زمین های کشاورزی نجم آباد زیر آب رفت/ نداشتن اعتبار بهانه ای که سرمایه روستائیان را به باد میدهد
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۴۵۱۹۳
در اثر شکستگی هایی که در دیواره رودخانه نجم آباد صورت گرفته خسارات قابل ملاحظه ای به کشاورزان و دامداران همجوار رودخانه وارد شده است اما هیچکدام از مسؤولان در صدد جبران نیستند.
به گزارش خبرگزاری فارس از کرج، رودخانهها به جریانی از آب گفته میشود، که از به هم پیوستن آب چند چشمه در درههای کوهستانی جاری میشود تا در نهایت به دریا، دریاچه و یا دشت ریخته میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای جلوگیری از طغیان آب و وارد آمدن خسارت به شهرها و روستاها باید مسیر آب رودخانههای فصلی را در زمان های مناسب لایروبی کرد و در مسیر عبور آب سیل بندها و دیوارهای مناسبی قرار داد تا نعمت آب و بارندگی ها موجب تخریب زمینهای کشاورزی و همچنین منازل مسکونی نشود.
متاسفانه در اثر شکستگی هایی که در اسفندماه 98 و همچنین اردیبهشت ماه سال جاری در دیواره رودخانه نجم آباد صورت گرفته خسارات قابل ملاحظهای به کشاورزان و دامداران همجوار رودخانه وارد شده است اما اقدامات لازم برای پیگیری و جبران از طرف مسؤولان منطقه صورت نمیگیرد.
دامداران و کشاورزان خسارت دیده اند
علی احمدی یکی از ساکنان نجم آباد در رابطه با مشکلات پیش آمده به خبرنگار فارس گفت: متاسفانه در اثر شکسته شدن دیواره رودخانه آب زمین های کشاورزی ما را گرفته است و به هر کدام از مسؤولان مراجعه کردیم جواب مناسبی نگرفتیم و سعی میکنند مشکلات پیش آمده برای ما را کوچک جلوه دهند.
وی ادامه داد: آب زمین های ما را گرفته است و امکان دامداری در این منطقه برای ما از بین رفته است و برخی دامداران متحمل خسارات زیادی شدند. حتی نمی توانیم وارد زمین کشاورزی شویم.
عکس | وضعیت زمین های کشاورزی بعد از شکستگی دیواره رودخانه فصلی نجم آباد
رودخانه نجم آباد 30 سال لایروبی نشده بود
ارمند پور، بخشدار مرکزی شهرستان نظرآباد، در گفتوگو با خبرنگار فارس در کرج، با بیان اینکه رودخانه نجم آباد بیش از 30 سال لایه روبی نشده بود، گفت: رودخانه فصلی نجم آباد در دوسال اخیر و افزایش بارندگی ها پر آب شده است و این در حالی است که در گذشته تنها چند ماه از سال از رودخانه کردان تغذیه میکرد.
وی ادامه داد: در سال گذشته شاهد بروز سیل در این منطقه بودیم ولی علی رغم شرایط سختی که داشتیم خوشبختانه خسارت جدی به منطقه وارد نشد.
بخشدار شهرستان نظرآباد با بیان اینکه در سال گذشته تصمیم بر این شد روستاهای حریم رودخانه تخلیه شوند تا در معرض خطر سیلاب قرار نگیرند، ادامه داد: پس از آن اقداماتی در دستور کار قرار گرفت که در مهار آسیب های سیل موثر بود.
ارمندپور بیان داشت: در راستای همین شرایط به وجود آمده لازم دیدیم که رودخانه نجم آباد لایروبی شود و اینکار با اعتبار 20 میلیارد ریال انجام گرفت.
مسائل پشت پرده ای در مورد زمین های کشاورزی وجود دارد
بخشدار مرکزی نظرآباد در رابطه با وضعیت به وجود آمده برای زمین های کشاورزی در اثر لایروبی و شکستن دیواره مسیر رودخانه گفت: مسائلی پشت پرده ادعای کشاورزان وجود دارد، مسیرهایی که خارج از محدوده روستا قرار گرفتند و به دلیل نبود بارندگی زمین کشاورزی هم نبوده و رها شده بودند در سالهای اخیر با توجه به افزایش بارش ها فعالیت کشاورزی را آغاز کردهاند.
عکس | وضعیت زمین های کشاورزی بعد از شکستگی دیواره رودخانه فصلی نجم آباد
آیا کشاورزان مقصرند؟
ارمندپور ادامه داد: این کشاورزان با دست خودشان روزنههای در دیوار رودخانه ایجاد کردند تا آب را به سمت زمین های کشاورزی خودشان بکشانند که همین امر موجب شد در زمان افزایش بارندگی آب وارد زمین های کشاورزی شود.
وی با بیان اینکه مسیر رودخانه به واسطه این زمینها تغییر پیدا کرده است، یادآور شد: احتمال تصاحب غیر قانونی این زمین های کشاورزی هم وجود دارد و ما به منابع طبیعی نامه ارسال کرده ایم تا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.
محمد بشیرزاده، رئیس امور منابع آب شهرستان نظرآباد، در گفتوگو با خبرنگار فارس از کرج، با قبول بروز مشکلات برای برخی کشاورزان گفت: سال گذشته رودخانه نجم آباد به صورت اساسی لایه روبی شده است اما رسوباتی گلولای به انتهای رودخانه که شیب کمتری دارد منتقل میشود، از زمانی که اتوبان جدید پایین دست روستای نجم آباد، در مسیر سیلاب احداث شده امکان بروز سیلاب را تقویت کرده است.
فیلم | وضعیت زمین های کشاورزی بعد از شکستگی دیواره رودخانه فصلی نجم آباد
پلی که از مسیر سیلاب میگذرد
این مقام مسؤول ادامه داد: پلی در این روستا ایجاد شده است که در مسیر عبوری سیلاب قرار دارد و پل مرغوبی نیست. سال گذشته حدود 700 متر از این پل تا پایین دست روستا بازگشایی شده است اما با در نظر گرفتن همه شرایط ما امروز به این نتیجه رسیدهایم که مشکل نجم آباد با لایه روبی مرتفع نخواهد شد و باید پروژه جدیدی برای مهار مناسب سیلاب در این منطقه تعریف شود.
کشاورزان با دست خودشان روزنههایی در دیوار رودخانه ایجاد کردند تا آب را به سمت زمین های کشاورزی خودشان بکشانند
حل مشکل سیلاب مستلزم حل مشکل اعتبار است
رئیس امور منابع آب شهرستان نظرآباد، ادامه داد: بازدیدهایی از محیط داشته ایم و پیشنهاد کردیم دیواره ای «گابیونی» در دو طرف به رودخانه احداث شود تا بخشی از مشکل را حل کند که البته طبق بررسی انجام شده این امر مستلزم تخصیص اعتباراتی حدود یک میلیارد تومان است که باید تامین شود و فعلا چنین اعتباری در دسترس ما نیست.
وی در پاسخ به ادعای بخشدار شهرستان نظرآباد مبنی بر تصرف زمین های کشاورزی مسیر سیلاب گفت: تصرف زمین های کشاورزی که در مسیر سیلاب رودخانه قرار دارند به مرور زمان اتفاق افتاده است، و یکباره نیست اما حضور همین زمین ها در حاشیه مسیر سیلاب خطرات احتمالی را بیشتر میکند.
لایروبی رودخانه به شکل مطلوبی انجام نگرفت
حسین روزبان، عضو شورای ده نجم آباد، در گفتوگو با خبرنگار فارس در کرج در رابطه با شرایط لایه روبی رودخانه نجم آباد، گفت: لایه روبی رودخانه به شکل مطلوبی انجام نشده است. مقرر شده بود لایه روبی از محدوده رودخانه شور آغاز و به سمت کردان ادامه پیدا کند اما این اتفاق نیافتاد.
وی ادامه داد: اینکه آقایان میگویند دو میلیارد تومان هزینه صرف لایه روبی رودخانه نجم آباد شده است برای ما مشهود نیست و تا کنون چیزی در این راستا ندیدیم.
روزبان با بیان اینکه بعد از لایروبی انجام شده احتمال سیلاب و ورود آب به زمین های کشاورزی قابل پیش بینی بود و قرار بود دیواره ای احداث شود و از بروز سیل احتمالی جلوگیری کند که این امر محقق نشد.
وی تاکیدکرد: اگر رودخانه باز هم سیلابی شود شرایط بحرانی خواهد بود، دیواره های رودخانه از بین رفته است، برگ درختان باغ های حرص شده به داخل رودخانه ریخته میشود و حجم گلولای را بالا می برد.
عکس | مسیر آب رودخانه فصلی نجم آباد
روزبان با اشاره به اینکه عرض رودخانه گاها به 10 متر هم می رسد، بیان کرد: لازم است که حریم رودخانه مشخص شود، اگر زمینی در محدوده آب است به شکل قانونی و منطقی اقدام به انتقال زمین های کشاورزی بکنیم و اگر نیست باید تمهیداتی فراهم شود تا دامداران و کشاورزان آسیب نبینند. به نظر می رسد همه دستگاه ها در این زمین کوتاهی کرده اند و باید اقدامات جدی تر پیگیری و انجام شود.
قرار بود بعد از لایروبی دیواره ای در اطراف رودخانه احداث شود و از بروز سیل احتمالی جلوگیری کند که این امر محقق نشد.
پیگیری های خبرنگار فارس در رابطه با اینکه زمین های کشاورزی حاشیه رودخانه نجم آباد به شکل قانونی تصرف شده یا خیر از اداره کل منابع طبیعی استان البرز جواب نداد و ظاهرا هنوز موضوع در دست بررسی است اما اظهارات مسؤولان محلی نشان میدهد وقوع سیلاب بعد از انجام لایروبی، کاملا قابل پیش بینی بوده است و ایجاد دیواره های مناسب در مسیر عبور آب امری لازم برای پیشگیری از خسارات و تلفات بوده است و به نظر میرسد مسؤولان شهرستان نظرآباد بایستی با هماهنگی مدیران ارشد استانی نسبت به جبران خسارات روستائیان اقدام کنند.
انتهای پیام/ب/ی
منبع: فارس
کلیدواژه: آب بارش باران کرج رودخانه زمین های کشاورزی شهرستان نظرآباد دیواره رودخانه روبی رودخانه خبرنگار فارس شده است اما رودخانه ها مسیر سیلاب لایه روبی سال گذشته بروز سیل زمین ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۴۵۱۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سهم اصفهان از حقابه زایندهرود؛ تقریباً صفر/ بارگذاری بیش از اندازه آب در سد زایندهرود مشکلساز میشود
خبرگزاری علم و فناوری آنا - حسین بوذری؛ میانگین بارش سالاانه در ایران حدود یک سوم میانگین بارش در جهان است و از دیرباز اکثر مناطق ایران با کمبود آب مواجه بودهاند، اما با سیری در تاریخ به این نکته پی می ایرانیان بهخوبی خود را با شرایط کمآبی سازگار کردهاند.
در حالی که با تغییر الگوی زندگی و حرکت به سمت توسعه شهری، صنعتی و کشاورزی، کمبود آب بیشتر خودنمایی میکند و زایندهرود یکی از این نمونههاست.
استان اصفهان بهلحاظ فرهنگی، سیاسی، تاریخی، گردشگری و صنعتی در رتبههای نخست کشور قرار دارد و و وقوع بحران آب در آن بهخصوص زایندهرود میتواند کشور را با تهدید مواجه کند.
عمق فاجعه زایندهرود بهحدی است که نیازمند عزم و اراده ملی است تا این بحران را مرتفع کند، اینگونه کشور هم از بحران آب خلاصی پیدا میکند.
خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در ادامه بررسی دلایل بحران آب در کشور بهخصوص حوضه زایندهرود و تالاب بینالمللی گاوخونی در قالب پرونده «آب در مسیل بحران» این بار با موضوع زایندهرود و تالاب گاوخونی گفتوگویی را با علی خوشفطرت، مهندس عمران (گرایش مدیریت منابع آب)، مجری برنامه علمی مهندسی و مدیریت منابع آب دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشگر حوزه آب و استاد دانشگاه ترتیب داده است که مشروح بخش دوم این گپ و گفت در پی میآید: (بخش نخست گفتوگو را اینجا بخوانید)
آنا: اصفهان با بیش از ۹ هزار واحد صنعتی و بزرگترین کارخانجات ازجمله فولاد مبارکه، ذوبآهن و ... براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران، در جایگاه سوم صنایع کشور قرار دارد، از سویی بیش از ۴۳۰ شهرک، ناحیه صنعتی یا واحد کارگاهی در این استان مستقراست که بخش زیادی ازآن درحوزه آبریز زایندهرود قرار دارد یا درنزدیکی آن احداث شده است، وابستگی صنایع به زایندهرود چقدر در خشک شدن این رودخانه و تالاب بینالمللی گاوخونی مؤثر بوده است؟
خوشفطرت: البته توسعه صنعت در استان اصفهان و نیاز آبی تحمیل شده از سوی آن بر زایندهرود در بحران فعلی زایندهرود تأثیر داشته است؛ اما تأثیر آن کمتر از آبرسانی به اکثر شهرهای استان اصفهان از طریق زایندهرود و به مراتب کمتر از توسعه کشاورزی و باغی بوده است.
در حقیقت بیشترین بار تحمیلی بر زایندهرود از سوی کشاورزی زراعی و باغی در استانهای چهارمحال و بختیاری و اصفهان بوده است. خوشبختانه در سالهای اخیر صنایع بزرگ استان اصفهان با اجرای طرحهای بازچرخانی آب مصرفی و همچنین استفاده از پسابهای شهری مناطق مجاور خود، میزان برداشت خود از زایندهرود را کاهش دادهاند.
آنچه درمورد صنایع اصفهان باید به یک دغدغه ملی تبدیل شود آنکه ادامه فعالیت این صنایع که برخی از آنها مانند صنعت فولاد و پالایشگاه و نیروگاه نقش حیاتی در فعالیت دیگر صنایع کشور دارند، مستلزم وجود نیروی انسانی متخصص است و این نیروی انسانی باید محل زندگی مناسبی داشته باشد.
وضعیت شهر اصفهان از نظر اقلیم و آلودگی هوا و فرونشست زمین به گونهای در حال تغییر است که در آیندهای نهچندان دور دچار مهاجرت معکوس شده و جذابیتی برای سکونت نیروی انسانی متخصص برای اداره صنایع نخواهد داشت.
دلایل تأمیننشدن حقابه سنتی کشاورزان شرق اصفهان
آنا: سهم حقابهای کشاورزان شرق اصفهان از زایندهرود ۴۰۰ میلیون مترمکعب است، اما در سالهای گذشته این میزان به کشاورزان اختصاص نیافته، شما احداث سد زایندهرود را در به بحران رفتن رودخانه زایندهرود تأثیرگذارمیدانید؟
خوشفطرت: احداث سد ابزار اصلی اعمال سیاستهای مدیریت منابع آب در رودخانهها است و اصولاً بدون وجود سد نمیتوان جریان رودخانه را مدیریت کرد. اگر سد زایندهرود وجود نداشت امکان تأمین آب شرب مطمئن و پایدار حتی برای شهر اصفهان نیز وجود نداشت و هیچ توسعه صنعتی و کشاورزی در استان اصفهان رقم نمیخورد و توسعه بیش از ظرفیت منابع آبی موجود را نمیتوان به وجود سد زایندهرود نسبت داد.
حجم آب تنظیم شده توسط سد زایندهرود مقدار مشخصی است و بارگذاری بیش از اندازه برروی آن اشتباه مدیریتی بوده است. مانند آن که اگر شما ساختمانی بسازید و بار اضافی بر آن تحمیل کنید و بر اثر این بار اضافی، ساختمان تخریب شود بگویید که علت تخریب، وجود ساختمان بوده و اگر ساختمان ساخته نمیشد، ساختمان تخریب نمیشد، بنابراین باید از ابتدا ساختمان ساخته نمیشد! این استدلال را هیچ عقل سلیمی نمیپذیرد.
علت تأمینشدن حقابه سنتی کشاورزان شرق اصفهان آن است که محل این حقابهها در پایاب یا همان انتهای مسیر رودخانه بوده و برداشتهای جدید در سراب یا همان بالادست رودخانه موجب شده آبی برای پاییندست باقی نماند.
درصد قابل توجهی از این برداشتها در بالادست سد زایندهرود بوده است. در حقیقت سد زایندهرود تنها عامل امکان تأمین آب شرب، صنعت و باغات پایین دست سد بوده که در صورت تأمینشدن آنها با چالشهای جدی مواجه میشدیم.
تنها راه نجات حقابهداران شرق و همچنین تالاب گاوخونی که حقابه زیستمحیطی آن سالهاست فراموش شده، اینکه اولاً مدیریت یکپارچه رودخانه از سراب تا پایاب و ثانیا اعمال تخصیصها از زایندهرود بر مبنای یک نظام تقدم و تأخر حقابهها است.
طراحی علمی، عادلانه نظام تقدم و تأخر تأمین حقابهها از اهمیت فوقالعاده زیادی برخوردار است و باید براساس مبانی حقوقی متقن و در مراحل بعد براساس مبانی فنی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی صورت پذیرد. دراینصورت قرارگیری در سراب و پایاب تأثیری بر تأمین حقابهها نخواهد داشت و اگر حقابهای در پایاب دارای تقدم بالاتری باشد، نظام مدیریت رودخانه ملزم میشود که آن را تأمین کند.
به نظر میرسد در صورت رجوع به مبانی حقوقی و شرعی بتوان احقاق حقوق حقابهداران سنتی و حقابه زیستمحیطی تالاب گاوخونی را محقق کرد، اما متأسفانه هنوز پژوهشهای کافی در زمینه حقوق آب و محیط زیست برای تدوین مبانی حقوقی مربوطه براساس اصول حقوق ایران و اسلام انجام نشده، بهخصوص آنکه این مبانی، قابل اقتباس از کشورهای دیگر نیست، چراکه هر کشوری مبانی حقوقی خود را دارد.
همچنین میتوان جریان آب رودخانه موردنیاز در شهر اصفهان برای تغذیه آبهای زیرزمینی شهر برای پیشگیری از فرونشست را بهعنوان یک حقابه تعریف کرد که تمام ساکنان شهر اصفهان باید بتوانند آن را از مراجع قانونی مطالبه کنند؛ چراکه در زمانی که رودخانه در این شهر جاری بوده و وضعیت خاک شهر قابل اعتماد بوده در این شهر سرمایهگذاری کردهاند و اکنون برداشتهای جدید در بالادست موجب تهدید سرمایه آنها شده است، اما متأسفانه هنوز مبانی حقوقی کافی برای چنین پیگیریهایی در نظام قضائی کشور تعریف نشده که باید پژوهشگران علم حقوق در این زمینه فعالیت کنند.
آنا: آیا اجرای سیستم آبیاری نوین و گلخانهای بهتنهایی دررفع مشکل آب استان اصفهان و کشاورزان پاسخگو خواهد بود؟
خوشفطرت: اظهارنظر درباره سیستمهای آبیاری نوین را به متخصصین علوم و مهندسی آب (آبیاری و زهکشی سابق) در دانشکدههای کشاورزی ارجاع میدهم، اما در مورد واژه «به تنهایی» که در سؤال آوردهاید، اینکه متأسفانه بارگذاریهای بیش از اندازه بر زایندهرود فراتر از آن است که سیستمهای آبیاری نوین بهتنهایی بتواند مشکل آب استان اصفهان را رفع کند بهخصوص اینکه برخی کشتهای با نیاز آبی زیاد مانند کشت برنج نیازمند سیستمهای آبیاری سنتی هستند.
درباره اجرای گلخانه نیز در صورت جایگزینی کشتهای با نیاز آبی زیاد با گلخانه میتوان اثرات مثبت را انتظار داشت؛ اما آنچه در عمل شاهد هستیم بارگذاریهای جدید در اثر احداث گلخانهها است.
به نظر میرسد آنچه در کاهش آب موردنیاز در بخش کشاورزی میتواند تأثیر زیادی داشته باشد، اصلاح الگوی کشت است که تنها در صورت وجود عزم و اراده جدی در کشاورزان قابل انجام است.
متأسفانه شاهد آن هستیم که کشاورزان شرق اصفهان هنوز در صورت تخصیص آب محدود از زایندهرود اقدام به کشت محصولات با نیاز آبی زیاد مانند برنج برای تحصیل سود بیشتر میکنند که باید با اقدامات ترویجی توسط متخصصین علوم کشاورزی، این رویه را اصلاح کرد.
رواج استفاده از محصولات کشاورزی با نیاز آبی زیاد دوام ندارد
آنا: نگاه غیرعلمی و ناعادلانه به مسئله آب حوضه آبریز زایندهرود چقدر در ایجاد بحران این حوضه دخیل بوده است؟
خوشفطرت: همانطور که پاسخ به سؤالات قبلی گفته شد، قطعاً نگاه غیرعلمی در اجرای طرحهای توسعه شهری، صنعتی و کشاورزی عامل اصلی بحران زایندهرود بوده است و همچنین عدم در نظر گرفتن حقوق حقابهداران سنتی و حقوق زیستمحیطی تالاب گاوخونی و آبهای زیرزمینی شهر اصفهان ناعادلانه بوده است.
آنا: و کلام آخر...
خوشفطرت: ما در سرزمینی زندگی میکنیم که عبور از بحران آب در آن معنا ندارد و باید همیشه بحران آب را در کنار خود بدانیم و مدیران، نحوه مدیریت خود و سایر شهروندان، سبک زندگی خود را بر مبنای سازگاری با بحران آب تنظیم کنند، موضوعی که پیشینیان ما در طول تاریخ بهخوبی آن را دریافته و هزاران سال با افتخار تمدن ایران را در کشوری کمآب به شکوفایی رسانده بودند.
اما اکنون سبک زندگی غالب ایرانیان بهگونهای است که گویا در کشوری با منابع آب نامحدود زندگی میکنند که علت آن، توسعه کشور، دسترس بودن آب شرب و انواع محصولات غذایی در تمامی فصول سال بوده است.
رواج استفاده از محصولات کشاورزی با نیاز آبی زیاد و حتی صادرات آن به کشورهای همسایه در کشوری با اقلیم خشک نمیتواند خیلی دوام داشته باشد و متأسفانه بهزودی با نابودی منابع آبی زیرزمینی که احیای آنها به هزاران سال زمان نیاز دارد، اکثر مناطق ایران غیر قابل سکونت خواهد شد که تهدیدی جدی برای کشور به حساب میآید؛ بنابراین وظیفه نخبگان و بهخصوص فعالان رسانه آن است که با آگاهیبخشی عمومی، فرهنگ مصرف بهینه آب و سبک زندگی و تغذیه متناسب با آن را ترویج کنند.
انتهای پیام/
حسین بوذری