به نقل از «ایسنا»

حیات کرونا و بد قِلقی انسان‌ها در آشتی با طبیعت

تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۱۲۷۴۱

ایسنا/مازندران عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن با اشاره به اینکه بحران بیماری کرونا هنوز تغییر نگرشی در بین مردم ایجاد نکرده است، گفت: تا زمانی که دید مردم نسبت به بیماری کرونا تغییر پیدا نکند، می‌توان گفت چه کرونا باشد و چه نباشد وضعیت محیط زیست ما وضعیت رو به بهبودی نخواهد داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فرید غلامرضا فهیمی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه  پدیده‌های بیماری‌های فراگیر معمولا مثل پدیده‌های سیل، زلزله و نظایر آن جز مخاطرات طبیعی محیط زیستی محسوب می‌شود، اظهار کرد:  بحران کرونا هم جز پدیده‌های طبیعی محیط زیست به شمار می‌رود که بخش محیط زیست با بحران کرونا هم آسیب دیده و هم مزایایی برای آن ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه خیلی از فعالان محیط زیست بر این باور هستند که بحران بیماری کرونا باعث حفظ محیط زیست شده است، تاکید کرد: همین  افراد نگران از بین رفتن دستاوردهای زیست محیطی بعد از کرونا هستند که آن‌ها معمولا به مشکلاتی از این دست، مشکلات بد قلق می‌گویند.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن در خصوص مزایا و معایب بحران کرونا در محیط زیست شمال کشور چنین بیان کرد و گفت: اثرات مثبت بحران کرونا در کوتاه مدت را می‌توانیم مثل کاهش ترافیک ناشی از ممنوعیت سفر در ورود به مناطق شمالی و همچنین قرنطینه خانگی در نظر بگیریم که از این جهت کاهش فعالیت‌های صنعتی هم باعث شده سطح آلودگی هوا به ویژه در مناطق شمالی کشور کاهش پیدا کند.

فهیمی با بیان اینکه بیماری کرونا به علت قرنطینه خانگی مردم گاز مونوکسید کربن ناشی از تردد اتومبیل‌ها را کاهش داده است، خاطرنشان کرد: قرنطینه خانگی از طرفی دیاکسیدکربن را نیز  کاهش داده است که در تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین نقش به سزایی دارد.

اثرات مثبت کرونا بر محیط زیست موقتی است 

وی با اشاره به اینکه اثرات مثبتی که کرونا بر روی محیط زیست گذاشته اثراثی ناپایدار و موقتی هستند، افزود: اثرات ناپایدار و موقتی نمی‌توانند مسئله محیط زیست را حفظ کنند و باید به ناپایدار بودن آن مسئله توجه کنیم.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن با بیان اینکه  استفاده از وب و خریدهای اینترنتی باعث کاهش رفت و آمدهای مردم در دوران بیماری کرونا شده است، عنوان کرد: یک سری از صاحبنظران می‌گویند اگر افراد صرفا خرید خود را اینترنتی انجام دهند، تردد کمتر و آلودگی محیط زیستی هم کاهش می‌یابد اما بعضی از صاحبنظران معتقدند اگر خریدهای مردم اینترنتی باشد سرورها بیشتر کار می‌کنند و باعث مصرف انرژی بیشتری شده که در نهایت باعث افزایش سوخت‌های فسیلی می‌شود که خودش عامل آلودگی هوا است.

فهیمی قرنطینه خانگی مردم را یک آسیب منفی و چالش بر انگیز دانست و گفت: ماندن مردم در خانه باعث افزایش مصرف آب، برق، سوخت های خانگی مثل گاز، مواد غذایی، بهداشتی و حتی دارویی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه به دلیل وجود کرونا و رعایت مسائل بهداشتی، مصرف مواد شوینده‌ها افزایش پیدا کرده است، افزود: این امر باعث تولید فاضلاب، آلودگی آب‌های زیر زمینی و حتی باعث کاهش منابع آب های آشامیدنی می‌شود.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن با بیان اینکه یکی دیگر از اثرات منفی کرونا، عدم توجه برخی مراکز به پروتکل‌های بهداشت جهانی است، گفت: ضدعفونی و امحای زباله‌های پزشکی و بیمارستانی بواسطه ماهیت بیماری کرونا و همچنین رها سازی ماسک و دستکش در معابر عمومی توسط مردم به ویژه در مناطق شمالی کشورباعث افزایش آلودگی محیط زیست شده که در حقیقت با این عمل، مردم پسماندهای ویژه و خطرناک را وارد محیط می‌کنند.

فهیمی با تاکید بر اینکه ممکن است بعضی از گونه‌های حیات وحش در دوران قرنطبنه کرونا به خطر بیفتد، ادامه داد: خیلی از حیوانات عادت کردند در کنار انسان زندگی کنند و وقتی مردم در خانه بمانند اینگونه از حیات وحش دچار بحران می شوند و دست حمایتی برای آن‌ها وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه بحران کرونا نیاز به مجموعه‌ای از راهکارها دارد و نباید به دنبال یک راه حل خاصی برای حل این بحران باشیم، گفت: باید از دریچه و زوایای مختلف به راه حل این موضوع بپردازیم و برای حل این موضوع لازم است مردم یک نگرش سیستمی داشته باشند و خیلی از مفاهیمی که تا به امروز با آن مواجه بودیم باید تغییر پیدا کند.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن بیان کرد: به عنوان مثال  وقتی از امنیت غذا صحبت می‌کنیم یعنی نگرش سیستمی به ما توجیه می‌کند که غذای با کیفتی در اختیار ما قرار بگیرد یا مثلا وقتی از امنیت آب میگوییم یعنی براساس نگرش سیستمی امروز آب آلوده موردنیاز ما نیست و آبی باید در اختیار ما قرار گیرد که به لحاظ کمی و کیفی برای ما مناسب باشد بنابراین نگرش سیستمی می تواند به حل این بحران کمک کند.

یکی از پایه‌های اصلی توسعه پایدار محیط زیست شرایط بهینه اقتصادی است 

فهیمی با اشاره به اینکه بحران کرونا شرایط اقتصادی بدی را به ویژه برای مناطق شمال کشوررقم زده است، تصریح کرد: این امر با آموزش های توسعه پایدار مغایرت دارد چراکه یکی از پایه های اصلی توسعه پایدارشرایط بهینه اقتصادی است.

وی افزود: اگر اقتصاد در معرض خطر باشد در واقع ما یکی از ارکان توسعه پایدار را نادیده گرفته‌ایم و کسی که دغدغه اقتصادی دارد چطور ممکن است از او انتظار داشت از محیط زیست حمایت کند.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد واحد تنکابن در پایان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در پساکرونا  ممکن است اثرات محیط زیست شمال کشور به اثرات پایداری تبدیل شود یا خیر گفت: این موضوع به تغییر نگرش مردم بستگی دارد یعنی در شرایط بحران کرونا مردم باالجبار خانه نشین شدند که از این جهت براثر خانه نشینی آن‌ها وضعیت محیط زیست در حال بهبود بوده است اما بعد از پایان یافتن بیماری کرونا اگر نگرشی در مردم ایجاد نشود این وضعیت به سرعت به حالت اول خود باز خواهد گشت و حتی ممکن است مخرب‌تر هم باشد.

فهیمی ادامه داد: همچنان در این روزها مشاهده می‌شود خیل عظیمی از مردم جهت مسافرت به سواحل شمال کشور روی آوردند که همان تخریب‌ها و آلودگی‌ها شکل خواهد گرفت و به نظر می‌رسد بحران بیماری کرونا هنوز تغییر نگرشی در بین مردم ایجاد نکرده است.

وی یادآورشد: بنابراین توصیه ما این است در کنار حمایت‌ از سیستم‌ها و دستگاه‌های اجرایی تغییر نگرش در مردم می‌تواند به عنوان اصلی‌ترین عامل برای حفظ محیط زیست در پسا کرونا تلقی شود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی کروناویروس محیط زیست قرنطینه خانگی بیماری کرونا نگرش سیستمی بحران کرونا تغییر نگرش مناطق شمال شمال کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۱۲۷۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هوای زمین را داشته باشیم

  همچنان که همین حالا هم بخش مهمی از بافت‌های جنگلی و منابع طبیعی به‌دلیل استفاده نادرست ما انسان‌ها از طبیعت از بین رفته است و زمین‌مان در وضعیت خطرناکی قرار دارد و اگر به فکر نباشیم ممکن است کار از کار بگذرد! اما شاید با خودتان فکر کنید ما برای حفظ محیط‌زیست و پاک ماندن زمین چه کاری از دست‌مان بر می‌آید؟ در پاسخ به این سؤال باید بگویم خیلی کارها از دست ما بر میآید؛ حتی با مصرف یک کیسه پلاستیکی کمتر می‌توانیم به زمین و طبیعت کمک کنیم.  شاید با خودتان فکر کنید من و خانواده و فرزندانم فقط چند نفر هستیم و نقشی در تصمیم‌گیری‌های کلان سیاسی، اقتصادی کشور یا دنیا نداریم اما باید بدانید دنیا در واقع از یکایک ما آدمها تشکیل شده و اگر هر کدام از ما رفتارهای خود را در حیطه‌های فردی اصلاح کنیم، می‌توانیم در مجموع، جامعه و دنیایی بهتر ‌داشته باشیم.  اصلاح روش مصرف آب، به‌کارگیری شیوه‌های صحیح مصرف آب، مدیریت تولید زباله و پسماندهای خانگی، مدیریت و مصرف بهینه انرژی در خانه از‌جمله مولفه‌هایی است که می‌تواند در محیط زیست انسان تأثیرات مثبتی داشته باشد. 

مدیریت مصرف     
کاهش مصرف تأثیر بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست می‌گذارد. درواقع ترکیب کاهش مصرف، استفاده‌‌ مجدد و بازیافت می‌تواند محیط زیست را نجات دهد. اگر شما هم از آن دسته افراد هستید که انباری‌های شلوغ دارند حتما باید روی رفتار خریدتان بازنگری کنید. دفعه‌‌ بعدی که برای خرید وسیله‌ای وسوسه شدید یا می‌خواستید کالایی غیرضروری بخرید با خود فکر کنید که آیا وجود این وسیله کیفیت زندگی‌تان را بهبود می‌بخشد یا خیر؟ 

کاهش استفاده از پلاستیک     
مصرف جهانی کیسه‌‌ پلاستیکی در مقیاس جهانی، ۵۰۰ میلیارد کیسه است. کیسه‌های پلاستیکی برای این‌که کاملا پوسیده شوند به ۱۰۰ تا ۵۰۰ سال زمان نیاز دارند. این یعنی تا ۵۰۰ سال در محیط زیست باقی‌مانده و به آن آسیب می‌زنند. علاوه بر این پلاستیک‌ها در طبیعت به جانوران هم آسیب جدی وارد می‌کنند. اکوسیستم دریایی بیشترین آسیب را از آلودگی پلاستیکی دریافت می‌کند. ۳۱ گونه از پستانداران دریایی با پلاستیک‌های بلعیده شده شناسایی شده‌اند و بیشتر از ۱۰۰ گونه از پرندگان دریایی هم مصنوعات پلاستیکی را به جای غذا بلعیده‌اند. بیشتر از ۲۵۰ گونه‌‌ دریایی در بین پلاستیک‌های رها شده در آب‌ها گرفتار شده‌اند و حدود ۸‌ درصد از گونه‌های شیر دریایی با پلاستیک‌ها خفه شده و جنازه‌‌ آنها پیدا شده است! 

کاشت درخت و ایجاد فضای سبز     
همه ما درختان و گیاهان را به‌عنوان ریه‌های زمین می‌شناسیم. بافت گیاهی نه فقط با چرخه مصرف دی‌اکسید کربن و تولید اکسیژن می‌تواند به حفظ طبیعت و سلامت هوا کمک کند، بلکه این پوشش مانع فرسایش زمین و شکل‌‌گیری سیلاب است. در واقع اگر در شرایط کم‌آبی که با آن مواجهیم بارش باران موجب بروز سیلاب و ویرانی می‌شود به این خاطر است که ما آدم‌ها پوشش گیاهی را نابود کرده‌ایم اما هر کدام از ما به سهم خودمان با کاشت یک درخت یا حفظ پوشش گیاهی می‌توانیم به حفظ زمین کمک کنیم. 

تولید زباله کمتر     
هرقدر مصرف ما بیشتر باشد، زباله‌های بیشتری تولید می‌کنیم و ‌این تولید زباله‌های بیشتر به معنی آسیب رساندن به کره زمین است. بنابراین یکی از راهکارهای مهم برای آن‌که بتوانیم زمین را پاک نگه داریم و به حفاظت از محیط زیست کمک کنیم، این است که مصرف‌مان را مدیریت کنیم. در واقع صرفه‌جویی یا مصرف بهینه، موجب می‌شود ما زباله کمتری تولید کنیم و با انباشت زباله‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های امروز جوامع بشری کمتر مواجه باشیم. 

کنترل مصرف انرژی     
سوخت‌های فسیلی مانند نفت و بنزین اگرچه می‌توانند انرژی مورد نیاز ما را تأمین کنند اما به همان نسبت هم می‌توانند در افزایش تولید گاز دی‌اکسید کربن نقش داشته باشند‌؛ گازی که می‌تواند با ایجاد اثرگلخانه‌ای اکوسیستم کره زمین را تحت تأثیر قرار دهد و 
به چالش بکشد. 

عدم استفاده از ظروف یک‌بار مصرف     
پلاستیک‌ها و ظروف یک‌بار مصرف از‌جمله زباله‌هایی است که می‌تواند آسیب جدی به محیط زیست وارد کند. این در حالی است که‌ استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای به جای کیسه‌های پلاستیکی ‌یا ظروف قابل شست‌وشو به جای ظروف یک‌بار مصرف، یکی از مهم‌ترین راهکارهایی است که می‌تواند موجب تولید زباله کمتر و کمک به حفاظت از محیط زیست باشد.  خیلی از وسایل مصرفی دیگر، جایگزین مناسبی برای استفاده‌‌ چندباره دارد. با استفاده از این وسایل می‌توانید از محیط زیست به شکل قدرتمندی محافظت کنید. هرچه بیشتر از ظرف‌های چندبار مصرف و ماندگار استفاده کنید، زباله‌‌ کمتری تولید کرده و بیشتر و بیشتر از محیط زیست حمایت خواهید کرد. 

صرفه‌جویی در مصرف آب     
بحران آب یکی از بحران‌هایی است که به غیر از تغییرات اقلیمی به‌واسطه رفتار نادرست ما با زمین و طبیعت شکل گرفته است. در این حین وقتی به واسطه کم‌آبی به سراغ چاه‌های عمیق و سفره‌های آب زیرزمینی می‌رویم، این بحران را جدی‌تر هم می‌کنیم و این اقدامات موجب بروز پدیده فرونشست می‌شود که می‌تواند زندگی ما را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین با صرفه‌جویی در مصرف آب می‌توانیم کمک زیادی به پاکی زمین و حفظ محیط زیست داشته‌باشیم. 

تفکیک زباله و تولید کمپوست     
با تفکیک زباله‌های ‌تر وخشک هم می‌توانید درمسیر حفظ محیط‌زیست وحفاظت از زمین، گام بردارید، چراکه بسیاری از زباله‌های خشک امکان بازیافت دارند و زباله‌های ‌تر هم می‌توانند با روش‌هایی همچون تولید کمپوست به طبیعت باز‌گردند بدون آن‌که زمین و خاک را آلوده کنند. برای تولید کمپوست در حیاط خانه یا در تراس محلی را برای دفن زباله‌های‌تر و ته‌مانده‌‌ مواد غذایی آماده کنید و اجازه دهید این زباله‌ها با خاک مخلوط شوند تا پس از مدتی پوسیده شده و تبدیل به کمپوست شوند. 

بازیافت     
بازیافت زباله‌های قابل بازیافت یکی از بهترین راهکارها برای کاهش تولید زباله و کمک به پاک ماندن زمین است چراکه موجب می‌شود بخشی از زباله‌ها به چرخه مصرف باز‌گرد‌د. بنابراین بهتراست قبل از دور ریختن زباله‌ها بررسی کنید که چه چیزهایی در سطل زباله قابل بازیافت است. جلوگیری از دور ریختن وسایل قابل بازیافت منجر به کاهش حجم زباله شده و در نهایت از زمین‌مان محافظت می‌کند. همچنین می‌توانید با شهرداری یا سرای محله‌تان صحبت کنید. در بعضی از پایگاه‌های بازیافت می‌توانید در ازای تحویل زباله‌های خشک، محصولاتی مثل پودر لباسشویی، باتری جدید یا محصولات خوراکی دریافت کنید. 

پیشینه جشن گیاه در ایران     
مطابق سالنمای ایران باستان، سومین روز اردیبهشت ازسالنمای زرتشتیان و دوم اردیبهشت ازتاریخ هجری خورشیدی مطابق با جشن اردیبهشتگان یا جشن گلستان است. نیالودن چهار گوهر(‌آب، باد، خاک وآتش)یعنی آلوده نکردن محیط زیست و پاک نگه‌داشتن آن و همچنین پاک نگه داشتن تن و جامه و پاکی روان از ویژگی‌های این جشن است.  در گذشته، در این روز مردم به دامان طبیعت می‌رفتند و لحظاتی را با گل‌ها و گیاهان سپری می‌کردند. همچنین روز گردآوری گیاهان دارویی از صحرا نیز همین روز بوده است. بدیهی است که چنین جشنی باید در ابتدای اردیبهشت برگزار می‌شده چرا که در ایران اوایل اردیبهشت‌، طبیعت یکسره سبز و پربار می‌شده است. گردآوری گیاهان از صحرا با مراقبت و دقت بسیار انجام می‌شده و لطمه به گیاهان و جمع‌آوری بیشتر از حد لازم را ناشایست می‌دانستند.اما درسطح جهانی برای نخستین‌بار ایده نامگذاری چنین روزی در سراسر جهان را در ۱۹۶۹میلادی جان مک مونل، فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقه‌مند به عرصه دین، علم و صلح در همایش یونسکو درباره محیط زیست مطرح کرد و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد. اوتانت، دبیر کل وقت سازمان ملل از ایده مک کونل استقبال کرد و این روز به یک روز جهانی در تقویم‌های سراسر دنیا تبدیل شد. 

همین یک زمین را داریم!
ما فقط یک زمین داریم ! زمینی که به ما حق حیات و زندگی داده و ما هم باید هوای زمین و محیط‌زیست را داشته باشیم و تلاش کنیم تا زندگی کردن‌مان به زمین و محیط‌زیست آسیب نزند.در واقع همان‌قدر که ما آدم‌ها نسبت به زمین حق داریم، سایر موجودات اعم از حیوانات و گیاهان هم حق و حقوقی دارند اما خیلی وقت‌ها ما آدم‌ها با رفتارهای‌مان و برای آن‌که آسایش بیشتری داشته باشیم باعث تخریب محیط‌زیست، گیاهان، ‌جنگل‌ها، ‌منابع طبیعی و به خطر افتادن زندگی سایر جانداران و حیوانات می‌شویم.البته دود این ماجرا در چشم خودمان هم فرو می‌رود! آلودگی‌های زیست محیطی، ‌انباشت زباله‌های گوناگون، از بین رفتن پوشش گیاهی و چالش‌های اقلیمی و آلودگی هوا و آب همه دستاوردهای استفاده بی‌ملاحظه بشر از محیط‌زیست، ‌کره زمین و مواهب آن است که موجب شده زندگی برای بسیاری از مردم به‌خصوص افرادی که در کلانشهرهاحضور دارند سخت و ملال‌آور شود.درست تجربه‌ای که خود ما هم درروزهای آلودگی هوا یا ورود ریزگردها و بروز سیلاب‌های ویرانگر به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی با آن مواجه بوده‌ایم و اهالی کلانشهرها خیلی وقت‌ها نفس‌شان از هوای آلوده پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ بالا نمی‌آید. این در حالی است که همه ما در پاک نگه داشتن زمین وحفاظت ازمحیط‌زیست نقشی مؤثر داریم و خیلی از کارهای کوچک ما می‌تواند به زمینی پاک و سرسبزتر و محیطی سالم‌تر برای خودمان منتهی شود.به همین خاطر روز جهانی زمین پاک را که هر ساله در ایران در دوم اردیبهشت برگزار می‌شود، باید یک جنبش محیط‌‌زیستی تلقی کرد تا همگان از اهمیت زمین و مزایای بی‌بدیل آن و گام‌هایی که می‌توانند برای حفظ آن بردارند، آگاه شوند. البته مردم دیگرنقاط جهان این روز راهرساله در۲۲آوریل گرامی می‌دارند؛ این روز، روزی برای ارتقای آگاهی و آموزش درموردمسائل زیست‌محیطی وترویج فرهنگ حفاظت وپاسداری اززمین است. فلسفه برگزاری روز زمین پاک، حفظ کردن زمین از آلودگی وپاکسازی آن از آلاینده‌هاست در واقع از آنجا که زمین همواره با پیشرفت تکنولوژی‌های نوین در معرض خطروآسیب‌هایی است که درآینده سلامت جوامع مختلف رادرهرنقطه ازدنیا به چالش خواهد کشید.