عوارض شدید ویروس کرونا در سیگاریها
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۱۱۳۷۴۴
رویداد۲۴مهندس بهزاد، ولی زاده در گفتگویی، استعمال دخانیات را یک عامل خطر برای بسیاری از بیماریها معرفی کرد که سالانه موجب مرگ بیش از ۸ میلیون نفر در جهان میشود و گفت: در مستندات علمی بسیار زیادی اثبات شده است که استعمال هر نوع تنباکو و ماده دخانی مضر است و به طور جدی بر تضعیف سیستم دفاعی و تخریب سیستمهای تنفسی و قلبی_عروقی تاثیر میگذارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تغییر چهره صنایع دخانی در بحران کرونا!
دریافت کمکهای ضدکرونایی صنایع دخانی، ممنوع
وی با بیان اینکه پس از شیوع ویروس کرونا، صنایع دخانی سعی کردهاند چهره موجهی از خود به عموم جامعه نشان دهند، گفت: در این بحران به برخی کشورهای جهان کمکهای مالی، تجهیزات حفاظت فردی، ونتیلاتور و... داشتند و تلاش کردند که از چهرهای که به عنوان عامل مرگ شناخته شده است، به چهرهای که باعث رفاه و آرامش جهانی است، تغییر چهره دهند. سازمان جهانی بهداشت به دنبال این موضوع، به کشورهای عضو این سازمان و کنوانسیون کنترل دخانیات هشدارهای لازم را داده است که از دریافت کمکهای صنایع دخانی خودداری کنند، این صنایع باید از طریق پرداخت مالیات خساراتی که به دوش دولتها وارد میکنند را جبران کنند و دولتها نیز از محل مالیات اخذ شده برای سلامت عمومی هزینه کنند.
استعمال دخانیات، عامل خطر عفونتهای دستگاه تنفسی
قلیان و تشدید خطر انتقال کرونا
وی با استناد به اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان جهانی بهداشت، ادامه داد: مصرف دخانیات به عنوان یک عامل خطر برای هرگونه عفونت دستگاه تنفسی تحتانی به شمار میرود و ویروسی که بیماری کووید ۱۹ را ایجاد میکند نیز در درجه اول سیستم تنفسی را تحت تاثیر قرار میدهد و باعث بروز آسیب خفیف تا شدید تنفسی میشود، از این رو مصرف کنندگان دخانیات در معرض خطر شدید عوارض ناشی از ابتلا به ویروس کرونا هستند. از سوی دیگر با توجه به اینکه مصرف قلیان، به طور معمول فعالیتی است که در گروهها و محیطهای عمومی انجام میشود، خطر انتقال بیماریها را افزایش داده و موجب تشدید خطر انتقال ویروس کرونا در محیطهای اجتماعی میشود. عبور دود قلیان از مسیر مشترکی که در ساختار قلیان وجود دارد شامل قسمت دهانی، شلنگ و جام، به ویژه در اجتماعات و محیطهای عمومی موجب بقای میکروارگانیسمهای منتقله از افراد مصرف کننده در این قطعات میشود.
دودِ دست دوم محصولات دخانی از علل ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی.
ولی زاده با اشاره به شواهد موجود، افزود: ویروسی که باعث بیماری کووید ۱۹ میشود از خانواده مشابه با سندرم تنفسی خاورمیانه یا MERS و سندرم حاد تنفسی SARS بوده است که هر دو با ایجاد آسیبهای قلبی_عروقی حاد و مزمن همراه میباشند. وجود ارتباط بین بیماری کووید ۱۹ و سلامت قلب و عروق از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض دود دست دوم محصولات دخانی یکی از دلایل عمده ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در سطح جهان به شمار میآید؛ بنابراین اثر بیماری کووید ۱۹ بر سیستم قلبی عروقی میتواند شرایط افرادی که از قبل مشکلات قلبی عروقی داشتند را به مراتب وخیمتر کند. از این رو وجود وضعیت قلبی عروقی ضعیفتر در بین بیماران مبتلا به کووید ۱۹ که سابقه مصرف دخانیات را نیز دارند، میتواند علائم بیماری را در آنها تشدید کند و از این طریق احتمال مرگ را در بین آنها افزایش دهد.
قاچاق محصولات نوپدید دخانی
وی با اشاره به محصولات جدید دخانی مانند سیگار الکترونیکی که توسط این صنایع با بهانه ضرر کمتر این دست محصولات وارد بازار شده است، ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده است که به هیچ وجه ترویج این نوع محصولات در کشورها انجام نشود. بر همین اساس خوشبختانه در ایران نیز چنین محصولاتی را ممنوع کردیم و هرگونه محصول نوپدید دخانی به دلیل مباحث تبلیغاتی و ایجاد وابستگی نیکوتین در بین جوانان ممنوع است، اما خب به صورت قاچاقی این محصولات وجود دارند.
تبعات سیگارهای الکترونیکی برای قلب و ریه.
ولی زاده افزود: شواهد نشان میدهد که سیستمهای الکترونیکی انتقال نیکوتین (ENDS) و سیستمهای الکترونیکی غیر نیکوتینی، که بیشتر به آنها سیگار الکترونیکی گفته میشود، برای سلامتی مضر هستند و بدون شک غیر ایمن هستند. دود سیگار الکترونیکی به طور معمول حاوی نیکوتین و سایر مواد سمی است که مصرف و مواجهه با آن هم برای مصرف کنندگان و هم برای افرادی که در معرض آئروسلهای منتشره از دود آن قرار دارند، مضر است. استفاده از سیگارهای الکترونیکی همچنین خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و اختلالات ریه را افزایش میدهد.
تلاش صنایع دخانی برای جایگزینی سیگارهای الکترونیک در بحران کرونا
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور با بیان اینکه وجود مواد حامل مانند گلیسرین، در محلول سیگار الکترونیک با آسیب به کیسههای هوایی ریه سبب افزایش خطر ابتلا به بیماری کرونا ویروس میشود، گفت: تماس دست با دهان توسط مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی، همچون سیگار و قلیان نیز ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. اگر دستگاههای سیگار الکترونیکی مشترک باشند، احتمال انتقال خطر نیز افزایش مییابد. با توجه به اینکه برخی کشورها سیاستهایی را برای کنترل کووید ۱۹ با تعطیلی اماکن عمومی و تشدید ممنوعیت استعمال دخانیات در این اماکن اتخاذ نمودند، تلاش صنایع دخانی برای ترویج این محصولات با ادعای بیخطر بودن مصرف آن و جایگزینی مناسب با سیگار معمولی و قلیان افزایش یافت.
دام دخانیاتیها برای جوانان
وی در ادامه با تاکید بر اینکه سیگار الکترونیک یک دام از سوی صنایع برای جوانان است، یادآور شد: علاوه بر موارد ذکر شده، شواهد علمی در مورد اثربخشی سیگار الکترونیک به عنوان کمک به ترک سیگار هنوز مورد بحث است. تا به امروز، تا حدودی به دلیل تنوع محصولات تدخینی الکترونیک و اطمینان کم پیرامون بسیاری از مطالعات، پتانسیل این ابزار به عنوان یک مداخله ترک دخانیات در سطح جمعیت نامشخص است. مصرف کنندگان دخانیات باید کاملاً مصرف مواد دخانی را ترک کنند و مراقب باشند که به مصرفکننده سیگارهای الکترونیکی که خطرات مشابهی برای سلامتی به همراه دارد، تبدیل نشوند. استفاده از هر یک از این محصولات ممکن است خطر ابتلا به عوارض شدید کرونا را افزایش دهد.
آثار مصرف تنباکوهای بدون دود در شیوع کرونا
وی درباره عوارض مصرف تنباکوی بدون دود و ناس و آثار آن در شیوع ویروس کرونا، گفت: مصرف این نوع تنباکوها که عمدتا به صورت جویدنی است (به عنوان نمونه ناس) موجب آسیب به مخاط دهانی به واسطه آهک و مواد خورنده و ساینده موجود در آن شده و سبب تسهیل در ورود ویروس از طریق مخاط که یکی از شایعترین راههای ابتلا است، میشود. از طرف دیگر تنباکوی جویدنی با تضعیف سیستم ایمنی و نیز تاثیر بر افزایش دیابت و بیماریهای قلبی و سرطان سبب میشود تا افراد مصرف کننده مبتلا، بیشتر از افراد عادی در معرض افزایش عوارض و مرگ و میر باشند. به دلیل تاثیر مصرف این نوع تنباکو بر تشدید تولید بزاق دهان و دفع بزاق در محیطهای عمومی موجب میشود که در صورت مبتلا بودن فرد به بیماری کووید۱۹، این بیماری به شدت انتقال یابد. برخی از کشورهای جهان جرایم بسیار سنگینی، از جمله زندان برای افرادی که با مصرف تنباکوی جویدنی بزاق خود را در محیطهای عمومی رها میکنند وضع کردهاند. البته در کشور ایران تولید و مصرف انواع سیگارهای الکترونیکی و تنباکوهای بدون دود ممنوع است.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات کشور ادامه داد: از دستاندرکاران بستری مبتلایان به کرونا در بیمارستانها درخواست کردهایم در پرونده بیماران قید کنند که افراد مصرف کننده محصولات دخانی بودهاند یا خیر تا در این صورت بتوانیم بررسی میزان ابتلای مصرف کنندگان مواد دخانی به ویروس کرونا را بررسی کنیم.
پلمب ۴۶۰۰ قلیانسرا در بحران کرونا
وی در پاسخ به این سوال که آیا به دنبال تعطیلی قهوهخانهها پس از شیوع ویروس کرونا، روند کاهشی در میزان مصرف قلیان را شاهد بودیم یا خیر؟، بیان کرد: بر اساس آخرین اطلاعات حدود ۱۹ هزار و ۷۰۰ مکان شناسایی شد که عرضه قلیان داشتند حدود ۱۳ هزار واحد آنها در اجرای پروتکلهای بهداشتی و نظارت بهداشت به صورت خود جوش تعطیل کردند و حدود ۴۶۰۰ واحد توسط بازرسان بهداشت محیط پلمب شد و به مابقی هم پس از بازگشاییهایی که در رستورانها و... اتفاق میافتد اجازه فعالیت آن هم بدون عرضه قلیان داده شد. اکنون تقریبا مناطق تحت پوشش دانشگاههای علومپزشکی پاک هستند و اگر مردم موردی از تخلفات را مشاهده کردند میتوانند تخلف را به شماره ۱۹۰ وزارت بهداشت گزارش دهند.
لینک کوتاه: کپی در کلیپ بورد کپی لینک خبر های مرتبطمنبع: رویداد24
کلیدواژه: رویداد24 عوارض ویروس کرونا سیگار های الکترونیکی سیگار های الکترونیک سیگار الکترونیکی سیگار الکترونیک بیماری های قلبی ابتلا به بیماری بیماری کووید ۱۹ محیط های عمومی محصولات دخانی مصرف دخانیات مصرف کنندگان خطر ابتلا ویروس کرونا صنایع دخانی قلبی عروقی مصرف کننده بیماری ها کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۱۱۳۷۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنجال «قلیان اکسیژن»؛ قلیان اکسیژن چیست و آیا برای سلامتی مفید است یا مضر؟!
زیسان: روز گذشته خبرگزاری تسنیم در گزارشی انتقادی از سرو قلیان اکسیژن در کافههای تهران خبر داد و نوشت: مدتی است قلیانی بهنام «اکسیژن» در برخی از کافههای لاکچری تهران از جمله در غرب و شمال تهران (محدوده صادقیه و تجریش) به جوانان بهصورت آزادانه عرضه میشود.
«این قلیان که در تبلیغاتش، شادیآور بودن برای مصرفکننده را مطرح کرده از ترکیب برخی از گازهای خطرناک تشکیل شده است و میتواند عوارض بسیار شدید برای فرد مصرفکننده بههمراه داشته باشد. حالتی که برای مصرفکننده پس از دقایق کوتاهی استفاده از این قلیان ایجاد میشود یک حالت از خود بیخود شدن بههمراه شادی کاذب و خلسه است.»
این گزارش اما با واکنش رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت روبه رو شد. او گفت: اجرای طرح مطالعاتی دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن بهصورت آزمایشی تحت نظارت وزارت بهداشت با هدف کاهش مصرف قلیان دخانی در ۱۰ استان کشور آغاز شده است.
«قلیان اکسیژن» چیست؟قلیان حاوی اکسیژن توسط مبتکری به نام نادر مظفری طراحی و ساخته شده است. نادر مظفری مبتکر قلیان اکسیژن تصویر مجوز اختراعش از دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه شهید بهشتی را ضمیمه کاتالوگ معرفی این قلیان کرده است. در این قلیان اکسیژنی، به جای مواد دخانی، منبع اکسیژن بر روی قلیان نصب شده و دود بالنی جهت سرگرمی در آن استفاده میشود.
«نادر مظفری» مخترع قلیان اکسیژن در گفتگویی با آذرانجمن در خصوص ویژگیهای این قلیان توضیح داد: قلیان دخانی یک معضل جهانی میباشد که «سازمان جهانی بهداشت» سالانه هزینه هنگفتی برای مبارزه با آن هزینه میکند. از طرفی نیز این قلیانهای سنتی جزو میراث فرهنگی ما محسوب میشوند که متاسفانه ضررهایی بسیاری دارند، اما این قلیانها به دلیل تفننی بودن آن در گذشته و در حال وسیلهای برای دورهمیهای دوستانه و خانوادگی بوده و حتی در سالهای گذشته مرزهای آسیا را نیز در نوردیده و به اروپا و حتی آمریکا رسیده و در اکثر مراکز تفریحی آن کشورها سرو میشود. ما در اقدامی ابتکاری محصولی جدید به افراد قلیانی و سیگاری ارائه دادهایم که هم تمام مزایای قلیانهای سنتی را دارد و هم برای مصرف کنندگان مفید میباشد.
مظفری درباره فواید قلیان اکسیژن گفت: فکر میکنم همه از فواید گاز اکسیژن و گاز N۲O و کاربرد این گازها در علم پزشکی مطلع هستند. فواید اکسیژن برای بدن انسان بسیار زیاد است و با کمبود اکسیژن در بدن، قدرت تصمیمگیری کاهش مییابد و فرد دچار انواع بیماریها میشود؛ بنابراین این موضوع را هدف خود قرار داده ایم که برای حفظ سلامتی جامعه قلیانهای اکسیژن را جایگزین قلیانهای سنتی کنیم.
یکی از مراکز ارائه دهنده قلیان اکسیژن مزیتهای زیر را در مورد این اختراع برشمرده است:
لذتی چندید برابر قلیانهای معمولی
کاهش دهنده وزن، انرژی زا و شادی آور
برطرف کننده اضطراب و افسردگی
تقویت کننده عضلات شش، قلب و ریه
ترمیم و شاداب کننده پوست
مفید برای درمان بیماریهای تنفسی
تصفیه و ضد عفونی کننده مجاری تنفسی
مفید برای سردردهای میگرنی و خوشهای
مفید برای درمان دیابت، غلظت خون، فشار خون و ...
مهندس بهزاد ولیزاده در گفتگو با تسنیم اظهار کرد: طرح مطالعاتی دستگاه «پاکدم» یا «قلیان اکسیژن» در زمان حاضر بهصورت آزمایشی، تحت نظارت وزارت بهداشت حدود دو سال است که در ۱۰ استان کشور در حال اجراست. این وسیله ثبت اختراع شده است و بعد از اینکه تأییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد بهعنوان تجهیزات پزشکی ثبت شده و در سازمان غذا و دارو استانداردهایی برای آن در نظر گرفته شده است.
در این وسیله از ترکیب گازهای اکسیژن و N۲O با رعایت حدود تعیینشده در سازمان غذا و دارو برای اطمینان از اینکه ضرری برای سلامتی افراد نداشته باشد استفاده میشود.وی افزود: بهدلیل نگرانی وزارت بهداشت از افزایش مصرف قلیان که نسبت به سال ۹۵ بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است، گسترش بیرویه مراکز عرضه قلیان بعد از همهگیری بیماری کرونا و ضعف در اجرای قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در مراکز عرضه قلیان که مستلزم همکاری تنگاتنگ ارگانهای برونبخشی است، اجازه داده شد که طرح بررسی دستگاه پاکدم در ۱۰ استان کشور شامل تهران، آذربایجان شرقی، البرز، فارس، خوزستان، گیلان، مازندران، کرمان، بوشهر و سیستان و بلوچستان آغاز شود و در ادامه با درخواست دانشگاههای دیگر، هماهنگی برای توسعه مرحله آزمایشی طرح در استانهای خراسان شمالی، اصفهان و زنجان انجام شد.
وی ادامه داد: این طرح در مرحله آزمایشی قرار دارد و بعد از مشخص شدن نتایج مطالعه که تحت نظارت دانشگاههای علوم پزشکی مرتبط انجام میشود؛ در صورت اثبات اثربخشی و تأثیر آن بر کاهش مصرف قلیان دخانی، بهصورت سراسری اجرا خواهد شد. وزارت کشور نیز به استانهای مجری طرح، این موضوع را ابلاغ کرده است و نمونهبرداریها از استانهای تحت پوشش این طرح در حال انجام است.
ولیزاده تصریح کرد: در مرحله اولیه مطالعه، شاخصهای سلامتی هنگام استفاده از این دستگاه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان داد براساس شاخصهای مدنظر، استفاده از دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن ضرری را از نظر سلامتی افراد ندارد.
وی با ابراز این که متأسفانه قلیان بهعنوان یک وسیله تفریحی در جمعهای خانوادگی و دوستانه استفاده میشود؛ یادآور شد: این موضوع در حال بررسی است که این دستگاه تا چهمیزان میتواند جایگزین قلیان و مواد دخانی باشد.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با بیان این که نتایج طرح مذکور در امکان جایگزینی با قلیان دخانی حاوی تنباکو تا پایان سال مشخص میشود؛ خاطرنشان کرد: پس از آن تصمیم گرفته میشود که این طرح بهچهصورت در کشور اجرا شود.
مهندس بهزاد ولیزاده درباره ترکیب موجود در این قلیان به ارائه توضیحات بیشتر پرداخت و گفت: در این دستگاه گاز N۲O بهعنوان گاز خنده و شادیآور در ترکیب با اکسیژن مورد استفاده قرار گرفته است و احتمال میرود که این ترکیب بتواند جایگزین اعتیاد به نیکوتین و تنباکو باشد.
شواهد تاکنون نشان داده است افرادی که این وسیله را مصرف کردهاند پس از مصرف قلیان اکسیژن تمایل چندانی به مصرف مواد دخانی ندارند؛ البته باز هم باید نتایج آزمایش بهطور قطعی مشخص شود. انتظار داریم که با پایان یافتن مرحله آزمایشی این طرح، علاوه بر مشخص شدن اثرات مرتبط با سلامتی، درباره بحث جایگزینی آن با مواد اعتیادآوری مانند نیکوتین و تنباکو نیز به نتیجه برسیم.
آیا در «قلیان اکسیژن» از گازهای غیرمجاز در این وسیله استفاده شود؟ولیزاده در پاسخ به این سؤال که "آیا ممکن است تخلفاتی در مراکز عرضه قلیان اکسیژن رخ بدهد و از گازهای غیرمجاز در این وسیله استفاده شود؟ " تشریح کرد: باید توجه داشت؛ اولاً نیکوتین حاوی بسیاری از مواد سمی و تنباکوی معطر حاوی فلزات سنگین و مواد شیمیایی بسیار مضر است، ثانیاً در تنباکوهایی که در برخی از مراکز عرضه قلیان استفاده میشود، مواد و ترکیبات دیگری اضافه میشود که برای افزایش وابستگی و حفظ مشتری انجام میشود بنابراین آنچه الآن بیشتر مورد نگرانی ماست؛ توزیع تنباکوهای معطر و مواد دخانی حاوی نیکوتین است نه تخلفاتی که ممکن است در توزیع قلیان اکسیژن رخ دهد.
از سوی دیگر قلیانهای اکسیژن تحت نظارت دانشگاههای علوم پزشکی عرضه میشود و استفاده از گازهای دیگر در این قلیان مجاز نیست و دانشگاهها از مجریان این طرح یعنی قهوهخانهها و کافیشاپهایی که این طرح در آنها اجرا میشود نیز تعهدنامههایی اخذ میکنند و این مراکز صنفی نیز با رضایت خودشان در این طرح مشارکت میکنند و بهدلیل سود اقتصادی عرضه این قلیان در این مراکز، توجیهی ندارد که بخواهند تخلفی در این زمینه داشته باشند.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت تأکید کرد: گازهای اکسیژن و N۲O اعتیادی برای مصرفکننده ایجاد نمیکند و بهمحض اینکه مصرف متوقف میشود فرد نیازی برای مصرف مجدد احساس نمیکند و بنابراین مصرف قلیان اکسیژن وابستگیآور نیست.
عوارض «قلیان اکسیژن»حسن آذریپور، عضو کمیته کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت درباره خطرات «قلیان اکسیژن» گفته: با توجه به اینکه اکسیژن خالص در حد مشخصی بهلحاظ پزشکی عوارضی را برای فرد بههمراه دارد باید مصرف آن تحتنظر کارشناسان و مقدار اکسیژن آن مشخص باشد؛ چون به هر حال اکسیژن خالص منجر به مسمومیت میشود و در فرد استعمالکننده سردرد ایجاد میکند همچنین منجر به اتّساع عروق مغزی میشود و برای فرد مشکلات چشمی بههمراه میآورد.
هم چنین خبرگزاری تسنیم ادعا کرده که گزارشهای مختلفی از مسمومیت و حالت بیهوشی موقت برای مصرفکنندگان این قلیان به دستش رسیده است که در صورت عدم مراجعه به مراکز درمانی، قطعاً واقعه تلخی برای مصرفکننده اتفاق میافتاد.
هرچند آنچه این روزها در کافهها بهعنوان «قلیان اکسیژن» عرضه میشود اما سوال اصلی این است: آیا درآمد بسیار بالای استفاده از قلیان اکسیژن برای ارائهدهندگان آن در عدم برخورد نهادهای مسئول با این پدیده خطرناک و کُشنده تأثیر داشته است؟!
tags # اخبار پزشکی سایر اخبار آیا انسان میتواند در فضا تولید مثل کند؟ | رابطه جنسی و زایمان در فضا چگونه است؟ بعد از فضا چه چیزی وجود دارد، جهان کجا تمام میشود؟! (تصاویر) مرکز واقعی جهان کجا است؟ فضانوردان چگونه در فضا دستشویی میکنند؟ | سرنوشت مدفوع انسان در فضا چه میشود؟