسانهای اعم از مستند، تلهتئاتر، تلهفیلم، موسیقی، نماآهنگ، مجموعههای نمایشی و...بتواند نیاز مخاطبان را در حوزههای استانی پاسخ دهد.
علی بخشیزاده، معاون صدای رسانهملی هم در این نشست با اشاره به تولید برنامههای معاونت صدا براساس سیاستهایی همچون صبر راهبردی در مقابل نظام سلطه و نشاط معنوی در خانواده، گفت: نگاه به عملکرد برنامهها نشان از انطباق نسبی با اهداف ما دارد. در عین حال تلاوتهای قومیتی ازسراسر کشوروکمربند تلاوت را به شکل مشهود داشتیم. تلاش کردیم قاب متنوعی از اقوام رادرسفرههای افطارنشان دهیم.همچنین در مناسبتهای موازی همچون سیزده به دروشب قدر،توازن و تبیین منطقی صورتگرفت.