مرکز مطالعات، چهارراه پژوهشگران و مدیران شهری باشد
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۴۴۸۶۵
حسن حسن‌زاده: سهم این پژوهش‌ها و مطالعات به‌ویژه در حوزه مالی و اقتصادی شهری بسیار تعیین‌کننده است. پژوهش‌هایی که می‌توانند زمینه را برای کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری، فراهم و مدیریت شهری تهران را یک قدم بزرگ به تحقق رویکرد تهران شهری برای همه نزدیک کنند. یازدهمین دوره جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری بستر مناسبی است برای تبادل اندیشه‌ها، اشتراک دانش و انتقال تجارب موفق در حوزه مدیریت شهری که به همت مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران برگزار می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در حوزه مالی و اقتصادی شهری چقدر از پژوهش‌های مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران یا هر پژوهش مفید دیگری در حوزه شهری استفاده می‌شود؟
پیش از هر چیز یک پژوهش باید چند ویژگی خاص داشته باشد تا بتواند در هریک از حوزه‌های مدیریت شهری مفید واقع شود. اگر یک پژوهش واجد مؤلفه‌هایی مانند پدیده‌شناسی و مسئله‌یابی، ژرف‌نگری یا استفاده از منابع علمی، کتابخانه‌ای و تجارب دیگر کشورها، واقعیت‌نگری، هدفمندی و شجاعت باشد می‌تواند زمینه‌ها را برای تغییر و حل مشکلات موجود در حوزه‌های مختلف ایجاد کند. اگر پژوهشی این ویژگی‌ها را داشته باشد باعث نوآوری، اصلاح ساختارهای ناکارآمد و... خواهد شد.
با ویژگی‌هایی که برای پژوهش برشمردید آیا پژوهش‌ها و مطالعاتی که از مرکز مطالعات شهرداری و یا از مبادی دیگر به دست شما می‌رسد تا امروز در حوزه مالی و اقتصادی شهری مفید واقع شده‌است؟
در نیم قرن اخیر و در کشورهای پیشرفته دنیا پژوهش‌هایی که باعث نوآوری و تغییرات بنیادی و مفید شده‌اند بیش از هر چیز در حوزه اقتصاد اثرگذار بوده‌اند. اگرچه مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران به‌ویژه در سال‌های اخیر ترجمه‌های کاربردی زیادی از منابع علمی مفید تهیه کرده و پژوهش‌های تولیدی مؤثری انجام داده اما حقیقت این است که هنوز هم با شرایط ایده‌آل فاصله زیادی داریم. به نظر من این پژوهش‌ها هنوز هم از مسائل اصلی شهر تهران به‌ویژه در حوزه مالی و اقتصادی و منابع درآمدی پایدار، مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌ها، بافت فرسوده، حمل‌ونقل عمومی و... دور است.
دلیل اصلی این فاصله چیست؟ آیا پژوهش‌ها استانداردهای لازم را ندارند یا در شهرداری ساختار مناسبی برای استفاده از پژوهش‌ها نداریم؟
موازی‌کاری و مشکلات ساختاری شهرداری در استفاده از پژوهش‌ها نخستین و مهمترین مشکل است. اکنون موازی‌کاری‌های بسیاری در میان معاونت‌های شهرداری دیده می‌شود یا میان سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و اجرا و نظارت در شهرداری مرزهای روشنی وجود ندارد. راهکار حل این مشکل ایجاد مدیریت یکپارچه در شهرداری است.
آیا شورا قدمی برای حل این مشکل که به استفاده مؤثرتر از مطالعات و پژوهش‌ها منجر می‌شود برداشته است؟
بله. یکی از اهداف اصلی شورا همین است. اکنون در حوزه اقتصادی، کمیته‌های کارشناسی با حضور معاونان شهرداری و سازمان‌ها و اعضای شورا در مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری احیا و فعال شده است.
برگزاری این جلسات و استفاده از مطالعات و پژوهش‌ها تا امروز در شرایط اقتصادی و مالی شهرداری به‌ویژه در حوزه منابع درآمدی آن تأثیر بنیادی داشته است؟
در سال ۱۳۹۵ تنها ۲۰درصد از درآمدهای شهرداری تهران از منابع پایدار تأمین شده است. یعنی ۸۰ درصد درآمدهای شهرداری از منابع ناپایدار یا همان درآمدهایی که استمرار نداشته و به آینده شهر لطمه می‌زند به دست آمده است. اکنون مهمترین چالش شهرداری کسب درآمد از منابع پایدار است. چون توسعه در هر حوزه از سرانه‌های فرهنگی تا توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی و... نیاز به درآمد پایدار و مستمر دارد. بنابراین مرکز مطالعات باید با توجه به ضرورت پژوهش در این حوزه، ابتدا ظرفیت‌های توسعه تهران را شناسایی کند تا منابع لازم برای توسعه شهر در حوزه‌های حمل‌ونقل عمومی، پسماند و... تعیین شود. در این مرحله است که مطالعات، پژوهش‌ها و استفاده از تجربیات دیگر کشورها با بومی‌سازی و تدوین مدلی برای تهران می‌تواند برای کسب درآمد پایدار بیشتر، برای شهر مؤثر واقع شود. تنها در این شرایط است که پژوهش‌ها می‌توانند شهر را یک گام به جلو سوق دهند.
آیا این گام رو به جلو در حوزه مالی و اقتصادی شهرداری برداشته شده است؟
بله. خوشبختانه چند ماهی است که قرارداد طرح جامع پسماند امضا شده و درحال مطالعه و بررسی است. کارشناسان مرکز مطالعات نیز در بحث منابع درآمدی پایدار حضور فعالی در کمیته اقتصادی شورا دارند. اما به‌طور کلی مشکل اصلی ما در فرایند مطالعه، پژوهش، تدوین و تعامل میان پژوهشگر، مجری و کارفرماست. متأسفانه هنوز هم این مسیرها هموار نیست و شکافی گسترده میان ایده و اجرا وجود دارد.
راه‌حل پر کردن این شکاف و ایجاد تعامل بیشتر میان پژوهشگر و مجری چیست؟
راه‌حل مشکل، ابتدا یکپارچگی مطالعات و سپس لزوم کاربست پژوهش‌هاست. متأسفانه مطالعات انجام می‌شود اما مشکل اصلی اینجاست که پژوهش‌ها و نتایج آن به مرحله اجرا نرسیده و به کار گرفته نمی‌شود. اما ما در شورای‌شهر تهران اخیراً نشستی داشتیم تا سهم خودمان را از برنامه سوم توسعه شهر تهران و مواردی را که می‌توانیم از این برنامه طی ۲ سال آینده اجرا کنیم تعیین کرده و سپس پای اجرای آن برنامه‌ها و شاخص‌ها بایستیم. در واقع تنها با اجرای این برنامه‌ها که بر پایه مطالعات و پژوهش‌ها تدوین شده است می‌توان به کاربست پژوهش‌ها در حوزه مالی و اقتصادی امیدوار بود.
سال‌هاست مدیریت شهری به دنبال جذب درآمدهای پایدار و گریز از تراکم‌فروشی و به بیان روشن‌تر شهرفروشی است. یکی از سیاست‌های شهردار جدید تهران نیز در همین حوزه تعریف شده. آیا شما در چند سال گذشته با پژوهش‌های مشخصی در این حوزه روبه‌رو بوده‌اید؟
بله. خوشبختانه در گزارشی که خزانه‌دار شورا هفته گذشته اعلام کرده است درآمد شهرداری از منابع پایدار به ۵۳درصد رسیده است. این آمار در ۷ ماه نخست سال ۱۳۹۸ هم ۳۷درصد است. خبری بسیار خوشحال‌کننده که نشان می‌دهد فعالیت‌ها و تلاش‌های انجام شده که همگی بر پایه مطالعات و پژوهش‌های کارشناسی بوده به بار نشسته است. البته پژوهش‌هایی که به دست ما می‌رسد تنها از مجرای مرکز مطالعات نیست بلکه مدیران باتجربه، استانداران سابق، کارشناسان شورا و شهرداری و استادان دانشگاه نیز در این امر نقش داشته‌اند.
چقدر این پژوهش‌ها در کسب منابع درآمدی جدید برای شهرداری مؤثر بوده‌اند؟
یکی از منابع درآمدی که شهرداری‌ها در گذشته به دنبال آن نمی‌رفتند مطالبات از دولت بود. خوشبختانه امسال در بودجه کشور، ارقام و ردیف‌هایی دیده می‌شود که در گذشته خبری از آن نبود. همچنین این پژوهش‌ها تأثیر بسزایی در کسب منابع درآمدی جدید و البته پایدار داشته‌اند. به‌عنوان مثال اکنون در منابع درآمدی شهرداری به درآمدهای پایدار از پارک حاشیه‌ای تا امکانات اقتصادی و غرفه‌های موجود در بوستان‌ها و... براساس همان پژوهش‌ها و مطالعه درباره تجارب دیگر کشورها بیشتر توجه می‌شود.
ظاهراً امسال شورای شهر، سازمان‌ها، اداره‌ها و شهرداری مناطق را به استفاده از پژوهش‌ها و مطالعات مرکز مطالعات در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌های شهری ملزم کرده‌است. تا امروز این مورد در کدام پروژه شهرداری تأثیر داشته و از پژوهش‌ها در حوزه مالی و اقتصادی و درآمدی شهرداری استفاده شده است؟
به‌عنوان مثال امسال براساس همان پژوهش‌ها الزام‌هایی برای طرح جامع پسماند و توسعه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در شهر برای شهرداری در نظر گرفته شده است؛ الزام‌هایی که زمینه‌ساز منابع درآمدی جدید برای شهرداری خواهد بود. از طرفی مطلوب شورا این است که شهرداری لوایحی در این حوزه‌ها به شورا ارائه کند تا کار کارشناسی و بررسی انجام شود. اما شرط اصلی همه این لوایح و طرح‌ها مشورت با کارشناسان و استفاده از نتایج پژوهش‌ها و مطالعات کارشناسی در آن حوزه‌های خاص است.
بنابراین می‌توان گفت که یکی از اهرم‌های نظارتی شورای‌شهر بر عملکرد شهرداری هم استفاده از نتایج پژوهش‌ها در حوزه مالی و اقتصادی است. در نتیجه لازم است پیوند عمیق‌تری میان پژوهشگران با اعضای شورا وجود داشته باشد. آیا این ارتباط اکنون در شورای‌شهر یا در شهرداری برقرار است؟
اخیراً معاونان شهردار، حضور فعال‌تری در جلسات مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی دارند. این تماس‌ها و ارتباطات در حوزه معاونت‌ها و کمیته‌های فنی با دعوت ازکارشناسان و پژوهشگران به‌ویژه در حوزه مالی و اقتصادی جدی‌تر گرفته می‌شود. همچنین کارگروه‌هایی در شهرداری در حوزه منابع مالی و اقتصادی شکل گرفته است که می‌تواند نویدبخش باشد. اما آگاهی اعضای شورا از پژوهش‌ها و مطالعات تازه نیز یکی از الزامات است. خوشبختانه اکنون در شورای‌شهر هم این اتفاق مثبت رخ می‌دهد. در این شورا هیچ تصمیمی بدون پشتوانه مطالعاتی گرفته نمی‌شود. اکنون علاوه بر مشاوره و همفکری اعضای شورای پنجم با پژوهشگران، تجارب بسیار خوبی هم در میان اعضای کمیسیون برنامه و بودجه و کمیته اقتصادی شورا وجود دارد که می‌تواند راهگشا باشد.
این همکاری با پژوهشگران و افراد باتجربه حوزه مالی و اقتصادی در کمیته اقتصادی و تنظیم مقررات شورای‌شهر چگونه انجام می‌شود؟
اکنون درکمیته اقتصادی شورای‌شهر علاوه بر حضور فعال کارشناسان مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری، از مشورت ۳ گروه از افراد خبره استفاده می‌شود. گروهی از استانداران سابق که پیشینه اقتصادی دارند، کارشناسانی که در سازمان برنامه و بودجه تجربه دارند و گروه سوم کارشناسان دانشگاهی که تجربه و اشراف مناسبی در حوزه مالی و اقتصادی در دیگر کشورها دارند که با گزارش‌های موردی یاریگر ما هستند. همچنین معتقدم که مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری تهران هم علاوه بر انجام پروژهای پژوهشی و مطالعاتی خود، باید چهارراه ارتباط دانشگاه‌ها، پژوهشگران و مراکز مشاوره داخلی و بین‌المللی با مدیران شهری باشد.
استفاده از این پژوهش‌ها در حوزه مالی و اقتصادی تا چه اندازه می‌تواند برای شهرداری صرفه‌جویی اقتصادی داشته باشد؟
گفته می‌شود در دنیا هزینه مطالعه و برنامه‌ریزی ۳ درصد است. اگر مطالعه و پژوهش واجد همان ویژگی‌هایی باشد که به آن اشاره کردم تنها ۳درصد هزینه خواهد داشت. هزینه‌ای که نه تنها در نهایت از آسیب‌ها و پیامدهای اجرای طرح‌ها و پروژه‌هایی که بدون پشتوانه مطالعاتی به مرحله اجرا رسیده‌اند جلوگیری می‌کند بلکه باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. به‌عنوان مثال به‌طور کلی سالانه حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان قرارداد رفت و روب، نگهداشت، ساخت‌وساز و... در شهرداری تهران منعقد می‌شود. اگر در حوزه مالی و اقتصادی، بهترین مدل‌های قرارداد بر مبنای مطالعات طراحی شود مسلماً در همین یک حوزه از هزینه‌های بسیاری در شهرداری صرفه‌جویی می‌شود.
منبع:ویژه نامه شهرپژوه
کد خبر 513721 برچسب‌ها پژوهش مجله شهر پژوه شهرداریمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: پژوهش شهرداری مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر مطالعات و پژوهش ها پژوهش ها و مطالعات ویژه در حوزه کمیته اقتصادی برای شهرداری منابع درآمدی پژوهش ها مدیریت شهری دیگر کشورها پژوهش ها اعضای شورا شورای شهر شهر تهران برای شهر حوزه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۴۴۸۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات اجرایی طرح رود دره خرداد ماه آغاز شود
به گزارش خبرگزاری مهر، حمید بادامی نجات صبح امروز در جلسه کمیسیون سرمایه‌گذاری، مالی و گردشگری شورا که با حضور معاون مالی و اقتصادی، مدیران شهرداری منطقه یک و مدیرعامل سازمان سرمایه‌گذاری و گردشگری شهرداری پیرامون بررسی عملکرد شهرداری منطقه ۱ در حوزه گردشگری و سرمایه‌گذاری برگزار شد، افزود: طبق بررسی‌های صورت گرفته تصمیم بر این شد که طرح رود دره هرچه سریع‌تر آماده شده و عملیات اجرایی آن از ابتدای خرداد ماه سال جاری توسط پیمانکار یا مجری طرح آغاز شود.
بادامی نجات با تاکید بر اینکه شهرداری نباید فرصت سوزی کند، اظهار داشت: مدیریت شهری باید از تمامی فرصت‌ها برای حوزه سرمایه‌گذاری و گردشگری استفاده کند چرا که زمینه و بستر توسعه و پیشرفت هر شهری به ویژه شهری همچون همدان می‌تواند در حوزه اقتصادی بسیار راهگشا باشد.
وی به پروژه برج ایرانیان نیز اشاره کرد و یادآور شد: این پروژه مصوبه اجرایی شورا را دارد و باید پیگیری‌های لازم در این زمینه صورت گرفته و هرچه سریع‌تر عملیات اجرایی آن آغاز شود.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای شهر همدان یادآور شد: پروژه‌هایی همچون پروژه برج ایرانیان می‌تواند درآمدهای پایداری را برای شهرداری به همراه داشته باشد اما این اکنون بلاتکلیف مانده است.
وی با بیان اینکه شهرداری می‌تواند اجرای پروژه برج ایرانیان را به صورت مشارکتی آغاز کند، تاکید کرد: لازم است یک نفر مسئول به عنوان مدیر واحد برای اجرای پروژه توسط شهرداری تعیین شده و پیگیر امور مربوطه باشد و تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری گزارش نهایی آن را به شورا ارائه دهد.
بادامی‌نجات در ادامه به احداث پارک‌هایی فرامطقه‌ای ولایت و اکباتان اشاره کرد و یادآور شد: شورای شهر همدان به دلیل اهمیت حوزه گردشگری و سرمایه‌گذاری و اهمیت فضای سبز و تفریح برای شهروندان، در بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری ۲۰ میلیارد تومان برای پارک ولایت لحاظ کرده است و شهرداری باید در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهد.
وی بر آماده سازی حداقل زیرساخت‌های لازم برای پارک ولایت جهت حضور سرمایه‌گذار تاکید کرد و افزود: لازم است وضعیت پارک ولایت برای حضور سرمایه‌گذار تا پانزدهم خرداد ماه نیز مشخص و تعیین تکلیف شود.
وی با انتقاد از عملکرد حوزه سرمایه‌گذاری شهرداری همدان با بیان اینکه در این زمینه به طور مستمر با بهانه‌های مختلف شهرداری مواجه هستیم، گفت: مدیریت شهری باید از فرصت سوزی‌ها بپرهیزد به دنبال جذب سرمایه‌گذار باشد.
رئیس کمیسیون سرمایه گذاری و گردشگری شورای شهر همدان همچنین به پروژه‌های پیشنهادی شهرداری در بودجه سال ۱۴۰۲ اشاره کرد و یادآور شد: متأسفانه بیشتر این طرح‌ها اجرایی یا پیگیری نشده و برخی نیز بلاتکلیف مانده است.
سرمایه‌گذاری؛ مهمترین حوزه تصمیم‌گیری مدیریت شهری است
معاون مالی و اقتصادی شهرداری همدان نیز در این جلسه با اشاره به اهمیت توجه به جایگاه سرمایه‌گذار، اظهار داشت: تنها راه برون رفت شهرداری‌ها از مشکلات مالی جذب سرمایه اقتصادی است و امروزه شهرداری‌های موفق شهرداری‌هایی هستند که در جذب سرمایه‌گذار به خوبی عمل کرده و بستر و شرایط را برای حضور سرمایه گذاران فراهم کرده‌اند.
رضا ابرار خرم سرمایه‌گذاری را مهمترین حوزه تصمیم‌گیری مدیریت شهری برشمرد و گفت: علاوه بر اهمیت توجه مدیریت شهری به حوزه سرمایه‌گذاری، موفقیت در این حوزه نیز همگام و همراهی مدیران استان را می‌طلبد.
وی به تلاش و زحمات ریاست کمیسیون سرمایه‌گذاری و گردشگری شورای شهر همدان اشاره کرد و یادآور شد: این کمیسیون در حوزه سرمایه‌گذاری و گردشگری اقدامات و زحمات زیادی را متقبل شده و یکی از موارد آن تخصیص ۲۰ میلیارد تومان بودجه برای پارک ولایت است که این اقدامات رویکرد مهمی را در حوزه سرمایه‌گذاری و گردشگری رقم می‌زند.
ابرار خرم ایجاد دو پارک فرامطقه‌ای اکباتان و ولایت را از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری دانست و اضافه کرد: فراهم کردن بسترهای سرمایه‌گذاری در این ۲ پارک، استقبال سرمایه‌گذاران را به دنبال خواهد داشت و ما باید از این فرصت‌ها استفاده کنیم.
کد خبر 6087645
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت